بخشی از مقاله
چکیده
انگور یکی از با ارزشترین محصولات باغی است که تولید آن در ایران و جهان اهمیت زیادی دارد. تنوع گونه و قابلیت خاص این محصول، امکان پرورش و تولید آن را در مناطق مختلف آب و هوایی کشورمان ممکن ساخته است. از کل انگور ایران قسمتی به صورت تازه خوری، و بخشی برای فرآوری ازجمله تهیه کشمش و تولید آب انگور استفاده میشود. یکی از راههای افزایش دسترسی مردم به فرآوردههای باغبانی ازجمله انگور، جلوگیری از ضایعات پس از زمان برداشت تا هنگام مصرف است. از روشهای تاثیرگذار بر کاهش ضایعات محصول باغبانی ازجمله انگور، استفاده از بستهبندیهای مناسب است. روشهای مختلف بستهبندی از استفاده از مواد و ظروف متنوع و مناسب بسته بندی گرفته تا استفاده از روشهای نوینی مانند پلیمرها و پوششهای طبیعی یا نسبتا طبیعی، نانو مواد، اتمسفرهای اصلاح شده و غیره در نگهداری طولانی مدت انگور موثر هستند
واژگان کلیدی: انگور، روشهای بستهبندی، نگهداری
مقدمه
انگور1 یکی از قدیمیترین گیاهانی است که در دنیا وجود داشته و پیشینهای چند هزار ساله دارد. همچنین این درخت یکی ازمقدّسترین درختان میوه شناخته شده برای انسان است، به گونهای که نام این میوه 11 بار در قرآن مجید تکرار شده و مسلمانان آن را از میوههای بهشتی می دانند.2 انگور به قدری عوامل مؤثر دارد که آن را یک داروخانه طبیعی مینامند.3 درخت انگور با نام علمی Vitis vinifera از خانواده انگورسانان4 است. در این خانواده حدود 11 جنس و بیش از 600 گونه وجود دارد.انگور یکی از با ارزشترین محصولات باغی است که تولید آن در ایران و جهان اهمیت زیادی دارد. تنوع گونه و قابلیت خاص این محصول، امکان پرورش و تولید آن را در مناطق مختلف آب و هوایی کشورمان ممکن ساخته است.
ایران در سال 2010 با تولید 2255670 تن انگور در رتبه دهم جهان قرار گرفته - کهنسال و همکاران - 2012 و به علت برخورداری از شرایط اقلیمی مناسب، یکی از مهمترین مراکز پرورش انگور در جهان به شمار میرود. مناطق عمده تولید انگور در ایران عبارتند از استانهای فارس، خراسان، قزوین، آذربایجان شرقی و غربی، و همدان که استان فارس با 20 درصد سطح زیر کشت رتبه نخست را به خود اختصاص داده است - بی نام . - 1380از کل انگور ایران قسمتی به صورت تازه خوری، و قسمتی جهت تهیه کشمش و تولید آب انگور استفاده میشود - دولتی و همکاران . - 1999 مقدار زیادی از انگورهای تولیدی در سردخانهها نگهداری میشوند تا خارج از فصل به بازار عرضه گردند.
انگور میوهای نافرازگرا با فعالیت فیزیولوژیکی اندک میباشد. در زمان بعد از برداشت و طول مدت حمل و نقل، در مقابل آلودگی قارچی و چروکیدگی حبه - بهدلیل از دست رفتن آب - حساس است - هرناندز و همکاران . - 2004 این میوه از معدود محصولاتی است که تحمل آن به محدودههای پایین و بالای درجه حرارت بسیار زیاد بوده و تا دمای -20 در جه سانتیگراد در زمستان و 45 درجه سانتیگراد در تابستان را تحمل میکند - شور . - 1370 معمولا ریزش حبهها، قهوهای شدن چوب خوشه و پوسیدگی میوه از عوامل اصلی کاهش کیفیت میوه در مراحل بعد از برداشت انگور هستند - زوتخی و همکاران . - 2001
متاسفانه، انگور ایران هنوز به جایگاه واقعی خود در بازار جهانی نرسیده است، با توسعه این محصول باغی و ایجاد کارخانههای فرآوری میتوان موجب افزایش درآمد و بهبود وضعیت معیشت کشاورزان در کشور شد. یکی از معضلات جدی کالاهای صادراتی کشور، خام فروشی محصولات است و مهمترین مانع پیشروی آنان، ضایعات بالا و فقدان بستهبندی مناسب انگور است. از پیامدهای مثبت بستهبندی، حفاظت فیزیکی، انبار کردن، بازاریابی، فروش و کنترل کیفیت محصول تولیدی است که امکان راه یابی آن را به بازارهای جهانی فراهم میکند. عدم رعایت معیارهای صادراتی از موانع صادرات انگور است.
بنابراین، یکی از راههای افزایش دسترسی مردم به فرآوردههای باغبانی، جلوگیری از ضایعات بین زمان برداشت تا هنگام مصرف است. این ضایعات نتیجه عدم آگاهی تولید کنندگان به شیوههای صحیح جابهجایی پس از برداشت، حمل و نقل، نگهداری و بازاررسانی میباشد. ضایعات پس از برداشت میوهها و سبزیها در برخی موارد به 80 تا 100 درصد میرسد - راحمی . - 1382 یکی از روشهای تاثیرگذار بر کاهش ضایعات محصول باغبانی، استفاده از انواع روش-
