بخشی از مقاله
خلاصه
منحنی شیردهی طرح تولید شیر در یک دوره شیردهی را نشان می دهد. شکل منحنی شیردهی با یک فاز آغازین که در آن شیر افزایش می یابد و به حداکثر تولید می رسد و سپس یک فاز کاهشی که در آن شیر کاهش می یابد، مشخص می شود و اطلاعات ارزشمندی را برای ارزیابی زنتیکی و تصمیمات مدیریتی در اختیار قرار می دهد. در این تحقیق، ما 6 تابع را برای توصیف منحنی شیردهی گاو شیری هلشتاین در اولین ماه پس از زایش - فاز افزایشی - در سومین دوره شیردهی، مورد مقایسه قرار دادیم. نتایج نشان داد که تابع لگاریتمی مختلط در فاز افزایشی بهتر از سایر توابع در سومین دوره شیردهی، این منحنی را توصیف می نماید.
کلمات کلیدی: منحنی شیردهی، تابع، گاو شیری هلشتاین و لگاریتمی مختلط.
مقدمه
به دلیل رشد جمعیت جهانی و به ویژه رشد جمعیت کشورهای در حال توسعه و محدود بودن منابع تولید، امکان جوابگویی به نیازهای غذایی جوامع انسانی از طریق توسعه کمی منابع تولید میسر نمی باشد و در نتیجه افزایش عملکرد در واحد تولید، یک ضرورت انکار ناپذیر می باشد. از دیدگاه اقتصادی نیز این روش در افزایش بازده اقتصادی بسیار مؤثر بوده است.پروتئین حیوانی به دلیل توازن مناسب اسیدهای آمینه، ارزش تغذیه ای بالایی دارد. طبق بررسی های سازمان خوار و بار جهانی - FAO - حداقل نیاز روزانه انسان بالغ به پروتئین حیوانی 29 گرم است و در بسیاری کشورهای در حال توسعه مصرف انرژی و پروتئین کمتر از حد استاندارد می باشد. در میان تولیدات حیوانی، شیر جایگاه ویژه ای به خود اختصاص داده است. گاوهای شیری مبدلهای بسیار مطلوب پروتئین گیاهی به پروتئین شیر هستند و بخش اعظم - حدود 91 درصد - شیر تولیدی در جهان از گاو حاصل می شود . - 2 - با توجه به ارزش غذایی بالای شیر و کمبود تولید مواد غذایی، افزایش راندمان تولید برای این ماده غذایی به نظر ضروری می رسد . - 2 -
در گاوهای شیرده، تولید شیر بعد از زایش آغاز می شود و بعد از 3 تا 6 هفته به حداکثر می رسد، سپس به تدریج تا پایان دوره شیردهی کاهش می یابد . - 2 - منحنی شیردهی استاندارد دارای یک مرحله افزایشی و یک مرحله کاهشی است. معمولاشیب مرحله افزایشی بیشتر از شیب مرحله کاهشی می باشد. به طور کلی سرعت افزایش تولید شیر در مرحله افزایشی، شیب مرحله کاهشی و ارتفاع منحنی در زمان اوج تولید، میزان کل شیر تولیدی یک دوره شیردهی را تعیین می کنند. منحنی شیردهی طرح تولید شیر در یک دوره شیردهی را نشان می دهد . شکل منحنی شیردهی اطلاعات ارزشمندی را برای ارزیابی زنتیکی و تصمیمات مدیریتی در اختیار قرار می دهد 4 - ، 7 و . - 8 یک سری توابع جهت توصیف منحنی شیردهی معرفی شده اند که با استفاده از این توابع می توان پارامترهای ژنتیکی بخشهای مختلف شیردهی را تخمین زد و در جهت تغییر آن اقدام نمود. هدف از تحقیق حاضر مقایسه تعدادی از توابع منحنی شیردهی جهت توصیف شکل منحنی شیردهی در ماه اول شیردهی گاو هلشتاین می باشد.
مواد و روشها
در این تحقیق برای مقایسه توابع ریاضی مختلف از اطلاعات جمع آوری شده توسط مرکز اصلاح نژاد دام کشور در ارتباط با یکی از گاوداریهای استان تهران و نیز از اطلاعات جمع آوری شده توسط این گاوداری استفاده شد.در گاوداری مذکور رکورد تولید شیر هر یک از گاوها توسط دستگاههای اتوماتیک روزانه جمع آوری می شد. بنابراین مقدار واقعی تولید شیر در هر یک از فواصل شیردهی موجود بود.پرونده شجره حیوانات شامل شماره حیوان ، شماره پدر و شماره مادر بود و پرونده داده ها شامل شماره شیردهی ،تاریخ زایش، وضعیت هر دام در هر یک از روزهای شیردهی - شامل سقط، تلقیح، آبستنی وخشکی - ، سن دام هنگام زایش و رکورد روزانه تولید شیر هر یک از دامها در گله بود. در این تحقیق از 6 تابع مختلف جهت ارزیابی و توصیه منحنی شیردهی در ماه اول شیردهی استفاده شد:
تابع گامای ناقص، تابع رگرسیون چند جملهای، تابع چند جملهای معکوس، تابع ولمینک، تابع گامای ناقص وزنی و تابع لگاریتمی مختلطتابع گامای ناقص می توان گفت متداولترین تابع برای بیان منحنی شیردهی می باشد. این تابع توسط Wood در سال 1967 پیشنهاد شد . - 9 - :Yt تولید در روز t ، :t روز شیردهی، :a پارامتری در ارتباط با تولید اولیه، :b پارامتری مربوط به شیب افزایشی منحنی و :c پارامتری مربوط به شیب کاهشی منحنی می باشد.تابع رگرسیون چند جمله ای - 1978 - Ali , Shaefer تابع زیر را برای توصیف منحنی شیردهی پیشنهاد کردند و بیان کردند که این تابع بهتر از تابع گامای ناقص منحنی شیردهی را توصیف می کند . - 3 - a، b، c ،d وk پارامترهای تابع و t روز شیردهی، : a پارامتری در رابطه با اوج تولید، : c ,b پارامترهایی در ارتباط با شیب مرحله کاهشی منحنی و :k ,d پارامترهایی در ارتباط با شیب مرحله افزایشی منحنی می باشند.
تابع چند جمله ای معکوس
پارامترهای این تابع نیز مانند تابع گامای ناقص دارای توجیه بیولوژیکی می باشد. :a پارامتر مرتبط با شدت افزایش تولید تا اوج تولید، : b پارامتر مرتبط با متوسط شیب منحنی و :c پارامتر مربوط به شدت کاهش بعد از اوج تولید می باشد.
تابع ولمینک
این تابع ترکیبی از مدل خطی و نمایی می باشد.این تابع دارای 4 پارامتر می باشد. در مطالعات معمولا k را عددی ثابت در نظر می گیرند تا تعداد پارمترها به سه عدد برسد. a : سطح تولید، :b شیب کاهشی تولید بعد از اوج شیردهی و :c شیب افزایشی تولید قبل از اوج شیردهی را نشان می دهد.تابع گامای ناقص وزنی:
:yt تولید در زمان t و a، b و c نیز پارامترهای تابع هستند.
