بخشی از مقاله
چکیده
امروزه حوزه های ستادی صنایع کشور به منظور ایفای نقش اساسی خود در زمینه راهبری صف و مدیریت شرکتها و موسسات زیرمجموعه با چالش های اساسی روبرو هستند. از این رو عمده صنایع ما در حال حاضر به اهمیت بکارگیری الگوهای نوین مدیریت - به ویژه مدیریت دانش - پی برده و به صورت خودجوش اقدامات گوناگون و پراکندهای در این زمینه به عمل آوردهاند. نظر به اینکه صنعت آب و برق ایران نیز از این امر مستثنی به نظر نمیرسد.
از اینرو در این نوشتار به اختصار به چگونکی اقدامات حوزه ستادی وزارت نیرو در زمینه "راهبری طرح استقرار یکپارچه مدیریت دانش در سطح صنعت آب و برق" پرداخته میگردد. وزارت نیرو نظر به ماهیت ماموریت و وظایف حاکمیتی خود تلاش دارد تا با بهرهگیری از مدل بومی شده کاپلان و نورتون نسبت به راهبری شرکتها و موسسات زیرمجموعه خود اقدام نماید و به این منظور در وهله نخست نسبت به ارزیابی موقعیت فعلی آنها بر اساس مراحل پنچ گانه مدل مدیریت دانش سازمان بهرهوری آسیایی - APO - پرداخته و در نظر دارد با الگوگیری از تجارب ارزنده موجود نسبت به مدیریت یکپارچه و مطلوب مدیریت دانش در صنعت متبوع خود اقدام کند.
مقدمه
امروزه حوزههای ستادی صنایع کشور به منظور ایفای نقش اساسی خود در زمینه راهبری صف و مدیریت شرکتهای زیرمجموعه با چالشهای اساسی روبرو هستند. صنعت آب و برق نیز از این امر مستثنی به نظر نمیرسد و عمده چالشهای فرآروی آن ماهیت تخصصی و خاص بازار کسب و کار، نحوه محاسبه قیمت تمام شده و غیرواقعی بودن تعرفهها در نظام پرداخت یارانهها، تنگناهای مالی و محدودیتهای خارجی نظیر تحریم های اقتصادی، ضعف سیستمهای یادگیری و نوآوری و ارتباط نامناسب صنعت و دانشگاه، ایفای نقش ضعیف توسط کارکنان جهت تصمیمسازی و تصمیمگیری و لاغیر نسبت داده میشود. این در حالی است که این صنعت به اهمیت بکارگیری الگوهای نوین مدیریتی - به ویژه مدیریت دانش - پی برده و به صورت خودجوش اقدامات گوناگون و پراکندهای در این زمینه به عمل آورده است.
نظر به اینکه به منظور راهبری دقیق مدیریت دانش عمدتا" توصیه شده است حوزههای ستادی کمیتهای تحت عنوان کمیته راهبری یا هر عنوان مناسب دیگر متشکل از مدیران ارشد کلیه واحدهای سازمان تشکیل داده تا به این طریق در خصوص تعیین و تدوین سیاستها و برنامههای کلی فرآیند مدیریت دانش تصمیمات مناسب اتخاذ نمایند. از اینرو حوزه ستادی وزارت نیرو که از اوایل دهه 80 به بحث مدیریت دانش به صورت علمی و نظری و از اواسط این دهه به اقدامات تجربی و عملیتری پرداخته است، در حال حاضر پیش از راهاندازی و ایجاد هر گونه واحد رسمی مدیریت دانش در تغییرات ساختاری در دست اجرای خود نسبت به تشکیل کمیته راهبری مذکور اقدام نموده است.
در این نوشتار به اختصار به چگونکی اقدامات حوزه ستادی وزارت نیرو در زمینه "راهبری طرح استقرار یکپارچه مدیریت دانش در سطح صنعت آب و برق" پرداخته میشود. وزارت نیرو نظر به ماهیت ماموریت و وظایف حاکمیتی خود تلاش دارد تا با بهرهگیری از مدل بومی شده کاپلان و نورتون نسبت به راهبری شرکتها و موسسات زیرمجموعه خود اقدام نماید و به این منظور در وهله نخست نسبت به ارزیابی موقعیت فعلی آنها بر اساس مراحل پنچگانه مدل مدیریت دانش سازمان بهرهوری آسیایی - APO - پرداخته و در نظر دارد با الگوگیری از تجارب ارزنده موجود نسبت به مدیریت یکپارچه و مطلوب مدیریت دانش در صنعت متبوع خود اقدام نماید.
تعاریف و مفاهیم اساسی
مدیریت دانش: تعاریف متعددی در حال حاضر برای مدیریت دانش مطرح شده است. چنانچه تعریف آن از دیدگاه کمیته راهبری طرح مدیریت دانش در وزارت نیرو عبارت است از: رویکرد یکپارچه خلق، سازماندهی، تسهیم و بکارگیری دانش به گونهای که منجر به یادگیری، ارزشآفرینی، افزایش بهرهوری و نوآوری میشود. مدیریت دانش برنامهای راهبردی است که جهت توانمندسازی افراد، تیمها و سازمانها بکار گرفته میشود برای آنکه دانش به صورت جمعی و نظام مند راهبری شده و ریسک به اشتراکگذاری دانشهای حیاتی و کلیدی جهت تحقق اهداف سازمان مدیریت شود.