بخشی از مقاله
چکیده
شادکامی هدف نهایی و مشترک همه انسانها است و همه در تلاش برای رسیدن به آن می باشند. یکی از موانع موجود در این راه، تفکرات غیرمنطقی است. همچنین کمالگرایی به عنوان یکی از انواع تفکرات غیر منطقی میتواند شادکامی را تحت تاثیر قرار دهد. بر این اساس، هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه کمالگرایی و تفکرات غیرمنطقی با شادکامی در معلمان می باشد. این پژوهش از نوع همبستگی بوده و روش نمونه گیری طبقه ای- تصادفی می باشد. با توجه به حجم جامعه آماری که 2788 نفر معلم می باشد، و با استفاده از جدول مورگان، حجم نمونه 283 نفر تعیین شد که با رعایت نسبت زن و مرد در دو گروه نمونه، شامل:187 زن و 96 مرد در گروه معلمان می باشند.
ازپرسشنامه شادکامی آکسفورد، مقیاس کمالگرایی چند بعدی تهران و آزمون باورهای غیرمنطقی اهواز برای اندازهگیری متغیرها استفاده شد. با استفاده از آزمون معناداری ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون چندگانه فرضیه های تحقیق مورد آزمون قرار گرفتند. یافته ها نشان داد بین تفکرات غیر منطقی با شادکامی در معلمان، رابطه معکوس معنادار وجود دارد - . - p<0/01 بین کمالگرایی با شادکامی در معلمان رابطه ی مستقیم معنادار وجود دارد - - p<0/01 و تفکرات غیر منطقی و کمالگرایی خودمدار می توانند شادکامی را پیش بینی نمایند . - p<0/01 - پژوهشگر نتیجه گرفت که بین کمالگرایی و تفکرات غیرمنطقی با شادکامی رابطه وجود دارد. یعنی با افزایش تفکرات غیرمنطقی، شادکامی کاهش یافته و با افزایش کمالگرایی، شادکامی افزایش می یابد.
مقدمه
”شادکامی ناشی از قضاوت و داوری انسان در باره چگونگی گذران زندگی است. این نوع داوری از بیرون به فرد تحمیل نمی شود بلکه حالتی است درونی که از هیجان های مثبت تاثیر می پذیرد - مایرز و داینر1،. - 1995بر این اساس شادکامی بر نگرش و ادراکات شخصی مبتنی است و بر حالتی دلالت می کند که مطبوع و دلپذیر است و از تجربه هیجان های مثبت و خشنودی از زندگی نشات می گیرد - هیلز و آرجیل2،. - 2001 از دیدگاه روانشناسان 2 نوع شادکامی وجود دارد.
نوعی از آن از رهگذر شرایط محسوس زندگی همچون زناشویی، تحصیل، شغل، آسایش و بطور کلی امکانات مالی و رفاهی حاصل می گردد که به آن وجه عینی3 شادکامی می گویند و نوع دیگر متاثر از حالات درونی و ادراکات شخصی است که به آن شادکامی ذهنی4 یا احساس شادکامی گفته می شود. شواهد موجود گویای آنند که احساس شادکامی مولد انرژی، شور، نشاط و حرکت و پویایی است و همچون سپری می تواند آدمی را در برابر استرس و مشکلات محافظت و سلامت جسمی و روانی او را تضمین کند.
یکی از عواملی که بر شادکامی تاثیر منفی می گذارد، تفکرات و باورهای غیر منطقی است. باورهای غیر منطقی باورهایی هستند که بر روان فرد سلطه دارند و عامل تعیین کننده نحوه تعبیر و تفسیر و معنی دادن به رویدادها و تنظیم کننده کیفیت و کمیت رفتارها و عواطف است. باور های غیر منطقی حقیقت ندارد و با واقعیت منطیق نیست، باید و حکم برای فرد می آورد، تعادل فرد را از بین می برد، از ایجاد نظم جلوگیری می کند و مانع مواجهه موفقیت آمیز با حوادث تحریک کننده میگردد.
الیس کمالگرایی را اینگونه تعریف کرده است: پذیرش این باور که فرد باید کاملا شایسته، لایق، با هوش بوده و در تمام امور ممکن پیشرو باشد. این که همواره یک راه حل دقیق کامل و درست برای مشکلات وجود دارد و اگر این راه حل کامل پیدا نشود فاجعه آمیز خواهد بود - به نقل ازعلیزاده صحرایی، خسروی و بشارت، . - 1389 هویت و فلت - 1991 - 5 سه بعد را برای کمالگرایی از یکدیگر متمایز کردند:”کمالگرایی خویشتن مدار6 که شامل کوشش فرد برای دستیابی به خویشتن کامل و با معیارهای بالای غیر واقعی می باشد.کمالگرایی دیگر مدار7 که در آن تمرکز فرد بر رفتار دیگران است و رفتار آنان باید از دید وی کامل و دور از هر اشتباهی باشد.
کمالگرایی جامعه مدار8 که در آن فرد باور دارد که دیگران - خانواده و جامعه - ، معیارها و انتظارات افراطی برای او در نظر گرفته اند و او خود را ملزم به بر آورده ساختن این انتظارات می داند - به نقل از کاظمی وهمکاران،. - 1391 هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه کمالگرایی و تفکرات غیرمنطقی با شادکامی در معلمان می باشد.
روش نوع و طرح پژوهش: پژوهش حاضرتوصیفی و ازنوع تحقیقات همبستگی است، کمالگرایی و تفکرات غیرمنطقی به عنوان متغیر پیشبین و شادکامی در معلمان به عنوان متغیر ملاک پژوهش حاضر درنظرگرفته شد.
جامعهی آماری، نمونه و روش نمونهگیری: جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه معلمان 3 مقطع ابتدایی، راهنمایی و متوسطه شهر زنجان در سال 92 است که طبق آمار اداره آموزش و پرورش زنجان 2788 نفر بوده که از این تعداد، 1846 نفر زن و 942 نفر مرد بوده اند. روش نمونه گیری، خوشه ای طبقه ای تصادفی می باشد. با توجه به تعداد جامعه آماری ،283 نفر تعیین شد و با رعایت نسبت زن و مرد در دو گروه نمونه ، 187 نفر زن و 96 نفر مرد در گروه معلمان تعیین شدند. پس از آن از بین نواحی دوگانه آموزش و پرورش شهر زنجان، یک ناحیه بصورت تصادفی انتخاب شدند.و سپس از بین کلیه مدارس ناحیه مذکور، 24 مدرسه بصورت تصادفی برگزیده شدند
ابزار پژوهش:
پرسشنامه مقیاس شادکامی آکسفورد - آرجیل و هیلز، - 2002، پرسشنامه 4 عاملی باورهای غیر منطقی اهواز - عبادی و معتمدین، - 1384 و مقیاس کمالگرایی چند بعدی تهران - 3 بعد خود محور، دیگر محور و جامعه محور - - بشارت و همکاران،1386 - جهت گردآوری اطلاعات مورد استفاده قرار گرفت. روش تجزیه و تحلیل و دادهها: برای تعیین رابطه بین متغیرهای پژوهش با توجه به نرمال بودن توزیع متغیرها که با استفاده از آزمون کولموگروف - اسمیرنوف تعیین شد، از آزمون آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون به روشstepwise استفاده شد.
نتایج
اجرای آزمون کولموگروف - اسمیرنف حاکی از نرمال بودن توزیع تمام دادههای حاصل از اجرای ابزارهای پژوهش است - تمام سطوح معنیداری بالاتر از . - 0/05 با توجه به مقادیر Sig بدست آمده در جدول آزمون نرمال بودن متغیر ها در معلمان که همگی بیشتر از 0,05 می باشند فرض صفر یعنی فرض توزیع نرمال داشتن متغیر های مورد بحث در سطح معناداری 0,05 پذیرفته می شود .
