بخشی از مقاله

چکیده

در این مقاله ضمن تبیین تفکر شیعی در خصوص دفاع از اسلام و حدود کشور اسلامی به تشریح راهبرد دفاع همهجانبه و توجه به پدافند غیرعامل در جهت مقابله با تهدیدات پیش رو پرداخته میشود. در این راهبرد علاوه بر اتکا به مکتب شیعی که لزوم آن ایمان و توکل به قدرت لایزال الهی است، بر لزوم توجه همه مسئولان کشور، سازمانها و وزارتخانهها به دفاع همهجانبه تأکید شده است. این راهبرد که از آیات قرآن استخراج گردیده در کمال واقعگرایی ضمن اتکا به ایمان و وعده پیروزي عده کم بر عده زیاد بر آمادگی همهجانبه و بهره از همه امکانات تأکید میکند. در ادامه راهبردهاي دفاع همهجانبه و پدافند غیرعامل و نقش آن در ثبات و پایداري کشور در ابعاد مختلف اقتصادي و نظامی مانند توسعه سامانههاي دفاعی، توسعه اقتصادي و علمی، توجه به اقتدار دریایی و توسعه دریامحور، پدافند غیرعامل در دریا، آموزش نبرد نامتقارن، پیش دستی در جنگ ترکیبی و توجه به اقتصاد مقاومتی بیان میگردد. سپس به شرح این راهبرد و بیان راهکار در زمینه هاي مختلف پرداخته شده و نشان داده میشود که راهبرد کلان دفاع همهجانبه در زمینههاي مختلف میتواند در حوزه پدافند غیرعامل تعریف و توسعه یابد.
کلمات کلیدي: دفاع همه جانبه، راهبرد دفاعی، پدافند غیرعامل، اقتدار دریایی

-1 مقدمه

بیداري جهانی که انقلاب اسلامی ایران آغازگر آن بوده و کوتاه شدن دست طمع استعمارگران از منابع سرشار کشور و نگرانی از دست دادن ذخایر نفتی خاورمیانه سبب گردیده که قدرتهاي جهانی از بدو انقلاب دشمنی شدیدي را با این کشور آغاز کنند. جنگ تحمیلی علیه ایران و حمایت جهانی از رژیم بعثی عراق، تحریمهاي اقتصادي و حمله مستقیم به هواپیماي مسافربري ایران، نمونههاي بارز این دشمنی هستند – آنچه ایران را در کانون تهدیدات همه جانبه استعمارگران بخصوص آمریکا و کشورهاي غربی قرار داده است فرهنگ ناب اسلام است که ایران را سرمشق مسلمانان و آزادیخواهان جهان نموده وگرنه اینان با دین داري - بعضی از دول غربی - مشکلی ندارند - آنچه امام خمینی - قدس سره - از آن به اسلام آمریکایی یاد میکند - .

از طرفی دیپلماسی قوي کشورمان در متحد کردن کشورهاي اسلامی و ترس از ائتلاف جهانی اسلام و روشنفکري مسلمانان در دهههاي اخیر که در این چند سال با بیداري بزرگ کشورهاي عربی اسلامی نمود بارزي یافته، سبب شد تا آمریکا و کشورهاي غربی همه توان خود را براي براندازي جمهوري اسلامی ایران به کار بسته و با ایجاد رعب در بین کشورهاي عربی همسایه، بازار تسلیحاتی خود را گرمتر نمایند - افتخاري، . - 1381 آنچه در حال حاضر در کشور سوریه میبینیم، در حقیقت تلاشی براي انتقامجویی از ملت سوریه به دلیل همراهی با ایران در جهت منزوي ساختن ماست.حمله آمریکا و نفوذ به دو کشور همسایه ایران، افغانستان و عراق در جهت جلوگیري از ائتلاف اسلامی و سرکوب دولتهاي همسو با ایران در این دو کشور نیز شاهد این ادعا است. البته همواره ایجاد اختلاف بین شیعه و سنی از راهکارهاي مهم دشمن بوده و تقریب مذاهب اسلامی در داخل و خارج کشور می تواند یکی از روشهاي مقابله با تهدید باشد.

آمریکا کشور پیشرفتهاي است که خود را سرور جهان می داند. توسعه و پیشرفت این کشور درفنّاوري، اقتصاد و در حوزه نظامی از کلاهکهاي هستهاي، موشکهاي قارهپیما، هواپیماهاي بلندپرواز شکاري و بمبافکن، انواع بمبهاي پیشرفته متعارف و غیرمتعارف، ناوهاي هواپیمابر، ناوشکنها و زیردریاییهاي اتمی و هواپیماهاي تجسس بدون سرنشین بر کسی پوشیده نیست. دارا بودن سامانههاي ارتباطی، ماهوارههاي جاسوسی، سامانههاي جنگ الکترونیک و موشکهاي ضد موشک به همراه کارشناسان جنگی و بهقولمعروف دشمنی تا چنگ و دندان مسلح و باسابقهاي از یک تروریسم بینالمللی. حال در برابر این دشمن چه باید کرد؟

آمریکا هیچ غلطی نمیتواند بکند! آیا این جمله امام ناشی از توکل، ایمان و دانش عمیق ایشان نیست؟ این بیان مربوط به زمانی است که طبل قدرت اقتصادي و نظامی آمریکا و شوروي سابق در قرن بیستم عالم را پرکرده بوده و از عدم اشراف ایشان به قدرت ظاهري آمریکا نیست. رهبر فرزانهاي که شکست ابرقدرت شرق را از قبل پیشبینی نمود. در حقیقت تابه حال هم با یاري خداوند و اتحاد و همدلی مردم ایران است که آمریکا هیچ غلطی نتوانسته بکند. بررسی سیره عملی و اندیشه سیاسی امام راحل در این خصوص خطمشی روشنی را مشخص میکند. این بیان امام با اتکا بر قدرت توکل، ایمان و بینش بر سیره الهی است: ان تنصرواالله ینصرکم و یثبت اقدامکم، همانطور که پس از آزادي خرمشهر میفرمایند: خرمشهر را خدا آزاد کرد. - و ما رمیت اذ رمیت و لکن االله رمی - یا در حمله طبس لشکریان پنهان الهی این بار در قالب ذرات شن یاد سجیل ابابیل را زنده نمودند و سران آمریکایی پسازآن همه تمرین و برنامهریزي، بهت زده میگفتند: گویا خمینی دست به دعا برداشته بود.

-2 تفکر شیعی در راهبرد دفاعی

این توکل و مبارزه و عدم تسلیم همان تفکر شیعی است که از احدي الحسنیین سرچشمه گرفته است. با این روحیه یعنی پیروزي چه در صورت شکست دشمن و چه در صورت شهادت یک گروه اندك میتواند بر گروه اکثریت که براي منافع مادي میجنگند، غلبه نماید.آیاتی نظیر کم من فئه قلیله غلبت فئه کثیره باذن االله، همچنین آیه: ان یکن منکم عشرون صابرون یغلبوا مائتین وان یکن منکم مئه یغلبوا الفا و آیاتی که از فرستادن فرشتگان در جنگ بدر صحبت می کند شاهد این مدعی هستند.سخن بعد این است که آیا توکل که برگرفته از تفکر شیعی است، براي دفاع کافی است؟ آیا نیاز به هیچگونه آمادگی رزمی و تسلیحاتی و طرح و نقشه جنگی نیست؟ درحالیکه قرآن میفرماید: واعداو لهم ماستطعتم من قوه ومن رباط الخیل ...وپس از وعده غلبه پیروزي گروه کم بر گروه اکثریت از کشته شدن جالوت توسط داوود - به کمک فلاخن - سخن میگوید: با این وصف در این مدل علاوه بر توکل، بر آمادگی همه جانبه و استفاده از همه امکانات علیه دشمن تأکید شده است.

-3 دفاع همهجانبه و تهدیدات پیش رو

با توجه به موقعیت جمهوري اسلامی ایران در عرصه سیاسی جهان، تفکر دفاع و مقابله با تهدیدات پیش رو بایستی در همه زمینههاي توسعه و پیشرفت کشور دیده شود. تأکیدات امام بر تشکیل ارتش بیستمیلیونی در آن زمان و تأکید مقام معظم رهبري بر آمادگی دفاعی و لزوم تحکیم قوا و برخورداري از علوم و فنون روز دنیا اهمیت آمادگی و دفاع همهجانبه را روشن میکند. در راهبرد دفاع همهجانبه ابتدا بر تحکیم قواي مسلح و سپس بر تعمیم تفکر دفاعی در همه سازمانها تأکید میگردد. هرچند کشور ما از بعدفنّاوري جزو کشورهاي پیشرفته و صنعتی نیست، اما این دلیلی بر عدم تلاش در جهت ارتقاء سامانههاي دفاعی نیست.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید