بخشی از مقاله
چکیده:
در دهه گذشته، مطالعات بسیاری در خصوص روش های فراترکیب کیفی صورت گرفته است. اما اکثرا فراترکیبِ مطالعات اولیه در حوزه مدیریت و بخصوص حوزه دین و مدیریت، روشمند و علمی انجام نشده است. در این مقاله، ابتدا انواع سه گانه یک مطالعه سیستماتیک - فراتحلیل، فراترکیب و تلفیقی - را معرفی و بعد از طرح ِ مباحث ترمینولوژیک، بامضمون یابی ِ مجموعه مطالعات انجام شده در حوزه روش های فراترکیب، 7 معیار را برای ارزیابی و مقایسه این روش ها استخراج کرده ایم: هدف از تحقیق، مبانی پارادایمی، خطی یا رفت و برگشتی بودن ِ فرایند تحقیق، نحوه ی ارزیابیکیفی مطالعات اولیه، نوع ِترکیب، میزان فرارَوی از مطالعات اولیه، و میزان همگونی مطالعات اولیه. بر اساس این معیارها، روش های فراترکیب کیفی، را در سه سنخ جای داده ایم. در ادامه بر اساس معیارهای7 گانه، مطالعات دسته دوم در حوزه ی دین و مدیریت را ارزیابی نموده ایم. نتایج این ارزیابی نشان می دهد که این مطالعات در مراحل جستجو، غربال و انتخاب مطالعات اولیه، فاقد معیارها و روند های شفاف هستند و عمدتا به شیوه سنتی - غیر سیستماتیک - انجام شده اند. در نهایت شواهدی را مبنی بر ضرورت انجام مطالعه سیستماتیک در حوزه دین و مدیریت ارائه نموده ایم.
کلید واژه ها: دین، مدیریت، فراترکیب، سنخ شناسی، ادبیات تحقیق، روش تحقیق
مقدمه:
روش های فراترکیب ِ مطالعات ِ اولیه، در سال های اخیر رشد فزاینده ای داشته اند و انتظار می رود همچنان به رشد و زایش خود ادامه دهد - ملندز1 و دیگران، 2015، ص357؛ هانس و لاک وود2، 2012، مقدمه نویسندگان؛ ساینی32012، ص41؛ هدگز4، 2009، ص10؛ بارنت-پیج و توماس5، 2009، ص1؛ والش و دون6، 2005 ،ص - 1انباشته. شدن ِ مطالعات اولیه 7، انجام یک مطالعه دسته دوم - یا همان مطالعه مروری - 8 را ضروری می نماید، چنین مطالعه ای می تواند منجر به تولید علم جدید شود، اما دانشمندان معمولا تجمیع و انباشت این مطالعات را روشمند و علمی انجام نمی داده اند، بطوریکه تا اواخر قرن بیستم هنوز هیچ روشی برای ترکیبِ مطالعات اولیه بوجود نیامده بود و توسعه ی این روش ها در دو دهه ی اخیر بوده است - چالمرز، هدگز و کوپر9،2002، ص. - 12
مجمعِ روش شناسیِ ترکیبِ مطالعات اولیه 10در نوامبر 2005به عنوان سازمانی برای پژوهشگران و فعالان ِ علاقمند به توسعه و بکارگیری این روش ها ایجاد گردید. این مجمع، مجله ای نیز به نامِ روش های ترکیب مطالعات اولیه11بوجود آورده که از سال 2010 اقدام بهچاپ ِمقالات ِ این حوزه می نماید - وبسایت مجمع روش شناسی ترکیب ِ تحقیقات. - 12 لازم به ذکر است که این مجله، در ژوئن 2016 موفق به کسب ضریب تاثیری معادل 2,462 شده است، که میتواند نشان دهنده ی گسترش و استفاده ی روزافزون ِ پژوهشگران از مقالات ِ چاپ شده در این حوزه باشد. روش های تحقیقی که در مطالعات دسته دوم بکار می روند بسیار متنوع هستند و در سال های اخیر رشد چشمگیری داشته اند، اما بندرت در مطالعات مدیریت و سازمان بکار رفته و معرفی شده اند.
پژوهشگران مدیریت و سازمان به استثنای روش ِ کمّی ِ فراتحلیل، از باقی این روش ها که اغلب کیفی و تلفیقی هستند، غافل مانده اند، و لذا حوزه ی مدیریت و سازمان از ظرفیت بالای این روش ها در تولید دانش ِ معتبر، محروم مانده است. روسو2012 - 13، ص - 113 نسبت به اینکه، آموزشِ روش تحقیق برای پژوهشگران مدیریت و سازمان عمدتا منحصر به روش های تحقیق در مطالعات اولیه است، انتقاد می کند و ادعا می کند که تعداد بسیار اندکی از پژوهشگران مدیریت و سازمان به روش های تحقیقِ مورد استفاده در مطالعات دسته دوم تسلط دارند. هون - 2013 - 14یکی، از دلایل کندی ِ نظریه سازی و مدل سازی در مطالعات سازمان و مدیریت را نسبت به دیگر علوم، وجود مطالعات ِ اولیه ی فراوانی می داند که مجموعه ی آنها ترکیب نشده اند.
به عبارتی دیگر، پژوهشگران مدیریت و سازمان تمایلِ کمی به ترکیب ِ مطالعات اولیه از خود نشاندهاندا. نتایج ِ استقرایی که در بخش اول این مقاله انجام شده نیز موّید ِ ادعاهای روسو - - 2012 و هون - - 2013می، باشد، به این صورت که در میان مطالعات ِ جستجو شده، نسبت بکارگیری روش های فراترکیب مطالعات اولیه در مطالعاتمدیریت و سازمان نسبت به رشته های دیگر، مخصوصا پزشکی، پرستاری، و مراقب های بهداشتی و اجتماعی بسیار ناچیز است.شفرد و سودابی - 2016 - ، سنخ شناسی را به عنوان یکی از روش های تئوری سازی مطرح کرده اند و بر اهمیت این روش در تبیین پدیده ها تاکید داشته اند.
در این مقاله، همانطور که در شکل یک نمایان است، قبل از ارائه یک سنخ شناسی از روش های سیستماتیک فراترکیب کیفی، ابتدا مطالعه ی سیستماتیک را به عنوان یکی از مهمترین انواع شش گانه مطالعات دسته دوم و نیز یکی از اجزای چهارگانه ی مدیریت بر مبنای شواهد معرفی خواهیم نمود. سپس، از میان انواع سه گانه مطالعات سیستماتیک، به سنخ شناسی روش های سیستماتیک فراترکیب کیفی می پردازیم. علت اصلی تمرکز ما بر روش های فراترکیب کیفی به کاربرد این روش ها در ترکیب مطالعات اولیه ی حوزه دین و مدیریت بازمی گردد. در ادامه، با مرور و بررسی ادبیات تحقیق،ضمن ِ سنخ شناسی ِ روش های سیستماتیک فراترکیب کیفی، هفت معیار مختلف را برای ارزیابی آنها ارائه می دهیم.
سپس بر مبنای این معیارها به ارزیابی روش های تحقیق در مطالعات دین و مدیریت پرداخته و پیشنهاداتی جهت بهبود این روش ها ارائه می دهیم. پژوهشگران مدیریت و سازمان و به طور خاص تر پژوهشگران حوزه ی دین و مدیریت، که قصد انجام یک مطالعه دسته دوم را دارند، میتوانند از یافته های این مقاله و پیشنهادات طرح شده در آن، در قسمت ِ روش تحقیق ِمطالعه ی خود بهره مند شوند. امید ما این است که روش تحقیق در مطالعات دسته دوم در حوزه مدیریت و سازمان نیز همچون دیگر رشته ها رشد کرده، و به عبارت دیگر، این مطالعات روشمند تر و دقیق تر انجام بپذیرند.
مطالعه سیستماتیک به عنوان یکی از انواع مطالعات دسته دوم و یکی از اجزای مدیریت بر مبنای شواهد:
مطالعه ی سیستماتیک یکی از انواع ِ مطالعات ِ دسته دوم1 یا همان مطالعات ادبیات تحقیق2 می باشد. دسته بندی های متفاوتی از مطالعات دسته دوم یا مطالعه ی ادبیات تحقیق، توسط پژوهشگران ارائه شده است. به طور مثال دیانا ریدلی - 2012 - 3، این مطالعات را به سه گونه ی توصیفی، تحلیلی و ترکیبی بر حسب عمق ِ بررسی آنها، تقسیم بندی کرده است. در یک دسته بندی دیگر پاول وگت - - 20144 انواع روش های مطالعه ی ادبیات را به چهار دسته کلی تقسیم بندی نموده است که عبارتند از: روش مطالعه مقدماتی،5 روش مطالعه سنتی6، روش مطالعه نظری7 و روش مطالعه سیستماتیک - 8 شامل فراتحلیل9 و انواع فرا ترکیب. - 10 گرانت و بوث - 2009 - بر. اساس چهار شاخص ِ نحوه جستجو، ارزیابی ، ترکیب و تحلیل مطالعات اولیه، این روش ها را به چهارده نوع تقسیم نمودند، که شش نوع از مهمترین و پرکاربردترین