بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر به منظور شناسایی و مقایسه صلاحیت های حرفه ای موجود و مورد انتظار معلمان پیش دبستانی درکشور ایران و هند، جهت ارائهی پیشنهادهای برای اصلاح و عملکرد بهتر و موثرتر معلمان در زمینه صلاحیت های حرفه ای صورت گرفته است. با مرور متون بین المللی و پیشینه پژوهش 8 مولفه اصلی - صلاحیت توسعه حرفه ای، آموزشی، طراحی محیط فیزیکی- عاطفی ، فناوری ، مدیریتی، اخلاقی، حقوقی و اجتماعی - و 48 زیر مولفه برای صلاحیت های حرفه ای معلمان پیش دبستانی استخراج و بر اساس آن پرسشنامه محقق ساخته تدوین گردید. روش تحقیق توصیفی- مقایسه ای و نمونه مورد مقایسه متشکل از دو گروه 200 نفره از معلمان پیش دبستانی با استفاده از جدول مورگان در کشور ایران و هند می باشد.
تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح توصیفی و استنباطی صورت گرفته است. یافته های پژوهش نشان دادند که از بین هشت صلاحیت حرفه ای معلمان پیش دبستانی چهارصلاحیت توسعه حرفه ای، آموزشی، طراحی محیط فیزیکی- عاطفی و فناوری توسط معلمان با بالاترین میانگین در هر دو کشور - ایران و هند - و چهار صلاحیت مدیریتی، اخلاقی، حقوقی و اجتماعی با کمترین تعداد از سوی معلمان شانس انتخاب را داشته اند. بنابراین لازم است با باز تعریف صلاحیت های حرفه ای معلمان در ایران و هند نظامی برای سنجش صلاحیت های حرفه ای معلمان پیش دبستانی ایجاد و فعال شود و با بررسی تطبیقی صلاحیت های حرفه ای معلمان در کشورهای پیشرفته مدل های جامع و کامل تری برای این منظور در هر دو کشور ارائه و توسعه داده شود.
مقدمه
اگر یک شروع خوب، اینقدر برای رشد فردی و ملی اهمیت دارد، باید به این بیندیشیم که بتوانیم از دانش خودمان برای ایجاد تفاوت در پیامدهای اوان کودکی استفاده کنیم. امروزه در سراسر جهان علاقه و توجه به کودکان پیش دبستان به شدت افزایش یافته است و کشورها سیاست های جدیدی را در مورد کودکان اتخاذ کرده اند. والدین نه تنها به سلامت و بقای کودکان بلکه به رشد بهینه آنان علاقه مند شده اند و از معلمان انتظار دارند، که کودکان در مراکز پیشدبستانی به طور همه جانبهای پرورش یابند و در همهی حوزه های زندگی رفتارهایی قابل قبول و عملکردی بالا از خود نشان دهند - هیز ، . - 2012 این انتظارات حرفه معلمی را مهم، پیچیده و دشوار کرده است. قرار گرفتن چنین معلمانی در جایگاه معلم حرفه ای مستلزم کسب صلاحیت هایی است که براساس آنها بتوانند همهی کودکان 0 - 8 - ساله - را به طور مؤثری آموزش - ولف، - 2011 داده و آن ها را به ویژگی های ارزشمند - استانداردهای شخصیتی - آراسته کنند.
پیشینه ی پژوهش
صاحب نظران و محققان تعلیم و تربیت در مورد ویژگی ها و ملاک های شایستگی معلمان دیدگاه های متفاوتی دارند - موریسون ،. - 2014 آنها معتقدند موفقیت در آموزش تا حد زیادی وابسته به فرصت هایی است که برای توسعه ی حرفه ای معلمان فراهم می شود. بر این اساس یکی از راه های اطمینان از اثربخشی مدارس فراهم کردن منابع و فرصت های توسعه ی حرفه ای برای معلمان و ارتقاء تخصص، توانایی، انگیزه و شایستگی های است که در واقع مهمترین عناصر بهسازی مداوم آموزش می باشند - حیدری نیا، . - 1396 حرفهای شدن فراتر از دانش و تجارب یادگیری که در مدارک دانشگاهی توصیف می شوند، تعریف می شود زیرا با کیفیتی سرو کار دارد که فرد حرفه ای با استفاده از آن و دانش خود، تصمیم های درست می گیرد و در انجام وظایف یاددهی - یادگیری به طور مؤثر عمل می کند.
انجمن ملی کودکان پیش از دبستان - 2009 - معیارهای را در فرآیند یاددهی - یادگیری تعیین کرده است که با استفاده از آن ها هر معلم قبل از شروع به کار ارزیابی می شود و در صورت داشتن سطح معینی از معیارها پذیرفته شده و به کار مشغول می شود. معلمان برای رسیدن به چنین درجه- ای از حرفهایگری باید مسئولیت توسعهی شایستگی های حرفه ای خود را شخصاً بر عهده گرفته و پیشرفت خود را به عنوان یک هدف پر معنا در زندگی مدنظر قرار دهند - مارتین ،. - 2012 اگر معلم فردی پر انرژی باشد و انرژی مثبت خود را به کودکان انتقال دهد به طور شگفت انگیزی در کار خود موفق می شود چنین معلمانی استانداردهای مهم حرفهی مربیگری را رشد می دهند و بهمراه مجموعهی همکاران، رشد و یادگیری کودکان را ارتقاء می دهند.
- شریر،. - 2014 پروفسور گیج 1978 - - استاد برجسته تعلیم و تربیت در عصر حاضر در » کتاب مبانی علمی هنر تدریس « می گوید : بدون تردید هیچ فرد دیگری جز معلم ، نمی تواند تاثیر بیشتری بر آنچه در مدارس می گذرد داشته باشد. معلم می تواند تعلیم و تربیت را فرایندی توام با لذت و کامیابی، یا فرایندی بی ثمر کند - گیج، ترجمه : مهر محمدی، . - 1379 بر این اساس موفقیت در آموزش تا حد زیادی وابسته به فرصت هایی است که برای توسعه حرفه ای معلمان فراهم شود - هیل و لوبینسکی. - 2007
بیان مسئله
تحولات دانش، فناوری و نیازهای کودکان با سرعت در حال وقوع است. فرهنگها، زبانها و ارتباطات معمول دیگر پاسخگوی شرایط نامطمئن و در حال تغییر زندگی امروزی نیستند.معلمان باید قبل از وقوع تغییرات خود را تغییر دهند و در جریان تغییرات دانش، مهارتها و نگرش های کودکان قرار گیرند و برای این منظور باید در مرزهای دانش مربوط به کودکان و بهمراه پیشروان حوزهی تعلیم و تربیت به ناشناختههای این حوزه وارد شوند و ظرفیت و شایستگی های حرفه ای مربیگری خود را قبل از وقوع تغییرات در همه حوزه ها تقویت و آمادهی رویارویی با چالشهای تازهی تعلیم و تربیت کودکان شوند، زیرا آن ها نقطه ی آغاز هر تحولی در حوزه آموزش و پرورش هستند و قبل از هرگونه تصمیم گیری در مورد کودکان می باید صلاحیت معلمان مورد ارزیابی قرار گیرد. بنابراین از دیدگاه محقق، پرسش این است که صلاحیت های حرفه ای معلمان کدامند؟ کدام یک از صلاحیت ها از بقیه مهم تر هستند و چه پیشنهاداتی برای عملکرد بهتر معلمان توصیه شود؟
هدف پژوهش
توجه به اهمیت و نقش معلمان در آموزش و پرورش و توسعه صلاحیت های حرفه ای موجب شد تا این پژوهش با هدف شناسایی و مقایسه تطبیقی صلاحیت های حرفه ای معلمان پیش دبستانی درکشور ایران و هند که با توجه به موقعیت جغرافیایی در قاره آسیا واقع شده اند اجرا شود.
روش پژوهش
روش تحقیق توصیفی مقایسه ای و حجم نمونه 400 نفر از معلمان پیش دبستانی با استفاده از جدول مورگان در ایران و هند انتخاب شدند. بدین منظور با مرور متون بین المللی و پیشینه ی پژوهش 8 مولفه اصلی - صلاحیت توسعه حرفه ای، آموزشی، طراحی محیط فیزیکی- عاطفی ، فناوری ، مدیریتی، اخلاقی، حقوقی و اجتماعی - و 48زیرمولفه برای صلاحیت های حرفه ای معلمان پیش دبستانی در وضعیت موجود و وضعیت مورد انتظار در چهار طیف - خیلی کم، کم، زیاد، خیلی زیاد - پرسشنامه محقق ساخته تدوین گردید.
