پاورپوینت خاستگاه عرفان اسلامی

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 2 :

درآمد
1. پيشينه عرفان اسلامي
2. جايگاه عرفان اسلامي در معارف اسلامي
3. خاستگاه عرفان اسلامي

اسلاید 3 :

اقوال در باب خاستگاه عرفان اسلامي
الف)خارج از مرز اسلام
آيين مسيح و عرفان مسيحي
مکاتب هندي
فلسفه نوافلاطوني
افکار ايراني و مجوس

ب)درون اسلام؛ يعني آيات و روايات و سنت نبوي و ائمه اطهار (ع)

اسلاید 4 :

شواهد اسلامي بودن خاستگاه تصوف
الف)شاهد اول : وجدان و شهود عارفان مسلمان

ب)شاهد دوم: کتاب و سنت که مملو از نکات عرفاني است که در فکر و ذهن هر مسلمان حضور دارد

ج)شاهد سوم : بررسي دقيق متون و سخنان و احوال عرفاي اسلامي در سده هاي نخستين

اسلاید 5 :

گفته هاي خود عرفا در باب اسلامي بودن مايه هاي عرفان
جنيد بغدادي :اين راه (عرفان) کسي رود که کتاب خداي عز و جل بر دست راست گرفته باشد و سنت مصطفي(ص)بر دست چپ گرفته و به روشنايي اين دو شمع مي رود تا نه در مغاک شبهت افتد و نه در ظلمت بدعت
شيخ ما در اصول و فروع و بلا کشيدن امير المؤمنين علي(ع) است
اگر مرتضي يک سخن به کرامت نگفتي اصحاب طريقت(عرفا) چه کردندي؟
الطرق کلها مسدودهْْ علي الخلق الا من اقتفي اثر الرسول و اتبع سنته و لزم طريقته
مذهبنا هذا مقيد بأصول الکتاب و السّنهْْ
سهل تستري :کل وجد لا يشهد له الکتاب و السنهْْ فباطل
ابن عطاء :من الزم نفسه آداب الشريعهْْ نوّر الله قلبه بنور المعرفهْْ و لا مقام اشرف من مقام متابعهْْ الحبيب (ص) في اوامره و افعاله و اخلاقه

اسلاید 6 :

آيات و روايات الگوي عرفان
طايفه اول : آيات و روايات ظهور حق
طايفه دوم : آيات و روايات وحدت حق
طايفه سوم : آيات و روايات قرب حق
طايفه چهارم : آيات و روايات وجود حق در اشياء
طايفه پنجم : آيات و روايات اسماء الهي
طايفه ششم : آيات و روايات توحيد افعالي

اسلاید 7 :

طايفه اول : آيات و روايات ظهور حق
هو الاول و الاخر و الظاهر و الباطن (حديد/3)
و لله المشرق و المغرب فأينما تولوا فثمّ وجه الله (بقره/115)
بل لم تره العيون بمشاهدهْْ الابصار و لکن رأته القلوب بحقائق الايمان (اصول کافي/ج1/ص97)
احتجب بغير حجاب محجوب و استتر بغير ستر مستور الايمان (اصول کافي/ج1/ص105)
ألغيرک من الظهور ماليس لک.متي غبت حتي تحتاج الي دليل يدل عليک متي بعدت حتي تکون الآثار هي التي توصلنا اليک عميت عين لا تراک (دعاي عرفه)

اسلاید 8 :

طايفه دوم : آيات و روايات وحدت حق
هو الله الواحد القهار(زمر/4)

ما يکون من نجوي ثلاثهْْ الا هو رابعهم و لا خمسهْْ الا هو سادسهم لا ادني من ذلک و لا اکثر الا هو معهم اينما کانوا(مجادله/7)

هو معکم أينما کنتم (حديد/4)

اسلاید 9 :

طايفه سوم : آيات و روايات قرب حق
و نحن اقرب اليه منکم( واقعه/85)
نحن اقرب اليه من حبل الوريد(ق/16)
اعلموا ان الله يحول بين المرء و قلبه(انفال/24)
و إذا سألک عبادي عني فإني قريب(بقره/186)
و لقد خلقنا الانسان و نعلم ما توسوس به نفسه و نحن اقرب اليه من حبل الوريد(ق/16)
سبق في العلو فلا شيء اعلي منه و قرب في الدنو فلا شيء اقرب منه(نهج البلاغه/ خطبه185)
يا حسرتي علي ما فرّطت في جنب الله(زمر/56)
يستخفون من الناس ولا يستخفون من الله و هومعهم(نساء/108)

اسلاید 10 :

طايفه چهارم : آيات و روايات وجود حق در اشياء
مع کل شيء لا بمقارنهْْ و غير کل شيء لا بمزايلهْْ(نهج البلاغه/خطبه اول)

في الاشياء کلها غير متمازج بها و لا بائن منها(جوامع توحيد کافي/ص138)
داخل في الاشياء لا کشيء داخل في شيء و خارج من الاشياء لا کشيء خارج من شييء(توحيد کافي)

توحيده تمييزه عن خلقه وحکم التمييز بينونهْْ صفهْْ لا بينونهْْ عزلهْْ(احتجاج طبرسي)

اسلاید 11 :

طايفه پنجم : آيات و روايات اسماء الهي
و لله الاسماء الحسني فادعوه بها

قل ادعوا الله او ادعوا الرحمن فله الاسماء الحسني (اسراء/110)

فباسمائک التي ملات ارکان کل شيء (دعاي کميل)

و علّم ادم الاسماء کلها(بقره /32)

اسلاید 12 :

طايفه ششم : آيات و روايات توحيد افعالي
ما رميت اذ رميت و لکن الله رمي (انفال/17)
الم يعلموا ان الله هو يقبل التوبهْْ عن عباده و يأخذ الصدقات ( توبه/104)
مَنْ ذَا الَّذي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَيُضاعِفَهُ لَهُ أَضْعافاً كَثيرَةً وَ اللَّهُ يَقْبِضُ وَ يَبْصُطُ وَ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ (بقره/245)
إن تقرضوا الله قرضا حسنا يضاعفه لکم و يغفر لکم (تغابن/17)
و مکروا و مکر الله و الله خير الماکرين (ال عمران/54)
وَ ما تَشاؤُنَ إِلاَّ أَنْ يَشاءَ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَليماً حَكيماً (انسان/30)

اسلاید 13 :

بخش اول: کليات عرفان اسلامي در بُعد مباني آن
فصل اول: تعريف عرفان اسلامي
فصل دوم: روش عرفان اسلامي
فصل سوم: ميزان علم عرفان
فصل چهارم: ساحتهای عرفان اسلامی
فصل پنجم: شريعت، طريقت و حقيقت

اسلاید 14 :

فصل اول: تعريف عرفان اسلامي
1. رويکردهاي مختلف در تعريفِ اصطلاحيِ تصوف و عرفان
1-1) رويکرد اخلاقي
2-1) رويکرد زهدي و عبادتي
3-1) رويکرد فني
2. جمعبندي

اسلاید 15 :

1-1. رويکرد اخلاقي
ابن عربي : تخلّق به اخلاق الهي که ثمره تقوي و همان مکارم اخلاق است
عبدالرزاق کاشاني: تخلّق به اخلاق الهي و بالاترين مرتبه کمال
جعفر خُلدي : خُلقي که هر چه در آن پيشرفت نمايي صفاي تو بيشتر مي شود
ابامحمد جريري: ورود در هر خلق پسنديده و خروج از اخلاق ناپسند
ابو الحسين نوري: 1)مساوي با خُلق 2)مساوي با حرّيت و کرم و ترک تکلّف و سخاء
نتيجه: عرفان اخص از اخلاق است نه مساوي

اسلاید 16 :

2-1. رويکرد زهدي و عبادتي
تلقي عرف عام از عابد و زاهد به عنوان صوفي و عارف
تفکيک عابد و زاهد و عارف
زاهد :رويگردان از متاع دنيا
عابد : مواظب بر انجام عبادات
عارف ( = صوفي ) :کسي که فکر خود را تنها به قدس جبروت متوجه ساخته تا نور حق در باطن وي بتابد
نظر بوعلي در مورد رابطه اين سه
هر عارفي زاهد و عابد است اما برخي زاهد و عابدها،عارف هستند
نتيجه: عارف اخص از زاهد و عابد است نه مساوي

اسلاید 17 :

3-1. رويکرد فني
توجه به تفاوت اصطلاح تصوف با اصطلاحات ديگر
ابوسعيد خراز :جلاي قلب عارف به دست خدا، پرشدن قلب او از نور الهي،رسيدن به لذت ناب بوسيله ذکر خدا
جنيد بغدادي :رهايي از انانيت (فناء) و زنده و مشغول شدن به حق (بقاء) به دست حق
ابوبکر کتاني: صفا و جلاي دل و حضور و معرفت شهودي نسبت به حق
جعفر خلدي: الزام نفس به عبوديت و خروج از مرتبهٔ انسان عادي و خدايي شدن
شبلي: ابتداء به شناخت خداوند و انتهاء به توحيد وجودي او
نتيجه: در اين تعاريف به سه مطلب اشاره شده است 1.ارتباط عرفان با خداوند؛ 2.روش و وسيله راه عرفان؛ 3.هدف عرفان.