بخشی از مقاله
چکیده
تحقیق حاضر در پی بررسی ارتباط پیوند با مدرسه - دلبستگی به مدرسه - و جو باز کلاس درس با فرسودگی مرتبط با مدرسه در بین دانش آموزان دختر مقطع متوسطه - رشته فنی حرفه اي - ناحیه 2 شهرستان اورمیه است. تحقیق حاضر از نوع توصیفی و پیمایشی است. جامعه آماري تحقیق حاضر، کلیه دانش آموزان دختر مدارس متوسطه - رشته فنی حرفه اي - ناحیه 2 شهرستان اورمیه بود که حجم نمونه 225 نفر بدست آمد.
براي انتخاب نمونه از روش چند مرحله اي، تصادفی و بمنظور جمع آوري اطلاعات از پرسشنامه استاندارد استفاده شد و پایایی آن با آلفاي کرونباخ 0/808 تایید شد. کمترین سن دانش آموزان در تحقیق حاضر 15 و بالاترین سن 20 بود و میانگین سن دانش آموزان 18 سال بود. میزان ضریب تعیین در رگرسیون چندگانه نشان می دهد که پیوند با مدرسه و جو باز کلاسی 3/5 درصد بر افسردگی ناشی از مدرسه تاثیر می گذارند.
1. مقدمه
پیوند با مدرسه اشاره به ارتباطاتی دارد که فرد با مدرسه و دیگر جنبههاي زندگی تحصیلی دارد. مدارس نقش مهمی در شکل گیري ارزشها، هنجارها و فرصتهاي اجتماعی افراد دارند. کودکان اولین تعاملات خود را در سیستم آموزشی در حدود پنج یا شش سالگی برقرار میکنند و معمولاً تا هیجده سالگی ارتباطشان را با مدرسه حفظ میکنند، در نتیجه، جوانان تقریباً 13 سال از زندگی خود را در سیستم آموزشی صرف میکنند به عبارتی این مقدار از زمان را در ساختار تحصیلی و به دور از خانوادهشان سپري می کنند و موسسات آموزشی ابزار اولیه اجتماعیشدن جوانان میشوند - قاضی طباطبایی و همکاران، . - 1389 پیوند با مدرسه علاقه و دلبستگی دانشآموزان به معلمان، کارکنان و مدیران و غرور نسبت به مدرسه خود است.
اهمیت جو مدرسه و پیوند دانشآموز-مدرسه زمینه جامعهشناختی، روانشناسی مدرسه و ادبیات آموزشی دارد. توافقی عمومی وجود دارد که مدارس محیط اجتماعی بزرگی اند که در آن، دانشآموزان از اعتقادات، ارزشها، معیارها و نگرانی هاي مشترك برخوردارند. همچنین، عملکردهاي شناختی و عاطفی دانشآموزان به وسیله ویژگیهاي مدرسه شکل می گیرد و یادگیري در مدرسه در یک محیط اجتماعی، هم در درون و هم بیرون کلاس درس صورت می گیرد - نعامی، . - 1388
دلبستگی به این معناست که فرد نسبت به دیگران حساس است یکی از ابعاد پیوند مدرسه دلبستگی به مدرسه است و به احساساتی اشاره می کند که دانشآموز دربارة مدرسه دارد. این بعد، فقط به احساسات نوجوان دربارة سازمان واقعی می پردازد و احساسات دانشآموز را دربارة آموزگاران، کارکنان یا مدیران و مدرسه مد نظر ندارد. احساسات در این بعد شامل حسی از تعلق داشتن، احساس غرور در مدرسه و همچنین، احساس آرامش در مدرسه است - سرنکویچ و گیوردانو، . - 1992
در پیوند با مدرسه تئوریهایی چون تئوریهاي کنترل که 1969 توسط هیرشی بیان شد و بنام تئوري کنترل اجتماعی، معروف است و یکی از اولین تئوريهایی است که با بسط پیوند مدرسه و تشخیص کمبود پیوندهاي مدرسه سر و کار دارد و بیش از سایر تئوريها، تئوري کنترل نقش محورتري در تئوري پیوند با مدرسه ایفا می کند. تئوري کنترل مفهوم جامع تري از پیوند مدرسه به دست میدهد، زیرا نقص در پیوند با مدرسه را عامل اصلی رفتار انحرافی در دانش آموزان میداند.
تئوري دوم تئوري خودکنترلی است توسط تراویس هیرشی و میشل گات فردسون در سال 1990 به منظور تعدیل و بازسازي نظریه کنترل اجتماعی هیرشی مطرح شد، مفاهیم نظریه کنترل را با دیدگاههاي زیست اجتماعی، روانشناختی و فعالیتهاي روزمره و نظریه هاي انتخاب عقلانی ترکیب میکند - تیلور، . - 2001 »جو« مجموعه اي از حالات، خصوصیات یا ویژگی هاي حاکم بر یک محیط یا فضاي آموزشی مانند مدرسه است که آن را قابل اعتماد یا غیر قابل اعتماد، جاذب یا دافع، رعب آور یا آرام بخش، بازدارنده یا محرك، خلاق یا راکد و ... می سازد و موجب می گردد، مدارس یک مقطع تحصیلی، با اینکه از یک دستورالعمل و آئین نامه آموزشی ابلاغ شده تبعیت می کنند داراي جوي متفاوت باشند.
مشاهده شده است عواملی مانند ویژگی هاي اقتصادي، اجتماعی، فرهنگی، عمرانی و غیره در دو مدرسه نسبتاً نزدیک در یک مقطع تحصیلی کاملاً مشابهت داشته باشند لکن جو حاکم بر آن ها متفاوت است. در بین دانش آموزان و کارکنان - معلمان و کادر اداري - و حتی اولیا اصطلاحاتی چون جو سالم، جو ناسالم، جو باز، جو بسته، جو مسموم و مانند آن مورد استفاده قرار می گیرد، که به نوعی بر روابط انسانی حاکم بر مدارس حکایت میکند.
