بخشی از مقاله
چکیده
مفهو طبیعت و محیط زی ست و نوع نگاه به آن اهمیت بسزایی در چگونگی شکل گیری رابطه انسان با طبیعت دارد و به طور کلی این رابطه تکاملی تدریجی داشته است . به دیدگاه برخی از متفکران محیط زیست اطراف انسان چیزی جز طبیعت یکپارچه و هماهنگ که انسان نیز جزئی از آن به شمار می آید نیست. و بدون هماهنگی انسان با طبیعت و محیط زیست اطراف خود ،زندگی امکان پذیر نخواهد بود باتوجه به رویکردی جدیدی که دردنیا با نگاهی به رویکرد تو سعه ی پایدار به مو ضوع انرژی صورت گرفته است و با بروز ضایعات زیست محیطی و کاهش سطح عمومی زندگی مردم طی یکی دودهه گذ شته رهیافت تو سعه پایدار به عنوان مو ضوع مهم از سوی سازمان ملل مطرح شد که برای رسیدن به آن نیاز به منابع بیشتر انرژی است که برای تامین منابع کافی انرژی دو راه حل وجود دارد:
اولا افزایش بازدهی انرژی د ستگاهها ی مورد ا ستفاده
ثانیا ا ستفاده از منابع جدید انرژی، زیرا یکی از مهمترین نیازهایی که توجه تمامی مسئولان و کارشناسان مختلف جهان را به خود جلب نموده موضوع تامین انرژی طی سالهای اتی بهینه سازی انرژی و بکارگیری و ا ستفاده از انرژیهای تجدید پذیر به عنوان جایگزینی گریز ناپذیر برای نفت می با شد.
این مساله به خصوص با پیش بینی اتمام سوختهای فسیلی در آینده ای نه چندان دور اهمیت دو چندان پیدا کرده است .نگرش انسان به مقوله انرژی متحول شده است ازاین رو ان سان ها به عنوان بزرگترین م صرف کنندگان انرژی درعالم ه سمی بی شترین تاثیر را برمنابع محدود انرژی خواهند گذا شت کاربرد انرژی خورشیدی که دراین نوشتار بادقت و تفصیل انواع آن معرفی میشود ازعمده ترین منابع جدید انرژی است که درپاسخ به مسائل روز مورداستفاده قرار میگیرد
ازسوی دیگر تطبیق شرایط کشور خود هم ازنظر میزان توسعه یافتگی و هم شرایط اقلیمی متنوع پهنه گ سترده آن دروارد کردن و کاربرد مفید این تکنولوژی حائز اهمیت و نیازمند مطالعه ا ست مهمترین م ساله ای که به امرم صرف هوشمند انرژی توسط انسان کمک می کند اطلاع رسانی است علاوه بررسانه های گروهی که وظیفه ی انجام این مهم را برعهده دارند ایجادانواع مراکز درون شهر ی برای آموزش دهی درخ صوص اعتلای فرهنگ م صرف مو سوم به پارک انرژی میتواند نقش بسزایی دا شته باشد
این مجموعه خود تامین کننده انرژی مصرفی خود می باشد که این کار را ازطریق استفاده ازانواع موتورهای بادی و آبی و سلولهای خور شیدی معمولا انجام میدهد هدف این مجموعه درد سترس قراردادن فناوریهای نو دربخ شهای انرژی میبا شد و به عنوان یک بخش توسعه و اموزشی برای ارایه راه حلهای ابتکاری و خلاقانه برای مصرف بهینه ی انرژی فعالیت می کند برهمین اساس یکی از کاربری های فرهنگی اموزشی تحقیقاتی و کاربردی که اخیرا در کشورهای مختلف متداول شده و طرفداران بسیاری را جلب نموده پارک انرژی است
پارک انرژ ی منطقه ای پارک گونه است که معمولا درحومه شهرها یا روستاها در نظر گرفته می شود و بنابه قوانین موجود یا تصمیم صاحبان صنایع جهت استفاده گروه خاصی ازصنایع تولیدی یا خدماتی با امکانات اقتصادی زیربنایی و تفریحی مشترک اختصاص می یابد. هدف از این مقاله اشنایی خوانندگان با نوع فعالیتهای انجام گرفته دراین گونه پارکها و ضرورت تاسیس و گسترش آن در کشور به منظور رشد و توسعه کاربرد انرژی های نو و برقراری تعادل زیست محیطی پایدار در کشور می باشد
1 مقدمه
منابع انرژی فسیلی در طی دهه های گذشته و حتی تا امروز نقش بسیار حیاتی در توسعه اقتصادی جوامع داشته اند. ولی درعین حال این منابع آسیب های جدی به طبیعت وارد آورده و پایان پذیرند، ولی در مقابل ادامه رشد و تو سعه جوامع ان سانی با تولید و م صرف انرژی تواًم خواهد بود. طبق آمارهای به ثبت ر سیده طی سی سال گذ شته احتیاجات انرژی جهان مقدار قابل ملاحظه ای افزایش یافته است.
در سال 1960 مصرف انرژی جهان معادل 3/3 گیگاتن انرژی بوده ولی در سال 1990این رقم 8/8 گیگاتن انرژی فراتر رفت. در حال حاظر نیز مصرف انرژی جهان 10 گیگاتن انرژی در سال بوده و پیش بینی می شود این رقم در سال های 2010 و 2020 به 12 و 14 گیگاتن انرژی در سال افزایش یابد
این ارقام نشان می دهند که میزان همواره تقاضای انرژی در قرن آینده ب سیار بالا می باشدو بالطبع این سوال مهم مطرح میشود که آیا منابع انرژی فسیلی درقرن های آینده جوابگوی نیاز انرژی جهان برای بقا، تکامل و توسعه خواهد بود یا خیر؟
پرداختن به انرژی و بحث در مورد ان یکی از عمده ترین مسائل شهر سالم بوده است .اگر چگونگی تولید و تبدیل انرژی های موجود به کار مفید در این شهرهای سالم و پاک با محیط زیست و طبیعت اطراف آن با عدم سازگاری همراه باشد نمی توان انرژی تولید شده را سازگار با معیارهای شهر سالم دان ست .با توجه به تحقیقات انجام شده در سالهای اخیر انرژی های نو که در محافل علمی بخش عمده ای از بحث های کارشناسان را در برگرفته از جمله بهترین و راه گشاترین راه حل های کاربردی جهت سازگاری انرژی های تولیدی با معیارهای شهر سالم است .اما هنوز این انرژی های نو جایگاه اصلی خود را در بازار پر مصرف انرژی پیدا ننموده است .
انرژی خورشیدی از جمله آن دسته از انرژی هایی است مه به جهت فراگیر بودن آن و رایگان بودن و در دسترس بودن آن در هر منطقه مورد توجه بیشتری است و اندیشمندان و کارشناسان معتقندند که در آینده همه چیز متعلق به خورشید است و با توجه به اینکه تبدیل انرژی گرمایی و نورانی خور شید به الکتری سیته به دلیل زمینه های و دامنه و سیع کاربرد آن در زمینه های مختلف در سازگاری کامل با شهر سالم و پاک است .
.2رابطه طبیعت و معماری
ارتباط میان انسان و طبیعت در سه دوره قبل از مدرن،مدرن و پس از مدرن قابل بررسی است و در دوره قبل از مدرن توجه بیشتر به منشا پیدایش جهان بود - شکل - 1 -2 و از این طبیعت به معنی سرمنشا و فطرت به وسیله معماری بیان می شد.در این دوره معابد ب سیاری برای خدایان و نیروهای طبیعی ساخته شد چرا که ان سان حرکت جهان خویش را وابسته به خدایان و نیروهای ماورایی می دانست .در این دوره طبیعت دارای دو سیرت " زمینی" و "کیهانی" است که سیرت کیهانی مقدم بر زمینی است و به عنوان اساسی ترین ویژگی بیش از کهن قرار می گیرد .به طور کلی در این دوره معماری را میتئان "معماری درون طبیعت" نامید که در انحصار کامل طبیعت حاکم بر کیهان است .
در دوره مدرن دیدگاه های ب شری دگرگون شد و باعث به وقوع پیو ستن انقلاب صنعتی و پی شرفت زیاد علوم و فنون گردید .خردگرایی و ان سان مداری از ویژگی های این دوره ا ست که ان سان را عامل و فاعل دان سته و وی را از کیهان و خدا جدا می کند .در چنین زمانی طبیعت تنها در معنای کل موجودات و به عنوان منبع پایان ناپذیر مواد تئسعه صنعت شناخته شد .
معماری در این دوره به امور کمی انسان و استاندارهای فیزیکی زندگی وی تقلیل یافت و برخلاف معماری کهن که معماری هدایتگر و منطبق بر اهداف فلسفس انسان بود تنها به نیازهای آدمی منطبق شد وبه جنبه های هدایت و پرورش آن توجه نکرد و زیبایی را در پا سخگویی کامل به نیازهای این جهان ان سانی دید.اما چندی نگذ شت که بحران محیط ز سیت ،ا ستثمار ان سان و بی هویتی جامعه مدرن را فرگرفت . معماری این دوره را می توان "معماری م سلط بر طبیعت " نامید زیرا طبیعت همه امور ،در انحصار کامل تفکر انسان بود .
در دوره پس از مدرن الفاظ تکنولوژی و طبیعت ظاهر می شود تا بحران ها ی حا صل از تفکر مدرن ا ست در این زمان برای حفظ اکوسیستم های طبیعی به اکو تک و ارگانی تک تئسعه یافت.در این دوره طبیعت، نیروهای طبیعی،اکوسیستم و نوع رابطه موجود زنده با محیط زیست مورد توجه قرار گرفت و معماری زمان نیز از این تفکر تاثیر پذیرفت.در این دوره مفهوم پایداری متولد و در محافل علمی دنیا توسعه یافت . معماری این دوره را "معماری همراه با طبیعت "نامید زیرا به ذات امور توجه و از عنا صر و نیروهای طبیعی به در ستی در جای خود ا ستفاده می کند
تصویر :1مدلی برای نشان دادن مفاهیم اصلی طبیعت در دوره های مختلف فکری منبع: - فلاحت ،شهیدی،. - 1389
.2معماری پایدار
تو سعه پایدار ،یک ایده و ا صطلاح ب سیار ک سترده ا ست که معانی متفاوت و ب سیاری دارد و در نتیجه فاوانی این معانی ، واکنش های مختلف صاحب نظران را بر می انگیزاند.مفهوم توسعه پایدار ،یک نوع تلاش برای ترکیب مفاهیم در حال رشد حوزه ای از موضوعات محیطی با موضوعات اجتماعی اقتصادی می باشد .مفهوم توسعه پایدار یک تغییر مهم در فهم رابطه انسان و طبیعت و انسانها با یکدیگر می باشد.
این مسا له با با دیدگاه دو قرن گذشته انسان که بر پایه ی جدایی موضوعات محیطی و اجتماعی و اقتصادی شکل گرفته بود در ت ضاد ا ست.در دو قرن گذ شته ،محیط به طور عمده به عنوان یک مو ضوع خارجی ن سبت به ب شر،تلقی می شده است و در نتیجه برای ا ستفاده از ا ستثمار ان سان ،م شکلات محلیا سا ساٌ به صورت محلی دیده می شدند.
در این دیدگاه ارتباط انسان و محیط، به صورت غلبه انسان بر طبیعت درک می شد و باور داشتند که دانش و فن آوری بشری می تواند بر تمام موانع محیطی و طبیعی فائق آید .این دیدگاه مرتبط با توسعه سرمایه داری و انقلاب صنعتی و علم مدرن می باشد .همانطوری که بیکن یکی از پایه گذاران علم مدرن آن را مطرح می کند،جهان برای بشر ساخته می شود و نه بشر برای جهان
مدیریت محیطی برپایه مدیریت منابع طبیعی بود که تصدیق می کرد ،بشر نیاز به منابع طبیعی دارد و این منابع می بایست به جای استفاده سریع و بدون برنامه ،مدیریت شوند تا حداکثر استفاده در سالیان طولانی مقدور باشد .
همچنین علم اقتصاد بر موضوع ارتباط انسان و رشد اقتصادی باید حاکم گردد ،که در نتیجه آگاهی و توسل به آن افزایش تولیدات ،به عنوان اولویت تعریف میگردد. این نگرش ،کلیدی بود برای ایجاد رفاع در زندگی ب شر و از طریق ر شد اقتصادی ، بر فقر و تهیدستی می توانست مغلوب گردد.
مفهوم تو سعه پایدار ،حا صل ر شد آگاهی از پیوندهای جهانیهمابین م شکلات محیطی در حال ر شد ،مو ضوعات اجتماعی ،فقر و نابرابری و نگرانی ها درباره آینده سالم برای بشر می باشد
