بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر، با هدف تدوین چشمانداز مشارکتی توسعه شهر بانه در قالب برنامهریزیِ راهبردی و بر پایه فرآیندی مشارکتی با مشارکت ذینفعان شهری تدوین شده است. بر همین اساس، جهت نیل به چشمانداز تعریف شده، راهبردهایی نیز بهعنوان راهبرد توسعه بانه ارائه گردیده است. روش پژوهش برحسب هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی تحلیلی و روش جمعآوری دادهها بهصورت اسنادی و میدانی با استفاده از تکنیک پرسشنامه بوده و بدینترتیب، دادههای پژوهش از جامعه آماری - مسوولین و نخبگان - جمعآوری و جهت تعیین چشمانداز مشترک، وزندهی عوامل چهارگانه SWOT و اولویتبندی راهبردهای تدوینی استفاده شده است.
همچنین، جهت تحلیل عوامل داخلی و خارجی مؤثر بر چشمانداز تعریف شده و تدوین استراتژی-های توسعه، مدل SWOT و برای اولویتبندی راهبردها نیز مدل ترکیبی ANP-SWOT و نرمافزار Super Decision بهکار رفته است. نتایج چشماندازسازی مشارکتی حاکی از آنست که هر دوگروه مسوولین و نخبگان بر چشمانداز مشترک بانه و محور اختصاصی آن یعنی "بانه شهری گردشگری در غرب و شمالغرب کشور با عملکرد قویِ گردشگری تجاری و خرید"، اجماعنظر داشتهاند.
همچنین، اولویتبندی راهبردهای ارائه شده بر پایه مدل ترکیبی ANP-SWOT، حاکی از آن است که راهبردهای تهاجمی - SO - در اولویت بوده و راهبرد "برنامهریزی جهت افزایش تعداد گردشگران با انگیزه سفر تجاری بازرگانی و خرید"، با بالاترین امتیاز - ./3562 - بهعنوان بهترین راهبرد و راهبرد "جذب سرمایهگذاریهای جدید و تقویت عوامل سرمایهگذار موجود - بخش خصوصی و دولتی - با تأکید بر پتانسیل بالای گردشگری خرید و تجاری بازرگانی بانه" بهعنوان راهبرد جایگزین انتخاب گردید.
مقدمه
اصطلاح چشماندازسازی در برنامهریزی اغلب برای توضیح ایده ابتکارانهای بهکار میرفت که افرادی مانند هاوارد، رایت و لوکوربوزیه آنرا بهعنوان شکل آرمانی شهرهای آینده پیشنهاد کرده بودند . - Shipley,2000 - با سپری شدن دوران عقاید سنتی اسرار و رؤیاپردازی، برنامهریزان حرفهای شروع به استفاده از چشمانداز و چشماندازسازی در چند روش جدید نموده - شیخی، - 93 :1393 و بحث »چشم اندازسازی مشارکتی«1 را آغاز کردند که روش پویایی برای مردم بود تا اهداف، ادراک و تصور خود از آینده جامعهشان - شهرشان - را اظهار کنند . - Shipley et al,2004 - چشماندازسازی در ارزیابی استراتژیک، بهویژه در زمینه برنامهریزی شهری که تغییرات در شهر سریع اتفاق میافتد، اولین گام محسوب میشود و هدف از آن تصویر کردن آینده مطلوب شهر است .
- Hodgkinson,2002:92 - در واقع، فرآیندی است که جامعه در آینده میخواهد به آن برسد و در این فرآیند، ارزشهای اصلی و چشمانداز آینده خود را شناسایی کرده و با انتقال آن به یک سیستم قابل مدیریت و عملی، هدف کلی خود را تنظیم میکند - . - Green et al, 2000:5 در همین راستا، چشماندازسازی انتخابها و فرصتهای جامعه را بر اساس اهداف و ارزشهای مشترک ارزیابی میکند و بر مشارکت عمومی از ابتدای تهیه آن و در طول تهیه تأکید دارد .
- Haines,2000 - بنابراین، وجود دائمی آن، مسیر صحیح حرکت شهر را در راستای رسیدن به وضعیت مطلوب تضمین کرده و تصویری امیدبخش و متقاعد کننده از آیندهای مطلوب و ممکن که جامعه - شهر - در جستجوی رسیدن به آن میباشد، را ارائه می-دهد . - Eigeles,2003:209 - این فرآیند مشارکتی باعث میشود تا ساکنین یک جامعه - شهر - ، اهداف و ارزشهای مشترک خود را شناسایی کرده - اشرفی، - 104 :1387 و چشمانداز به صورت متقابل درک و به-وسیله بهرهوران مختلف شهری حمایت شود . - Von Einsiedel, 2001:3 -
فارغ از مفهوم کلان چشمانداز، چشمانداز توسعه شهر یعنی آرزوهایی برای آینده - زیاری،. - 186 :1388 برایسون معتقد است چشمانداز، توصیف روشن و فشردهای است از سیمایی که شهر در آینده و پس از به فعلیت درآمدن کلیه توانهایِ بالقوهاش پیدا میکند - برایسون،. - 155 :1383 بهبیان کلی، چشمانداز تلاش دارد تا پاسخ به این سؤال را که "این شهر یا منطقه توان بالقوه چه چیزی شدن را دارد" فراهم آورد.
