بخشی از مقاله
مقدمه:
وظایف شهرداریهای جهان، روز به روز گستردهتر میشود و شهرداریها به عنوان نهادهای مدنی، محلی، عمومی و غیرانتفاعی وظایف بیشتری را بر عهده میگیرند و وظایفی که بر دوش دولتها قرار گرفته به این نهادهای محلی واگذار میشود.امروز دیگر در دنیا به شهرداری به عنوان پیمانکاری بزرگ که باید برخی از فعالیتهای عمرانی و خدماتی شهر را انجام دهد، نگریسته نمیشود. بلکه شهرداری موسسهای مدنی و برخواسته از مردم است که وظیفه فعالیت به سمت توسعه پایدار شهری و توسعه انسانی را بر عهده دارد. به همین دلیل است که شهرداریها باید در کنار فعالیتهای سنتی و مرسوم خود به فعالیتهای فرهنگی، بهزیستی و زیست محیطی بپردازد.
وظیفه شهرداری ها در کشورهای در حال توسعه تا حدودی متفاوت است. شهرداریهای این کشورها کوشیدهاند تا با افزایش گسترده وظایف خود نقش بیشتری بر عهده بگیرند و به عنوان موسسههای محلی مستقل از دولت مطرح شوند. این شهرداری ها اگر چه موفقیتهای زیادی را به دست آوردهاند اما پیشینه نظام اداری و حکومتی این کشورها، اغلب به گونه ای است که ایجاد تحولات در ساختار مدیریتی آنها، زمان بیشتری را طلب میکند. در این کشورها هنوز مردم، شهرداری را به عنوان نهاد مستقل و مدنی نپذیرفتهاند که این موضوع در جای خود، باعث تضعیف آنها شده است. از طرف دیگر با وجود پیشرفتهایی که در زمینه تمرکززدایی انجام شده است، همچنان شهرداری ها را به سوی انجام وظایف مرسوم یعنی ارایه خدمات شهری و انجام برخی فعالیتهای عمرانی سوق میدهد.
یکی از اصول اساسی برای واگذاری وظایف جدید به شهرداری های کشورهای در حال توسعه تناسب وظایف با امکانات است.اصل دیگری که به طور معمول در تمام کشورها، در خصوص واگذاری وظایف جدید به شهرداری رعایت شده است، »واگذاری وظایف هم پیوند« به شهرداری ها است. به این مفهوم که شهرداریها وظایف مرتبط با یکدیگر را به خوبی انجام میدهند. بر این اساس تا حد زیادی از تداخل وظایف یا انجام فعالیتهای تکراری جلوگیری میشود.علاوه بر این اصل »هماهنگی با سازمانهای دیگر، به ویژه ردههای بالاتر حکومتی« در انجام وظایف، اصل دیگری است که در فعالیتهای شهرداریها مورد توجه قرار گرفته است.شهرداری موسسه ای است که به دلیل قبول بخش عمدهای از تصدیهای دولت و حاکمیت برای ارائه خدمت به شهروندان نقشی اساسی و غیر قابل انکار دارد.
دقیقا به همین دلایل بوده که تا سال 1362 عمده منابع درآمدی ومالی شهرداریها از محل اعتبارات عمومی و به وسیله دولت تامین میشده است. فرایندی که قانون بودجه سال 1362 با تاکیدبر استقلال مالی و درآمدی شهرداریها بر آن نقطه پایان گذاشت. البته در همان زمان و مقارن با بحث استقلال مالی و درآمدی شهرداریها، دولت موظف شد حداکثرظرف 6 ماه لایحه ای به مجلس تقدیم نماید که بموجب آن شهرداریهای کشور طی یک برنامه ریزی 3 ساله به خودکفائی کامل برسند که این مهم انجام نشد. بنابراین باید گفت که یکی از چالش ها و آسیبهای اساسی در تعیین منابع در آمدی شهرداریها به روز آوری و جستجو جهت کسب منایع جدید برای تامین هزینه های پروژهای بزرگ شهری و وظایف جدید محوله می باشد.
-1 روش مشارکت در سود وزیان PLS
PLS -1-1 چیست؟
وجه تشابه قریب بیع و ربا همواره طراحان عملیات بانکی بدون ربا را دچار اشکالات نظری و عملیاتی متعدد ساخته و این موضوع از دیرباز موضوع بحث و گفتگو بوده است. بررسی های زیاد اندیشمندان متعهد در این زمینه منتج به راه حل های مختلفی است تا عملیات مالی مربوطه به شبهه ربا آلوده نگردد. یکی از این راه حل ها مشارکت وام دهنده در سود و زیان فعالیت اقتصادی وام گیرنده می باشد. این مبنا پایه بانکداری مشارکت در سود و زیان است که همواره مد نظر علمایفنّ بوده ولی علیرغم سادگی مفهوم، عملیاتی کردن آن در دنیای امروز به سادگی ممکن نبود و نیازمند طراحی سیستمی بود که بتواند عملیات مشارکت را در سازمان بانک مدیریت نماید.سیستم پایه مشارکت در سود و زیان راستین - PLS - اشاره به فرآیند اصلی و قواعد و ضوابط کلی بانکداری مشارکت در سود و زیان راستین - PLS - دارد.
در این سیستم بانک به نمایندگی از طرف سپردهگذار منابع سپرده وی را به در خواست او در یکی از محصولات بانکداری مشارکت در سود و زیان راستین، سرمایهگذاری و در عوض به سپردهگذار گواهی راستین تسلیم میکند و منابع را به مجری طرح سرمایهگذاری منتخب سپردهگذار با اعمال نظارت کامل تخصیص میدهد و طبق ضوابط مشخص سود یا زیان حاصل را بین سپردهگذار و مجری تقسیم و از طرفین کارمزد ارائه خدمت مدیریت سرمایه دریافت میکند. بانک به عنوان عامل سپردهگذار موظف به حفظ حقوق سپرده گذار بوده و تمامی امکانات تخصصی خود را برای حفظ منافع وی به کار میبرد. در سیستم پایه بانکداری مشارکت در سود و زیان راستین - PLS - در طرح های پایان پذیر از گواهی مشارکت، و در طرحهای پایان ناپذیر از گواهی پذیره استفاده میشود. این عملیات ذیل بانکداری راستین قرار میگیرد.
در بانکداری مشارکت در سود و زیان راستین نرخ بازدهی حاصل از سرمایهگذاری منابع سپرده گذاران با حذف سود ثابت و براساس سود مبتنی بر بازدهی بخش حقیقی اقتصاد محاسبه و تعیین میگردد. غالب قواعد بخش سیستم پایه بانکداری مشارکت در سود و زیان راستین - PLS - به زیر سیستم های مالی آن نیز تسری دارد. این شیوه بانکداری دارای تشکیلات، ساختار سازمانی و گردش کار خاص خود است تا بانک بتواند به نحو مطلوب به اهداف مورد نظر دست یابد. در بانکداری مشارکت در سود و زیان راستین ابزارهای بدیع مالی نظیر گواهی های مذبور شرایط متنوعی را برای معامله کنندگان این اوراق به وجود می آورد.سیستم بانکداری راستین مجموعه عملیات بانکی طراحی شده به منظور تحقق بانکداری اسلامی واقعی است که در بانک ملی ایران طراحی شد با علم به این وجوه سعی کرد تا فرآیندها، دستورالعمل ها، رویه ها، ارکان، قواعد و سازمان مشارکت را به صورت جامع مدنظر قرار داده و راه حل جامعی در این ارتباط طراحی نماید که در نوع خود بی نظیر است.
-2-1 فرآیند عملیاتی در سیستم پایه - PLS -
مراحل کلی عملیات مجری به شرح زیر است:
- 1 شرایط و مقررات مشارکت از طریق پرتال اطلاع رسانی بازار گواهی راستین یا دایره اطلاع رسانی و خدمات مشاو ره PLS شعب بانک مشارکت در سود و زیان به اطلاع مجری میرسد.
- 2 مجری به منظور تامین مالی برای اجرای طرح مورد نظر خود به بانک مراجعه و پیشنهاد مشارکت در اجرای طرح را در قالب طرحنامه ارائه کند.
- 3 پس از تحویل طرحنامه از سوی مجری، کارمزد ارزیابی مقدماتی طرح بر اساس پیشنهاد مطروح از مجری دریاف
