بخشی از مقاله
کوفتگی عضلانی تاخیری ،معمولا پس از انجام فعالیت غیرمعمول برونگرا روی می دهد و سبب کاهش کارایی و عملکرد ورزشی می شود .درمان های متعددی جهت پیشگیری و درمان این عارضه شایع در ورزش پیشنهاد شده است ولی تاکنون روش موثری یافت نشده است .این مطالعه با هدف بررسی اثرات مصرف خوراکی زنجبیل در طی دوازده روز برای پیشگیری از نشانه های عملکردی کوفتگی عضلانی تاخیری انجام شد.تعداد 30 پسر والیبالیست سالم و فاقد علائم کوفتگی عضلانی آکادمی والیبال تربت حیدریه با دامنه سنی15تا18سال به طور تصادفی به 15نفر گروه تجربی و 15 نفر گروه کنترل در ازمون های پزوهش شرکت کردند. از روش آماری آنالیز واریانس با اندازه های مکرر برای تغییرات درون گروهی و از t مستقل برای اختلاف بین گروه ها استفاده شد. در اثر استفاده از زعفران و ایجاد کوفتگی 4×20 - تکرار با 801RM٪ و سه دقیقه استراحت بین ست ها - اثر آن بر چهار متغیر نیروی ایزوتونیک پرس پا، درد ادراکی، دامنه حرکتی زانو و اندازه محیط ران در فواصل زمانی مختلف - بلافاصله، 24، 48 و72 ساعت - سنجیده شد.نرمال بودن توزیع داده های پیش آزمون با استفاده از آزمون های کولموگروف -اسمیرونوف و شایپروویلک انجام گرفت.این آزمون ها توزیع نرمال داده های دو گروه را در مرحله پیش آزمون نشان دادند. درتحقیق حاضر برای تحلیل داده ها از نرم افزارSPSS نسخه 16 استفاده شد. نتایج تحقیق نشان دادکه مصرف دوازده روزه زنجبیل برنیروی ایزوتونیک پرس پا، دامنه حرکتی زانو و اندازه محیط ران در فواصل زمانی24 ، 48 و 72 ساعت تأثیر گذار بود . - P<0/05 - اما بین هیچ یک ازمتغیرها در فاصله زمانی قبل و بلافاصله بعد از ایجاد کوفتگی، تغییر معنی داری حاصل نشد . - p > 0/05 - تغییرات درد ادراکی و نیروی ایزوتونیک پرس پا در همه فواصل زمانی معنی دار بوده است . - P<0/05 -
یکی از اهداف مهم علوم ورزشی، شناخت تمرینات مناسب و اجرای صحیح حرکات ورزشی است و اینکه تمرینات به چه شکل، در چه مدت و با چه شدتی انجام گیرند تا بهترین نتیجه حاصل شود و کمترین آسیب را متوجه فرد نماید - ابراهیم و همکاران ، - 1380 . - 1 - فشارهای مکانیکی که از طرف عضلات فعال در انقباض های برونگرا وارد می شوند ،آغازگر آسیب های عضلانی می باشند که با درد عضلانی ،کاهش نیروی عضلانی ،افزایش آنزیم کراتین کیناز و کاهش دامنه حرکتی همراه است .تخریب عضلانی ناشی از فعالیت های ورزشی با بهم ریختگی عمومی تارچه ها ،تضعیف تولید نیروی بیشینه ،پارگی غشای سلولی ،ظهور پروتئین های عضلانی در خون و کوفتگی عضلانی تاخیری - Delayed Onest Muscle Soreness - DOMSمشخص می شود .براساس نتایج تحقیقات آزمایشگاهی ،کوفتگی عضلانی تاخیری از الگوی Uوارونه پیروی می کند ،به این صورت که 24 ساعت پس از تمرین افزایش پیدا می کند و در 24تا 48 ساعت به اوج خود رسیده و پس از 5 تا 7 روز کاهش می یابد کوفتگی عضلانی به عنوان یکی ازرایج ترین صدمات ورزشی ،عارضه معمولی است که مستقل از سطح آمادگی بدنی و به دفعات طی زندگی فرد اتفاق می افتد و با توجه به شدت و عوامل ایجاد کننده آن به دو نوع حاد و تاخیری تقسیم می شود کوفتگی عضلانی تاخیری یاDOSM،اغلب بعد از فعالیت های غیرمعمول متوسط،شدید و طولانی مدت و نیز تمریناتی که بیشتر شامل انقباض برونگراست ایجاد می شودفعالیت غشای سلولی به علت صدمات وارده بر آن ،دچار اختلال شده و به ورود کلسیم از فضای خارج سلولی به فضای داخل سلولی منجر می شود،
این مسئله نیز آزاد شدن پروتئازها و آنزیم های مختلفی چون فسفولیپاز می انجامد - مایرل و نیکولاس ، - 6 - - 2007 فسفولیپاز موجب آزاد شدن آراشیدونیک اسید از فسفولیپیدهای غشای سلول شده و به این ترتیب موجب افزایش میانجی های التهابی مثل ترومبوگسان ،پروستاگلندین ها و لئکوترین ها می شود پروستا گلندین های تولید شده از مسیر سیکواکسیژناز با افزایش حساسیت تارهای عصبی آوران 3و 5 نسبت به محرک های شیمیایی و مکانیکی موجب افزایش درد ادراک شده در عضلات می شوند امروزه والیبال به یکی از مهمترین و گستردهترین ورزشها در جهان تبدیل شده است و حضور در این ورزش به مهارتهای جسمانی و اجرا نیاز دارد که اغلب به تواناییهای فردی در پرش و فرود بستگی دارد. در والیبال، پریدن یک حرکت انفجاری است که در آن دو عامل قدرت و سرعت عضلات درگیر؛ و تکنیک پرش مناسب ایفای نقش میکنند.بسیاری از فعالیتهای ورزشی و بدنسازی - مانند تمرینات پلایومتریک - نیازمند فرود از پرشها است که منجر به بازگشت نیرو به بدن میشود و میتواند احتمال آسیب پذیری و کوفتگی عضلانی را افزایش دهد - رحیمیان مشهد و همکاران ، - 2 - - 2010راههای متفاوتی برای از بین بردن یا کاهش عوارض این ضایعه پیشنهاد شده است ،از جمله گرما ،سرما،ماساژ،تحریکان الکتریکی ،دارو درمانی ،اکسیژن درمانی و فشار درمانی که تجویز آنها به دلایل مختلفی شامل ممانعت از شروع علائم ضایعه از جمله آنزیم ها ،حذف زود هنگام مواد زاید پس از ورزش ،کاهش درد و همچنین افزایش ظرفیت فرد برای تحمل درد است و محققان از این راه سعی در کاهش علائم ناشی از این عارضه دارند - کاولی ،. - 3 - - 1380کوفتگی عضلانی تاخیری اغلب با داروهای ضد التهاب و ضد درد درمان می شود .استفاده مکرر از این داروها به تخریب دیواره موکوسی معده،روده و همچنین افزایش خطر بیماری های قلبی -عروقی منجر می شود.
به همین دلیل در بین محققان استفاده از واسطه های ضدالتهابی طبیعی ،بیشتر مورد توجه قرار گرفته است .مکمل های غذایی با این اعتقاد که استفاده از آنها پیش یا پس از تمرین ممکن است آثار پیشگیری یا درمانی داشته باشد ،بسیار رواج یافته اند - دیویس ، - 7 - . - 2007 یکی از این مکمل ها زنجبیل است .زنجبیل ریشه گیاه تازه یا خشک شده Zingiber officinaleاست - ناظمیه و همکاران ،. - 4 - - 1380گرد یا پودر زنجبیل در درمان آنفولانزا و تحریک اشتها ،یا به عنوان ماده ضد التهابی در درمان سردرد میگرنی به کار می رود - همان - .ترکیبات زنجبیل مانند گیاهان دیگر بسیار پیچیده و شامل مواد مختلفی مانند کربوهیدراتها ،اسیدهای چرب آزاد ،اسیدهای آمینه،پروتئین ها ،فیتواسترول ها ،ویتامین ها مانند نیاسین،اجزای ویتامین - Cاسید فولیک،اینوسیتول،کولینو پنتونیک اسید - ،ویتامین های B₃ و B₆و مواد ضروری مانند کلسیم،منیزیم ،فسفر و پتاسیم است .زنجبیل حاوی مواد شیمیایی است که پتانسیل ضد لتهابی دارند و این آثار ممکن است ناشی از تاثیر جینجرول ها،شوگااول ها،دی آریل هپتانوییدها و دی آلدهید دی ترپن ها باشد که پروستا گلاندین های التهابی را مهار می کند - حقیقی و همکاران ، - 8 - . - 2005
والیبال ،یکی از پرطرفدارترین و جذاب ترین ورزش ها در دنیاست که براساس آمار مربوط به سال 2014،حدود هشتصد میلیون بازیکن در 217 کشور دنیا در این رشته ورزشی فعالیت دارند - FIVB،. - 2014والیبال ،رشته ورزشی پیچیده توام با حرکات سرعتی و قدرتی است که فشار زیادی بر بازیکنان در حین تمرین و مسابقه وارد می کند. در مطالعات صورت گرفته نشان می دهد که والیبال یکی از رشته هایی است که غالب مصرف انرژی آن بی هوازی می باشد و فرد بیشتر در معرض آسیب عضلانی و کوفتگی عضلانی قرار می گیرد بنابراین مطالعه در خصوص شیوه هایی که بتوان کوفتگی عضلانی را را در این جمعیت کاهش،متوقف سازدو حتی بهبود بخشد،ضروری می نماید.
.2 روش بررسی
هدف از پژوهش حاضر، مقایسه تاثیر مصرف دوازده روزه مکمل زنجبیل بر عملکرد عضلانی و نشانگران کوفتگی در پسران جوان والیبالیست. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش نیمه تجربی می باشد. جامعه آماری مورد استفاده در این پژوهش، کلیه پسران آکادمی والیبال تربت حیدریه بودند که در محدوده سنی 15 تا 18 سال قرار داشتند . تعداد 15 نفر پسر والیبالیست گروه تجربی و15 نفر به عنوان گروه کنترل در آزمونهای پژوهش شرکت کردند. مدت 12 روز در حضور محقق ،هر آزمودنی یک کپسول رابا 250 میلی لیتر مصرف نمودند
.3 روش اجرا
بعد از تکمیل رضایت نامه کتبی از داوطلبین اخذ شد و پرسشنامههای استاندارد سلامت و میزان فعالیت بدنی توسط آزمودنی ها تکمیل شد.استفاده از کپسول های زنجبیل و دارونما یک دوره ی دوازده روزه بود که مقدار 300 میلی گرم پودر زنجبیل و لاکتوز در کپسول های هم رنگ و هم شکل قرار داده شد.آزمودنی های گروه تجربی 9 روز قبل و سه روز بعد از ایجاد کوفتگی عضلانی روزانه عدد کپسول حاوی 300 میلی گرم پودر زنجبیل و گروه کنترل روزانه 1 عدد کپسول حاوی 300 میلی گرم ماده بی اثر لاکتوز را مصرف کردند.به منظور نظارت بر مصرف کپسول ها در ساعت 5 بعد ظهر و به مدت 12 روز در حضور محقق ،هر آزمودنی یک کپسول رابا 250 میلی لیتر مصرف نمودند.به منظور کنترل عوامل مزاحم و مداخلهگر از تمامی آزمودنیها خواسته شد تا در طول دوره تحقیق تا حد امکان از هیچ دارویی استفاده نکنند.قبل از دوره مصرف زعفران آزمون های عملکردی و بیوشیمیایی انجام شد و این آزمون ها 48،24و72 ساعت پس از ایجاد کوفتگی تگرار گردید. آزمودنی ها در چهار نوبت و هر نوبت با 20 تکرار و سه دقیقه استراحت بین هر نوبت ،تمرین پرس پا را با وزنه های معادل 80 درصد یک تکرار بیشینه ایزوتونیک انجام دادند. یک هفته بعد از مصرف کپسول ها، آزمودنیها رأس ساعت 4 بعد از ظهر در سالن بدنسازی حاضر شدند. ابتدا به مدت 15 دقیقه تحت نظر آزمون گیرنده حرکات گرم کردن ویژه را انجام دادند. سپس از تمرین ویژه ایجاد کوفتگی عضلانی با استفاده از دستگاه پرس پاٌ با وزنههایی معادل با 80 درصد یک تکرار بیشینه استفاده شد. آزمودنیها در 4 نوبت و هر نوبت 20 تکرار با فاصله سه دقیقه استراحت
