بخشی از مقاله
چکیده:
نه جز سازنده مدل کسب وکارهر سازنده بوم مدل کسب و کار میتواند نقطه آغازی برای خلق ایده جدید کسب و کار باشد. به هنگام »ایدهآفرینی« این 9 جزء سازنده را میتوان به چهار کانون نوآوری اساسی تقسیمبندی کرد: بر اساس منبع - شامل سه جزء شرکای کلیدی، فعالیتهای کلیدی و منابع کلیدی - ، ارزش پیشنهادی، مشتری - شامل سه جزء بخش مشتری، ارتباط با مشتری و کانالهای توزیع - و منابع مالی - شامل دو جزء هزینهها و درآمدها - .
مقدمه:
تحولات دو دهه اخیر در زمینه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی فضای کسب و کار را دستخوش تغییرات بسیار زیادی نموده است. این تغییرات در عین افزودن بر میزان پیچیدگی و پویایی محیط سازمانها، گزینه های بسیار متنوعی را برای خلق، ارائه و کسب ارزش در اختیار قرار می دهد. مدل کسب و کار چارچوبی برای خلق پول و ثروت است.
این چارچوب نشان می دهد که یک بنگاه چه مجموعه فعالیت هایی را، چگونه و در چه زمانی می باید انجام دهد تا مشتریان از آنچه که از بنگاه انتظار دارند بهره مند شوند و بنگاه نیز به سود دست یابد. مدل کسب و کار مشخص میکند که یک شرکت چگونه میتواند پول یا منفعت به دست بیاورد و بدین منظور مشخص میکند، این شرکت در زنجیره ارزش در کجا قرار دارد . به بیان ساده مدل کسب و کار - Business Model - بین ورودیها و خروجیهای یک سازمان ارتباط برقرار میکند . مرکزیت قرار گرفتن مدل کسب وکار شرکت یا سازمان نشان از اهمیت آن دارد.
مدل کسب و کار:
منطق یک شرکت / سازمان را در چگونگی خلق، ارائه و کسب ارزش را توصیف می کند.
در رابطه با مدل کسب و کار موسسات، چند سوال اساسی مطرح و روش هایی برای پاسخ دادن به آنها ارائه می شود
اولین سوال:
در مدل کسب و کار مشتریان محصول و یا خدمات تولیدی موسسه چه کسانی هستند و چه ویژگی ها، نیازها و علائقی دارند؟ تعیین مشتریان و ویژگی ها، نیازها و مسائل آنها برای طراحی مدلی که بتواند ارزشی برای مشتریان خلق کند و در صحنه اقتصاد و رقابت موقعیتی بیابد اولین قدم اساسی در طراحی مدل کسب و کار می باشد
دومین سوال:
موسسه برای مشتریان مزبور چه ارزشی خلق و ارائه می کند که موجب جذب آنها می شود؟
سومین سوال:
از چه کانال یا کانال هایی مشتریان از ویژگی ها و ارزش های محصول و خدمات موسسه آگاه می شوند و دسترسی و خرید محصول و خدمت برای آنها فراهم می شود و بالاخره محصول و خدمت به مشتری تحویل داده می شود؟
چهارمین سوال:
مربوط به چگونگی ایجاد ارتباط با مشتریان است. به منظور مطلع کردن مشتری در جریان خرید، راهنمایی او پس از انجام خرید و یا کمک به او در حل مسائل بهره برداری از محصول و خدمت است سازمان های موفق برای این ارتباط و ایجاد اطمینان خاطر برای مشتری و رفع نیاز های او در فهم محصول و استفاده بهتر از آن راه کاری می اندیشد.
پنجمین سوال:
مربوط به چگونگی کسب درآمد است وقتی محصول یا خدمت با ارزشی به دست مشتری می رسد و آنها علاقه مند به خرید و استفاده از آنها هستند در چگونگی قیمت گذاری و روش کسب درآمد از مشتری مهم می شود.
ششمین سوال:
فعالیت های کلیدی جهت ایجاد و ارائه ارزش به مشتریان کدام است؟ فعالیتهای کلیدی بسته به نوع محصول یا خدمت تولید ارائه شده و یا خدمت تولید و ارائه شده و نیز کانال های توزیع متفاوت خواهد بود
هفتمین سوال:
آیا لازم است تمام فعالیت های کلیدی توسط موسسه انجام شود یا مناسب است که بخشی از آن برونسپاری و توسط افراد و موسسات دیگر انجام پذیرد؟
هشتمین سوال:
مربوط به منابع مهم لازم برای انجام فعالیت های کلیدی است. منابع کلیدی اعم از منابع فیزیکی، نظیر خط تولید منابع معنوی نظیر شهرت منابع انسانی و یا مالی برای انجام موفقیت آمیز فعالیت ها مهم است.
آخرین سوال:
مربوط به ساختار هزینه های مدل است در یک مدل کسب و کار موفق،طبعاً درآمدها از هزینه ها بیشتر و چگونگی کاهش آنها بخش مهمی از مدل کسب وکار است. بررسی هزینه ها و تجزیه و تحلیل آنها می توان بر پاسخ به سوالات قبلی اثر گذار باشد یکی از نکات مهم در چارچوب ارائه شده برای مدل کسب و کار رابطه بین مدل کسب و کار و استراتژی است.
مدل کسب و کار جایگزین استراتژی نمی باشد ولی دو مقوله استراتژی و مدل کسب و کار با هم همپوشانی دارند. استراتژی یک شرکت متمرکز بر ماموریت، چشم انداز، محدوده محصولات و خدمات، حوزه جغرافیایی و مشتریانی است که مشمول فعالیت های شرکت می شود. استراتژی یک شرکت تمرکز دارد که شرکت چگونه از دیگر رقبایش متمایز می شود تا مشتریان را به خود جذب نماید.
برخی از ورودی های مدل کسب وکار نظیر کالا یا خدمت تولیدی مورد نظر که به مشتریان ارزش ارائه می نماید یا منابع و قابلیت های کلیدی موسسه و یا نحوه تامین آنها از استراتژی سازمان حاصل می شود تعریف مدل کسب و کار:
ما نیاز به مفهومی از مدل کسب و کار داریم که هرکسی آن را درک کند و توصیف و بحث را تسهیل نماید. مدل کسب و کار را در بهترین حالت می توان به نه جز سازنده اساسی تشریح نمود. این نه جز منطق چگونگی کسب درآمد یک شرکت را نشان می دهد این اجزا چهار حیطه اصلی یک کسب و کار را پوشش می دهند: مشتریان، ارزش پیشنهادی، زیرساخت، پایداری مالی مدل کسب و کار شبیه به طرح کلی برای استراتژی عمل می کند تا استراتژی از طریق ساختارها، فرایندها و سیستم های سازمان پیاده سازی شوند.
چهار چهره مخاطب نوآوری در مدل کسب و کار
حیطه تمرکز: ایجاد مدل کسب و کار جدید در صنعتی قدیمی ژان پیر کوآنی سمت ریاست هیات مدیره بانک خصوصی ای.اف. جی اینترنشنال را بر عهده دارد. به نظر می رسد که این بانک نوآورترین مدل کسب و کار صنعت بانکداری را در اختیار داشته باشد. ژان از طریق ای.اف. جی در حال ایجاد تحولی عمیق در روابط سنتی بین بانک، مشتریان و مدیران ارتباط با مشتری است. رویاپردازی درباره یک مدل کسب و کار نوآور و ایجاد و اجرای آن در صنعتی محافظه کار با بازیگران جا افتاده، هنری است که ای.اف.جی اینترنشنال را در ردیف روبه رشدترین بانک های این بخش صنعت قرار داده است.
کارآفرین درون سازمانی:
داگفین میر، رئیس بخش تحقیق و نوآوری در مدل کسب و کار/ تلنر :
حیطه تمرکز: کمک به بهره برداری از آخرین دست آوردهای توسعه فناوری با استفاده از مدل های کسب و کار مناسب داگفین، واحد مدل کسب و کار را در شرکت تلنر هدایت میکند که این شرکت، یکی از ده اپراتور بزرگ تلفن همراه در دنیا است. صنعت مخابرات نیازمند نوآوری های مستمر است و ابتکارات داگفین به تلنر در تشخیص و شناخت مدل های ماندگاری که قابلیت بهره برداری از آخرین دست آوردهای توسعه فناوری را داشته باشند، یاری م یرساند. تیم داگفین به وسیله تحلیل عمیق روندهای کلیدی صنعت و توسعه و استفاده از آخرین ابزارهای تحلیلی، به کاوش جدیدترین مفاهیم و فرصت های کسب و کار می پردازد.
ماریل سیجگرز:کارآفرین/ هولدینگ سی.دی.ای.اف ک:
حیطه تمرکز :پرداختن به نیازهای برآورده نشده مشتریان و ایجاد مدل های کسب و کار جدید بر پایه این نیازها ماریل سیجگرز کارآفرینی شناخته شده و متبحر است
