بخشی از مقاله
چکیده :
در این پژوهش، زیست چینه نگاري سازند آسماري در یال جنوبی تاقدیس تک پوك واقع در شمال شیراز مورد مطالعه قرار گرفته است. سازند آسماري در این ناحیه با 5 واحد سنگی به ستبراي 150 متر عمدتا از سنگ آهک نازك، متوسط تا ضخیم لایه به همراه میان لایه هایی از سنگ آهک ماسه اي و به سمت راس برش، مارن هاي خاکستري تشکیل شده است.
همبري زیرین سازند آسماري در منطقه مورد مطالعه با سنگ آهک هاي دولومیتی سازند جهرم و همبري زبرین آن با سنگ آهک هاي مارنی و مارن هاي آهندار سازند رازك با ناپیوستگی فرسایشی همراه می باشد. بنابر مطالعات انجام شده سن این سازند در برش مورد مطالعه الیگوسن - روپلین –چاتین - – میوسن پیشین - آکی تانین-بوردیگالین - در نظر گرفته شده است. از نظر زیست چینه نگاري، 5 تجمع فسیلی در سازند آسماري در برش چهل چشمه شناسایی گردید:
Nummulites fichteli- Nummulites intermedius- Nummulites vascus. assemblage zone -1-
Eulepidina dilatata – Eulepidina elephantina - Ditrupa sp. assemblage zone -2-
Archaias asmaricus - Archaias operculiniformis assemblage zone - 3-
Peneroplis thomasi – Elphidium sp. assemblage subzone -4-
Borelis melo curdica – Borelis pygmaea – Meandropsina iranica assemblage zone -5-
واژه هاي کلیدي: تاقدیس تک پوك، سازند آسماري، زیست چینه نگاري، الیگومیوسن
مقدمه :
سازند کربناتی آسماري به سن الیگو-میوسن، مهمترین و جوان ترین سنگ مخزن در حوضه زاگرس به حساب می آید. لذا مطالعات گسترده اي بر روي این سازند از نظر سنگ چینه اي و زیست چینه اي انجام شده است که می توان به مطالعات مطیعی - 1993 - ، وایند - 1965 - ، آدامز و بورژوا - 1967 - ، کلانتري - 1371 - و لارسن و همکاران - 2009 - اشاره نمود و از مطالعات انجام شده در اطراف شیراز و برش مورد مطالعه می توان رازقی - 1389 - در منطقه تنگ ابوالحیات و دهقان - 1389 - در منطقه دشتکوه شیراز را نام برد.
سازند آسماري در شمال باختر شیراز در برش چهل چشمه با مشخصات جغرافیایی N 29 ○ 53 ′ 42 ′′ و E 52○ 14′ 43 ′′ در 42 کیلومتري شمال شهر شیراز قرار گرفته است - شکل . - 1 هدف اصلی این مقاله شناسایی روزن بران و بررسی چینه نگاري زیستی سازند آسماري به منظور تعیین سن نسبی این سازند در منطقه مورد مطالعه می باشد.
به طرف شیراز
بحث :
- سنگ چینه نگاري:
برش نمونه سازند آهکی آسماري در تنگ گل ترش کوه آسماري اندازه گیري شده است. ستبراي این سازند در برش الگو 314 متر از سنگ آهکهاي مقاوم کرم تا قهوه اي رنگ همراه با طبقات شیلی می باشد - مطیعی، . - 1382 بخش پایینی این سازند در برش الگو با سازند مارنی - شیلی پابده جانشین شده است حال آنکه در فارس داخلی این مرز با سازند جهرم ناپیوسته می باشد. سازند آسماري در اکثر مناطق با سازند انیدریتی گچساران پوشیده می شود در حالیکه در فارس داخلی سازند آواري رازك جانشین سازند گچساران می شود.
سازند آسماري با ستبراي 150 متر مورفولوژي خشنی را در منطقه ایجاد کرده است و همبري زیرین آن در منطقه مورد مطالعه با سنگ آهک هاي دولومیتی سازند جهرم و همبري زبرین این سازند با سنگ آهک هاي مارنی و مارن هاي آهن دار سازند رازك با ناپیوستگی فرسایشی همراه می باشد. ردیف سنگ شناسی این سازند از قدیم به جدید به قرار زیر می باشد:
ستبرایی پیرامون 20 متر لایه هاي متوسط لایه از سنگ آهک هاي خاکستري گرائیده به قهوه اي حاوي ترکیبات انیدریتی همراه با خرده سنگواره و مملو از نومولیت که پایین ترین بخش از سازند آسماري را شامل می شود. لایه هاي متوسط لایه سنگ آهک هاي باز بلورین - recrystallize - خاکستري روشن حاوي روزنبران فراوان با میان لایه هایی از سنگ آهک هاي ماسه اي با 17 متر ستبرا.
پیرامون 55 متر لایه هاي بسیار ستبر سنگ آهک هاي سخت به رنگ زرد به همراه میکروفسیل و ماکروفسیل هاي فراوان از قبیل دوکفه اي اویستر، خارپوست، شکم پا، مرجان و غیره. همچنین اثرفسیل هاي فراوانی از نوع burrow در این بخش قابل مشاهده می باشد.
15 متر لایه هاي نازك سنگ آهک هاي ماسه اي به رنگ زرد متمایل به قرمز ستبرایی پیرامون 43 متر از تناوب سنگ آهک هاي متوسط لایه خاکستري تا زرد رنگ و به سمت راس مارن هاي خاکستري رنگ را شامل می شود که در برخی قسمت ها سنگ آهک ها با خردشدگی و هوازدگی فراوان همراه می باشند. سنگ آهک هاي این بخش از سازند آسماري با انبوهی از سنگواره هاي ریز و درشت از قبیل مرجانها، دوکفه اي پکتن و خرده هاي صدف همراه می گردد .