بخشی از مقاله
چکیده
هدف از انجام این تحقیق بررسی رابطه بین نگرشهای ناکارآمد و عزت نفس در بین دانش آموزان دبیرستانی شهرستان گنبدکاووس بود. . به دلیل بالا بودن تعداد کل دانش آموزان 120 نفر - 60 دختر و 60پسر - را به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب نموده ایم که به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند.به منظور جمع آوری داده ها از دو پرسشنامه نگرش های ناکارآمد - - DAS 40 و عزت نفس کوپر اسمیت استفاده شد و تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spssانجام گردید.
یافته های تحقیق داد که بین نگرشهای ناکارآمد در دختران و پسران مورد مطالعه تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین در مقیاسهای کامل طلبی ، نیاز به تائید دیگران، نیاز به راضی کردن دیگران بین آنها تفاوتی وجود نداشته و در مقیاس آسیب پذیری ارزشیابی عملکرد تفاوت وجود دارد؛ میانگین نمرات پسران در مقیاس کامل طلبی بالاتر از دختران بوده و میانگین نمرات دختران در مقیاسهای نیاز به تائید دیگران ، نیاز به راضی کردن دیگران ، آسیب پذیری ارزشیابی عملکرد، نگرش ناکارآمد کل بیشتر از پسران است؛ ؛همچنین نتایج نشان می دهد که بین کلیه مقیاسهای عزت نفس و نگرش های ناکارآمد رابطه معناداری وجود ندارد و اینکه عزت نفس افراد نقشی در نوع نگرش آنان نسبت به مسائل زندگی ندارد.
مقدمه
نگرشهای ناکارآمد و عزت نفس از جمله خصوصیات روانی و شخصیتی اند که تاثیر بسزایی در بهداشت روانی افراد دارند. نگرشها یک جنبه مهم از زندگی عاطفی و احساسی ما را تشکیل می دهند. ما نسبت به خود،اشیاء، افراد و اندیشه ها نظرهای خاصی داریم که ناشی از اطلاع ما از آنها، احساس ما نسبت به آنها و تمایل ما به انجام عملی در مورد آنهاست.. از این میان انواع مختلف نگرش می توان به نگرشهای ناکارامد اشاره کرد.
نگرش های ناکارآمد به عنوان یک عامل زمینه ساز در شروع بسیاری از بیماری ها می باشد. . نگرش ناکارامد دیدگاه های سو دارمنفی درباره خود ،جهان و آینده است. - یونگ، - 1999آسیب شناختی ممکن است به عنوان یک تمایل نسبت به تفسیر اطلاعات به سبک منفی و تحریف شده در مقابل درک ذهنی از مشکلات تلقی شود که امکان دارد ازخلال تجارب منفی اولیه به وجود آمده باشد. - اولیور،مورفی،راس، - 2007 یکی از عوامل زمینه ساز و مهم تاثیر گذار بر نگرش های ناکارامد افراد عزت نفس می باشد.. عزت نفس بیانگر نگرش فرد درباره خودش می باشد.
- اسکات، - 1995 عزت نفس عبارتندازاحساس ارزشمند بودن. این حس، از مجموع افکار، احساسات، عواطف و تجربیاتمان در طول زندگی ناشی می شود.. مجموع هزاران برداشت، ارزیابی و تجربه ای که از خویشتن داریم باعث می شود که نسبت به خود احساس خوشایند ارزشمندبودن، و یا برعکس احساس ناخوشایند بی کفایتی داشته باشیم. - رینولدبین همکاران،1980،ترجمه ی علی پور، - 1386 عزت نفس از مقایسه ی خود ادراک شده یا خودپنداره - یک نظر عینی درباره ی خود - و خود ایده آل - آنچه که شخص با ارزش می داند - ناشی می شود.
به طوری که فاصله ی کم میان این دو منجر به عزت نفس بالا می شودو یرعکس. - زارع، بهرامی وسلیمانی،. - 1393 تا چندی پیش، محققین و نظریه پردازان، عزت نفس را قضاوت کلی فرد در مورد خود می دانستند اما در سالهای اخیر مشخص شده است که کودکان و بزرگسالان، خودشان را از زوایا و جنبه های مختلف مورد ارزیابی و قضاوت قرار میدهند که در این رابطه می توان جنبه های اجتماعی، بدنی، تحصیلی، خانوادگی و کلی را نام برد.
عزت نفس اجتماعی شامل عقاید کودک در مورد خودش به عنوان یک دوست برای دیگران است ، - حسینی نسب،وجدان پرست، - 1381 عزت نفس تحصیلی به ارزیابی و قضاوت فرد نسبت به ارزشمندی تحصیلی خود مربوط می شودو عزت نفس خانوادگی ارزیابی و قضاوت فرد ازخود به عنوان عضوی از خانواده را می گویند که در اثر تعامل فرد با اعضاء خانواده در او به وجود می آید. عزت نفس کلی به ارزیابی و قضاوت فرد نسبت به کلیه ارزش های خود اطلاق می شود که این جنبه از عزت نفس، سایر جنبه های فوق را در خود دارد و در واقع به آن ها نوعی وحدت و یکپارچگی می بخشد - پوراحمدی،جلالی، - 1385 در تحقیق حاضر به تبیین 2 فرضیه خواهیم پرداخت، - 1 بین نگرش های ناکارآمد و مقیاسهای آن در مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد. - 2 بین زیر مقیاسهای نگرش ناکارآمد و مقیاسهای عزت نفس رابطه معناداری وجود دارد.
مطالعات قبلی با روش مقطعی نشان دادند که نگرش های ناکارآمد با شیوع افسردگی ارتباط دارد سطوح بالای نگرش های ناکارآمد با دوره های طولانی تر حملات افسردگی همبستگی دارد - اسکات ، - 1995 مطالعات تحلیل عامل انجام شده بر روی بزرگسالان - جونیور وراد ، - 1996 و نوجوانان بزرگتر - گوتیب ، لوین شن ، - 2000 نشان می دهد که نگرش ناکارامد و عزت نفس ممکن است به عوامل زیربنایی متداول که توجه به خویشتن نامیده می شود مرتبط باشند. پژوهشها نشان می دهد که عزت نفس بالا احتمالا یکی از عواملی است که میانجی مربوط میان نگرش ناکارامد، رویدادهای منفی زندگی ،و علائم افسردگی است - جان ، - 2008
روش نوع و طرح پژوهش:
روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی می باشد
جامعهی آماری، نمونه و روش نمونهگیری:
جامعه آماری در این تحقیق عبارتست از کلیه دانش آموزان دبیرستانی پایه ی سوم شهرستان گنبد کاووس در سال تحصیلی -95 .1394 به دلیل بالا بودن تعداد کل دانش آموزان 120 نفر - 60 دخترو 60پسر - را به عنوان نمونه آماری با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب کرده ایم.
ابزار پژوهش
به منظور جمع آوری داده ها از دو پرسشنامه نگرش های ناکارآمد DAS40 و عزت نفس کوپر اسمیت استفاده شده است.
پرسشنامهی نگرش های ناکار آمد:
این پرسشنامه شامل فهرستی از اعتقادات و نگرشهای مختلف است که اشخاص بعضی مواقع آنها را دارا می باشند. آلفای کرونباخ آن برابر با =r0/92 ، همبستگی با فرم اصلی =r0/97 و روایی پیش بینی آن از طریق همبستگی با نمرات - General 28GHQ - health questionnaire درگروه بیماران و غیر بیماران = r 0/56 بدست آمد. مقیاس DAS 40 دارای 40 جمله است که آزمودنی بر اساس مقیاس لیکرت 7 درجه ای به آن پاسخ می دهد این مقیاس دارای چهار عامل زیربنایی شامل کامل طلبی، نیاز به تایید دیگران، نیاز به راضی کردن دیگران و آسیب پذیری ارزشیابی عملکرد است. در مجموع گویه های مقیاس نگرشهای پاتولوژیک در مورد خود، ارتباط با دیگران و آینده را بر اساس نظریه شناختی بک مورد ارزیابی قرار می دهد. - ابراهیمی و همکاران، - 1387
پرسشنامهی عزت نفس کوپر اسمیت:
جهت ارزیابی میزان عزت نفس افراد مورد مطالعه، از پرسشنامه عزت نفس کوپراسمیت - - 1967استفاده شد. این پرسشنامه در سا لهای اخیر به طور گسترد ه ای در پژوهشهای روان شناسی به کار رفته است و فرم الف آن، دارای 58 ماده است که 8 ماده آن دروغ سنج است.. شیوه نمره گذاری این آزمون به صورت صفر و یک است. در مجموع 50 ماده آن به 4مقیاس عزت نفس خود، عزت نفس اجتماعی، عزت نفس خانوادگی و عزت نفس تحصیلی تقسیم می شود. این مقیاس علاوه بر 4 خرده مقیاس، نمره کلی به دست می دهد. بدیهی است حداقل نمره ای های که یک فرد می تواند بگیرد صفر و حداکثر آن 50 است.
