تحقیق در مورد تربیت بدنی در مدارس

بخشی از مقاله

مقدمه :
حرکت امری غریزی است و برای رشد کودک نقش محور ی دارد . این نقش در زمینه های مختلف رشد همچون رشد شناختی ، رشد عاطفی و رشد حرکتی او ، حیاتی است . اگر برنامه ای خوب طراحی شود و به شکلی صحیح در ساعات درس تربیت بدنی تدریس گردد ، مسلماً سهم خوبی در رشد همه جانبه ی

کودکان خواهد داشت . یک برنامه ی مناسب تربیت بدنی ریشه در نیاز ها ، علائق و سطح رشد کودکان دارد . حرکت برای کودکان امکان تعامل با محیط و پاسخ گویی به محرک های اطراف خود را فراهم می آورد . کودک به کمک حرکت ، تصورات خود را از خود و دنیای پیرامون ، توسعه می بخشد . بزرگسالان مفاهیم و

مقاصد خود را به راحتی از طریق کلمات بیان می کنند ، درحالی که کودکان از طریق حرکت بهتر می توانند منظور و مفهوم خود را عرضه کنند . شهید بزرگوار رجایی در این باره می گوید: ((آن قدری که شما معلمان ورزش می توانید در میدان ورزش ، بچه ها را تربیت کنید ، در کلاس واقعاً نمی شود آن ها را تربیت کرد ؛ برای این که در کلاس من بار ها گفته ام بچه ها خودشان را جمع و جور می کنند و آدم نمی فهمد که ذات آن ها چیست .))

پذیرش این مسئله که حرکت در رشد همه جانبه ی انسان ها به عنوان افرادی با عملکرد کامل و جامع سهم مهمی دارد ، ما را در بررسی کیفیت برنامه ی تربیت بدنی به عنوان وسیله ی سود مند تربیتی یاری می کند . این وسیله از دو طریق می تواند در رسیدن به اهداف وسیع تربیتی کمک عمده ای کند:
1- از طریق یاری رسانی به کودکان جهت آموزش چگونگی به کار گیری مفید تر و موثر تر اندامشان .
2- از طریق یاری رسانی به آنان برای شناخت دنیای خود و آنچه در آن وجود دارد با کمک حرکت .

برنامه ی تربیت بدنی در مدارس ابتدایی باید به عنوان قسمت حیاتی از برنامه ی کامل درسی مدرسه مورد نظر قرار گیرد . نباید تصور کرد که تربیت بدنی درسی حاشیه ای یا ضمیمه است که به راحتی می توان آن را از برنامه ی مدرسه حذف کرد . باید دانست که تربیت بدنی در مدارس ابتدایی مفهوم بازی به شکل آزاد یا حکم ساعت تنفس بین دو کلاس را ندارد . کلاس درس تربیت بدنی حکم آزمایشگاهی را دارد که طی آن کودک با وظیفه ی مهم فراگیری حرکت و یاد گیری از طریق حرکت درگیر می شود .

معنای واژه ی تعلیم و تربیت هدایت به جلو است . تربیت بدنی آن جنبه از فرایند تعلیم و تربیت است که در آن هم تربیت بدن و هم تربیت از طریق بدن مطرح است .

فصل اول : مفهوم واقعی تربیت بدنی در مدارس :
تربیت بدنی بیشتر به دنبال آمادگی بیتشر و اجرای هر چه بهتر مهارت های ورزشی خاصی می باشد که به لحاظ عینی قابل مشاهده و انداز ه گیری است . اگر چه کسب نتیجه بهتر در هر برنامه ی تربیت بدنی یکی از اهداف مهمی است که دنبال می شود ، اما نباید این نگرش آن قدر قوی شود که به عنوان یک هدف اصلی مورد توجه معلمان قرار گرفته و برنامه های تربیت بدنی کلاً نتیجه محور گردد در واقع هدف اصلی تعلیم و تربیت حرکتی نه تنها باید کسب نتیجه ی بهتر باشد بلکه از آن مهمتر باید تاثیری باشد که فرایند آموزش و تجربیات حرکتی بر رشد یک پارچه ی دانش آموزان دارد . شاید یکی از دلایل کم توجهی معلمان به فرایند تعلیم و تربیت از طریق حرکت مشکل بودن مشاهده و اندازه گیری تاثیری است که تجربیات حرکتی بر رشد تمامیت دانش آموزان دارد .

بدیهی است رشد سطح مهارت ها و افزایش سطوح آمادگی بدنی از جمله اهداف کوتاه مدت ما هستند اما در راه رسیدن به این اهداف کمی و نتیجه محور مسلماً ارزش هایی وجود دارد که برای ما به مراتب مهم تر از خود نتایج می باشد . باید توجه داشت رشد مهارت های حرکتی و آمادگی های بدنی برای ما بسیار مهم است و ما به عنوان معلم های تربیت بدنی حتماً باید چنین تغییرات کمی و کیفی را در آنان ایجاد کنیم . اما مهم تر این واقعیت است که باید رشد مهارت های حرکتی و آمادگی های جسمانی را وسیله ای برای رسیدن به یک هدف بزرگ تر و با ارزش تر یعنی آماده کردن دانش آموزان برای زندگی بهتر مورد مطالعه قرار داد .

هدف اصلی از هر نوع آموزش در تعلیم و تربیت دانش آموزان ، ایجاد تغییر مثبت و رشد در آنان است

شاید تاکید بر نتیجه به جای تاکید بر فرایند تجربیات حرکتی برای درک بهتر آنان هنگام اجرا یا تماشای مهارت های حرکتی مهم باشد اما ارزش واقعی آن چه که تحت عنوان تربیت بدنی در مدارس انجام می دهیم در فرصت های حرکتی و تجربیاتی است که زمینه های لازم را برای درک حرکات خود و درک زیبایی های حرکات دیگران برای آنان بوجود می آورد . به طور کلی ما به عنوان معلمان تربیت بدنی در مدارس باید قادر باشیم تا شرایط را به گونه ای رضایت بخش و لذت بخش فراهم کنیم به طوری که دانش آموزان در نهایت بتوانند :

1- شرکت در فعالیت های بدنی و ورزشی را به عنوان عادتی بهداشتی در خود نهادینه کنند و اهتمام به انجام آن را نه فقط به خاطر پیشگیری از بیماری های غیر واگیر و زیر حملات قلبی بلکه به خاطر لذت بردن از حرکت ، احساس کنترل بر اعضاء مختلف بدن خود و درک تاثیر درونی آن در برنامه های روز مره ی زندگی خود قرار دهند

2- در فعالیت های بدنی و ورزشی نه تنها به خاطر کسب مهارت و آمادگی های جسمانی بلکه به خاطر احساس هیجان ، چالش و دست یابی به استعداد های بالقوه ی خود شرکت کنند .

٣-زیبایی حرکت خود و دیگران را درک کرده و از آن لذت ببرند .
4-برد و باخت را تجربه کرده و مفهوم موفقیت و شکست را در عمل درک کنند .

در نهایت هدف نهایی تعلیم و تربیت دانش آموزان مدارس از طریق حرکت باید کمک به آنان برای درک بهتر خود و توانایی های متعدد خود و تجربه کامل از زندگی باشد . بدیهی است تنها ابزار ما در رسیدن به این هدف مهم حرکت و فعالیت های بدنی است . لذا تعلیم و تربیت از طریق حرکت هرگز نباید فقط در آمادگی های جسمانی و حرکتی خلاصه شود ؛ بلکه این تجربیات باید به گونه ای معنی دار باشد که آنان نیاز به حرکت را احساس کرده و تمایل به شرکت در فعالیت های بدنی را در تمام طول عمر در خود دریابند . به عبارت دیگر آنان چنین احساس کنند که در فرایند فعالیت های بدنی نه تنها به آمادگی های جسمانی حرکتی و سلامتی دست می یابند ، بلکه بسیاری از مهارت های زندگی را نیز می آموزند .

آمادگی برا ی سازگاری با جامعه و تحمل نا ملایمات آن بیشتر از کسب نتایج مقطعی کمی اهمیت دارد

اهداف تربیت حرکتی و ورزشی
اهمیت تدوین اهداف در برنامه ریزی حرکتی و ورزشی :
تربیت حرکتی و ورزشی بخشی از برنامه های آموزشی و تفریحی را در نظام تعلیم و تربیت رسمی و غیر رسمی تشکیل می دهد . از این رو در تحقق بخشی از اهداف عمومی تعلیم و تربیت نیز سهیم است.

شناخت اهداف کلی و عمومی تعلیم و تربیت ، شناخت اهداف اختصاصی تربیت حرکتی و ورزشی و ارتباط آن ها با هم برای مربیان ضروری است؛ زیرا اهداف اختصاصی تربیت حرکتی و ورزشی در راستای اهداف عمومی تعلیم و تربیت قرار گرفته و از این نظر جایگاه با ارزشی در برنامه های آموزشی دارد .
بنابر این در برنامه ریزی درسی توجه به اهداف تربیت حرکتی و ورزشی در نظام تعلیم و تربیت رسمی یا تدوین هدف برای هر یک از برنامه های ورزشی در هر فصل ، ماه و هفته و حتی در یک جلسه تمرین یا فعالیت ورزشی ضروری است .

هدف جهت برنامه را نیز روشن می کند . معلمین و مربیان تربیت حرکتی و ورزشی برای اجرای برنامه و فعالیت های خود ضمن توجه به اهداف عمومی تعلیم و تربیت و اهداف اختصاصی تربیت حرکتی ( اهداف اصلی و بنیادی ) باید قادر باشند اهداف رفتاری خود را به صورت روشن و صریح برای هر برنامه یا فعالیت اعلام کنند .

مربیان می توانند یک یا چند هدف را در فعالیت های خود تعیین کنند؛ مثلاً هدف از بازی های بومی ، محلی یا گروهی را می توان رشد اجتماعی و آشنایی با فرهنگ محلی( هدف اجتماعی ) یا هدف از بازی های مهارتی را مقدمه ای برای رشد مهارت های یک رشته ی ورزشی قرار داد .
اهداف تربیت بدنی در مدارس :

آموزش رشته ی تربیت بدنی در زنگ ورزش مدارس ثمرات پرورشی و تربیتی شایانی در برنامه های آموزشی می تواند داشته باشد و چنانچه برنامه های تربیت بدنی توسط معلمین ورزش کنترل و تحت قوام و قاعده در آید تاثیر بسزایی در مراحل رشد و نمو عمومی نو نهالان و جوانان می تواند ایفا نماید . برنامه های تربیت بدنی دارای اهداف مشخص و معینی می باشد . در ک این اهداف و به جامه عمل پوشانیدن اصولی آنها زمانی می تواند در متربی اثرات شایسته و موثری بر جای گذارد که مربی خود با این اهداف آشنا بوده و در اجراء و پیاده کردن آن مشی درستی را انتخاب کرده باشد . در حقیقت آگاهی و نحوه ی روش تدریس مربی است که می تواند ذوق و شوق لازم را در شاگردان ایجاد نموده و محیط تدریس را از هر گونه کسالت و سستی که موجب بیزاری از حرکات بدنی است دور گرداند .

بنا بر این هر معلمی ، با در نظر گرفتن اهدافی که تربیت بدنی در نظام ارزشمند تعلیمات اسلامی عهده دار می گردد ملزم است از ورزش و بازی به تناسب رعایت شرایط سنی دانش آموزان کمال بهره برداری را بنماید .
اهداف تربیت بدنی در مدارس را می توان در ابعاد پرورش جسمانی ، عقلانی ، اخلاقی و اجتماعی مورد بررسی قرار داد که در این جا برای روشن شدن مطلب به آن می پردازیم :

الف ) پرورش جسمانی
تحقیقات بی شمار ثابت نموده است که در اثر تمرینات منظم حجم ، قدرت و استقامت ماهیچه ها ازدیاد می گردد . همچنین عکس این مطلب نیز صادق بوده و در اثر کم فعالیتی حجم ، قدرت و استقامت ماهیچه ای رو به تنزل می رود . استخوان احتیاج به استعمال مواد معدنی از قبیل کلسیم و فسفر داشته و در اثر فعالیت های بدنی و فشار های متناسب بر روی این اندام به کار رفتن مواد معدنی در ساختمان استخوان ، به صورت کامل تری انجام می گیرد . پرورش کامل دستگاه های گردش خون و تنفس نیز توسط فعالیت های شدید جسمانی بهبود می یابند . در اثر تمرینات بدنی جریان خون شدت یافته ، خون سریع تر

اکسیژن و مواد غذایی را به ماهیچه ها رسانده و ضایعات را خارج می کنند . هنگام فعالیت های شدید جسمانی اکسیژن بیشتری لازم می شود تا سبب سوخت کالری در ماهیچه گردد که این امر نیازمند دستگاه تنفس قوی می باشد تا برای مهیا نمودن اکسیژن لازم جهت سوخت و ساز را مورد استفاده قرار گیرد .
ب ) پرورش عقلانی
بدیهی است که یکی از ابعاد اساسی تربیت در انسان پرورش بعد عقلانی است که همراه با برنامه تربیت بدنی با انجام حرکات و بازی ها و یاد گیری مهارت ها می توان به پرورش آن همت گماشت . به طور مثال پیاده کردن روش های اجرایی و هماهنگی حرکات ، تاکتیک ها و تکنیک ها ، احتیاج به خلاقیت فکری و قوه ی ادراکه دارد . که در برنامه درس ورزش و تربیت بدنی می توان در تطبیق وظایف اعضاء با قوای فکری در کسب مهارت ها ، در تکوین و رشد این جنبه ی انسانی کمک قابل توجهی نمود .

کودکی که در حین انجام حرکات و فرا گیری مهارت های ضروری و اجتماعی به مشکلات خاص همان حرکت و مهارت بر می خورد در رفع آن به تعقل و تفکر و تدبیر می پردازد و در پی یاد گیری این حرکات ، جنبه ی عقلانی خود را به کار و فعالیت وا می دارد و آن را تقویت می نماید و در اسرع وقت تصمیم گیری می نماید . امکان دارد دانش آموزی از قوه ی خلاقیت و استعداد سرشاری برخوردار باشد ولی برای شکوفا شدن آن استعداد ها مکان مناسبی را پیدا نکند بنا بر این درس تربیت بدنی به دلیل روح هماهنگی که در برنامه ی آن محفوظ است محیط مناسبی می باشد . جهت شناختن آن استعداد ها و قوه ی ادراکه و در نتیجه شکوفا ساختن آن دارد .

ج ) پرورش اجتماعی
در محیط ورزش می توان مهارتهای اجتماعی از قبیل احساس مسئولیت ، پیروی از قانون ، همکاری ، دوستی ، پشتکار در حصول به هدف ، رهبری ، رقابت و خصایل زیبنده ی انسانی را فرا گرفته و با تمرین روزانه پیرو ارزش های اخلاقی و اسلامی گردید . زنگ ورزشی دارای موقعیت های بسیار مناسبی می باشند که در آن مهارت های اجتماعی خصایل انسانی و رموز بهتر زیستن به صورت گروهی یا فردی مورد آموزش قرار می گیرند .

تحقیقات نشان داده است که موقعیت بدنی در زندگی اجتماعی کودک بسیار مهم است . روان شناسان عقیده دارند کودکانی که در بازی ها و فعالیت های بدنی موفقیت دارند ، نزد همسالان خود محبوبیت و ارزش اجتماعی به دست می آورند . این مسئله خصوصاً بین پسر ها بیشتر صدق می کند .

خانم روان شناسی به نام هاردی در تحقیق خود به نام ( شناخت اجتماعی در سنین دبستانی) نتیجه گرفته است که محبوب ترین شاگردان ، کودکانی هستند که در بازی های معمول مهارت و موفقیت داشته اند . دانش آموزان خصوصیات اجتماعی نیکوئی را در حین انجام حرکات و مهارت های حرکتی می آموزند و در حین انجام بازی های ورزشی یاد می گیرند که چگونه حرکتی را هماهنگ شده به اجرا گذارده و چگونه نیروی خود را جهت پیاده شدن آن حرکات به کار گرفته و نقش ایثار گرانه ای را داشته باشند . همچنین در انجام بازی ها نقش تعاون و دوستی و اخوت را می آموزند .

د ) پرورش اخلاقی
درس ورزش و تربیت بدنی ، دارای موقعیت مناسبی جهت پرورش سجایا و خصایل اخلاقی می باشد . در ساعت این درس معلمین متعهد نقش بسیار مهمی را در تربیت دانش آموزان دارند . آنان می توانند در اجرای فعالیت های ورزشی ، دانش آموزان را با معیار ها و موازین آشنا نموده و بسیار ی از رفتار های نا شایست و نا هانجاری های اخلاقی را اصلاح نمایند .

دانش آموزان با اجرای فعالیت های ورزشی انفرادی ، توانایی های خویش را تمریت می کنند و با فعالیت های گروهی نظم و انضباط ، راستگویی ، رعایت حقوق دیگران ، از خود گذشتگی ، احترام به بزرگان ، تلاش و همکاری لازم برای رسیدن به هدف واقع قبلو مسئولیت پشتیبانی از ضعیفان و دفاع در مقابل ستمگران را می آموزند .
فصل دوم : رشد در سنین مختلف و رابطه ی آن با ورزش

فایده شناخت اصول و مراحل رشد
آشنایی با اصول و مراحل رشد مسئولان پرورشی و آموزشی را در شناسایی و درک احتیاجات کودکان و نوجوانان و احیاناً بر طرف کردن دشواری ها و نا هماهنگی های رفتاری آن ها ، کمک می کند و موجب می شود که در طرح ریزی و به کار بردن امکانات پرورشی و آموزشی توانایی ها ، نیاز ها ، ویژگی ها و تفاوت های آن ها را مورد نظر قرار داده ، رفتار های طبیعی را غیر از غیر طبیعی تشخیص می دهند ، در نتیجه انتظاراتی مطابق و متناسب با سن و موقعیت و ویژگی های کودک و نوجوانان از او داشته باشند . عدم شناخت این مسئله نیز گاه سبب ایجاد ضایعات جبران ناپذیری خواهد شد . از آن جا که رشد در مراحل اولیه بنیان و اساس شکوفایی در مراحل بعدی زندگی است ، آگاهی و دانشتن این امر برای معلمین خصوصاً درس تربیت بدنی بسیار ضروری است .
ویژگی های جسمانی– حرکتی 9-6 سالگی

 کنترل حرکات و عضلات بزرگ بر عضلات کوچک و ظریف برتری دارد .
 کودک ؛ تقریباً بر همه ی الگو های حرکتی بنیادی مسلط است ؛ اگر چه شاید در اجرای برخی از این الگو ها اشتباهاتی دیده می شود .
 اجرای حرکات بنیادی به صورت ترکیبی با دشواری رو به رو است .

 دست و پای برتر در فعالیت ها کاملاً مشخص است کودک در بازی به نفع خود و انفرادی عمل می کند
 دامنه ی توجه اندک است و کودک در عین حال علاقه ی شدید به فعالیت های حرکتی دارد .
 خستگی زود رس است و سریعاًٌ نیز بر طرف می شود .

 کودک در بازی به حداکثر ارتباط و قرار گرفتن در جریان فعالیت علاقه مند است .
 فعال و پر انرژی است و سر و صدای زیادی در هنگام فعالیت ایجاد می کند .

 کودکان حرارت بیشتری در زمان بازی و ورزش شدید تولید می کنند و در هوای گرم نیز بسیار زود خسته می شوند
 تا ده سالگی کاهشی در آمادگی هوازی کودکان دیده نمی شود کل اکسیژن مصرفی بیشینه پسران از 6 سالگی با میانگین 35-50 میلی لیتر به ازای هر کیلو گرم از وزن بدن در دقیقه ثابت است . در دختران 8 ساله این مقدار به 50 میلی لیتر ، در 12 سالگی به 45 میلی لیتر و در 16 سالگی به 40 میلی لیتر می رسد .

 تیپ بدنی کودکان تقریباً در 8 تا 10 سالگی ثابت می شود .
 کودک از بازی با توپ های بزرگ و تکرار حرکات لذت می برد و توجه کمتری به عوامل آمادگی جسمانی دارد .
ویژگی های شناختی و ذهنی 6 تا 9 سالگی

کودکان 6 تا 9 ساله بر اساس نظریه ی پیاژه ، ظرفیت شناختی کمی برای یاد گیری و آموزش دارند . بنابراین به دلیل محدودیت شناختی و توانایی پردازش اطلاعات ، حرکات و مهارت های آموزشی باید ساده و کوتاه باشد و به جای تحلیل حرکات یا توضیح کلامی زیاد ، باید بر تقلید و تکرار تاکید شود . قوانین و مقررات بازی نیز باید ساده باشد . برخی از ویژگی های شناختی کودکان این دوره به شرح ذیل است :
اصول علمی و مفاهیم مربوط به دانش تربیت بدنی را می توان به زبانی ساده و روشن به کودکان آموزش داد .
 کودکان از توضیح زیاد درباره ی بازی و حرکات لذت نمی برند .

 با مفاهیم ذهنی مسافت ، طول و حجم آشنا هستند و می توانند در بازی های مختلف از این مفاهیم استفاده کنند یا آن ها را توسعه دهند .
 در کلاس چهارم و پنجم قوانین بازی یا اصول حرکتی را درک و بر اساس آن وظایف خود را اجرا می کنند .
 استقلال فکری او به تدریج زیاد می شود ؛ ولی هنوز درک و شناخت او بر پایه ی ظاهر پدیده ها است
 به تدریج امور و پدیده ها را از جنبه های مختلف در نظر می گیرد و انواع حافظه مانند حافظه ی حرکتی او رشد می کند
ویژگی های عاطفی- اجتماعی 6 تا 9 سالگی

کودکان دوره ی ابتدایی از نظر عاطفی در مرحله ی آرامش قرار دارند . کودکان می کوشند که کارایی ، لیاقت ، توانایی و استعداد های خود را درزمینه های درسی و غیر درسی گسترش و به دیگران نیز نشان دهند . رشد روانی سالم در این دوره منوط بر مشارکت فعال و موفقیت آمیز کودک در فعالیت های اجتماعی و بویژه در پیشرفت تحصیلی است . احساس عدم موفقیت نا کار آمدی موجب حقارت می شود . شرکت در بازی و ورزش در کنار سایر برنامه های آموزشی ، بستر مناسبی را برای تجربه کارایی و موفقیت فردی فراهم می کند که شاید در سایر زمینه های درسی و هنری برای کودک فراهم نشده باشد یا توانایی و کارایی لازم در آن زمینه ها را نداشته باشند.

کودکان دوره ی ابتدایی به شرح زیر خلاصه شده اند:
 تمایل به بازی در گروههای کوچک بیشتر است و نمی توانند زیاد در انتظار نوبت باشند.
 مقررات و قوانین بازی پذیرفته می شوندولی در اوایل دوره ی ابتدایی ، کودکان چنداد به آن پایبند نیستند .
 مسئولیت پذیرند و هدایت یا راهنمایی های ساده و آسان را می پذیرند .

 تغییرو تنوع در بازی و تقسیم کار و مسئولیت ها بر ایشان جالب است و از هر دو جنبه ی تفریحی و رقابتی بازی لذت می برند .
 بسیار احساسی و هیجانی عمل می کنند . در رقابت این احساسات به صورت پر حرفی ، لاف زدن و برتری طلبی از خود نشان می دهند .
 در کلاس های اول و دوم ، عامل جنسیت در نوع بازی و فعالیت مهم تلقی می شود .
 در اواخر دوره ی دبستان روابط اجتماعی با دیگران محدود می شود ولی بر خلاف دختران علاقه به شرکت در گروه های بزرگ تر وجود دارد .
 توجه زیاد به تغییرات جسمانی در دختران و پسران بزرگتر مشاهده می شود .

 مقبولیت گروهی، میل به پیروزی و پرخاشگری در پسران بیشتر دیده می شود .
 دختران کمتر از پسران در باره ی ویژگی های مهارتی ، حرکتی یا بدنی خود صحبت می کنند .

 دختران منظم تر و معقول تر از پسران رفتار می کنند و ماجراجویی کمتری در آن ها وجود دارد .
 میزان اطاعت و فرمان بری در پسران کمتر و حس استقلال طلبی در آن ها بیشتر است .
 کودکان اجتماعی و برونگرا ارتباط و تعامل بیشتری با دیگران بر قرار می نمایند و براحتی در گروه های مختلف اجتماعی مانند گروه های ورزشی فعال می شوند . در صورتی که کودکان دارای روابط اجتماعی محدود و بسته ، به فعالیت های انفرادی یا دو نفره روی می آورند .
 مهارت های کلامی دختران بیشتر از پسران است . دختران بیشتر به جدال لفظی روی می آورند . پسران بیشتر از دختران دعوا راه می اندازند ، از نیروی بدنی خود استفاده می کنند و حادثه جویی بیشتری دارند .

در اواخر دوره ی ابتدایی فعالیت های پر تحرک و گروهی طرفدار زیادی دارد ؛ از این رو عامل رقابت در بازی و ورزش مهم تلقی می شود . دختران علاوه بر عامل رقابت ، بازی های ساده را ترجیح می دهند و آرامتر از پسران در بازی حضور می یابند .
تدریس درس تربیت بدنی در سنین 9 تا 11 سالگی و تنظیم برنامه بر اساس نیاز ها :

کودکان در این مرحله احتیاج به بازی های دسته جمعی و فعالیت های گروهی دارند . از این رو لازم است معلم تربیت بدنی دقت کافی داشته باشد و سعی نماید کودکان را از مسیر واقعی دور نسازد و حتی کودکانی را که تک رو هستند و به نحوی از فعالیت های گروهی گریزانند به جرگه بازی های دسته جمعی برگردانند و آن ها را برای شرکت در یک اجتماع واقعی هدایت و راهنمایی نماید .

در بازی های گروهی ، گذشته از کامل شدن نیروی جسمی و عقلی کودک ویژگی های اخلاقی او نیز پرورش می یابد و کودک به هنگام بازی بر سرشت ها و ویژگی هایی مانند همکاری ، بردباری ، راستگویی ، دوستی ، پایداری و احساس وابستگی گروهی ، شهامت ، شجاعت ، گذشت ، ایثار ، جوانمردی ، خود یاری و توجه به حقوق دیگران آشنا می شود و خوی می گیرد .

معلمان محترم باید سعی کنند بیشتر بازی هایی که نیروی خلاقه کودکان را افزایش می دهند آموزش دهند . برای دختران باید بازی هایی را پیش بینی کرد که انجام آن ها به مهار بیشتری نیاز دارد زیرا دختران در این سنین علاقه و شوق خاصی برای نشان دادن مهارت خود دارند و با جدیت و به طور فعالانه در تمرینات خود شرکت می کنند . برای پسران باید فعالیت ها و بازی هایی در برنامه ورزشی گنجانده شود که جدیت و رشد استعداد های نهانی آن ها را امکان پذیر سازد . زیرا این به عنوان محرک اصلی برای هم کاری و شرکت فعالانه آنها در ساعت ورزش و مسابقات تلقی می شود .

در مسابقاتی که به صورت بازی های دسته جمعی انجام می گیرد مهارت و چابکی کودکان در درجه اول اهمیت قرار دارد لذا ضمن آموزش مهارت های حرکتی مختلف ورزشی ، استقامت ، قدرت ، سرعت و بخصوص هماهنگی ، جنبش پذیری و چابکی کودکان نیز باید توسعه داده شود.
بنابر این علاوه بر حرکات مقدماتی و پایه مانند راه رفتن ، دویدن ، پریدن و غیره لازم است تمرینات مربوط به دو های امدادی ، دوی با مانع ، رشته های پرش در دو میدانی ، بازی ها و مسابقه های گروهی ، ژیمناستیک با وسایل مانند طناب ، خرک ، حرکات زمینی ، پارالل ، شنا تمرینات مقدماتی در بازی های ورزشی ، حرکات موزون و غیره حتماً در برنامه آموزشی این گروه سنی گنجانده شود .
لازم به تذکر است که برای آشنایی کودکان با وسایل مختلف ورزشی از قبیل توپ ،

طناب و غیره و همچنین نحوه یاستفاده صحیح از آنها باید امکان کافی داده شود تا از این طریق رفته رفته انجام تمرینات و بازی های چشمگیر و مشکلتر نیز میسر گردد و علاوه بر یاد گیری مهارت های حرکتی و افزایش توانایی جسمی کودکان ، قدرت فکر کردن و تصمیم گیری آنان نیز با انتخاب روش های صحیحی تمرین تقویت شود .

ضمناً توصیه می شود که معلم ورزش نحوه ی انجام تمرینات بدون وسیله را بعهده ی دانش آموزان بگذارد ا از این راه کودکان اعتماد به نفس و جرات زیاد تری کسب کنند و با شوق و ذوق بیشتری بی آنکه احساس خستگی کنند بازده نیروی بدنی خود را افزایش دهند . چون استعداد و توانایی کودکان در این شرایط سنی به حدی رسیده است که راساً می توانند حرکات و خواسته های خود را تا حدی مهار کنند بنا بر این بهتر است مربی از آن ها بخواهد که خودشان ضمن بازی و تمرین حرکات خویش را اصلاح کنند .

فصل سوم : فعالیت های بدنی و ورزشی دانش آموزان چه ویژگی هایی باید داشته باشد ؟
فعالیت های بدنی و ورزشی به عنوان یک نیاز طبیعی مورد تایید صاحبنظران تعلیم و تربیت و تربیت بدنی قرار گرفته است . با توجه به اثرات مفیدی که فعالیت های بدنی و ورزشی به ویژه در شرایط کنونی می تواند بر ارتقای سطح سلام دانش آموزان به عنوان بخش قابل ملاحظه ای از جامعه داشته باشد ، برنامه های مربوط به آن باید به گونه ای تدوین و اجرا شود که کودکان و نوجوانان را در این سنین حساس و بحرانی رشد و یاد گیری به انجام مستمر آن ها ترغیب نماید . در این مقاله قصد داریم به طور مختصر به برخی از ویژگی های مهم فعالیت های بدنی و همچنین اصولی که در تدوین این برنامه ها برای دانش آموزان باید رعایت گردد ، بپردازیم .

دانش آموزان به منظور کسب آمادگی برای انجام بهینه وظایف روز مره ی زندگی و حفظ شادابی و نشاط ، نیازمند گذران اوقات فراغت با یک برنامه متناسب و هماهنگ با نیاز های طبیعی جسمانی و روانی خود هستند . اساساً پرداختن به هر یک از فعالیت های تفریحی و فراغتی باید با نیاز های طبیعی جسمانی و روانی انسان هماهنگی داشته باشد . کمبود تحرک بدنی در کودکان رو به افزایش است و این امر با توجه به نوع زندگی انسان و برنامه های آموزشی مدارس که اغلب طبیعت نظری دارند ، اکنون شتاب و گسترش بیشتری یافته است.

به همین دلیل به مسئولان و برنامه ریزان تعلیم و تربیت توصیه می شود تا سعی کنند در کنار آموزش های نظری با در نظر گرفتن دروس علمی نظیر ورزش و فعالیت های بدنی و آموزش چگونگی استفاده ی از آن ها در اوقات فراغت کمبود های حرکتی آنان را جبران نماید . از سوی دیگر ، به منظور این که فعالیت های بدنی و ورزشی بتواند به عنوان جایگزین مناسبی در کنار سایر فعالیت های تفریحی و فراغتی کم تحرک قرار گیرد ، باید از ویژگی های خاصی برخوردار باشد .
برخی از متخصصان تعلیم و تربیت معتقدند در تنظیم برنامه های حرکتی و ورزشی دانش آموزان توجه به تفاوت های فردی از جمله اصول مهمی است که نباید فراموش شود . زیرا تفاوت های فردی امری است که همواره در بسیاری از جنبه های جسمانی و روانی دانش آموزان مشاهده می شود . به همین دلیل به منظور ارائه یک برنامه ی ورزشی مناسب برای دانش آموزان مدارس برنامه ریزان باید ابتدا نیاز های مربوط به دانش آموزان را با توجه

به اصل تفاوت های فردی معین کرده و سپس با توجه به امکانات موجود نسبت به تدوین و اجرای برنامه های فوق اقدام کنند . سن ، جنس ، علایق فردی ، پیشینه های فرهنگی و اجتماعی نیز از جمله ی عواملی هستند که در تدوین این برنامه ها باید مد نظر و توجه قرار بگیرند .