تحقیق در مورد مطالعه

بخشی از مقاله

مطالعه

مقدمه
تلاش به منظور پيشرفت و كمال از خصوصيات برجسته انسان هاست .
تمدن امروز بشريت مرهون از زحمات و كوششهايي است كه انسان هاي كوشا و هدفمند از ابتداي تاريخ تا كنون در رشته ها و زمينه هاي گوناگون داشته اند .
در كشور ما ، انگيزه ادامه تحصيل و كسب تخصص در رشته هاي مختلف دانشگاهي موجب تلاش و فعاليت خيل عظيم جواناني است كه اغلب دوره متوسطه را به پايان رسانده يا سال چهارم را طي مي كنند .

عدم توسعه مراكز آموزش عالي همگام با رشد جمعيت موجب شده است تا براي ورود به دانشگاه هر سال آزمونهاي سراسري در دانشگاههاي دولتي و غير دولتي بر پا شده و ضمن آن جوانان به رقابت علمي بپردازند .
در اين رقابت علمي چگونه مي توان موفق شد ؟
اين سوالي است كه در ذهن جواناني كه در آستانه

اين شرايط قرار مي گيرد به وجود مي آيد هر كس در ابتداي امر تلاش بيشتري نمايد شاهد پيروزي و موفقيت خواهد بود .

يادگيري
مقدمه :
يادگيري در حقيقت شالوده و ضميرها يه پيشرفتهاي علمي ، فرهنگي ، صنعتي و ادبي بشر معاصر است .
با يادگيري است كه فرهنگ ، آموزش و پرورش ، نظام اجرايي و ارزشي هر قوم و ملت شكل مي گيرد .
بدانگونه كه هر نظامي كه روش يادگيري پيشرفته و صحيح تري داشته باشد موفق تر است .
پس پايه و اساس رفتار آدمي يادگيري است . حيوانات بر مبناي غرايز ، احتياجات خود را برآورده مي كنند ولي اگر انسان را موجودي يادگيرنده بخوانيم ، ناروا نگفته ايم .
اما چگونه مي توان مطالب را ياد گرفت ؟!

1 ـ مطالعه بايد هدفمند و با انگيزه باشد
شما كه خود را براي آزمون ورودي دانشگاها يا امتحانات پايان سال دبيرستان آماده
مي سازيد براي آنكه بتوانيد مطالعه موفقي داشته باشيد حاقل بايد براي امتحانات موقغتان را روشن كرده باشيد كه دلايل درس خواندنتان چيست و به چه منظوري مي خواهيد مشكلات آن را تحمل كنيد ؟

اصيلترين مطالب در باب مطالعه ، داشتن انگيزه براي فراگرفتن است . زيرا بدون آن امكان آموختن و ياد سپردن فراهم نمي شود.
حتما تا به حال شاهد بوده ايد كه در ايام ماه محرم افراد مختلفي در دستجات عزاداري شركت مي كنند ولي جز اندكي از افراد ، كه معمولا كودكان نيز جز ء اين گروه هستند . ديگران تقريبا هيچ بخشي از شهرها و نوحه ها را به خاطر نمي سپارند و در فرداي مراسم نمي توانند آن را تكرار كنند .
علي رغم آنكه شايد متجاوز از صد بار هر بيت را تكرار نموده اند اما كودكان به لحاظ علاقه و عشقي كه دارند در يك واكنش فعال ذهني اشعار را به خاطر سپرده اند !
افرادي هستند كه متجاور از بيست سال تا سي سال در تهران زندگي مي كنند اما اگر از بسياري از آن ها نشاني معروفترين موزه هاي شهر را بپرسيد نمي دانند در حالي كه ممكن است ، بارها و بارها از مقابل آن عبور كرده باشند !

لذا از هم اكنون با طرح اين پرسش كه براي چه مي خواهيد درس بخوانيد و راهي دانشگاه شويد ؟!
سعي نماييد انگيزه اي مثبت و قوي براي درس خواندن در خود ايجاد كنيد .
هدفدار بودن موجب مي شود كه شخص از حداكثر تواناييهاي خود استفاده كند .
وقتي كه براي رسيدن به نقطه معيني تلاش مي كنيد ، در حقيقت تمام تواناييهاي خود را به آن سمت سوق داده و نشانه گيري مي كنيد .

سعي كنيد اهداف بلند را مدنظر قرار دهيد . شما كه در عنفوان جواني بسياري از خوشي ها و راحتيها را رها كرده ايد و به طالب تحصيل و علم مشغول هستيد ، چرا اهداف كوتاه و حقير قناعت كنيد ؟!
رشد و پيشرفت در زندگي فردي و شخصي ، پيشي گرفتن از ديگران به شرط آنكه با بخل ، حسادت و ديگر رذايل و اخلاقي آلوده نگردد ، يا اميد به آينده اي كه در آن از لحاظ معيشتي و اقتصادي در تنگنا و مشكل قرار نگيريد . هر كدام پسنديده و نكوست .
به هر حال بهتر است در انتخاب هر هدفي صرفا به خود و مسايل شخصي و فردي خويش نگاه نكنيد چرا كه در جهت اهداف انساني قرار گرفتن و خود را خادم آن ساختن اصل بسيار مهمي است .

پس سازندگي و رشد و تعالي جامعه خدمت به كشور و همنوعان كه در نهايت رضايت خداوند را در پي دارد ، را در افق نگاه خود قرار دهيد .
براي رسيدن به چنين اهداف ارزشمندي از مشكلات نهراسيد .
زندگي هيچ انساني بي سختي و رنج نبوده است .

به زندگينامه بزرگاني كه تمدن امروز جهان حاصل تلاش و زحمات آنهاست مراجعه كنيد تا به خوبي دريابيد كه موفقيت در گروه سخت كوشي و مقاومت است .هر كه طاووس خواهد جور هندوستان كشد .
2 ـ توجه و تمركز حواس
توجه زماني به وجود مي آيد كه حواس ، در يك اشتراك و همكاري براي درك و فهم موضوع يادگيري ، متمركز گردند . اصولا تا شما به موضوع يادگيري توجه لازم را نداشته باشيد نمي توانيد آن را درك كنيد . به هر مقدار توجه و تمركز بيشتر باشد ، فراگيري موضوع بهتر و سريعتر خواهد بود .
حال پرسش اساسي اين است كه چگونه مي توان توجه خود را روي موضوع خاصي متمركز نمود ؟
اصولا تمركز پديده اي اكتسابي است يعني ، هر فرد انساني با شرايط هوشي متعارف ، جداي از خصايص هورموني و ژنتيك مي تواند به تمركز حواس دست يابد .
مطالب ديگر نسبي بودن تمركز است .

شايد براي شما نيز پيش آمده باشد كه گاهي اوقات امكان تمركز روي موضوعي را نداشته ايد ولي در عين حال در ارتباط با بعضي مسائل و موضوعات ديگر ، از تمركز نسبتا بالايي برخوردار بوده ايد .
افرادي كه علاقه مند به بازي فوتبال مي باشند ، هنگامي كه در پاي تلويزيون به تماشا ي مسابقات دلخواه مي نشينند آنچنان مجذوب مي شوند كه هيچ صداي ديگري را نمي شنوند و توجهي به اطراف خود ندارند !
شما نيز بياموزيد هنگام مطالع

اصلي ترين عامل در بروز چنين حالتي ، ايجاد تمركز و انگيزه مي باشد .
به هر مقدار كه انگيزه ها براي انجام كار بيشتر باشد دقت و توجه بيشتري به آن كار خواهيم داشت .
اگر در حين مطالعه احساس مي كنيد به درس علاقه نداريد طبعا از توجه و تمركز لازم در ارتباط با آن درس در خود ايجاد علاقه كنيد .
براي اين منظور توجه به شرايط ، موقعيت و هدفي كه انتخاب نموده ايد ضروري است تا دلايل مطالعه در درس مذكور برايتان روشن شود .
مطلوب بودن بسياري از امور صرفا مربوط به خود آن كار نيست بلكه ممكن است به فوايد و نتايجي كه از آن كار حاصل مي شود ، برگردد .
براي مثال اگر شما از ورزش و بازي لذت مي بريد به خاطر نفس ورزش و بازي است ولي ممكن است مطالعه درس عربي يا فيزيك ، به خاطر نتايج حاصل از اين مطالعه ، از جمله ورود به دانشگاه و كسب تخصص در رشته خاصي باشد .

موانع توجه :
براي دستيابي به توجه و تمركز لازم در مطالعه ، ابتدا بررسي نماييد چه مسائلي در ايجاد تمركز مخل بوده و تلاش شما را خنثي مي سازد . اين عوامل را مي توان در دو دسته كلي خلاصه نمود .
گاه اين عوامل به محركهاي بيروني و گاه ريشه دروني دارند .
الف ) محركهاي بيروني
ممكن است در حالي كه در اتاق خود مشغول مطالعه هستيد ، آژير آمبولانسي كه از خيابان در حال گذر است . رشته افكار شما را از هم بگسلد يا وقتي كه در پارك مشغول قدم زدن و درس خواندن هستيد بازي و سرگرمي كودكان ، توجه شما را به خود جلب كند .

بدين خاطر سعي كنيد مكان مورد مطالعه و شرايط مطلوبي را براي خود فراهم سازيد .
همچنين توصيه مي شود از حساسيت زياد نسبت به محركهاي بيروني خودداري كنيد .
بعضي از افراد براي مطالعه مي توانند از محيطهاي شلوغ و پر رفت آمد استفاده نمايند . در حالي كه به گروهي ديگر حتما نيز به مكاني ساكت و آرام خواهند داشت .

در اين جا ذكر اين نكته ضروري است كه در اين زمان نمي توان به طور كامل برد و يا چند كار متمركز بود .
عده اي بر اين تصورند كه همزمان با شنيدن راديومي توانند مطالعه خود را نيز انجام دهند .
نادرست بودن اين كار به اثبات رسيده است زيرا از قديم گفته اند با يك دست دو هندوانه
نمي توان برداشت .

ب ) تصورات دروني
بسياري از حالات انسان باعث بر هم خوردن تمركز است . از جمله غم و اندوه مانع آرامش و توجه شما خواهد شد ؛ همچنين شادي زياد نيز اجازه مطالعه با توجه را به شما نخواهد داد .
در اين گونه موارد تلاش كنيد تا شرايط مناسبي بدست آوريد .
براي مثال قرار بگذاريد پس از اتمام ساعات مطالعه با رسيدگي به مسائلي كه به ذهتان هجوم آورده است ، مشكلات رامرتفع كنيد .

اما هميشه غم و شادي نيستند كه ذهن شما را به خود مشغول مي كند ، گاه فرورفتن در رويا و خيالپردازي ، ما را در پشت ميز مطالعه به آسمان ها خواهد برد يادر ميان دشتي از گل و رياحين تنهايمان خواهد گذاشت .
توسن سركش خيال به هر سوي خواهد راند و ما را نيز بناچار با خود خواهد برد . ولي بايد توجه داشت كه خيالبافي حاصل شكست در واقعيت است .

3 ـ معلومات قبلي زمينه اي براي كسب اطلاعات جديد
براي گذشتن از مراحل مختلف فرآيند يادگيري ، هميشه از معلومات قبلي خود براي فهم مسايل جديد مدد بگيرد .
به عبارت ديگر ، شما هنگامي موفق خواهيد شد مطالب جديدي را درك كنيد كه با استفاده از دانش و تجارب قبلي خود جهت فهم موضوع جديد تلاش كنيد .
اين روش به نوعي شما را از معلوم به مجهول مي رساند .
اگر كودكي بخواهد تقسيم را فرا بگيرد به طور يقين مي يابد ابتدا عمل جمع و تفريق را آموخته باشد تا امكان يادگيري عمل تقسيم برايش مقدور باشد .

شما پس از طي اين مرحله و پيوند ميان اطلاعات قديم و جديد توانايي درك موضوع مورد مطالعه را خواهيد يافت . زيرا ادراك به تجارب قبلي هر انساني بستگي دارد .
ويليام جيمز در اين خصوص مي نويسد :
هر چند مطالبي با مطالب ديگر بيشتر در ذهن ارتباط يابد ، بهتر در حافظه ها مي ماند .
هر يك از چيزهاي مرتبط براي مفهوم مانند ميخي مي شود كه آن مفهوم بدان آويزان
مي گردد . و مانند قلابي مي شود كه وقتي زير آب فرو رفت آن را بيرون مي كشد

.
اين مفاهيم وقتي بهم بافته شوند تار و پود فكري ما را تشكيل مي دهند . بدين ترتيب رمز داشتن حافظه خوب همان رمز ارتباط دادن مفاهيم با همديگر مي گردد . ولي اين ايجاد ارتباط بين مفاهيم چيزي جز فكر كردن درباره آن ها نيست . از دوتن كه استعداد حفظ آنان از مطالب يكسان است آن كسي مطالب را بهتر ياد خواهد سپرد كه هر مفهوم را در ذهن خود با مفاهيم ديگر مرتبط سازد .
4 ـ تصور ذهني براي خود ايجاد كنيد .

ايجاد تصور ذهني به يادگيري كمك مي كند . وسايل كمك آموزشي و فيلم هاي آموزشي براي يادگيري بهتر موثرند .براي مثال اگر در روانشناسي ، در حال مطالعه بازتابهاي شرطي هستيد ، سعي كنيد سگ ، تراوش بزاق او و حتي خود پاولوف را هنگام انجام آزمايش در ذهن مجسم كنيد .گاهي اوقات ، تداعي به صورت خنده داري در ذهن جا مي گيرد .

اين نوع تداعي هر گاه مربوط به خود شماست لذا از مسخره بودن آن نگران نباشيد ، بدليل آنكه با ايجاد تصور ذهني و تداعي آن ، مطالب بيشتري در ذهن تثبيت خواهد شد .
5 ـ شرايطي كه موجب مي شود آموختن به سهولت انجام گيرد .

شرايط روحي و رواني فرد ، خوشحالي يا اندوه زياد ، روند در آموختن را مختل مي كند .
درجه حرارت محيط ، در آموختن موثر است ، به طوري كه سرماي زياد تمركز را از بين برده و گرهاي محيط موجب كسالت و خواب آلودگي خواهد شد .
سپس عوامل محيطي از يك سو و شرايط دروني از سوي ديگر بايد لحاظ گردند .
البته در اين ميان بايد به تجارب شخصي هر فرد توجه نمود چرا كه تعدادي از دانش پژوهان مي توانند با قدم زدن در پارك يا در محيطهاي نسبتا شلوغ مطالبي را فرا گيرند و تعدادي ديگر نيازمند محيطي آرام و بي سرو صدا مي باشند .
همچنين انجام مطالعه به صورت جمعي و به اتفاق ديگر دوستان ممكن است براي برفي بازدهي مطلوب داشته باشد ولي عده اي ديگر از اين نوع مطالبي دستگيرشان نشود .
در بخش هاي بعدي در مورد زمان و مكان مستقلا بحث خواهد شد .

به ياد سپاري
مقدمه :
چه عواملي در آموختن و به ياد سپاري خوب موثر هستند ؟!
بي شك با توجه به تقابل رابطه يادگيري و حافظه ، فرا گرفتن خوب هر مطلب ، نيازمند حافظه هستند و آماده است . انسان براي آموختن هر مطلب جديد نيازمند اطلاعات قبلي خود است و در اين جهت حافظه به مانند مخزني است كه اطلاعات قبلي را در خود جا داده تا در موقع لزوم آنرا در اختيارما قرار دهد .

وقتي كه در اخبار مي شنويم ، يك موشك زمين به زمين به يك هدف نظامي شليك شده است ، حافظه ما با توجه به اطلاعات قبلي كه درباره موشك به عنوان سلاحي ويرانگر ، داشته است به ما كمك مي كند تا در يابيم موشك شليك شده از يك نقطه در زمين به نقطه ديگر شليك شده است لذا اين موشك با موشك هايي كه زير دريايي ها ( دريا به زمين ) شليك ميشوند سازد متفاوت است .

پس بدون يادگيري حافظه ممكن نيست . از طرف ديگر ما مطالب جديد فرا گرفته شده را براي نگهداري و استفاده به موقع از آن ، به حافظه مي سپاريم و گستردگي اين مخزن را افزايش مي دهيم . شايد جالب باشد اگر يادآور شويم كه بزرگترين كامپيوترها نيز در مقايسه با حجم عظيم اطلاعاتي ، اطلاعاتي كه حافظه هر انسان در خود جاي داده است ، قابل مقايسه نيستند .
انواع حافظه
حافظه را به دونوع كوتاه مدت و بلند مدت تقسيم كرده اند .
مطالبي كه در كوتاه مدت به ياد سپرده شده سپس از خاطر محو مي شوند ، حافظه كوتاه مدت را تشكيل مي دهند .

اما زمان نگهداري مطالب آموخته شده در حافظه بلند مدت از روز و ماه و سال مي گذرد و حيات انسان را در بر مي گيرد .
شايد تجربه كرده باشيد كه شما ، شماره تلفني را پس از چند بار تكرار بدون نگاه كردن بخاطر سپرده و مي توانيد آنرا تكرار نماييد . ما شايد در كمتر از ربع ساعت شماره را فراموش كنيد .
زيرا شماره مذكور از حافظه كوتاه مدت به بلند مدت منتقل نشده است .

اختلاف حافظه انسان ها مربوط به حافظه بلند مدت است . ظرفيت اين حافظه نامحدود است .
به عبارت ديگر هيچ انساني نمي تواند ادعا كند كه جايي براي يادگيري مطالب جديد ندارد .
اگر عمر انسان بيش از اين مقدار نيز بوده ، باز هم حافظه امكان يادگيري هاي جديد را داشت
حيوانات از گذشته هاي خود بي خبرند و از فعاليتها و نقاط ضعف و قوت خود اطلاعي ندارند زيرا مسلح به حافظه بلند مدت نيستند ولي تمدن انساني ، مبتني بر تجارب و اندوخته هاي نسلهاي پيشين است كه البته مرهون حافظه بلند مدت انساني است .

نيوتن مي گفت « از اين رو مي توانم به دوردستها نظر اندازم كه بر دوش غولهاي پيشين نشسته ام »
بنابر اين شما كه دوره متوسط را مي گذرانيد يا خود را براي كنكور آماده مي كنيد به خوبي متوجه باشيد كه توفيق شما بستگي به اين نوع حافظه دارد و ثبت آموخته ها در اين حافظه هيچ سقفي نداشته و مرزي نمي شناسيد !
اطلاعات ذخيره شده در اين قسمت بايد در موقع لزوم بازيابي شود .
به عبارت ديگر آن گاه كه در آزمون با پرسشي درباره مطالب آموخته شده مواجه شديد ، بايد بتوانيد از حافظه خود مدد جسته و هر موضوع را به خاطر بياوريد .

اين كار در حقيقت سرعت شما را در پاسخگويي تعيين مي كند و در امتحانات گزينه اي حائز اهميت جدي است ، براي اين كه به اين سرعت انتقال دست يابيد به جاي مقداري اطلاعات به هم ريخته و نامربوط و مخلوط با همديگر ، مطالب آموخته ها طي يك طبقه بندي درست بودن حافظه شما جاي گرفته باشد سازمان دارابودن آموخته ها در اين مورد داراي اهميت خاصي است .

واقعيت اين است كه همه ما داراي حافظه هستيم و آنرا به آموزش هاي متوسطه رسيده خود را براي دانشگاه آماده مي كنند يقينا مشكلي از اين جهت ندارند لذا بايد با اعتماد به حافظه ، آن را درست به كار گرفت و چنانچه در اثر عادتهاي بد قبلي در نحوه آموزش دچار مشكلاتي بو ده ايم ، بايد آن مدتها را با عادتهاي صحيح و پسنديده جايگزين كنيم .
به موضوع افزايش سرعت نيز در پاسخ دهي در فصول آينده خواهيم پرداخت .

يادگيري بهتر فراموشي كمتر !
در فصلهاي گذشته توضيح داده شد كه حافظه نقش به سزايي در يادگيري دارد در ادامه ضمن توضيح راههاي تقويت و پرورش حافظه ، اموري كه به امكان يادسپاري را افزايش مي دهد ، مورد بررسي قرار خواهيم داد اصل در اين مورد تلاش و كوشش و كارمزدي شماست و راههاي ذكر شده صرفا با جديت شما نافع خواهد بود .
در غير اين صورت هيچ تاثير مثبتي به جا نخواهد گذاشت .

1 ـ مقدونيت
بايد قصد و نيتي قوي براي يادگيري داشته باشيد .
اصولا در آموزش ، فراگيرنده نقش اول را داراست سپس معلم ، مربي يا مواد درسي طرح مي شوند .
بدون انگيزه قوي ، امكان استفاده از حافظه كه به مانند دريايي بي كران مي تواند اطلاعات وسيعي را در خود ذخيره كند نخواهيد داشت . لذا اصيل و رغبت را در خود افزايش دهيد .
2 ـ دقت
دقت در هنگام يادگيري موجب مي شود مطالب فرا گرفته شده را فراموش نكنيد .

توجه كنيد آگاهي اوقات دليل فراموشي آن لست كه فرد در مرحله يادگيري تصور مي كند مطالب را با تمركز و دقت عمل مي كنيد .