بخشی از مقاله
چکیده :
هدف در پژوهش حاضر، رابطه سلامت معنوی و امید به زندگی با گرایشهای روان رنجوری در دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر خوی مورد بررسی قرار گرفت. شرکت کنندگان پژوهش شامل 282 نفر دانشآموز پسر بودند که از بین دانش آموزان 13 دبیرستان سطح شهر خوی انتخاب شدند. برای اندازه گیری متغیرهای پژوهش، پرسشنامه های سلامت معنوی و امید به زندگی اشنایدر و روان رنجوری نئو مورد استفاده قرار گرفتند.
به منظور تحلیل داده ها از روش آماری همبستگی و رگرسیون استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین بعد سلامت مذهبی با گرایشهای روان رنجوری - r= -0/22 - رابطه معنی منفی و معنی داری وجود دارد - 0 - p</001بین سلامت وجودی با گرایشهای روان رنجوری - 0r= -0/19 - رابطه منفی و معنی داری وجود دارد - . - p<0/001 همچنین بین امید به زندگی با گرایشهای روان رنجوری - r= -0/42 - رابطه معنی منفی و معنی داری وجود دارد . - p<0/001 - بنابراین میتوان نتیجه گرفت که بعد سلامت مذهبی و امید به زندگی میتوانند گرایشهای روان رنجوری در دانش آموزان پیشبینی کنند.
.1مقدمه
امروزه، صاحب نظران بر این باورند که یکی از دلایل مهم توسعه کشورهای پیشرفته، توجه و اهتمام آنها به تربیت نیروهای خلاق و مؤثر است. دانش آموزان نیروی انسانی عمده و سازندگان فردای کشور هستند، و موفقیت تحصیلی آنها از جمله اهداف اساسی برنامه های آموزشی است. دانش آموزان به واسطه موفقیت در تحصیل می توانند به موقعیتی دست یابند که از حداکثر نیروی درونی و بیرونی خود برای دستیابی به اهداف آموزش عالی استفاده نموده و شرایط لازم برای زندگی اجتماعی موفق را کسب کنند.
برای رسیدن به این هدف علاوه بر موفقیت تحصیلی، سلامت جسمی وروانی فرد نیز بسیار مهم است. وجود گرایشهای روان رنجوری در دانش آموزان ممکن است سد راه موفقیت آنان شود. روان رنجوری یک صفت شخصیتی است که افراد واجد آن غالباً نگران، مضطرب و افسرده بوده و خلق شان در نوسان است، احتمالاً در خواب مشکل دارند و از اختلال های روان تنی بسیاری در رنج هستند. این افراد بسیار هیجانی بوده و در مقابل محرک های محیطی، واکنش شدیدی نشان می دهند .[2] افراد روان رنجور تمایل به تجربه اضطراب، تنش، خودخوری، خصومت، کم رویی، تفکر غیر منطقی، افسردگی و عزت نفس پایین دارند[9] که این عوامل سلامت روانی آنان را در معرض خطر قرار میدهد.
در طول دهه های گذشته، سلامتی براساس ابعاد خاصی مانند سلامت جسمی، روانی و اجتماعی تحلیل شده است. پیشنهاد گنجاندن بعد سلامت معنوی در مفهوم سلامت از سوی راسل و عثمان، یک بعد مهم از زندگی فردی و گروهی را فراروی صاحب نظران درگیر در امر سلامت قرار داد.[10] سلامت معنوی، یکی از ابعاد مهم سلامت در انسان محسوب می شود .به طورکلی سلامت معنوی ارتباط هماهنگ و یک پارچه را بین نیروهای داخلی فراهم می کند، و با ویژگی های ثبات در زندگی، صلح و هماهنگی، احساس ارتباط نزدیک با خویشتن، خدا، جامعه و محیط مشخص می شود .[10] سلامت معنوی، یک پارچگی و تمامیت فرد را تعیین می کند.
سلامت معنوی، نیروی یگانه ای است که ابعاد جسمی، روانی و اجتماعی را هماهنگ کرده و جهت سازگاری با بیماری لازم است. وقتی سلامت معنوی به طور جدی به خطر بیفتد، فرد ممکن است دچار اختلالات روحی مانند احساس تنهایی، افسردگی و از دست دادن معنا در زندگی شود. اگر فرد چراهای زندگی خود را بداند، می تواند با هرگونه چه و چگونه که در ذهنش ایجاد می شود زندگی کند. چرای زندگی فرد، قسمتی از هدف وجودی او است که از زندگی خود کسب می کند، و این بخش تشکیل دهنده بعد معنوی زندگی فرد است. بنابراین، می توان اذعان کرد که تقویت معنویت به عنوان عامل مهمی در پیشبرد سطح سلامت مؤثر شناخته شده است، و به خطر افتادن سلامت معنوی نیز به عنوان یکی از ابعاد سلامت انسان منجر به اختلالات روحی و روانی مثل احساس تنهایی و پوچی میشود.[15] تقویت سلامت معنوی، سازگاری با شرایط را افزایش می دهد.
معنویت نگرش فرد را نسبت به دنیای اطرافش بهبود می بخشد، و موجب کاهش احساسات منفی، تنش ها و ایجاد حس استقلال و قدرت می شود. از طرفی، بین ایمان و حالات خلقی مثبت ارتباط وجود دارد.[9] داشتن امید نیز نقش مهمی در زندگی افراد و سلامت روحی ور روانی آنان دارد. ایمان و امید در سلامت روانی انسان نقش مهمی بر عهده دارد، موجب معنابخشی به زندگی می شود و به هنگام بروز مشکل ها و ناملایم های زندگی، از فروپاشی روانی انسان جلوگیری میکند. در واقع، منشأ اصلی امید، لذت و راحتی انسان است. البته این حالت به چیزهای دیگری هم نسبت داده می شود.
