مقاله شناسایی دارایی های تکنولوژی در گروه صنعتی ایران خودرو

بخشی از مقاله

چکیده:

دارایی هاي تکنولوژي مانند سایر منابع سازمان از قبیل منابع انسانی، مالی و ... نیاز به مدیریت دارند.مدیریت دارایی هاي تکنولوژي به موضوعاتی چون استفاده موثر از دارایی هاي موجود، استراتژي هایی جهت اکتساب دارایی هاي مورد نیاز و تدابیري براي بهره برداري و محافظت از این دارایی ها می پردازد. شناسایی دارایی هاي موجود و آگاهی از پتانسیل ها و توانمندي هاي تکنولوژیک شرط لازم و گام اساسی براي مدیریت دارایی هاي تکنولوژیک بشمار می رود. در این مقاله سعی می شود با مروري بر فعالیت هاي مدیریت دارایی هاي تکنولوژیک و شناسایی این دارایی ها ، متدلوژي پیشنهادي جهت شناسایی دارایی هاي تکنولوژیک در گروه صنعتی ایران خودرو تشریح گردد.

مقدمه

در خصوص اهمیت و تاثیر تکنولوژي در رشد و حیات بنگاه و ضرورت مدیریت صحیح و موثر آن میان صاحبنظران مدیریت اتفاق نظر وجود دارد. تکنولوژي بعنوان یک منبع مهم در کنار منابعی دیگر چون منابع انسانی، منابع مالی و ... از ارزش آفرینان سازمان بشمار می رود و میزان موفقیت در اداره و مدیریت صحیح آن تاثیر مستقیمی در کیفیت و کمیت ارزش خلق شده توسط بنگاه دارد. در این مقاله به موضوع شناسایی دارایی هاي تکنولوژیک بعنوان قدم اول جهت مدیریت دارایی هاي تکنولوژك پرداخته می شود. مقاله حاضر از 6 بخش به رشته تحریر درآمده است.

در بخش حاضر به معرفی مقاله و بخش هاي آن می پردازیم. در بخش دوم انواع دارایی هاي تکنولوژیک و اهمیت آنها مورد بحث واقع می شود. بخش سوم به مدیریت دارایی هاي تکنولوژیک و سوالات اساسی آن اختصاص دارد.بخش چهارم فعالیت هاي عمده در شناسایی دارایی هاي تکنولوژیک را معرفی می کند. بخش پنجم نیز به تشریح متدلوژي پیشنهادي جهت شناسایی دارایی هاي تکنولوژي در گروه صنعتی ایران خودرو می پردازد. نتیجه گیري نیز در بخش پایانی ارائه شده است.

دارایی هاي تکنولوژي

کارل اریک سیوبی، حسابدار سوئدي در دهه 90 میلادي زمانی که مشغول ارزیابی ترازنامه مالی چند شرکت بزرگ سوئدي بود متوجه نکته جالبی شد. بسیاري از این شرکت ها پس از انجام عملیات طولانی حسابداري ، ارزشی در حدود چند کرون سوئد نشان می دادند حال آنکه قیمت واقعی این شرکت ها بسیار بیشتر از قیمت هایی بود که سرمایه حسابداران نشان می داد. سیوبی پس از بررسی هاي مختلف متوجه گردید که بخش اعظم این اختلاف که معمولا وارد ترازنامه هاي حسابداري شرکت ها نمی گشت به " دارایی هاي ناملموس" برمی گردد.[1]

دارایی هاي ناملموس دامنه گسترده اي از منابع را پوشش داده و می تواند در یکی از دو گروه زیر جاي بگیرد:

•    گروه یکپارچه اي از دارایی هاي تجاري نظیر کارمندان آموزش دیده، توافقات و لیست مشتریان

•    دارایی هاي تکنولوژي چون علامت تجاري، اختراعات، کپی رایت، دانش فنی تکنولوژیک و نقشه هاي فنی [3]

استاندارد FAS141 نیز داراي هاي ناملموس را به 5 طبقه عمده تقسیم کرده است: دارایی هاي نامشهود بازاریابی محور1 ، دارایی هاي نامشهود مشتري محور2، دارایی هاي نامشهود هنرمحور3 ، دارایی هاي نامشهود قراردادمحور 4 و دارایی هاي نامشهود تکنولوژي محور .5 در این طبقه بندي دارایی هاي تکنولوژي محور نیز به خود به 5 دسته تقسیم شده اند:

•    تکنولوژي پتنت

•    نرم افزارهاي کامپیوتري

•    تکنولوژي هاي پتنت نشده

•    بانک هاي اطلاعاتی

•    اسرار تجاري مانند فرمولاسیون هاي سري ، فرآیند ها و دستورالعمل ها.

هبردن نیز در یکی از مقالات خود تقسیم بندي متفاوتی از منابع و دارایی هاي ناملموس ارائه نموده است:

1.    منابع تکنولوژیک - نظیر نرم افزارها و اختراعات -

2.    منابع قراردادي - حق لیسانس ، قراردادهاي توزیع... -

3.    منابع اعتباري - علامت تجاري.. -

4.    منابع هنري - کپی رایت ، حقوق طراحی ... -

5.    منابع انسانی - نظیر درگیري کارکنان -

6.    منابع رابطه اي - عرضه کنندگان، واسطه ها... -

7.    منابع سازمانی - نظیر فرهنگ سازمانی

نمودار ذیل نقش دارایی ها و منابع را در زنجیره ارزشی شرکت بتصویر کشیده است . بگونه اي که ارزش آفرینی در یک شرکت به محرك ها - ریسک، حاشیه سود، رشد و حجم - و عملکرد شرکت بستگی داشته و عملکرد نیز نتیجه بکارگیري منابع شرکت می باشد.