بخشی از مقاله
چکیده
مسئله ی مورد مطالعه در این پژوهش , این است که آیا ادای فریضه نماز , در اول وقت , بر مدیریت زمان و رعایت نظم در امور زندگی فردی نیز تأثیرگذار می باشد ؟ و این تأثیر تا چه میزان است؟ هدف , تبیین جایگاه و اهمیت نماز و تأثیر آن بر بسیاری از مسائل زندگی از جمله نظم و مدیریت زمان است . جامعه آماری این تحقیق , بانوان نمازگزار حرم حضرت معصومه - س - در شهرستان قم می باشند ؛ که 100 نفر از آنان به صورت تصادفی انتخاب شده و دراین پژوهش , که در سال 1391 انجام شده ؛ شرکت کرده اند . ابزار پژوهش , از نوع محقق ساخته است که از اعتباری برابر%87 برخوردار می باشد .
سوالات پژوهش : .1 آیا بین نماز اول وقت و نظم در زندگی فردی , رابطه وجود دارد؟ .2 آیا بین اعتقاد نظری افراد به اهمیت نماز اول وقت و میزان تحقق عملی آن , رابطه وجود دارد؟ .3 آیا بین نظم در زمان خواب و بیداری افراد و ادای نماز صبح , توسط آن ها در اول وقت , رابطه وجود دارد؟ سوالات مورد نظر به کمک روش آماری ضریب همبستگی پیرسون و در برنامه spss مورد تحلیل قرار گرفته که نتایج آن , به شرح ذیل می باشد : تحلیل سوال پژوهشی اول با توجه به اینکه - - p < 0/0 5 ,r = 0/ 625 می باشد , بیانگر وجود رابطه معنی دار بین متغیرهای مطرح شده در سوال اول است . تحلیل سوال پژوهشی دوم با توجه به اینکه - 5 ,r = 0/ 244 - p < 0/0 می باشد بیانگر وجود رابطه معنی دار بین متغیرهای مطرح شده در سوال دوم است . تحلیل سوال پژوهشی سوم با توجه به اینکه - - p < 0/0 5 , r = 0/ 391 می باشد, بیانگر وجود رابطه معنی دار بین متغیرهای مطرح شده در سوال سوم است.
-1 مقدمه
حضرت علی - ع - می فرماید » برای هر چیز , چهره ای است و چهره دین شما نماز3 است ؛ مبادا کسی چهره و سیمای دینش را خراب کند . « اگر دین را به یک انسان , تشبیه کنیم و برای آن ، اعضاء و جوارحی در نظر بگیریم ؛ مقام و منزلت نماز در جسم دین ، همچون مقام و منزلت صورت در بدن است . زیبایی هر بدنی به زیبایی صورت آن است . زیبایی جسم دین و نیکویی بدن دیانت ، به نماز بستگی دارد .
در قیامت ، چون اعمال ما بازرسی شود ، اگر نماز ما موجب خشنودی خداوند شود از نوازش و بخشش او برخوردار خواهیم شد و اگر از نماز ما راضی نباشد از رحمت او محروم خواهیم ماند و عبادت های دیگر ما نیز سودی نخواهد داشت - وحیدی ، 1384، ص. - 26 حال ، این بهترین و برترین عبادت را باید در بهترین وقت آن بجا آورد . خواندن نماز در اول وقت 4 ، نشاندهنده توجه ما به نماز و مهم بودن نماز برای ماست . پس به گونه ای برنامه ریزی کنیم که بتوانیم نماز را در وقت فضیلت بخوانیم و نماز اول وقت را هم جزء کارهای روزانه خود قرار دهیم و همانگونه که با دیگران قرار می گذاریم و به آن وفا می کنیم ، به قرار و عهدی که با خدا گذاشته ایم نیز وفادار باشیم .
امام صادق - ع - می فرماید : » شیعیان ما را در اوقات نماز بیازمایید که در محافظت بر نمازها چگونه اند ؟« - وسائل الشیعه ، ج4، ص . - 114 علت دیگر تأکید بر نماز اول وقت ، آن است که چه بسا انسان توفیق خواندن آن وعده از نماز را نداشته باشد و عمرش به سر آید . امام رضا - ع - در روایتی فرمودند : » بر اوقات نماز محافظت کنید چرا که بنده ، ایمن از حوادث نیست و کسی که وقت نماز واجب5 بر او داخل شود و عمدا کوتاهی کند خطا کننده است « - بحارالانوار ، ج 80 ، ص. - 20 نماز اول وقت ، غیر از ارزشمندی ذاتی ، که معرفت الهی را به ارمغان می آورد ، در خودسازی نیز بسیار مفید است .
مرحوم علامه طباطبایی - ره - و آیت ا.... العظمی بهجت - ره - از استادشان مرحوم سیدعلی آقای قاضی - ره - چنین نقل فرموده اند: » اگر کسی نماز واجبش را اول وقت بخواند و به مقامات عالیه نرسد ، مرا لعن کند « - قطبی ، 1390، . - 126 از میان آثار و فواید دنیوی و اخروی متعددی که برای نماز اول وقت ذکر شده است و در آیات و روایات واحادیث ائمه و همچنین کلام بسیاری از بزرگان و علمای دینی آمده است ؛ رابطه بین نماز اول وقت و نظم 6در زندگی فردی ، از مواردی است که از نظرها ، پنهان نمانده است - محقق - . اوقات شرعی نماز بیانگر این است که وقت نماز صبح ، در تمام طول سال با در نظر گرفتن تغییرات ناشی از حرکات وضعی و انتقالی زمین ، زمان ثابتی است و نمازگزار ، به هنگام اذان صبح ، در حقیقت مهمترین گام را در جهت رعایت بهداشت خواب و سلامت جسمی و تعادل روانی برداشته است.
روح انضباط را در انسان تقویت می کند چرا که ادای نماز باید در اوقات معینی صورت گیرد که تقدم و تأخر آن ، هر دو موجب بطلان نماز است . همچنین آداب و احکام دیگر در مورد نیت ، قیام ، قعود ، رکوع ، سجود و مانند آن که رعایت ترتیب آن ها ، پذیرش انضباط و نظم را در برنامه های زندگی کاملا آسان می سازد - حیدری نراقی ، 1388 ، ص. - 21 نظم ، نوعی پیوند خاص بین دو چیز و یا اجزای یک چیز با هم است ، باید بین امور فردی و اجتماعی خود هماهنگی ایجاد کرد تا هرگز امور مهم را به خاطر امور غیر ضروری یا کم اهمیت ترک نکنیم و یابه تعویق نیندازیم تا از هدر دادن فرصت گران بهای عمر جلوگیری کنیم.
