بخشی از مقاله
چکیده
شکل گیری نظام نوآوری بخشی باعث همسو شدن عوامل و نهادهای گوناگون، برای کمک به رشد فناوری خواهد شد. عملکرد نوآورانه یک اقتصاد، در کشورها، نه تنها به چگونگی عملکرد - بنگاهها، موسسات تحقیقاتی و دانشگاهها - بستگی دارد، بلکه به تعامل آنها با یکدیگر - تعاملات دانشی - و همچنین عرفهای اجتماعی - ارزشها، هنجارها و چارچوبهای حقوقی و قانونی - برای خلق،انتشار و بهرهبرداری دانش وابسته است.
همچنین مطالعه کشورها و سهم بازار اختصاص یافته آنها به بخش هوانوردی عمومی، لزوم توجه به این بخش را روشن میسازد. این تحقیق پس از معرفی سطوح نظام نوآوری، رویکردهای کارکردمداری و ساختارمداری مطروحه در ادبیات این نظام را بیان میدارد.
همچنین توسعه مولفههای کارکردی نظام امکان توسعه یک بخش را فراهم میسازد، و هیچ مولفه کارکردی بدون مولفه ساختاری امکان ظهور و قوت ندارد. لذا این تحقیق با استفاده از ابزار پرسشنامه، مصاحبه و پانل خبرگان به شناسایی این عناصر و مولفهها پرداخته و نحوه همتکاملی این دو رویکرد در بخش هوانوردی عمومی ایران را مورد بررسی قرار میدهد.
مقدمه تاریخچه و نحوه شکلگیری نظام نوآوری
بطور کلی دو نگاه کلی به فرآیند نوآوری وجود دارد. یک نوع نگرش، به نوآوری بصورت خطی نگاه میکند و در آن تعاملات و ارتباطات میان عناصر مختلف نوآوری دیده نمیشود. نگرش دوم، به نوآوری بصورت سیستمی نگاه میکند و تعاملات میان عناصر مختلف موثر بر نوآوری در آن دیده میشود
نظام نوآوری، مجموعهای از سازمانها و نهادهایی است که در توسعه و انتشار فناوریهای نو مشارکت میکنند و چارچوبی را فراهم میآورد که دولتها از طریق آن، سیاستهای خود را برای تاثیرگذاری بر فرایند نوآوری تدوین و پیادهسازی میکنند.
سطوح نظامهای نواوری: نظام نواوری را می توان در سطوح زیر تحلیل کرد:
نظام ملی نواوری:1 مفهوم نظام ملی نواوری اولین بار توسط فریمن2 در 1987محقق واحد تحقیقات سیاست گذاری علمی3 از دانشگاه ساسکس4 و بنت اکه لوندوال 5 از دانشگاه البورگ6 مطرح شد.امروزه این مفهوم به یک مدل کاربردی پیشرو برای تحلیل فرایندهای نوآوری تبدیل شده است
نظامهای ملی نوآوری در سطح ملی و کشوری7، که تمرکزی بر مرزهای ملی و نهادهای و سازمانهای بیثبات دارد
نظام منطقه ای نوآوری: 8 این نظام مناطق جغرافیایی خاصی دردرون یک کشور یا بخشهایی از کشورهای مختلف را مد نظر دارد.یعنی بر روی مناطق تمرکز دارد
مدلهای فناورانه:9 که تمرکز آن به صورت عمده بر روی شبکههای بنگاهها برای تولید، پخش و استفاده از فناوریهای ویژه است
مفهوم بخش: یک بخش مجموعهای از فعالیتهایی است که توسط چند گروه محصولی مرتبط و به منظور تأمین یک تقاضای موجود یا در حال بروز یکپارچه شده و به وسیله یک پایگاه دانش متمایز گردیده است. شرکتها در یک بخش تشابهاتی دارند و در عین حال با یکدیگر ناهمگوناند. نواوری و تغییرات فناورانه به شدت تحت تاثیر بخشی که در ان رخ میدهد میباشد.نقش کارکنان و روابط میان بازیگران و نهادهای یک بخش باعث تفاوت نواوری در سراسر بخش میشود
مفهوم نظام بخشی نواوری: این مفهوم عمدتا توسط مالربا مطرح شد. منطق استفاده از رویکرد بخشی به نظام نوآوری این است که بخش ها از لحاظ ابعاد مختلفی همچون فناوری، تولید، نوآوری و تقاضا متفاوتند. به صورت ویژه، مفهوم مدل بخشی نوآوری تکمیل کنندهی سایر مفاهیم نظیر نظام ملی نواوری،نظام منطقهای نواوری و نظام فناورانه نواوری میباشد. یک نظام بخشی نوآوری از مجموعه ای از بازیگران نامتجانس که در تولید، جذب و استفاده از نظام فناوریها و محصولات مربوط به یک بخش فعال هستند تشکیل شده است. مجموعه ای از محصولات جدید و موجود برای استفاده در حوزه خاص و مجموعه ای از بازیگران که دارای تعاملات بازاری و غیر بازاری در زمینه خلق تولید و فروش ان محصولات می باشند
جدول 1 دیدگاههای مختلف در مورد تقسیم بندی بخشها را خلاصه کرده است
