بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین قاطعیت با بهزیستی روانشناختی در افراد با سابقه جراحی زیبایی، بدون سابقه جراحی زیبایی و داوطلب جراحی زیبایی صورت پذیرفت. پژوهش از نوع توصیفی - همبستگی - می باشد. بدین منظور از میان جامعه آماری تعداد 225 نفر - 75 نفر با سابقه جراحی زیبایی، 75 نفر بدون سابقه جراحی زیبایی و 75 نفر داوطلب جراحی زیبایی - با روش نمونه گیری غیرتصادفی - قضاوتی و داوطلبانه - انتخاب شدند. از دو پرسشنامه قاطعیت گمبریل و ریکی و بهزیستی روان شناختی ریف استفاده شد. جهت تحلیل اطلاعات روش های آماری تحلیل رگرسیون لجستیک، بکار رفت. نتایج حاکی از وجود تفاوت معنادار قاطعیت بین سه گروه از لحاظ آماری بود. در مجموع می توان گفت که بین ویژگی های شخصیتی و عاطفی سه گروه مورد مطالعه تفاوتهایی وجود دارد.
کلمات کلیدی: قاطعیت، بهزیستی روانشناختی، جراحی زیبایی.
.1 مقدمه
در عصر حاضر جراحی زیبایی به عنوانیکی از دغدغه های زندگی بشر بسیار مورد توجه قرار گرفته است . میزان جراحی زیبایی در سال 2005 در ایالات متحده آمریکا در حدود 2/10 میلیون بودهکه در سال 2007 به 7/11 میلیون نفر و در سال 2010 به بیش از 13 میلیون نفر افزایشیافته است. افراد به طور فزاینده نیاز درونی را برای همانند سازی ظاهرشان با مدل های زیباییخاص به عنوان یک عرف اجتماعی احساسمیکنند. با این وجود، فهم حد و مرزبین آرزوی رایج برای بهبود ظاهر یک شخص و روان رنجوری، بسیار مهم است. نارضایتی افراطی از ظاهر ممکن است حالات روانی بیمار گونه را پنهانکند و غفلت از آن ممکن است عواقب پزشکی جدی را به همراه داشته باشد - سهرابی، محمود علیلو، رسولی زاد، . - 1390
در جامعه به شدت پویا و پرشتاب کنونی که اولین برداشت ها و تأثیرات در طرف مقابل مهم هستند، ظاهر افراد، نمادها و نشانه های خارجی، منزلت واهمیت بسزایی می یابند. زیبایی بر این اساس به عنوان یکی از مؤلفه های جایگاه اجتماعی در ارزیابی موقعیت های اجتماعی افراد جامعه مهم قلمداد می گردد . شکل گیری پدیده ای به نام جراحی پلاستیک، شاید بزرگترین کمک ممکن رابه کسانی کرد که از قیافه و ظاهرخود ناراضی بودند. در طی 20 سال اخیر تحولاتی در روش ها و جزئیات جراحی زیبایی بدست آمده که باعث فواید چشمگیری برای جراح و بیمار شده است . امروزه جراحی زیبایی به عنوان یکی از شایع ترین اعمال جراحی در سطح جهان مطرح است که میزان بهره گیری از آن، رو به فزونی است. از زمانی که پیشرفت های علم پزشکی، توانایی بشر را در دستکاری و تغییر ظاهر افراد ممکن ساخته طال بینی بسیار زیاد از مردم برای جراحی زیبایی به وجود آمد.
از سوی دیگر وضعیت روانی و شخصیتی متقاضیان نیز در انجام این اقدام تأثیرگذاربوده است - خانجانی، باباپور، صبا، . - 1391سازمان بهداشت جهانی، سلامت را به عنوان حالتی از بهزیستی کامل جسمی، ذهنی و اجتماعی معرفی کرده است. سلامت یک مفهوم چند بعدی است که علاوه بر بیمار و ناتوان نبودن، احساس شادکامی و بهزیستی را نیز در بر می گیرد. اغلب روانپزشکان، روانشناسان و محققان بهداشت روانی جنبه های مثبت سلامت را نادیده می گیرند. ریف - 1989 - با تأکید بر این که سلامت مثبت چیزی فراتر از فقدان بیماری است پیشنهاد کرد بهزیستی روانشناختی به آنچه فرد برای بهزیستی به آن نیاز دارد، اشاره میکند - درمقابل ایده بهزیستی ذهنی که به احساس بهزیستی اشاره می کند - .
براین اساس ریف وکییز - 1995 - الگوی بهزیستی روانشناختی یا بهداشت روانی مثبت را ارائه کردند. مدل چند بعدی ریف و همکاران یکی از مهمترین مدلهایی است که بهزیستی روانشناختی را مفهوم سازی و عملیاتی کرده است . در تعداد محدودی از پژوهش ها رابطه بین بهزیستی روانشناختی و سلامت عمومی بررسی شده است - غضنفری آهنگر کلایی، . - 1392جرأت آموزی یا آموزش ابراز وجود، یک رویکرد آموزشی نیمه ساختاری است که با تأکید بر به دست آوردن مهارت های ابراز وجود از راه تمرین مشخص می شود. مهارتهای ابراز وجود فرد را توانمند می سازد تا برای اعتقادات و حقوق خود ایستادگی کند - شیلینگ لوئیس، به نقل از آرین، . - 1374 رفتار جرأت ورزانه از نظر ولپی - 1992 - عبارت است از بیان مناسب هر نوع هیجانی غیر از اضطراب. رفتار جرأت ورزانه در حد زیادی موقعیتی است - ولپی، . - 1392
قاطعیت و عدم صراحت در بیان به عنوان موضوعی مهم قادر است تعداد زیادی از افراد جامعه را گرفتار نماید. بسیاری از انسان ها به طورعمدی یا غیرعمدی در بند تکلف ها، تعارف ها و دو رنگیهامانده اند و از صداقت دور شده اند. در فرهنگهاییکه رأی جمع مهمتر از رأی فرد میباشد، اگر فرد نظری مخالف جمع داشته باشد مورد تنبیه یا عدم توجهقرارمیگیرد. در چنین فرهنگ هایی زمینه تربیتی برای ابراز عواطف و احساسات وجود ندارد. از سویی ارتباطات ضعیف میتواند به روابط ناسالم منجر شود و فشار روانی را افزایش دهد - خدا بخشیکولایی، مهرآرا، نویدیان و مصلینژاد، . - 1392
از سویی وجود قاطعیت می تواند در فرد توانایی لازم برای رویارویی واقع بینانه با موقعیت های بی رونی که می تواند تنش آفرین و فشار زا باشند ایجاد کند و از این رهگذر به بهبود عزت نفس، خشنودی فردی در زندگی و بهزیستی روان شناختی کمک کند. ابراز وجود نوجوانان به طور قابل توجه مرتبط با سلامت روانی آنها، عزت نفس، و دیگر جنبه های رشد سالم آنها است - سارکوا و دیگران، . - 2013
در سال های اخیر پژوهشگران حوزه سلامت روانی، روانشناسی مثبت نگر را معادل کار کرد مثبت روانشناختی، تلقی و آن را در قالب اصطلاح »بهزیستی روانشناختی« مفهوم سازی کرده اند. این گروه نداشتن بیماری را برای احساس سلامت کافی نمی دانند، بلکه معتقدندکه داشتن احساس رضایت از زندگی، پیشرفت بسنده، تعامل کارآمد و مؤثر با جهان، انرژی و خلق مثبت پیوند و رابطه مطلوب با جمع و اجتماع و پیشرفت مثبت، از مشخصه های فرد سالم است - میکائیلی منیع، . - 1388این تحقیق از نظر طبقه بندی بر مبنای هدف از نوع تحقیقات کاربردی به شمار می رود. همچنین از لحاظ روش، توصیفی ، همبستگی می باشد که سعی بر آن شده است که داده های واقعی و عینی به دست آمده را بدون دخل و تصرف مورد بررسی قرار داده شود. جهت گردآوری چارچوب نظری متغییر های پژوهش از روش کتابخانه ای و جستجوی مقالات اینترنتی استفاده خواهد شد.
و جهت رسیدن به فرضیات موجود از روش پرسشنامه استفاده می شود. کلیه اطلاعات از طریق کتب تخصصی ، اینترنت ، مقالات داخلی و خارجی جمع آوری شده است. جامعه آماری مورد نظر جهت افراد با سابقه جراحی زیبایی و داوطلب جراحی زیبایی افرادی هستند که به کلینیک های جراحی زیبایی در شهر تهران در سال 1395 مراجعه کرده اند و برای افراد بدون سابقه جراحی زیبایی افراد مراجعه کننده به کلینیک های عمومی می باشد.روش نمونه گیری مورد نظر غیرتصادفی - قضاوتی و داوطلبانه - می باشد.جهت تعیین حجم نمونه برای فرضیه رابطه ای مورد بحث ، برای هر متغیر دخیل در پژوهشش 75 نفر مشخص شده که برای دو متغیر در مجموع تعداد 225 نفر می باشند. داوطلبان پیش از اجرای پرسشنامه آموزش دیده شده اند. تعداد 300 پرسشنامه توزیع گردید و از این تعداد، تعدادی مخدوش و یا مغایر با ملاک ورودی بوده اند و تعداد 225 پرسسشنامه جهت پژوهش مورد استفاده قرار گرفته و در پژوهش شرکت کرده اند
ابزار گردآوری اطلاعات
پرسشنامه قاطعیت:
این مقیاس دارای 40 ماده پنج گزینه ای است که از 1 تا 5 نمره گذاری می شود. جمع امتیازات قابل کسب در دامنه ای بین 40 تا 200 می باشدکه امتیاز کمتر نشان دهنده ی قاطعیت بالا و امتیاز بالاتر نشان دهنده قاطعیت کمتر است . قاطعیت آزمودنی ها در سه سطح پایین %75 - امتیاز به بالا - ، متوسط 25 - تا %75 امتیاز - و بالا - کمتر از %25 امتیاز - طبقه بندی شد. - سید فاطمی،. - 2009 اعتبار پرسش نامه توسط گمنریل و ریکی به نقل از مک کارتان و هارجی با استفاده از آزمون پس آزمون 0/87 گزارش شده است - مک کارتان، هارجی، . - 2004 این آزمون را بهرامی ترجمه کرده و در برخی مواد آن به دلیل عدم تطابق با فرهنگ ایرانی تغییراتی داده و به شکل استاندارد درآورده و به لحاظ پایایی ابزار ضریب اعتبار 0/88 را گزارش کرده است - بحرینی،. - 1998 همچنین روایی و پایایی این پرسشنامه در داخل کشور توسط سید فاطمی و همکاران روایی علمی سوالات این آزمون بین 0/39 تا 0/70 گزارش شده است، که مورد تأیید قرار گرفته است. جهت تعیین پایایی پرسشنامه از روش آزمون مجدد با فاصله دو هفته ای استفاده شد که با ضریب 0/83 همبستگی بالایی را نشان داد. - سید فاطمی، - 1392 همچنین معنوی پور و همکاران - 1393 - پس از اجرای مجدد ضریب اعتبار 0/84 رابهدست آوردند که یک اعتبار مورد قبولی است.
پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف
ابزار مورد استفاده در این تحقیق آزمون بهزیستی روان شناختی ریف فرم کوتاه آن است که در سال 1980توسط ریف طراحی شد. ریف و همکارانش مولفه های بهزیستی روان شناختی را به شاخص های سلامت جسمانی و هیجانی مرتبط ساختند . شیوه نمره گذاری پرسشنامه بهزیستی روان شناختی نیز به این صوزت انجام می گیرد که، فرم کوتاه پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف 18 سوال دارد و شامل 6 بعد است و هر بعد 3 سوال دارد. در فرم کوتاه پاسخ به هریک از 18 سوال بر روی یک طیف شش درجه ای از کاملا مخالف تا کاملا موافق مشخص می شود - ریف و سینگر ، 2006 ؛ به نقل از مرادی . - 1392 نمره بالاتر بیانگر بهزیستی روان شناختی بهتر است . در پژوهش سفیدی و فرزاد - 1391 - همسانی درونی آزمون به روش آلفای کرونباخ بین . / 65 تا . / 75 محاسبه شده است - سفیدی و فرزاد . - 1391
روایی و پایایی پرسشنامه نیز نشان می دهد که، همبستگی فرم کوتاه پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف - 18 سوالی - با مقیاس اصلی ار 0/7تا 0/89 در نوسان بوده است - ریف و سینگر ،2006، ریف ،1995،به نقل از سفیدی و فرزاد ، - 1391 در پژوهش های سفیدی و فرزاد - 1391 - برای محاسبه پایایی از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که ضریب پایایی کل مقیاس برابر با 0/73 و برای عامل ها به ترتیب 0/67 ، 0/72 ، 0/65 ، 0/75 به دست آمد؛ ضریب پایایی کل مقیاس در پژوهش حاضر 0/764گزارش شده است.به منظور تجزیه و تحلیل داده ها در این تحقیق از روش های آماری توصیفی مانند محاسبه فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار و روش آمار استنباطی شامل: رگرسیون لجستیک استفاده شد.
همانطور که در جدول - 1 - مشاهده می شود یک سوم از گروه نمونه را افراد دارای سابقه جراحی زیبایی - %33 - ، یک سوم آنان را افراد داوطلب جراحی زیبایی - %33 - ، و یک سوم دیگر را افراد بدون سابقه جراحی زیبایی - %33 - تشکیل می دهند.همانطور که در جدول - 2 - مشاهده می شود حدود %60 از افراد گروه نمونه را زنان و %40 آنان را مردان تشکیل می دهند.همانطور که در جدول - 3 - مشاهده می شود حدود %33 از افراد گروه نمونه مجرد و حدود %67 آنان متاهل هستند.
