بخشی از مقاله
چکیده
مقدمه: روان رنجوری از عامل های مختلف ناشی می شود و بر کیفیت زندگی فرد تاثیرات جدی دارد. به اعتقاد یونگ، خصیصه های روان رنجوری از ضعف ایمان و باورهای دینی ناشی می شود. در این راستا، هدف این پژوهش، بررسی رابطه مولفه های دین مداری با خصیصه های روان رنجوری الگوی 5 عاملی شخصیت در جوانان بوده است.
روش: با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای و طبقه ای، از بین دانشجویان دانشگاه آزاد ارومیه نمونه ای به تعداد 370 نفر - 200 نفر دانشجوی دختر و 170 نفر دانشجوی پسر - انتخاب شدند. اطلاعات موردنیاز با استفاده از 48 سئوال عامل روان رنجوری پرسشنامه شخصیتی NEO و پرسشنامه 26 سئوالی دین مداری سراج زاده جمع آوری گردیده است.
یافته ها: یافته های به دست آمده نشان داد که: -1 بین مولفه اعتقادی دین مداری با خصیصه های اضطراب، افسردگی، پرخاشگری و آسیب پذیری رابطه معنادار منفی وجود دارد. -2 بین مولفه عاطفی دین مداری با خصیصه پرخاشگری رابطه معنادار منفی وجود دارد. -3 بین مولفه پیامدی دین مداری با خصیصه های اضطراب، افسردگی، پرخاشگری، آسیب پذیری و شتابزدگی رابطه معنادار منفی وجود دارد. -4 بین مولفه مناسکی دین مداری با خصیصه های اضطراب، افسردگی، پرخاشگری، آسیب پذیری و کمرویی رابطه معنادار منفی وجود دارد.
نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که به طور کلی بین مولفه های دین مداری و خصیصه های روان رنجوری رابطه معنادار وجود دارد و دین مداری پایین می تواند یکی از علتهای روان رنجوری باشد و در مقابل، اصلاح مولفه های دین مداری می تواند جهت ایجاد تغییر در روان رنجورها مورد استفاده قرار گیرد.
کلید واژه ها: دین مداری ، روان رنجوری، جوانان
مقدمه
اندیشمندان دینی و اجتماعی، دین را به شکل های مختلف تعریف کرده اند. در تعاریف متعدد از دین، دو رویکرد کلی مطرح است: اول، دین را با تاکید بر تحقق آن در انسان و آثار روان شناختی و اجتماعی آن تعریف کرده اند. دوم، دین را یک پدیده مستقل از انسان در نظر می گیرد که به یک تعبیر با معنای شریعت قرابت دارد - آذربایجانی، . - 1387 دین مداری در اسلام عبارت است از شناخت و باور به پروردگار یکتا، انبیاء، آخرت و احکام الهی و داشتن علایق وعواطف معینی نسبت به خدا، خود، دیگران و جهان هستی در جهت تقرب به خدا و التزام وعمل به وظایف دینی. شناخت در این تعریف شامل شناخت حصولی و حضوری است و شناخت حصولی علاوه بر درک انسان ازوجود و صفات خداوند، ارسال رسل، و وجود جهان پس از مرگ به عنوان اصول دین اسلام، شامل دانش نسبت به احکام و آنچه بر پیامبر نازل گشته است می باشد. علایقو عواطف معین به بعد عاطفی دینداری اشاره داردوبه طورکلی حب و بغض در جهت تقرب به خدا را شامل می شود. ارتباط عاطفی با خداوند، خود، دیگران و جهان هستی بیان کننده ابعاد برنامه های تربیتی اسلام در جهت دینداری است؟
التزام و عمل به وظایف دینی اشاره به بعد رفتاری دارد بطوری که فرد دیندارپس ازشناخت واحساس عاطفینسبت به دستورات دینی، خود را ملزم به انجام آنها می داند. از جمله کنش های مهم دین در حوزه ی روانشناختی می توان به کنش های شناختی-انگیزشی دین،کنش های بهداشت روانی دین و سلامت روانی وجسمانی افرادوکنش روان درمانگری دین اشاره کرد. روش های مقابله، لذت برقراری ارتباط و وابستگی به یک امر متعالی کهبه تجربه ی دینی معروف است، آئین ها و نمادها، فضای روانشناختی اماکن مقدسه و معماری مذهبیازجمله سازو کارهایی هستند که در تأثیر دین بر بهداشت روانی افراد نقش عوامل واسطه ای را ایفا می کنند؟ براین اساس، کنش بهداشت روانی دین بیشتر در حیطه ی تأثیرروانشناختی و ویژگی هایشخصیتی و همچنین پیشگیری از اختلالات روانی مطرح میشود - خدایاری فرد، - 1385؟
روان رنجوری بیانگر بعدی از شخصیت در الگوی پنچ عاملی است که به تمایل و آمادگی برخی افراد در تجربه هیجانهای منفی شامل اضطراب، افسردگی، پرخاشگری، کمرویی، شتابزدگی و آسیب پذیری اشاره دارد. گرچه همه ما این احساسات را بارها تجربه کرده ایم اما افرادی که روان رنجوری دارند این هیجانها را بطور مکرر و نسبتاً شدید تجربه می کنند. چنین اشخاصی بیشتر نگران رویدادهای نامطلوب و منفی در آینده هستند و درباره خود و دیگران دیدگاهی منفی و بدبینانه دارند. علائم روان رنجوری خبر از بحران های درونی می دهند که به شیوه های لازم جواب نگرفته اند و رنج هایی که از این راه حادث می شوند ناشی از تلاش های نامعقول - رفتارها ، افکار و احساسات نا کار آمد - افراد روان رنجور است که برای از بین بردن، نادیده انگاشتن و یا فرار از بحرانهایشان صورت می دهند - پروین، 2001؛ ترجمه کدیور،. - 1381