بخشی از مقاله
چکیده:
در این تحقیق، چینه نگاری زیستی سازند آسماری در چاه شماره 2 میدان نفتی قلعه نار مورد مطالعه قرار گرفته است .سازند آسماری در چاه مورد مطالعه با 432 متر ضخامت شامل تناوبی از دولومیت، آهک دولومیتی ، آهک و لایه های نازکی از آهک شیلی است. نتایج حاصل از مطالعه ،منجر به شناسایی 33 جنس و 22گونه فرامینیفر بنتیک و پلانکتونیک گردید که بر اساس پخش و پراکندگی عمودی آن ها چهار زون تجمعی مورد شناسایی قرار گرفت.
با توجه به زون های تجمعی شناسایی شده سن سازند آسماری در برش مورد مطالعه، روپلین -چاتین - الیگوسن - – بوردیگالین - میوسن پیشین - در نظر گرفته می شود. همچنین در این مطالعه مرز الیگومیوسن مورد بازنگری قرار گرفت. سن بخشی از رسوبات سازند آسماری که پیش از این میوسن در نظر گرفته می شد، در واقع سن الیگوسن داشته اند.
واژه های کلیدی:زیست چینه نگاری، آسماری، روپلین -چاتین - الیگوسن - – بوردیگالین - میوسن پیشین -
مقدمه:
سازند آسماری اولین سنگ مخزن کربناته شناخته شده در دنیا و بزرگ ترین سنگ مخزن نفت در حوضه رسوبی زاگرس می باشد..سازند آسماری با سن الیگو میوسن در فروافتادگی دزفول واقع در جنوب غرب ایران متشکل از سنگ های کربناته - آهکی و دولومیتی - ، اندکی شیلی، ماسه سنگی - در مرکز و حاشیه جنوبی فروافتادگی دزفول - و تبخیری - در حاشیه شمالی فروافتادگی دزفول - می باشد.
میدان قلعه نار در حدود 40 کیلومتری شمال شهرستان اندیمشک در دامنه جنوبی گسل بالارود و در شمال فروافتادگی دزفول قرار دارد. برش تحت الارضی چاه شماره2 میدان نفتی قلعه نار در منطقه جنوب غرب ایران واقع است. روندهای ساختاری این ناحیه در جهت شمالغرب-جنوب شرق می باشد که با روند ساختاری زاگرس مطابقت دارد.
سازند آسماری در برش تحت الارضی چاه شماره 2 قلعه نار به ضخانت 432 متر است و شامل تناوبی از دولومیت، آهک دولومیتی ، آهک و لایه های نازکی ازآهک شیلی است. مرز زیرین این سازند با سازند پابده در عمق 3576 متری و در زیر دولومیت با نودول های انیدریتی در نظر گرفته شده و مرز بالای آن در عمق 3156 متری و با ظهور انیدریت های سازند گچساران مشخص می شود. مختصات جغرافیایی ناحیه مورد مطالعه - حاشیه شمالی فروافتادگی - به قرار زیر است:
حدود 600 مقطع نازک تهیه شده از چاه شماره 2 قلعه نار مورد مطالعه قرار گرفتند. زیست چینه نگاری سازند آسماری به صورت اولیه توسط توماس - - Thomas,1948 ارائه شد. وایند خواص زیست چینه ای سازندهای زاگرس از جمله سازند آسماری را مورد بررسی قرار داد و در آن زون های زیستی شماره 56، 57، 58، 59 و 61 را مشخص کرد. آدامز و بورژوآ - - 1967 به طور اختصاصی زیست چینه نگاری سازند آسماری را د نواحی لرستان و خوزستان در جنوب غرب ایران مورد بررسی قرار دادند.
آنهابا استفاده از اطلاعات 45 برش سطح الارضی و 9برش تحت الارضی 3 زون تجمعی و 2 زیر زون تشخیص دادند، اما نتوانستند آشکوب های روپلین و شاتین را از هم تفکیک کنند. اهرنبرگ و همکاران - - Ehrenberg et al.,2007 زیست چینه نگاری سازند آسماری را با کمک ایزوتوپ استرانسیوم مورد بازنگری قرار داده و پنج حادثه زیست چینه نگاری ر ا که در تعیین سن و تطابق حا یز اهمیت می باشند را تشخیص داده اند .
این پنج حادثه عبارتند از:
-1 بر اساس تعیین سن ایزوتوپ استرونسیوم آخرین پیدایش جنس نومولیتس قبل از انتهای روپلین است. -2 گونه Spiroclypeus blanckenhorni به عنوان شاخص شاتین معرفی گردیده است.
-3 آخرین حضور جنس آرکیاس نزدیک یا درست بعد از قاعده میوسن است . آدامز و بورژا - 1967 - برخی ازگونه های این جنس را شاخص آکیتانین میدانند.
-4 ظهور جنس میوژیپسینا در انتهای زمان شاتین است درحالی که آدامز و بور ژوآ - - 1967 آن را شاخص میوسن پیشین میدانند.
-5 گونه Borelis melo- curdica شاخص خوبی برای بوردیگالین است.
هدف مطالعه حاضر بررسی دقیق زیست چینه ای بر اساس روزنداران بنتیک سازند آسماری در برش تحت الارضی چاه شماره 2 میدان قلعه نار می باشد همچنین در این مطالعه مرز الیگومیوسن مورد بازنگری قرار گرفت. سن بخشی از رسوبات سازند آسماری که پیش از این میوسن در نظر گرفته می شد، در واقع سن الیگوسن داشته اند.
لارسن و همکاران - Laursen et - al.,2007 و ون بوخم و همکاران - - Van Buchem et al., 2010 با استفاده از داده های اهرنبرگ و همکاران و همچنین داده های جدید، به طور کلی مطالعه اهرنبرگ و همکاران را مورد تایید قرار داده و زون های زیستی جدیدی برای سازند آسماری ارائه دادند.
در این مطالعه از زون بندی ترکیبی شامل ادغامی از زون های زیستی ارائه شده سازند آسماری:
- Wynd,1965; Adams& Bourgeois,1967; Ehrenberg et al,2007; Laursen et al,2009 & Van Buchem et al.,2010 - استفاده شده ولی سن آنها بر اساس سن پیشنهادی اهرنبرگ و همکاران - Ehrenberg et al,2007 - و بیوزوناسیون لارسن و همکاران - Laursen et al,2009 - و ون بوخم و همکاران - Van Buchem et al.,2010 - تعیین شده است. علاوه بر این در این تحقیق، زون های زیستی سازند آسماری با زون های زیستی رسوبات الیگو میوسن حوضه اروپا، کائوزاک و پوئیگنات - - Cahuzac and Poignant, 1997 نیز مقایسه شده است.
