بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش با هدف تعیین عوامل رفتاری و اولویت بندی میزان تاثیر هر یک از عوامل موثر بر توانمندسازی مدیران شعب بانک صادرت استان تهران انجام شده است . پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی، واز نظر نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی از نوع همبستگی میباشد. جامعه آماری، مدیران کلیه شعب بانک صادرات ایران در تهران میباشد که در حدود 602 شعبه می باشد. حجم نمونه 300 شعبه محاسبه گردید. برای گردآوری دادههای مناسب، تعداد 300 پرسشنامه توزیع و از 260 پاسخ دریافتی255 مورد برای تحلیل، مناسب تشخیص داده شد. به منظور پایایی نمونه جامعه آماری، 255 پرسشنامه دریافت شده با نرم افزار SPSS مورد ارزیابی قرار گرفت که در نتیجه ضریب آلفای کرونباخ برای کل سوالات پرسشنامه 0.91 به دست آمده که بیانگر قابلیت اعتماد و پایایی سوالات پرسشنامه می باشد. برای تعیین روایی پرسشنامه از روش اعتبار محتوا استفاده شده است که از طریق اساتید راهنما و مشاور و گروهی از صاحبنظران علمی مورد بررسی و تایید قرار گرفته است. جهت بررسی متغیرهای اصلی تحقیق از روشهای آزمون میانگین دو جامعه آماری و تحلیل واریانس ، همبستگی و رگرسیون استفاده گردید. نتایج حاکی از آن است که از مجموعه عوامل رفتاری موثر بر توانمندسازی عامل "سبک رهبری و مدیریت"، "خلاقیت و نوآوری" و " توانایی تصمیم گیری " به عنوان مهمترین عوامل موثر بر توانمندسازی از نظر پاسخگویان شناخته شده است.
واژگان کلیدی: توانمند سازی، عوامل رفتاری، مدیران.
-1 مقدمه
امروزه، سازمانها در محیطی کاملا" رقابتی همراه با تحولات شگفت انگیز باید اداره شوند. مدیران در چنین وضعیتی فرصت چندانی برای کنترل کارکنان در اختیار ندارند وباید بیشترین وقت و نیروی خود را صرف شناسایی محیط خارجی و داخلی سازمان کنند وسایر وظایف روزمره را به عهده کارکنان بگذارند. کارکنان زمانی می توانند به خوبی از عهده وظایف محول برآیند که مهارت، دانش، توانایی و انگیزه لازم را داشته باشند و اهداف سازمانی را به خوبی بشناسند . ابزاری که می تواند در این زمینه به کمک مدیران بشتابد ، فرایند " توانمند سازی " است - جزینی ،. - 1385
توانمند سازی یکی از اجزای اصلی مدیریت و کانون تجزیه و تحلیل است و تلاش می کند کنترل مدیریت را باکیفیت برتر و دموکراسی بیشتر افزایش دهد. توانمند سازی، وضعیت بالقوه ای را برای اطمینان از مقررات کار ایجاد می کند و از لحاظ فلسفی با مدیریت منابع انسانی پیوندهای نزدیکی دارد. توانمند سازی وقتی رخ می دهد که کارکنان با مفهوم قدرت آشنا شوند. بیشتر تحلیل گران توافق دارند که، ماهیت رقابتی در حال حاضر به گونه ای است که شرکتها باید همه سرمایه هایشان به ویژه سرمایه های انسانی را فعال سازند. توانمند سازی نه تنها باعث ازبین رفتن یا کاهش دادن نیروی مدیریتی نمی شود، بلکه نقش مهمی در آسان سازی ، باز سازی و پیشرفت آن نیز ایفاء می کند - ابطحی، . - 27:1386
از آنجا که توانمند سازی در خدمت یک هدف است و وسیله ای برای رسیدن به هدف محسوب می شود نه اینکه خودش هدف باشد لذا با مدیریت توانمند سازی، می توان به کارکنان کمک نمود تا به سازمان و خودشان کمک کنند و به شغل آنان معنا و احساس غرور بخشید تا بتوانند کار را به صورتی مطلوب انجام دهند - آقایار ، . - 2:1384 بنابراین بر مدیران سازمانها است که نسبت به بستر سازی اولیه ومناسب در محیط سازمان اقدام نموده و مطمئن باشند که بهترین استفاده از نیروی انسانی و بیشترین بهره وری برای سازمان را فراهم می نمایند - موریس ، . - 15:1379
-2 طرح مساله
" توانمند سازی" یکی از نوید بخش ترین مفاهیم دنیای کسب و کار است که اکنون به موضوع روز بدل شده است . به رغم بحث های فراوان درباره فواید توانمند سازی ، تاکنون بهره برداری از آن اندک و ناچیز بوده است . هر چند توانمند سازی به مدیران امکان می دهد که از دانش ، مهارت و تجربه همه افراد سازمان استفاده کنند ، اما تعداد مدیران و گروه هایی که راه و رسم ایجاد فرهنگ توانمند سازی را بدانند ، اندک است - بلانچارد و همکاران ، 1999، . - 11 یکی از مهم ترین چالشهای مدیران عصر حاضر در سازمان ها ، عدم استفاده کافی از منابع فکری ، توان ذهنی و ظرفیت های بالقوه منابع انسانی است . در اغلب سازمانها از توانایی های کارکنان استفاده بهینه نمی شود و مدیران قادر نیستند ، ظرفیتهای بالقوه آنان را به کار گیرند. به عبارت دیگر ، با این که افراد توان بروز خلاقیت و ابتکار و انجام فعالیت بیشتری را دارند ، اما در محیط سازمانی به دلایلی از این قابلیت ها به طور مطلوب بهره برداری نمی شود.
اندیشمندان مدیریت تحول و بهسازی سازمان ، توانمند سازی منابع انسانی را به عنوان راهبردی اثر گذار بر عملکرد و بهسازی نیروی انسانی معرفی کرده اند و معتقدند ، توانمند سازی منابع انسانی یکی از نگرش های عصر جدید است که امروزه توسط سازمان ها به کار گرفته می شود و در واقع پاسخ به نیاز حیاتی مدیریت معاصر است - دنیس کینلا ، 1383 ، . - 3 در آستانه هزاره سوم ، سازمانها به انعطاف پذیری بیشتری برای پاسخ گویی به فشارها و تهدیدات درون وبرون خود نیاز دارند ومدیران مجبور به بازنگری و بازاندیشی در سبک ها ، روش ها و رفتارهای مدیریت خویش هستند . یکی از راهبردهای بقای سازمان و افزایش عملکرد در برابر این تهدیدات ، توانمندسازی منابع انسانی تشخیص داده شده است .
