بخشی از مقاله
چکیده:
حمل و نقل مسئول توسعه تمدن از زمان های بسیار قدیمی بواسطه برآورده ساختن نیازهای سفر مردم و کالا است. در جهان امروز، حمل ونقل بخ شی جدایی ناپذیر ازنیازهای ان سانی ا ست. با این حال م شاهده می شود که سالانه در جهان تعداد زیادی در تصادفات جاده ای از بین می روند. ایران در میان کشور های جهان با بیشترین مرگ ومیر جاده ای در سال جایگاه نخست را در میان دارد.
در این مقاله که اطلاعات ان از اداره پلیس جمع اوری شده به بررسی محور کرج- چالوس می پردازیم و و نقاط پر حادثه با استفاده از روش های مختلف بررسی کرده و در نهایت روش تحلیل سل سه مراتبی به عنوان روش برتر عنوان می شود ودر نهایت رویکردی به روش FuzzyAHP برای مطالعات آیند داریم.
1 -مقدمه:
بدون شک مهم ترین هدف هر سیستم حمل و نقل و ترافیک سالم شهری کاهش تعداد تصادفات به ویژه تصادفات جرحی و فوتی است. تجزیه و تحلیل تصادفات یکی از ابزارهای غیر قابل چشم پوشی در نیل به این هدف می باشد . هدف از شناسایی نقاط حادثه خیز مشخص نمودن محل هایی است که تصادفات ترافیکی در آن ها به کرات رخ می دهد و بتوان باا قدامات اصلاحی از مشکلات آن ها کاست. نقاط حادثه خیز کیفیت خدمت راه ر ا به شدت کاهش می دهند و نسبت تعداد تصادفات در آن ها به کل تصادفات بالاست. بنابراین شناسایی این نقاط ،تجزیه و تحلیل علت حادثه خیزی و ارائه اقدامات اصلاحی یک ضرورت است.
ترافیک در قالب یک سیستم دارای اجزاء گوناگونی است که اغلب به صورت سه جزء انسان و وسیله نقلیه و محیط مسیر مطرح تق سیم می شود و در وا قع یک تصادف را می توان یک نقص در این سیستم دانست . سازمان حمل و نقل انگلستان تصادف را یک واقعه نادر، تصادفی و چند فاکتوری که معرفی ، همیشه در یک موقعیتی که یک یا چند نفر برای چیره شدن به محیط اطراف از بین رفته اند می کند هزینه های گزاف اقتصادی و اجتماعی تصادفات و آثار کوبنده فیزیکی و روانی آن روی افراد و جوامع این روزها یکی از مهمترین موضوعات تحقیقات علمی است . این اهمیت برای کشورهای در حال توسعه چندین بار بیشتر است .زیرا تعداد تصادفات در کشور های مزبور در حال افزایش بوده و هزینه های مستقیم و غیرمستقیم آن نیز در مقایسه با کشورهای توسعه یافته بیشتر است.
-2تعریف مسئله و اهداف
در مورد روش های پیدا کردن نقاط حادثه خیز روش های زیادی وجود دارد اگر بررسی مختصری در مورد پایان نامه های که سال های اخیر در مورد پیدا کردن نقاط حادثه خیز انجام دهیم. می توانیم بیش از 16روش عمده برای پ یدا کردن نقاط حاثه خیز پیدا کنیم. بنابراین این سوال یا نیاز پیش می اید که کدام یک از این روش ها بهتر و موفق تر است در اینجا ما پس از بررسی روش ها مختلف و ارایه معایب و مزایا روش AHPرا به عنوان روش کا مل تر و منعطف تر معرفی می گردد. همچنین دیدگاه فازی به عنوان مطالعه برای اینده ارایه می شود.
-3اهمیت مسئله
ایران جزو کشور های با تصادفات زیاد است که البته خوشبختانه با شناسایی نقاط حادثه خیز و برطرف کردن آن در سال های اخیر رشد منفی داشته است.
در جدول - 1 امارتصادفات ایران ارایه گردید است که این امار تصادفات کشور تا سال 94 است همانطور که مشاهده می شود در 4 سال اخر شتاب تصادفات منفی شده است اما همچنان تعداد تصادفات زیاد است .بنابراین شناسایی و برطرف کردن نقاط حاثه خیز تاثیر مهمی در کاهش تصادفات کشور داشته است.
-4تعریف نقطه حادثه خیز
هرچند ترجمه Black spot در اکثر مقالات معادل نقطه حاثه خیز آورده شده ا ست اما از آنجا خود نقطه تولید حاثه نمی کند و بیشترین عامل تصادف عامل انسانی است . شاید کلمه پر حادثه صحیح تر باشد زیرا ملاک بیشتر تعریف ها در کشور های مختلف همانطور که جدول 2 عنوان شده است بر اساس تعداد تصادفاتی است که از یک مقدار معیین بیشتر می شود.
-5روش تعداد تصادف
این روش ساده ترین و راحت ترین روش برای شناسایی نقاط پر حادثه می باشد در این روش نقاط و مقاطعی که دارای بیشترین تعداد تصادف باشد به عنوان نقاط تصادف خیز شناخته می شود.