بخشی از مقاله
چکیده :
هدف از پژوهش حاضر، یافتن پاسخی برای این پرسش است که آیا بین سلامت روانی و نگرانی با رضایت زناشویی والدین کودکان درخودمانده رابطه وجود دارد یا خیر. آزمودنی های این پژوهش متشکل از 30 نفر از والدین - 15 نفر پدر و 15 نفرمادر - کودکان درخودمانده - پسر و دختر - شهرگچساران بود که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. ابزارهای پژوهش عبارت بود از مقیاس 28 سوالی سلامت عمومی - - GHQ ، پرسشنامه 21 سوالی نگرانی - AWI - و مقیاس 47 سوالی رضایت زناشویی - Enrich - فرم کوتاه که روایی و پایایی آنهاقبلاً به دست آمده استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش رگرسیون چندگانه و ضریب همبستگی در سطح معناداری > P 0001/0استفاده شد. نتایج حاصل از این یافته نشان داد که به طور کلی بین سلامت روان و نگرانی با رضایت زناشویی والدین کودکان درخودمانده رابطه معنا دار وجود دارد .
کلمات کلیدی: سلامت روان، نگرانی، رضایت زناشویی، اتیسم
مقدمه
هر ساله برآمار کودکان مبتلابه اتیسم افزوده می شود تا جایی که موسسه ملی بهداشت روان آمریکا میزان شیوع این اختلال را در سال 2006، 2-6 مورد در هر1000 نفر تخمین زده است - جروین پاسلی وهیتون، . - 2007 با این شیوع می توان تخمین زد در مملکت ما حدود 30 تا 60 هزار کودک مبتلا وجود داشته باشد - محمدی،. - 1382 سازمان جهانی بهداشت و انجمن روانشناسان آمریکا، اتیسم را در زیر گروه اختلالات فراگیر رشدی که نتیجه ی اختلال در سیستم عصبی مرکزی است طبقه بندی کرده اند . طبق تعریف این گروه، کودکان مبتلا به اتیسم در تعامل اجتماعی، ارتباط کلامی و غیر کلامی، فعالیت ها و تخیل دچار نقصان می باشند - جروین پاسلی و هیتون، . - 2007 بنابراین مشکلات زبانی، مشکلات حسی و حرکتی، رفتارهای کلیشه ای و وسواس، مشکلات اجتماعی و طیف وسیعی از اختلالات روان پزشکی و پزشکی همراه در این کودکان مشاهده می شود - کلین،. - 2006 اختلال اتستیک به دلیل در برداشتن طیف متنوعی از ناهنجاریها و همچنین تشخیص دیر هنگام و دشوار، بروز علائم بعد از یک دوره طبیعی و نرمال رشد کودک، فقدان درمانهای مقطعی و موثر، پیش آگهی نه چندان مطلوب، می تواند فشارهای روانی گوناگونی را بر خانواده و نزدیکان کودک تحمیل کند. والدین ممکن است احساس گناه شدید کنند و خود را مقصر اصلی مشکل بدانند.
آنها ممکن است فکر کنند زمان زیادی را برای کمک به کودک از دست داده اند - رافعی ، . - 1385خمیز - 2007 - در مطالعه ی گسترده ای روی 225 والد کودکان عقب مانده ی ذهنی، استرس و اضطراب شدیدی در آنها گزارش کرد این نتایج در بسیاری دیگر از برسی ها روی والدین کودکان خاص گزارش شده است. در حقیقت وجود یک فرزند دچار ناتوانی در یک خانواده غالباً تجربه ای ناخوشایندی است که کل خانواده را متاثر می کند. هر چند وجود کودک در خودمانده می تواند ضایعات و اثرات جبران ناپذیری بروضعیت بهداشت روانی خانواده وارد کند، اما این ضایعات و اثرات به میزان زیادی قابل جبران و تخفیف هستند لیکن جبران و یا کاهش این اثرات مستلزم داشتن شناخت علمی از آن ها است.
پس می توان با انجام کارهای تحقیقاتی برروی کسانی که بیشترین بار عاطفی کودکان را بردوش دارند، یعنی والدین کودکان درخودمانده، و انعکاس نتایج آن به دست اندرکاران و دستگاه های مربوط راه گشای رفع مشکلات آنان گردید . بنابراین با توجه به اهمیت این موضوع، پژوهش حاضر تلاشی است برای یافتن پاسخی به سوال زیر :1-آیا بین سلامت روان و نگرانی با رضایت زناشویی والدین کودکان در خود مانده رابطه وجود دارد؟بر اساس سوال فوق فرضیه های زیر تدوین گردیدند.بین سلامت روان و رضایت زناشویی والدین کودکان در خودمانده رابطه وجود دارد .بین نگرانی و رضایت زناشویی والدین کودکان درخودمانده رابطه وجود دارد.بین سلامت روان و نگرانی با رضایت زناشویی والدین کودکان درخودمانده رابطه چند گانه وجود دارد.
نمونه آماری و روش نمونه گیری
جامعه آماری در این پژوهش شامل والدین کودکان درخودمانده شهر گچساران می باشد که به صورت در دسترس انتخاب شد و شامل 30 نفر والدین کودکان درخودمانده می باشد. آزمودنی های زن و مرد به نسبت مساوی حدود %50 نمونه را به خود اختصاص داده اند.
ابزار های پژوهش
مقیاس سلامت عمومی - - GHQ
این پرسشنامه در سال 1972 برای اولین بار توسط گلدبرگ تنظیم گردید. درپژوهش حاضر از فرم 28 سؤالی پرسشنامه - GHQ - استفاده شده است. فرم 28 سؤالی توسط گلدبرگ و هیلیر - - 1979از طریق اجرای روش تحلیل عاملی بر روی فرم بلند آن طراحی شد و شامل چهار خرده مقیاس نشانه های جسمانی، اضطراب، اختلال در کارکرد و افسردگی می باشد. در خصوص اعتبار پرسشنامه - GHQ - مطالعات متعددی صورت گرفته است. گلدبرگ - - 1972 اعتبار پرسشنامه GHQرا از طریق همبسته کردن نمره های آن با پرسشنامه سلامت روانی 90؛SCLبرابر78 به دست آورد. تقوی - 1380 - برای اعتبار پرسشنامه GHQ از سه روش اعتباریابی سازه، تحلیل عوامل و همبستگی بین خرده مقیاس های آزمون با یکدیگر و با کل آزمون استفاده نمود.
در روش اعتبار یابی سازه از اجرای همزمان پرسشنامه - - GHQو پرسشنامه بیمارستان میدلسکس - - MHQاستفاده شد. ضریب همبستگی بین نمره های 75 آزمودنی مورد مطالعه در دو پرسشنامهGHQ و MHQبرابر با0/55 بود که در سطح / .p < 0001معنی دار می باشد. تقوی - - 1380پایایی GHQ را محاسبه کرد.نتایج بازآزمایی GHQ بر روی 100 آزمودنی به فاصله 3 تا4 هفته برابر با 0 /72 بود و پایایی به روش آلفای کرونباخ را برابر با 0/90 گزارش کرد. در این تحقیق ضرایب پایایی مقیاس سلامت عمومی با استفاده از روش آلفای کرونباخ و تنصیف محاسبه گردید که برای کل مقیاس به ترتیب 0/90 و 0/74 می باشد که بیانگر پایایی مطلوب پرسشنامه مذکور است
پرسشنامه نگرانی - 20؛ - AWI
این پرسشنامه در سال 1376 توسط تقوایی و همکاران تهیه گردید. این پرسشنامه دارای 20 سوال که از نوع درجه بندی است و آزمودنی پس از مطالعه هر سوال پاسخ مورد نظر خود را با درج علامت ثبت می کند، شاخص کل نگرانی - AWI - نمره ای است که فرد در 20 سوال این مقیاس به دست می آورد. بررسی محتوای مواد مقیاس نگرانی گچساران - AWI - نشان می دهد که ماده های این مقیاس تا حد بسیار زیادی با الگوی ارائه شده توسط تالیس، آیزنگ و ماتوز - 1992 - همخوانی دارد.تقوایی - 1376 - با استفاده از روش تحلیل عوامل نشان داده که مقیاس AWI از لحاظ اعتبار نظری، وضعیت رضایت بخشی دارد.
همچنین وی نشان داده است ، مقیاس - AWI - با خرده مقیاس شکایت جسمانی SCL 90R همبستگی 0/33و با خرده مقیاس مرور ذهنی پرسشنامه کنترل هیجانی همبستگی 0/24 دارد.تقوایی برای بررسی پایایی مقیاس AWI از روش آزمون مجدد استفاده کرد که همسانی نتایج آزمون را در طی زمان سنجش می نماید. سپس ضریب همبستگی بین نمره آزمودنی ها =r 0/71بوده که حاکی از پایایی مطلوب این مقیاس است. در تحقیق حاضر، ضرایب پایایی پرسشنامه نگرانی بااستفاده از روش آلفای کرونباخ و تنصیف محاسبه گردید که به ترتیب 0/93 و 0/88 بوده که بیانگر ضرایب مطلوب پرسشنامه یاد شده می باشد. برای اعتبار پرسشنامه یاد شده نیز نمره آن با نمره سوال ملاک همبسته
