بخشی از مقاله
چکیده
زمینه و هدف :اشتغال یکی از اساسی ترین فعالیتهای زندگی انسان به شمار می رود . امروزه اشتغال زنان یکی از مهمترین مسائل اجتماعی در هر جامعه ای است.تمام رفتار ها و روابط انسان به طور مستقیم و غیر مستقیم از چگونگی اشتغال متاثر است.همانطور که نگرش رفتار را تغییر می دهد ، نگرش مثبت و منفی نیز در کمیت و کیفیت اشتغال زنان تاثیر گذار است و این تاثیر در رفتار قابل مشاهده است.هدف این مطالعه بررسی نگرش دانشجویان مرد نسبت به اشتغال زنان و تبیین چشم انداز های آینده زندگی زوجین بر اساس این نگرش هاست .روش بررسی :مطالعه از نوع زمینه یابی است.
روش نمونه گیری استفاده شده در این پژوهش نمونه گیری تصادفی است که تعداد 300 نفر از دانشجویان پسر دانشگاه های تربت حیدریه در سال 88-89 انتخاب شدند.ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته ای بود که روایی آن تایید گردید و برای آنالیز آماری از آزمون مجذور کا استفاده شد.یافته ها: در پژوهش حاضر یافته های پژوهشی ما نشان داده است که اکثریت دانشجویان مرد معتقدند که اشتغال زنان منجر به بروز تعارض نقش های زنانه و مردانه در زندگی مشترک، بالا رفتن آمار طلاق ،فشار مفرط بر زن،افزایش توان مدیریتی زنان ، بهتر شدن وضعیت اقتصادی و ارائه خدمات اجتماعی بهتر به جامعه می شود.
نتیجه گیری: بالا رفتن سرسام آور هزینه های زندگی ، اشتغال زنان را اجتناب ناپذیر ساخته و یافته ها نیز مبین موافقت مردان با این پدیده - در آمد زایی زنان - است لذا برای کاهش تعارضات نگرش آقایان با این پدیده از یک سو با ایجاد تعارضهای زناشویی در اشتغال زنان و از دیگر سو ضرورت تامین اقتصادی بهتر با اشتغال زنان پیشنهاداتی ارائه شد.
کلید واژه : نگرش ، زن ، اشتغال
مقدمه و بیان مسئله
در عصر حاضر زن در در جامعه نقش قابل توجهی دارد . هم چنین در خانواده نیز نقش های مهمی را ایفا می کند ، از جمله تربیت فرزندان آگاه وعالم ، فراهم آوردن محیط آرام و ایجاد آرامش در خانواده و فعالیت در امور اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصادی و سیاسی و این امر موجب شده است که زنان باری از جامعه را به دوش بکشندو پا به پا ی مردان در پیشبرد اهداف جامعه نقش مهمی داشته باشند .با تغییرات اساسی که در ساختار فرهنگی و اجتماعی کشور ما پدید آمده و نیز اصلاح تدریجی نگرش های فرهنگی - اجتماعی در ایران و به تبع آن در مردان و نیز نگرش های فرهنگی نسبت به زنان ، آنان تمایل دارند به عنوان عضوی فعال در زمینه های مختلف اجتماعی ، فعالیت و از سوی دیگر موقعیت خود را در اجتماع تثبیت کنند.
از عوامل مهم و تعیین کننده در اشتغال و نحوه بکار گیری زنان ، فرهنگ جامعه و نحوه نگرش مردانه است.آنچه در راه اشتغال زنان مانع ایجاد می کند قوانین و مقررات نیست بلکه تحجر فکری ، نگرش غلط و تعلیم و تربیت نامناسب افراد بخصوص پاره ای از مردان است.مشارکت در فعالیت های اقتصادی از سوی زنان همواره با دیدگاههای متفاوتی مواجه شده است عده ای ان را مناسب دانسته و در رشد شخصی ، خانوادگی و اقتصادی - فرهنگی جامعه مؤثر میدانند و عده ای با نگرش بد بینانه آن را در تعارض با نقش های همسری ، مادری و زنان دانسته و با آن مخالفند .یکی از عوامل موثر بر اشتغال زنان که مورد بحث صاحب نظران بوده است مفهوم نگرش است.اینکه دید ما نسبت به افراد یا اشیاء یا عقاید مختلف چگونه است . آیا نگرش همان عقیده است ؟ همان ارزش است ؟ همان علایق است ؟ همان واقعیت است .
آیا نگرش های ما عواملی هستند که بر رفتار ما تاثیر داشته و آن ها را اداره می کنند ؟ آیا اصولا نگرش مفهومی است که می توان و باید آن را از نظر علمی مطالعه کرد ؟ اطلاع از نگرش های خودمان یا نگرش های دیگران چه فوایدی دارد ؟ایا اشتغال زنان واقعاً به آثار مثبت و مطلوبی را به دنبال داشته ؟ راه های کاهش عوارض احتمالی آن کدامند ؟ چگونه می توان این دو را هدایت نمود ؟این ها سوالات بی شمار دیگری هستند که همواره در مورد نگرش ها مطرح بوده اند.این روزها خیلی از زوج های جوان معماری زندگی خود را بر اساس اشتغال زن و مرد می چینند اما انگار در این میان زیر ساخت های فکری بسیاری از افراد ، هنوز تغییر چندانی نکرده است به عنوان مثال برخی از مردان هنوز ، قادر به پذیرش نقش اقتصادی زنان در حل مشکلات خانواده نیستند .
" ترکیب شناختها ، احساسها و آمادگی برای عمل نسبت به یک چیز معینی را نگرش شخص نسبت به آن چیز گویند " - کریمی ،1383،ص . - 7اگر نگرش های مردم را بدانیم می توانیم رفتار آنان را پیش بینی کنیم و بر رفتار آنان کنترل داشته باشیم . چنان چه می دانیم برای بسیاری از افراد پیش بینی کردن و کنترل به در آوردن رفتار دیگران ، دارای اهمیت بسیاری است . - قاسمی ،. - 1388ممکن است مردان به طور ناخود آگاه به این فکر کنند که پذیرش نقش اقتصادی زنان ، نشانه بی لیاقتی یا زیر سؤال رفتن قدرت مردانگی آن هاست. به عبارت دیگر آن ها فکر می کنند با این پذیرش ، مهم ترین نقش خود در خانواده را کم رنگ کرده اند و اقتدار خود را از دست داده اند .
ممکن است برخی از مردان به طور نا خود آگاه از این که همسرشان قدرت و استقلال اقتصادی پیدا کند ، نگران شوند و بترسند که اگر همسرشان برای تأمین نیاز های اقتصادی خانواده به آنان کمک کند ، متقابلآً سهم خواهی در زندگی از سوی وی مطرح شود .همانطور که در گفته های بالا اشاره شد نگرش بر رفتار ها تاثیر می گذارد . از آن جایی که اشتغال را نیز می توان یک رفتار نامید ضرورت دارد نگرش مردان را نسبت به پدیده اشتغال زنان به عنوان یک عامل موثر بر رفتار مورد بررسی و ارزیابی قرار داده تا با بررسی نگرش شغلی تاثیرات بر عملکرد شغلی زنان و تبعات متعدد ناشی از آن را درک و یا راهکارهای مناسبی را برای ارتقاء آثار مثبت یا کنترل نتایج منفی آن تمهید کرد.
روش بررسی
برای به دست آوردن پاسخ سوالات مطرح شده در این تحقیق و با توجه به ماهیت و اهداف آن روش تحقیق زمینه یابی که از نوع تحقیق های توصیفی هست استفاده شده است.تحقیق زمینه یابی بیشتر زمانی به کار برده می شود که محقق به دنبال جمع آوری اطلاعاتی نظیر درصد افرادی هست که موافق یا مخالف یک عقیده مشخص هستند.تحقیق زمینه یابی یک فرایند پژوهش مشخص و معین است که توسعه و گسترش آن مدیون جامعه شناسی است - دلاور ، . - 1384 چون در این تحقیق ، هدف نظر سنجی نسبت به اشتغال زنان بوده است از روش زمینه یابی استفاده کرده و نظر دانشجویان را در مورد اشتغال با گزینه های کاملا موافقم تا کاملا مخالفم مورد سنجش قرار دادیم.
جامعه آماری این تحقیق که در شهر تربت حیدریه انجام شده عبارتند از : دانشجویان پسر دانشگاه های پیام نور و آزاد و فنی مهندسی که در سال تحصیلی 88-89 مشغول به تحصیل بوده اند که حدودا 5000 هزار نفر را تشکیل می دهند . روش نمونه گیری استفاده شده در این پژوهش ، نمونه گیری تصادفی است. در روش تصادفی ، هر یک از اعضای جامعه آماری شانس مساوی و مستقل برای انتخاب شدن را دارند . نمونه آماری در این پژوهش ، 300 نفر از دانشجویان پسری هستند که در سال تحصیلی 88-89 مشغول به تحصیل بوده اند . ابراز گرد آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته می باشد که متشکل از 80 سوال است.برای تدوین این پرسشنامه از مقیاس لیکرت استفاده شده که پاسخهای کاملا موافقم - موافقم - بی نظرم - مخالفم - کاملا مخالفم را دارا می باشد. آزمون مجذور کا به منظور آزمون فرضیه درباره استقلال فراوانی هایی که در طبقه بندی مختلف قرار گرفته اند بکار برده می شود - دلاور ، . - 1384یافته ها جدول خلاصه شده سئولات و پاسخهای آزمودنیها در حوزه های مختلف نگرش نسبت به اشتغال
