بخشی از مقاله
خلاصه
هدف از این مطالعه شناسایی رابطه اخلاق حرفه ای با سکوت سازمانی - مترو - است، پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی و همبستگی است، روش بکار گرفتهشده در این پژوهش تحلیلی- پیمایشی است. جامعه این مطالعه شامل کارشناسان، مدیران مترو در تهران - با مدرک لیسانس به بالا - می باشند که تعداد آنان 290 نفر می باشد. با توجه به تعداد محدود جامعه، نمونه مورد مطالعه بر اساس جدول مورگان 165 نفر بصورت تصادفی ساده - به دلیل همگنی اعضای جامعه - انتخاب می شوند و پرسشنامه میان این افراد توزیع گردید. برای جمعآوری دادههای مربوط به مبانی نظری و استخراج عوامل و شاخصهای اولیه از منابع کتابخانهای و اینترنتی شامل کتب، مقالات و مطالعات موردی استفاده شد. جهت گردآوری اطلاعات و دادههای موردنیاز بهمنظور بررسی فرضیههای پژوهش از پرسشنامه استفاده شد. در آمار استنباطی ابتدا با توجه به ابعاد موردنظر تعیین و شاخصها استخراج گردید، پس از بررسی پایایی و روایی پرسشنامه، نرمال بودن دادهها با استفاده از آزمون کلموگروف اسمیرنف بررسی میشود، سپس با استفاده از آزمون پیرسون و مدلسازی معادلات ساختاری و نرمافزار SPSS و lisrel به بررسی فرضیات پرداختیم. بر اساس نتایج بهدستآمده تمام فرضیات پذیرفته شدند.
کلمات کلیدی: اخلاق حرفه ای، سکوت سازمانی، مترو
مقدمه
اکثرسازمان ها جهت بهره وری و توسعه بیشتر، نیازمند استفاده و کاربرد صحیح از این نی روی بس یار مهم و حیاتی بوده و جهت تقویت خلاقیت و انگیزه کارکنان چارهای جز توجه به نظرات و ایدههای آنان، یا ایجاد راههایی برای رفع نگرانیهایشان ندارند. عدم بیان عقیده از طرف کارکنان در سازمانها باعث ایجاد پدیده ای به نام سکوت سازمانی می شود - السی ،. - 21 :2014 از طرفی در دوره های مختلف تاریخ بشر، رعایت اخلاق و رفتار در جامعه از جمله مهم ترین بحران زندگی اجتماعی انسان به شمار آمده است. با رشد زندگی اجتماعی، مسئله اخلاق هم شکل گسترده تر و پیچیده تری به خود گرفته است و تعریف اخلاقی روابط انسان ها در جامعه مشکل تر شده است و تشخیص مصادیق اخلاقی از غیر اخلاقی دشوار تر گردیده است. اخلاق حرفه ای یکی از مسائل اساسی همه جوامع بشری است. در دانش های مربوط به مدیریت و سازمان، شاخه ای با عنوان اخلاق حرفه ای وجود دارد.
بسیاری از شرکت های موفق برای تدوین استراتژی اخلاقی احساس نیاز کرده، و به این باور رسیده اند که باید در سازمان یک فرهنگ مبتنی بر اخلاق رسوخ کند - اوتمان ،. - 37 :2014 از این رو، کوشیده اند به تحقیقات درباره اخلاق حرفه ای جایگاه ویژه ای بدهند؛ وقتی از حوزه فردی و شخصی به حوزه کسب و کار گام می نهیم، اخلاق کار و یا اخلاق شغلی به میان می آید؛ مانند: اخلاق پزشکی، اخلاق معلمی، اخلاق مهندسی و نظایر آن. در این مبحث سخن از مجموعه ای از باید و نبایدهایی است که خطاب به حرفه مندان یک رشته و در ارتباط با مسئولیت های حرفه ای آن ها می باشد. تعاریف مختلفی از اخلاق حرفه ای وجود دارد و بطور کلی می توان گفت اخلاق حرفه ای، مجموعه ای از اصول و استانداردهای سلوک بشری است که رفتار افراد و گروه ها را تعیین می کند - ییونگ ،. - 101 :2014 با توجه به اهمیت موضوع در این فصل به بیان مساله، اهمیت و ضرورت و اهداف مطالعه پرداخته می شود.
بیان مسئله
صاحب نظران سکوت سازمانی را به عنوان پدیده ای جمعی میدانند. هنگامی که بیشتر اعضای سازمان ساکت ماندن در مورد موضوعات سازمانی را انتخاب میکنند سکوت یک رفتار جمعی میشود که به عنوان سکوت سازمانی شناخته میشود. تعاریف اولیه در مورد سکوت کارکنان وفاداری کارکنان را برجسته میکرد و سکوت را نشانه عدم وجود مشکل و مخالفت فرض میکرد اما محققان امروزه ثابت کرده اند که جو سکوت میتواند بر خلاف پیامدهای سازمانی مطلوب باشد. بنابراین سکوت همیشه دال بر رفتاری منفعلانه و در تضاد با آوا نیست - دنیز ،. - 34 :2013 اخلاق حرفه ای، یک فرایند تفکر عقلانی است که هدف آن محقق کردن این امر است که در سازمان چه ارزش هایی را چه موقع باید حفظ و اشاعه نمود یا به نوعی می توان گفت که اخلاق حرفه ای نوعی تعهد اخلاقی و وجدان کاری نسبت به هر نوع کار، وظیفه و مسئولیت است.
اخلاقی بودن درحرفه حاصل دانستن، خواستن، توانستن و نگرش است. ویژگی های اخلاق حرفه ای در مفهوم امروزی آن عبارت اند از: دارای هویت علم و دانش بودن، داشتن نقشی کاربردی، ارائه صیغه ای حرفه ای، بومی و وابسته بودن به فرهنگ، وابستگی به یک نظام اخلاقی، ارائه دانشی انسانی دارای زبان روشن انگیزشی، ارائه روی آوردی میان رشته ای. صداقت علمی، انطباق با قراردادهای قابل اعتماد، محرمانه بودن اطلاعات، سروکار داشتن با موضوعات انسانی، انصاف در تحلیل اطلاعات و مشورت حرفه ای، پاسخگویی حرفه ای، تصمیم در مواقع تعارض منفعت - توماس ،. - 76 :2017 بسیاری از کارکنان شرکت بهره برداری مترو از این موضوع شکوه میکنند که سازمان از ارتباطات، تسهیم اطلاعات و دانش آشکار و پنهان حمایت نمیکنند و اینها همه میتواند دلیلی بر شکست اهداف و برنامه های مدیران در سازمان متروی تهران باشد.
یکی از موانع مهم در موفقیت برنامه ها و اهداف سازمان، خودداری از بیان ایده ها، نظرات و اطلاعات راجع به مشکلات سازمانی و یا بعبارتی سکوت سازمانی می باشد. از طرفی عملکرد کارکنان به عنوان یک پدیده پیچیده شناسایی و پیشنهاد شده است که در عملکردشان، اجزای اخلاقی، شناختی و عاطفی در نظر گرفته شوند؛ همچنین تعهد و رعایت اصول اخلاقی در انجام وظایف تقدم دارد و رعایت مراقبت اخلاقی جزء ضروری حرفه هر یک از کارکنان میباشد. کارکنان روزانه در فعالیتهای خود با مسائل و موضوعات اخلاقی مواجه هستند؛ به همین دلیل امروزه کارکنان بیشتر در معرض خطر تضاد اخلاقی قرار دارند. بنابراین با توجه به اهمیت موضوع سوال اصلی این گونه بیان می شود که آیا اخلاق حرفه ای با سکوت سازمانی دارای ارتباط معنادار می باشد؟ با توجه به اهمیت موضوع در این زمینه در این مطالعه اهداف تحقیق به شرح ذیل می باشد.
اهداف پژوهش
هدف اصلی:
شناسایی و تبیین رابطه اخلاق حرفه ای با سکوت سازمانی دارای رابطه معنادار می باشد. اهداف فرعی: شناسایی و تبیین رابطه اخلاق حرفه ای با سکوت تدافعی - خاموش - . شناسایی و تبیین رابطه اخلاق حرفه ای با سکوت مطیع - بی فایده - . شناسایی و تبیین رابطه اخلاق حرفه ای با سکوت نوع دوستانه . شناسایی و تبیین رابطه اخلاق حرفه ای با سکوت فرصت طلبانه . شناسایی و تبیین رابطه اخلاق حرفه ای با سکوت محجوب
فرضیه های پژوهش
فرضیه اصلی:
اخلاق حرفه ای با سکوت سازمانی دارای رابطه معنادار می باشد. فرضیات فرعی: اخلاق حرفه ای با سکوت تدافعی - خاموش - دارای رابطه معنادار می باشد. اخلاق حرفه ای با سکوت مطیع - بی فایده - دارای رابطه معنادار می باشد. اخلاق حرفه ای با سکوت نوع دوستانه دارای رابطه معنادار می باشد. اخلاق حرفه ای با سکوت فرصت طلبانه دارای رابطه معنادار می باشد. اخلاق حرفه ای با سکوت محجوب دارای رابطه معنادار می باشد.
ضرورتهای پژوهش
امروزه مسئولیت های اخلاقی به مناسبات بین شخصی و سازمانی و گروهی نیز کشیده شده است. اخلاق حرفه ای را مجموع های از کنش ها و واکنش های اخلاقی پذیرفته شده که از سوی سازمان ها یا مجامع حرفه ای مقرر می شود تا مطلوب ترین روابط اجتماعی ممکن را برای اعضای خود در اجرای وظایف حرفه ای فراهم آورد تعریف می کند. درباره ویژگی های افرادی که اخلاق حرفه ای دارند مسئولیت پذیری، برتری جویی و رقابت طلبی، صادق بودن، احترام به دیگران، عدالت و انصاف، همدردی با دیگران وفاداری را ذکر می کند. رفتار اخلاقی در سازمان منوط به شناخت ارزش ها و ضد ارزش هاست - ییونگ ، . - 110 :2014 سکوت سازمانی پدیده ای رایج و شایع در اغلب سازمانها می باشد؛ اما با این حال تحقیقات چندان گسترده ای پیرامون آن صورت نگرفته است. از طرفی رعایت موازین اخلاقی در سازمان مورد مطالعه
