بخشی از مقاله
چکیده
در این مقاله به تحلیل ساختار شبکه سرمایهگذاري در بازار بورس تهران میپردازیم. این شبکه بیانگر روابط بین سرمایهگذاران در بازار است. از این ویژگی استفاده میکنیم و ارتباط تنوع پرتفوي سهامداران را با مالکیت شرکتها و کنترل آنها در بازار، از طریق آنالیز شبکههاي پیچیده بررسی میکنیم. در شبکه سرمایهگذاري به یافتن مؤلفههاي شبکه و نیز زنجیرههاي کنترل شرکتها بر روي یکدیگر میپردازیم. سپس از شبکه هیئتمدیره که بیانگر کنترل مستقیم شرکتها بر روي یکدیگر و اخذ تصمیمات میباشد، استفاده کرده، اشتراك شبکه کنترل - که بخشی از شبکه سرمایهگذاري است - را با شبکه اعضاي هیئتمدیرهها به دست میآوریم. نشان میدهیم بعضی از کنترلها تنها درنتیجه زنجیرههاي مالکیت رخ میدهند.
-1 مقدمه
امروزه بازارهاي مالی نقش مهمی در اقتصاد کشورها ایفا می کنند و بررسی دادههاي مربوط به این بازارها حجم بالایی از مطالعات را به خود اختصاص داده است. مطالعاتی که در زمینه مدلسازي دادههاي مالی صورت گرفته نشان میدهد مدلهاي شبکهاي از دادههاي مالی به بسیاري از ویژگیهاي مرتبط با بازار بورس اشاره دارد. بازار بورس بهعنوان رکن اساسی بازارهاي مالی، یک بازار متشکل و رسمی سرمایه و محلی براي جمعآوري پسانداز و نقدینگی بخش خصوصی بهمنظور انجام پروژههاي سرمایهگذاري بلندمدت است.
در بورس اوراق بهادار، سهام شرکتهاي خصوصی و دولتی طبق قانون خاصی خریدوفروش می شود و از سویی مرجعی است براي مردم که وجوه مازاد خود را براي سرمایهگذاري در شرکتها بهکار انداخته و از سود آن برخوردار شوند. مشاهده ویژگی هاي مربوط به شبکههاي پیچیده، در شبکههاي واقعی سبب میشود تا بتوان از تحلیلهاي مربوط به شبکههاي پیچیده در آنالیز شبکههاي واقعی بهره جست. در این میان استفاده از تکنیکهاي شهوديسازي مانند نمایش داده ها در قالب گراف به درك بهتر این دادهها و به دست آوردن اطلاعات از آنها کمک می کند Ziegler - ، 2006، . - 1
یک شبکه بهطور معمول در قالب مجموعهاي از راسها تعریف میشود که توسط یالهایی به هم متصل شدهاند. یک شبکه اجتماعی، ساختاري اجتماعی است که از راسهایی - که عموماً فردي یا سازمانی هستند - تشکیل شده است که توسط یک یا چند نوع خاص از وابستگیها به هم متصلاند. در این مقاله بهطور خاص بر روي شبکه سرمایه گذاري در بازار تهران متمرکز می شویم. این شبکه حجم و تنوع سرمایهگذاري را توصیف میکند که این کمیتها موضوع مباحث مالی پایهاي مانند بهینهسازي پرتفوي میباشند Boginski, Butenko, Pardalos - ، 2005، . - 2 ازجمله پژوهشهایی که تاکنون در زمینه بررسی شبکه سرمایهگذاري به انجام رسیده است میتوان به Garlaschellia, Battistonb, Castric, Servediod, Caldarelli - ، - 2005 اشاره کرد که در آن ساختار مستقل از مقیاس شبکه سرمایهگذاري در بازار بورس ایتالیا مورد بررسی قرار گرفته و با بازارهاي آمریکا مقایسه شده است.
بعلاوه در Souma, Aoyama, Fujiwara, Ikeda, Iyetomi, Kaizoji - ، - 2005 به مطالعه ویژگیهاي ساختاري در شبکههاي مالی و همبستگی میان شرکتها در اینگونه شبکهها پرداخته شده است. یکی از شبکههاي مالی در نظر گرفتهشده در این مقاله شبکه سرمایهگذاري است. ویژگیهاي ساختاري شامل توزیع درجات، میانگین طول مسیرها و ضریب خوشهبندي روي این شبکه محاسبه شده است. نویسندگان در این مقاله به این نتیجه رسیدهاند که این شبکه و سایر شبکههاي مالی مورد بررسی، ویژگی هاي شبکههاي دنیاي کوچک و مستقل از مقیاس را دارا هستند.
در مقاله Souma, Fujiwara, Aoyama - ، - 2006 نویسندگان، شبکه سرمایهگذاري در بازار ژاپن را تا مارس 2002، ایجاد نموده و به بررسی تجربی آن پرداختهاند. این شبکه را یک شبکه جهتدار در نظر گرفتهاند که در آن جهت یالها از سهامداران به سمت شرکتهاست. سپس شبکه سرمایهگذاري بازار ژاپن را از نظر توزیع درجات مورد بررسی قرار دادهاند. به دلیل وجود محدودیت در تعداد سهامداران عمده، نویسنده بر این اعتقاد است که نمیتوان ویژگیهاي جزئی درجه ورودي را بهوضوح بیان نمود زیرا این توزیع داراي کرانه بالا است. اما می تواند اطلاعات مفیدي از بررسی توزیع درجه خروجی به دست آورد.
نشان داده شده که توزیع درجه خروجی، توزیع توانی با = 1, 7 γ است. در مرجع Garlaschellia, Battistonb, Castric, Servediod, Caldarelli - ، - 2005 نیز شبکه سرمایهگذاري در بازار ایتالیا ساخته شده است. در این شبکه جهت یالها از سهامداران به سمت شرکتهاي سهامی در نظر گرفته شده و نشان داده است درجه ورودي راسها و نیز حجم پرتفوي سهامداران که بر اساس وزن یالها در شبکه مشخص میشود، از توزیع توانی پیروي میکند.
