بخشی از مقاله
چکیده
شرایط امروز جهان از نظر تولید محصولات کشاورزی و تغذیه جمعیت انسانی نسبت به گذشته پیچیده تر و بغرنج تر شده است این شرایط پیچیده در جهان سوم به مراتب سخت تر و بحرانی تراست از این رو در هزاره سوم افزایش کیفیت و کمیت محصولات کشاورزی برای جامعه از اهمیت زیادی برخوردار است بنابراین لازم است مواد غذایی تولیدی عاری از هر نوع آلاینده و آفات و حشرات بوده و علاوه بر آن غنی از عناصر معدنی مفید برای ارتقاء سلامت جامعه باشد امروزه انتخاب روش مبارزه از اهمیت ویژه ای برخوردار.است لذا جهت کنترل این افات روش های پیشگیری متداولی توصیه می شود آفات هم مانند سایر موجودات دارای دشمنان طبیعی هستند که این دشمنان باعث نابودی و یا حداقل کاهش جمعیت آن ها می شوندنکته قابل تأمل اینکه در اثر استفاده مکرر از سموم، آفات نیز مقاوم تر شده و سموم بر روی آن ها، کارایی لازم و اولیه را ندارد. علاوه بر آن ضرورت دارد برداشت محصول را تا اتمام دوره کاهش سموم به تعویق بیندازیم
کلمات کلیدی : روش های پیشگیری ، افات ، محصولات کشاورزی ، کنترل
مقدمه
تولید سالیانه بیش از3/5 میلیون تن سیب زمینی در کشور، این محصول را در ردیف مهمترین مواد غذایی قابل مصرف بعد از گندم قرارداده است[4]مصرف سرانه این محصول در کشور بیش از 45 کیلوگرم بوده و به سرعت در حال افزایش است و با توجه به روند رو به رشد جمعیت و گرانی سایر منابع غذایی ، نیاز به تولید بیشتر این محصول اجتناب ناپذیر است[10]سیب زمینی در واقع به دلیل داشتن 15 تا 20 درصد نشاسته، منبع ارزانی از انرژی محسوب می شود و ارزش غذایی آن در حدود 76 کیلوکالری به ازای100 گرم می باشدالبته سیب زمینی در مقایسه با غلات یک منبع غنی از کالری به شمار نمی آید و نان در حدود 3 برابرانرژی سیب زمینی را در وزن مساوی تامین می کند[11]معمولاً بوته و غده سیب زمینی دارای آفات و بیماری هایی است که در طول رشد گیاه به آن آسیب رسانده و در نهایت مقدار محصول را پائین می آورند. یکی از این آفات بید سیب زمینی است. این آفت از مهمترین آفات سیب زمینی در دنیا بوده و در اکثر کشورهای دنیا انتشار دارد. این حشره بوته سیب زمینی را در مزرعه آلوده نموده و در آخر فصل در صورت انتقال غده های آلوده به انبار موجب میشود که در طول زمستان چنانچه انبار نسبتاً گرم باشد به زاد و ولد خود ادامه دهد و در نتیجه خسارت زیادی به غده ها در انبار واردمی کند[3]
اهمیت و ضرورت
لزوم کنترل آفات در تولید محصولات کشاورزی به منظور کاهش جمعیت آفات زیر سطح آستانه اقتصادی، ضرورت افزایش اطلاعات در مورد آلودگی های محیطی آفت کش های شیمیایی را بیش از پیش ضروری مینمایاند. بنابر آمارهای موجود حدود یک سوم محصولات کشاورزی در کشورهای در حال توسعه در پروسه های کاشت، داشت و انبارداری توسط آفات، بیماری ها و علف های هرز از بین می روند. در سال های اخیر، برای کاهش اثرات سوء مصرف آفت کش ها، سایر راهکارهای کنترل آفات بویژه کنترل بیولوژیک بسیار مورد توجه قرار گرفته است[6] از نگاه اکولوژیک تمامی موجودات کارکردهای خاص خود را دارند و نمی توان هیچ یک را زیان آور دانست.
اماانسان با تأثیر خود بر زیست کره، از جمله فرایند کشاورزی ، دامی ، صنعتی و سایر فعالیت ها، نظم اکوسیستم های طبیعی را بر هم می زند. از میان بردن تنوع زیستی در محدوده زیستگاه انسانی و انتخاب گونه یا گونه هایی خاص دو نتیجه مشخص دارد. اول آن که گونه های رقیب، که در شرایط طبیعی در زمره جانداران بومی آن منطقه با کارکردهای خاص خود قرار داشته اند، در شرایط جدید آفت به حساب می آیند. و دوم، تراکم مواد غذایی ناشی از محصولات کشاورزی و دامی و حتی خود انسان، به مثابه سفره ای رنگین موجب جلب جانداران دیگر می شود، که آنها هم به نظر ما آفت های کشاورزی ،دامی ، صنعتی وبهداشتی هستند. این رقبا باید از میان بروند و آسان ترین راه، حذف آنها است[8]
آشنایی با آفات گیاهی
تعریف آفات گیاهی: به طور کلی هر عاملی که تعادل طبیعی گیاه را به هم بزند و در رشد و نمو عادی آن اختلال ایجاد کند یک عامل مضر است و باید آن را تاحد امکان کنترل نمود. با کمی دقت پیرامون گیاه درمی یابیم که عوامل بسیاری از رشد و نمو مطلوب آن در مراحل مختلف جلوگیری می نمایند. این عوامل عبارت اند از: آفات، بیماری های گیاهی و علف های هرز عوامل ذکر شده در نهایت موجب خسارت اقتصادی و کاهش کمیت و کیفیت محصول می گردندآفات، گروهی از موجودات زنده از سلسله جانوران اند که با حمله به قسمت های مختلف گیاه - ریشه، ساقه، برگ، گل و میوه - در مراحل مختلف زندگی آن - بذر، گیاهچه، نهال، گیاه جوان و گیاه مسن - خسارت اقتصادی به گیاه یا محصول وارد می کنند. در این حالت معمولاً گیاه از بین م رود یا عملکرد و بازارپسندی محصول به نحو چشم گیری کاهش می یابد
خسارت زدن حشرات
نحوه خسارت زدن حشرات، معمولاً به این صورت است که حشره ماده پس از جفت گیری با حشره نر، روی محصولات یا اطراف آنها تخم ریزی می کند . سپس پور هها یا لاروها از تخم خارج می شوند و تغذیه را از قسمت های مختلف گیاه آغاز می نمایند که در مورد محصولات کشاورزی و باغی ،» کرم گرفتن « اصطلاح به کار می رود، در واقع همان تغذیه لاروهای کرمی شکل سنین مختلف حشرات از گیاه است. سپس پوره ها و لاروها تبدیل به حشرات کامل و بالغ می شوند. این حشرات نیز گاهی مضرند و به تغذیه از گیاه ادامه می دهند تا دوباره، پس از جفت گیری، نسل های بعدی را ایجاد کنند
دشمن طبیعی آفات
عده زیادی از حشرات، دشمنان طبیعی آفات گیاهانی زراعی و باغی هستند و به نحو قابل توجهی از خسارت آنها جلوگیری می کند. گاهی با شناسایی این حشرات و سپس با پرورش انبوه و رها سازی آنها در محی ، جمعیت آفت کاهش می یابد. این یک روش کنترلی است
اهمیت اقتصادی آفات از نظر کشاورزی:
از کل خسارت های وارده به محصولات کشاورزی، حدود30 آنها ناشی از آفات اند. خسارت آفات در کشور ما در سال های گذشته بسیار زیاد بوده اما امروزه با پیشرفت علم گیاه پزشکی این خسارت. کاهش یافته است؛ هر چند هنوز میزان این خسارت ها از استاندارد جهانی بالاتر است[1]
بیان مسئله
یکی از تولیدات مهم کشاورزی در جهان سیب زمینی است که به علت دارا بودن مواد مختلف انرژی زای قندی، پروتئینی و ویتامین ها جزء یکی از محصولات استراتژیک و هم ردیف گندم، جو و برنج محسوب می شود. تا جایی که سازمان خواروبار جهانی سال 2008 را سیب زمینی نامید. یکی از مهمترین حشرات زیان آور سیب زمینی در دنیا سوسک کلرادوی سیب زمینی می باشد این آفت یکی از پانزده آفت مهم محصولات کشاورزی جهان محسوب می شود[14]
