بخشی از مقاله
چکیده :
در این مقاله مااثرات تعرفههای گمرکی را بر واردات کالاهای واسطه ای بررسی کرده و اثرات مضر احتمالی پیوستن را متورم کرده و آنرا به عنوان یک راهکار در جهت آگاهی کارشناسان مذاکره کننده در گروههای کاری پیوستن به سازمان تجارت جهانی، ارائه می کنیم. هدف، یافتن پاسخ مناسب به این سؤال است که با پیوستن کشورمان به سازمان تجارت جهانی که هدف این سازمان در نهایت از بین بردن موانع غیر تعرفه ای و کاهش و تثبیت موانع تعرفه ای می باشد، کاهش تعرفه کالاهای واسطه ای چه اثرات اقتصادی بر روی واردات این دسته کالا دارد.یافته ها دلالت بر "حساسیت نسبتاکم تقاضای واردات در مقابل تغییرات نرخ تعرفه ها دارد.
" نتایج بدست آمده از این برآورد نشان داده است که تقاضای واردات کالاهای واسطه ای در مقابل تغییرات درآمد رابطه مثبت و در مقابل قیمتهای نسبی و نرخ تعرفه رابطه منفی و مهمتر آنکه تقاضای واردات کالاهای واسطه ای در مقابل تغییرات نرخ تعرفه دارای حساسیت - کشش - نسبتا پایینی می باشد که خود بیانگر اینست که با ازاد سازی تعرفه ها بعد از پیوستن به سازمان تجارت جهانی کالاهای واسطه ای زیادی نسبت به کالاهای مصرفی وارد کشور نمی شود که این امر صدمه ای به بدنه اقتصاد کشور نمی زند زیرا حتی با افزایش واردات کالاهای واسطه ای به درون کشور با توجه به مصرفی بودن اکثر کالاهای تولید داخلی بحث کاهش اشتغال ودرآمد ملی و ...را در پیش رو نخواهیم داشت و حتی با توجه به ماهیت این نوع کالاها که وجود آنها در امر تولید داخلی مهم و ضروری می باشد خود می تواند باعث افزایش اشتغال ودرآمد ملی در کشور گردد.
واژگان کلیدی:واردات کالاهای واسطه ای، سازمان تجارت جهانی، نرخ تعرفه گمرکی
مقدمه:
دیربازیست که بحث الحاق ایران به WTOٌ در محافل اجرایی و علمی کشور مطرح است و این باعث ایجاد نظرات متفاوت در مرحله نخست در مورد الحاق کشور در تحقیقات مختلف شده است. سؤال اساسی و مهم اینست که آیا زمینه های لازم و اقدامات مقتضی در خصوص آماده سازی بستر اقتصاد و سیاسی و اجتماعی کشور صورت پذیرفته است؟ به همین دلیل به نظر می رسد شناخت شرایط پس از پذیرش در سازمان مستلزم تحقیق و بررسی و تخمین متغیرهای اقتصادی سالهای پس از الحاق و یا تصویرسازی از اقتصاد پس از پیوستن ، زمینه را برای پیوستن آگاهانه ما فراهم سازد.
لذا قبل از همه ضروری می باشد که شماری کلی از قوانین و مقررات حاکم برای موافقتنامه ارائه شود و سپس نسبت به تصمیم گیری و تبعات الحاق آن تصمیم گرفته شود به عبارتی با یک دیدگاه سطحی و خوش باورانه و یا کورکورانه خود را وارد آتش زیرخاکستر نکنیم ما نمی گوییم که نباید وارد این بازی جهانی شد بلکه می گوییم ابتدا تبعات آنرا بررسی کرده و سپس با بستر سازی قوی و رفع نابسامانی های حتی المقدور به گونه ای وارد شویم که مانند بعضی کشورهای آسیای جنوب شرقی و یا آمریکای لاتین به یکباره به نقطه صفر نرسیم. از آنجایی که تصمیم گیری در خصوص الحاق یا عدم الحاق در این سازمان جهانی از سویی در گروی وقوف به سازوکار و شرایط آن و از سوی دیگر توانایی زمینه سازی و تدوین و اجرای سیاستهای کلان اقتصادی برای بالا بردن قدرت چانه زنی و حداقل ساختن زیانهای احتمالی می باشد، لذا شرایط تصمیم گیری و پیش گیری مهمتر از مقابله است.
به عبارتی ما در مذاکره اگر بتوانیم نقاط ضعف خود را مرتفع کنیم بهتر است تا در شرایط سخت بیاییم و راهکار بیان کنیم پس بدنبال تبعات الحاق می گردیم تا بتوانیم آنها را به قوت تبدیل کنیم و یا اگر نشد در مذاکره بتوانیم راه حلی بیاندیشیم. همانطور که همه می دانیم تجارت خارجی نقش بسیار حساسی را برای کشورهای در حال توسعه ایفا می کند و جای هیچ تردیدی نسبت به نقش و اهمیت آن برای اقتصاد این گروه از کشورها وجود ندارد که حتی می توان به واقع از آن به عنوان موتور رشد و توسعه اقتصاد این گروه از کشورها نام برد. و با توجه به شرایط ویژه کشور ما با توجه به اینکه یک کشور صادرکننده نفت و وارد کننده مواد اولیه، ماشین آلات، کالای سرمایه ای و واسطه ای است پس وابستگی ما به تجارت خارجی قابل ملاحظه است با این اوصاف یک قدم اساسی در جهت بازشناسی تجارت شناسایی عوامل تعیین کننده واردات و محاسبه کششهای قیمتی و درآمدی واردات است. تا از طریق همین کششها ، به تبعات ناشی از پیوستن به سازمانهای تجاری دنیا پی ببریم.
سازمان تجارت جهانی - : - W.T.O
سازمان تجارت جهانی یک نهاد بینالمللی است که تسهیل تجارت بین کشورها از طریق رقابت عادلانه و منصفانه را، در سرلوحه اهداف خود قرار داد است که برای رسیدن به این هدف، از طریق مذاکره بین کشورهای برای کاهش تعرفه ها و رفع موانع تجارت بین کشورها عمل میکند. و در این راه درصدد ایجاد قواعد مشترکی مانند از بین بردن تعرفه دارد.
اهداف سازمان جهانی تجارت - WTO -
-1 در مقدمه موافقتنامهٍ تأسیس سازمان تجارت جهانی، اهداف اولیه گات بعنوان اهداف اولیه این سازمان تأیید و تنفیذ گردید.
-2 اهداف اولیه گات به بخش خدمات نیز تعمیم داده شد.
-3 ضرورت توسعه پایدار با دیدگاه مثبت به ضرورت محافظت محیط زیست و بهرهبرداری بهینه از منابع جهان
-4 بهرهمندی بیشتر کشورهای در حال توسعه و کمتر توسعه یافته از رشد تجارت جهانی
وظایف سازمان جهانی تجارت:
-1 مدیریت و تسهیل عملیات اجرائی و نیز توسعه اهداف موافقتنامه سازمان جهانی تجارت و همچنین فراهم آوردن چهارچوب لازم برای اجراء و مدیریت موافقتنامههای چند جانبه.
-2 تشکیل گردهمائی اعضاء جهت مذاکره و شور درباره روابط تجاری چند جانبه
-3 اجراء تفاهمات، مقررات و روشهای حاکم بر نظام حل اختلاف
-4 اجرای مکانیسم بررسی سیاستهای تجاری کشورهای عضو
-5 همکاری با صندوق بینالمللی پول و بانک بینالمللی ترمیم و توسعه و سازمانهای وابسطه به آنها در موارد مقتضی
شناسایی تقاضای واردات :
در ادبیات تجارت، تعیین تقاضای واردات کالاهای واسطه ای و شناسایی رفتار آن مقوله ای است که جایگاه مهمی را در طراحی سیاستهای اقتصادی، به خود اختصاص داده است. برای انتقال از مرحله تولید سنتی به مرحله تولید صنعتی و طی مراحل توسعه اقتصادی ، واردات کالاهای سرمایه ای و واسطه ای و فن آوری مناسب، زمینه ساز تحول صنعتی و اجتماعی می باشدَ.
