بخشی از مقاله
احكام روزه
روزه آن اسـت كه انسان براى انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب از چيزهايى كه روزه راباطل مى كند و شرح آنها بعدا گفته مى شود خوددارى نمايد.
نيت
مـسـالـه 422 - لازم نـيـسـت انـسان نيت روزه را از قلب خود بگذراند يا مثلا بگويد فردا راروزه مى گيرم , بلكه همين قدر كه براى انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب كارى كه روزه را بـاطل مى كند انجام ندهد كافى است , و براى آن كه يقين كند تمام اين مدت را روزه بوده , بايد مـقـدارى پـيـش از اذان صـبح و مقدارى هم بعدازمغرب از انجام كارى كه روزه راباطل مى كند خوددارى نمايد.
مـسـاله 423 - انسان مى تواند در هرشب از ماه رمضان براى روزه فرداى آن نيت كند, و بهتر است كه شب اول ماه هم نيت روزه همه ماه را بنمايد.
مساله 424 - وقت نيت روزه مستحبى از اول شب است تا موقعى كه به اندازه نيت كردن به مغرب وقـت مانده باشد كه اگر تا اين وقت كارى كه روزه را باطل مى كند انجام نداده باشد و نيت روزه مستحبى كند روزه او صحيح است .
مـسـاله 425 - اگر بخواهد غير روزه رمضان روزه ديگرى بگيرد بايد آن را معين نمايد, مثلا نيت كـنـد كـه روزه قـضـايـا روزه نـذر مـى گيرم .
ولى در ماه رمضان لازم نيست نيت كند كه روزه ماه رمضان مى گيرم , بلكه اگر نداند ماه رمضان است يا فراموش نمايد, و روزه ديگرى را نيت كند روزه ماه رمضان حساب مى شود.
مـسـاله 426 - اگر غير از روزه ماه رمضان روزه معين ديگرى بر انسان واجب باشدمثلا نذر كرده بـاشـد كـه روز معينى را روزه بگيرد, چنانچه عمدا تا اذان صبح نيت نكند,روزه اش باطل است , و اگـر نـدانـد كـه روزه آن روز بر او واجب است يا فراموش كند و پيش ازظهر يادش بيايد چنانچه كارى كه روزه را باطل مى كند, انجام نداده باشد و نيت كندروزه او صحيح وگرنه باطل مى باشد.
مـسـالـه 427 - اگـر مريض پيش ازظهر ماه رمضان خوب شود و از اذان صبح تا آن وقت كارى كه روزه را بـاطـل مـى كـنـد انجام نداده باشد, بايد نيت روزه كند, و آن روز را روزه بگيرد و چنانچه بعدازظهر خوب شود, روزه آن روز بر او واجب نيست .
چيزهايى كه روزه را باطل مى كند
مساله 428 - نه چيز روزه را باطل مى كند: اول : خـوردن و آشاميدن .
دوم : جماع .
سوم : استمناء, و استمناء آن است كه انسان با خودكارى كند كـه مـنـى از او بـيرون آيد.
چهارم : دروغ بستن به خدا و پيغمبر و جانشينان پيغمبرعلهيم السلام .
پـنـجـم : رسـانـدن غبار غليظ به حلق .
ششم : فروبردن تمام سر درآب .
هفتم :باقيماندن برجنابت وحيض و نفاس تا اذان صبح .
هشتم : اماله كردن با چيزهاى روان .
نهم : قى كردن , واحكام اينها درمسائل آينده گفته مى شود.
1 - خوردن و آشاميدن مـسـالـه 429 - اگـر روزه دار عمدا چيزى بخورد يا بياشامد, روزه او باطل مى شود, چه خوردن و آشاميدن آن چيز معمول باشد مثل نان و آب , چه معمول نباشد مثل خاك وشيره درخت , و چه كم بـاشـد يا زياد, حتى اگر مسواك را از دهان بيرون آورد و دوباره به دهان ببرد و رطوبت آن را فرو بـرد روزه او بـاطـل مـى شـود مـگر آن كه رطوبت مسواك در آب دهان به طورى از بين برود كه رطوبت خارج به آن گفته نشود.
مـسـالـه 430 - اگـر مـوقعى كه مشغول غذاخوردن است بفهمد صبح شده , بايد لقمه رااز دهان بـيـرون آورد و چـنانچه عمدا فروبرد روزه اش باطل است و به دستورى كه بعدا گفته خواهد شد كفاره هم بر او واجب مى شود.
مـسـالـه 431 - احـتـياط مستحب آن است كه روزه دار از استعمال آمپولى كه به جاى غذا به كار مـى رود خـوددارى كـنـد, ولـى تزريق آمپولى كه عضو را بى حس مى كند يا به جاى دوا استعمال مى شود اشكال ندارد.
مـسـالـه 432 - اگـر روزه دار چـيزى را كه لاى دندان مانده است عمدا فرو ببرد, روزه اش باطل مى شود.
مـسـالـه 433 - جـويـدن غـذا بـراى بـچه يا پرنده و چشيدن غذا و مانند اينها كه معمولابه حلق نـمى رسد, اگر چه اتفاقا به حلق برسد, روزه را باطل نمى كند, ولى اگر انسان از اول بداند كه به حـلـق مى رسد چنانچه فرو رود, روزه اش باطل مى شود و بايد قضاى آن را بگيردو كفاره هم بر او واجب است .
س 234 - آيا استفاده بيماران تنفسى و ريوى از اسپرى ها, مضر به روزه است ياخير؟ ج - ظاهرا مبطل نيست , و خوردن و آشاميدن محسوب نمى شود.
435 - آيـا شـخص روزه دار مريض مى تواند در ماه مبارك رمضان , سرم يا آمپول تقويتى تزريق كند؟ ج - احتياط, در ترك است , هر چند نمى توان آن را مبطل دانست , و صدق اكل و شرب بر آن , محل تامل , بلكه منع , است .
436 - آيا مى توان به علت ضعفى كه در اثر روزه گرفتن به انسان دست مى دهد,روزه نگرفت ؟ ج - روزه گـرفـتـن بـاعث ضعف است , و اگر ضعف انسان كه از روزه پيدا مى شود, قابل تحمل و متعارف باشد, باعث سقوط روزه نمى شود.
2 - جماع مـساله 437 - جماع روزه را باطل مى كند, اگرچه فقط به مقدار ختنه گاه داخل شود ومنى هم بيرون نيايد.
س 438 - آيـا مـعـاينه زن حامله در حال روزه توسط ماما يا دكتر زنان , در صورتى كه به ناچار بايد دست را داخل فرج كنند؟ روزه را باطل مى كند يا خير؟ ج - آنچه كه مبطل روزه است , جماع است , نه داخل كردن مثل دست در فرج زن .
3 - دروغ بستن به خدا و پيغمبر مـسـالـه 439 - اگـر روزه دار بـه گـفـتـن يا به نوشتن يا به اشاره و مانند اينها به خدا و پيغمبر وجانشينان آن حضرت عمدا نسبت دروغ بدهد اگر چه فورا بگويد دروغ گفتم يا توبه كند,روزه او باطل است و احتياط واجب آن است كه حضرت زهرا سلام اللّه عليها و سايرپيغمبران و جانشينان آنان هم در اين حكم فرقى ندارند.
مـساله 440 - اگر بخواهد خبرى را كه نمى داند راست است يا دروغ نقل كند,بنابراحتياط واجب بـايـد از كـسـى كه آن خبر را گفته , يا از كتابى كه آن خبر در آن نوشته شده نقل نمايد لكن اگر خودش هم خبر بدهد روزه اش باطل نمى شود.
مساله 441 - اگر چيزى را به اعتقاد اين كه راست است از قول خدا يا پيغمبر نقل كندو بعد بفهمد دروغ بوده , روزه اش باطل نمى شود.
4 - رساندن غبار غليظ به حلق مساله 442 - رساندن غبار غليظ به حلق روزه را باطل مى كند, چه غبار چيزى باشد كه خوردن آن حلال است مثل آرد, يا غبار چيزى باشد كه خوردن آن حرام است .
مساله 443 - اگر مواظبت نكند و غبار يا بخار يا دود و مانند اينها داخل حلق شود,چنانچه گمان داشته كه به حلق نمى رسد روزه اش صحيح است .
س 444 - در ماه رمضان براى تميز كردن ظروف از وايتكس استفاده مى كردم كه ناگاه ته حلقم تلخ , و آب از چشمانم جارى شد, آيا روزه ام باطل است ؟ اگر در وقت رنده كردن پياز يا خرد كردن سبزى , ته حلق سوزش پيدا كند, چطور؟ آيا اگر دروقت شكستن قند, ته حلق شيرين شود, روزه باطل است يا نه ؟ ج - در فـرض سـؤالات , روزه باطل نيست , چون علاوه بر آنكه عمد نبوده , خوردن وآشاميدن هم محسوب نمى شود.
5 - فروبردن سر درآب مساله 445 - اگر روزه دار عمدا تمام سر را در آب فرو برد, اگر چه باقى بدن او از آب بيرون باشد, بـايـد قـضاى آن روزه را بگيرد.
ولى اگر تمام بدن را آب بگيرد و مقدارى از سربيرون باشد, روزه باطل نمى شود.
مـسـالـه 446 - اگـر نصف سر را يك دفعه و نصف ديگر آن را دفعه ديگر در آب فروبرد,روزه اش باطل نمى شود.
6 - باقى ماندن بر جنابت و حيض و نفاس تا اذان صبح مـسـالـه 447 - اگـر جنب عمدا تا اذان صبح غسل نكند, يا اگر وظيفه او تيمم است عمداتيمم ننمايد, روزه اش باطل است .
مساله 448 - اگر بدون عمد در روزه واجبى كه مثل روزه ماه رمضان وقت آن معين است تا اذان صبح غسل نكند و تيمم هم ننمايد روزه اش صحيح است .
مـسـاله 449 - كسى كه جنب است و مى خواهد روزه واجبى بگيرد كه مثل روزه رمضان وقت آن معين است , چنانچه عمدا غسل نكند تا وقت تنگ شود, مى تواند باتيمم روزه بگيرد و صحيح است .
مـساله 450 - كسى كه در شب ماه رمضان براى هيچ كدام از غسل و تيمم وقت ندارد, اگر خود را جنب كند, روزه اش باطل است و قضا و كفاره بر او واجب مى شود, ولى اگربراى تيمم وقت دارد, چنانچه خود را جنب كند, با تيمم روزه او صحيح است ولى گناهكاراست .
مـساله 451 - اگر گمان كند كه به اندازه غسل وقت دارد و خود را جنب كند و بعدبفهمد وقت تنگ بوده چنانچه تيمم كند روزه اش صحيح است .
مـسـالـه 452 - كـسـى كه در شب ماه رمضان جنب است و مى داند كه اگر بخوابد تاصبح بيدار نمى شود, نبايد بخوابد و چنانچه بخوابد و تا صبح بيدار نشود, روزه اش باطل است و قضا و كفاره بر او واجب مى شود.
مـسـالـه 453 - اگـر زن پيش از اذان صبح از حيض يا نفاس پاك شود و عمدا غسل نكند, يا اگر وظيفه او تيمم است عمدا تيمم نكند روزه اش باطل است .
مساله 454 - اگر زن پيش از اذان صبح از حيض يا نفاس پاك شود و براى غسل وقت نداشته باشد, چـنانچه بخواهد روزه ماه رمضان را بگيرد بايد تيمم نمايد و روزه اش صحيح است , و اگر بخواهد روزه مـسـتحب يا روزه واجب مثل روزه كفاره و روزه نذرى ياروزه قضاى ماه رمضان بگيرد اگر چه بدون تيمم هم روزه اش صحيح است ولى احتياطمستحب آن است كه تيمم كند.
مـسـالـه 455 - اگر زن نزديك اذان صبح از حيض يا نفاس پاك شود و براى هيچ كدام از غسل و تيمم وقت نداشته باشد, يا بعد از اذان بفهمد كه پيش از اذان پاك شده ,روزه او صحيح است
مساله 456 - اگر زن بعد از اذان صبح از خون حيض يا نفاس پاك شود, يا در بين روز خون حيض يا نفاس ببيند اگر چه نزديك مغرب باشد, روزه او باطل است .
