بخشی از مقاله
چکیده
پژوهشحاضر، به بررسی نقش تقاضا، درخلق آثار برجسته ادب فارسی، اختصاص یافته و سعی برآنداشته، تا با توجّه به تمامی مآخذ دستیاب، به بررسی اثری بپردازد که، بر اساس تقاضا، به رشته تحریر در آمده است؛ تحولات تاریخی، سیاسی و اجتماعی اعصار مختلف زمینهای را فراهم کرده است، تا بزرگان و سلاطین با تشویق شاعران و ادیبان، زمینه ساز نگارشآثارگرانبهایی، در ادبیات فارسی شوند، تا جایی که، میتوانگفت ه ر کدام، از آنان، دردورههای مختلف، سهم بزرگی در ترویج فرهنگ اصیل ایرانی داشتهاند.
شناخت زندگی این بزرگان و آثاری که بر اساس تقاضا، نگاشته شدهاند، بهانهای است، برای ارج نهادن به مقام متقاضی و نزدیکی فکر و اندیشه متقاضی اثر و صاحب اثر، بطوری که، نویسنده را، نمیتوان، از متقاضی جدا دانست. همچنین، باید این نکته را متذکر شد که مسئله تقاضا، بی ارتباط، با زمینههای روان شناسی، جامعه شناسی، اقتصاد و سیاست نیست؛ روش مطالعاتی و تحقیق در این پژوهش، تحلیل کیفی بر اساس مطالعه کتابخانه ای است. شیوه کار بر اساس مطالعه کتابخانه ای بوده و پس از تهیه منابع و یادداشت برداری از منابع اصلی و جنبی، به تحلیل و بررسی داده ها پرداخته شد. این پژوهش موقوف است به بررسی جامع التواریخ، ارزش هنری آن از حیت تقاضا و نقش آن در خلق اثر.
مقدمه
ادبیات پر بار فارسی، جلوه گاه راستین انعکاس تلاشهای هزار ساله مردم مسلمان فارسی زبان، در زمینههای گوناگون هنر و معارف از حماسه و داستانهای دلکش و جذاب و تاریخ و افسانه و تفسیر قرآن، علم و عرفان، فلسفه و اخلاق است، و از این رو گویی، از لحاظ - گستردگی در مفاهیم و اشتمال بر انواع ادبی، به رود پرآب و پهناور و زلالیمیماند که - عطش هر تشنهای را، با هر ذوق و سلیقهای که باشد فرو مینشاند و این معنا را، باید در انگی زههای اصیل این فرهنگ ادبیات اسلامی جستجو کرد. این نیاز به روشن ی احساس می-شود که اگر نسل حاضر، به بسیاری از مواریث والا و انسان ی فرهنگ نیاکان خود به آسانی نمیتواند دست بیابد، دست کم، نمونهای هر چند بسیار مختصر از آنها را، اگر علاقهمند باشد در دسترس خود ببیند.
بسیاری از گنجینه بیکران ادب فارسیکه، به نثر و نظم نوشته شدهاند و از گذشتگان بر جای ماندهاند، بزرگترین ثروت معنوی جاودانه ما و پشتوانه زبان و ادب و فرهنگ ملی و از ارکان بقای حیات ما، به عنوان یکملّت است و جزء جزء آنها، برای شناخت گذشته این ملّت و تحکیم بنیاد زبان و فرهنگ امروز و فردای ما، سودمند است. این پژوهش، به بررسی
علت خلق اثری چون جامع التواریخ میپردازد.
روش تحقیق
روش تحقیق در این پژوهش نظری، با تکیه بر منابع کتابخانه ای و الکترونیکی است همچنین در این نوع تحقیق از روش کیفی که در اصل استقرایی است بهره می گیریم. جامعه آماری، کتاب جامع التواریخ فضل االله،رشید الدّین به کوشش دکتربهمن کریمی ،چاپ اقبال،تهران،انتشارات اقبال،نوبت چاپ:چهارم1374 می باشد.
یافتهها
متقاضی با ایجاد، انگیزه میتواند نقش ارزندهایتطوّردر و تحوّل ادبی و در خلق آثار ارزشمند داشته باشد. چنانچه، مؤلف کتاب آزادی و ضرورت زیستن در ناسازهها، اینگونه - بیان میدارد که:» ملاصدرا، چیزها را، عین ربطو وابستگی می بینند، اگر اندیشهها از بافت متافیزیک خود خارج شده و با رویکردی پدیدارشناسانه نگریسته گردند آن هنگام می- توانند چیزی خارج از سرشت واقعیت را بر ملا سازند - «آخوندزاهد،. - 82 :1388و این گونه - است که، اندیشه متقاضی بافت متافیزیک خود را رها میکند و در بافتی جدید، به صورت درخواست از متقاضی نمودار میگردد.
لذا، خلق هر اثری، می تواند پیامها، و اهدافی را در پی داشته باشد و واقعیتهای گذشته و حال یک جامعه را، برای ما روشن نماید، تا بهتر و با آگاهی کاملتر، بتوانیم، به مسائل جامعه شناسی، در هر عصری، پی ببریم و این نکته هم مرهونهمّت والایمتقاضی و مؤلّف اثر می باشد. لذا، با این تفاصیل در حقیقت متقاضیست که برای خلق یک اثر، انگیزه را میپروراند، و مؤلف است که با مهارت هر چه تمامتر، اثر را با هنرمندی، به تصویر میکشد. شاید، اگر این شور را، متقاضی نمیآفرید مؤلف، آن-گونه که شایستگی یک اثرخارق العاده باشد اثری را خلق نمیکرد، پس میتوان به تأثیر متقاضیو اهمیّت و نقش آن، در پدید آوردن اثر پی برد.
