بخشی از مقاله
چگونه خدمتگزار خوبي براي جامعه باشيم
رئيس جمهور در پيامي با تبريک آغاز سال تحصيلي به همه دانش پژوهان، دانشگاهيان، فرهنگيان، دانش آموزان، دانشجويان و ملت بزرگ ايران گفت: مهر ماه حقيقتا ماه مهر است; چرا که يک جنبش عظيم و مجاهدت گسترده براي کسب علم و معرفت آغاز مي شود. در بخشي از متن پيام دکتر محمود احمدي نژاد آمده است: دولت با همه توان، خودش را در کنار و در خدمت جامعه فرهنگي مي داند;
با مشکلات و مضايقي که هست و همگان اطلاع دارند. دولت با همه توان در تلاش است که بهترين فرصت و فضا را در حد امکان براي خدمتگزاري جامعه فرهنگي فراهم کند. همه تلاش ها اين است که سرمايه گذاري ها و دلسوزي هاي دولت و جامعه فرهنگي متمرکز در مدرسه و در جهت علم آموزي و تربيت نسل هاي مومن و شجاع باشد. من به جامعه فرهنگيان عرض مي کنم به فضل الهي اين تلاش ها ثمر خواهد داد و جهش ها و تحولات در راه است.
خطاب به دانش آموزان عزيز عرض مي کنم که قدر فرصت و دوران جواني و نوجواني را بدانيد. امروز شرايط براي شما مهياست و مسئوليت و ماموريت هاي بزرگ ملي و بين المللي در برابر شماست. بايد به سرعت راه کسب علم و معرفت و خودسازي را بپيماييد. احترام به معلم، دل دادن به کلام معلم، ارادت به معلم، اين مقدمه و لازمه علم آموزي، معرفت، رسيدن و به دست آوردن فرصت براي کارهاي بزرگ و بزرگ تر است. من مطمئن هستم و اميدوارم که نسل نوجوان و جوان، قدر خودش، قدر جامعه فرهنگي کشور و قدر فرصت خودسازي و علم آموزي را خواهد دانست.
و اما به مسئولان آموزش و پرورش هم توصيه اي دارم. قدر جامعه فرهنگي را بدانيد. قدر خدمت و خدمتگزاري به بهترين هاي کشور و در بهترين عرصه ها را بدانيد. تلاش هاي خوبي را داريد انجام مي دهيد. همه اين تلاش ها بايد در متن جامعه فرهنگي همراه با جامعه فرهنگي و با کمک جامعه فرهنگي و مشارکت و نظارت آنها بيش از پيش گسترش پيدا کند.
همه تلاش ها براي خدمت به معلم و کلاس در رابطه معلم و دانش آموز بايد متمرکز شود. خوشبختانه جهت گيري درست است اما بايد همه امکانات و توان ها را بسيج کنيم و دولت هم آماده است. ان شا»الله و به فضل الهي نخواهيم گذاشت امسال جامعه فرهنگيان ما با بعضي مشکلات مالي و بودجه اي و کسري ها مواجه شود. از هر کجا که لازم باشد، بتوانيم و قوانين اجازه دهد، اين کار را خواهيم کرد تا جامعه فرهنگيان ما با آسودگي خاطر بيشتر -ان شا»الله -در خدمت تعالي کشور باشند. و اما پرسش امسال. طي سه سال سه پرسش مطرح شد. پرسش اول درباره عدالت، پرسش دوم درباره مهرورزي و پرسش سوم درباره پيشرفت و تعالي همه جانبه کشور و امروز درباره «خدمتگزاري» است. بهتر از من مي دانيد که بهترين انسانها نزد خدا، نافع ترين آنها براي خلق خداست. سوال کردند چه کسي بهترين انسانهاست.
فرمودند: «خير الناس انفعهم للناس» يعني بهترين مردم کسي است که نافع تر و مفيدتر براي جامعه و مردم باشد. به تعبير خودمان کسي که خدمتگزارتر باشد; يعني همه زندگي و تمام عمر، توانايي و فرصتش را در اختيار خدمتگزاري به جامعه قرار دهد; خدمت علمي، خدمت فرهنگي، تربيتي، اقتصادي، فناوري، سياسي. خدمتگزاري به جامعه بالاترين جايگاه براي يک انسان نزد خداوند است که البته از مومنان و متقيان برمي آيد
. سوال اين است: «چه کنيم که خدمتگزار خوبي باشيم. راههاي خدمتگزاري چيست؟ چگونه بايد خدمت کرد؟ چه عواملي دست به دست هم بدهند که روحيه خدمتگزاري درجامعه گسترش پيدا بکند؟ فوايد و نتايج خدمتگزاري چيست؟ تاثير خدمتگزاري روي فرد خدمتگزار چگونه است؟ تاثيرخدمتگزاري روي محيط اجتماعي، روي منافع و مصالح يک ملت و در بسط فرهنگ مهرورزي و خدمتگزاري چيست؟ وظيفه آموزش و پرورش در اين رابطه چيست؟
وظيفه دولت و مسئولان، وظيفه رسانه ها و اصحاب فرهنگ و تبليغات در گسترش فرهنگ خدمتگزاري چيست؟ آيا بدون روحيه خدمتگزاري در بين آحاد مردم، يک کشور و يک ملت مي تواند به قله هاي سعادت برسد؟ آيا بدون روحيه خدمتگزاري، مشکلات جامعه برطرف مي شود؟ آيا بدون روحيه خدمتگزاري فاصله ها و تبعيض ها و محروميت ها برطرف خواهد شد؟ سوال اين است که چگونه خدمتگزار خوبي براي جامعه باشيم؟ دانش آموزان چه مي توانند بکنند،
چگونه مي توانند به کشور، ملت و خانواده شان خدمت کنند؟ جامعه فرهنگي ما چه مي تواند بکند و همين طور بقيه اقشار؟» اميدوارم که سال تحصيلي امسال سالي سرشار از نشاط، پيشرفت و شادماني براي همه ملت ما به ويژه جامعه فرهنگي و آموزش و پرورش ما باشد و از خداي متعال مي خواهم که در اين شب هاي قدر زيباترين، کامل ترين و بهترين سرنوشت را براي جامعه فرهنگي، ملت ما و همه بشريت رقم بزند و آن هم ان شا»الله ظهور مولاي هستي، نجات بخش همه بشريت، انسان کامل، مهدي موعود (ع) هست.
کسی که مسؤولیتی بر دوش دارد, چه در بعد معنوی و چه در بعد مادی , و درازای کار, مزد دریافت می کند, خدمتگزار نیست گر چه نتیجه تلاش او در راسـتای خدمت به خلق قرار می گیرد. خدمتگزار, واژه ای است که با چگونگی عمل و نیت فرد ارتباط دارد.
البته اگر شخصی در انجام وظیفه اش کوتاهی نکرد و آن را به بهترین وجه انجام داد و علاوه , هم و غم خویش را در رفع نارسائیهای زندگی مردم قرار داد تابع یکسری مقررات خشک و دست و پاگیراداری نبود, نام خدمتگزار, بر او زیبنده و شایسته خواهد بود بنابراین , هر خدمتگزار مالا به جامعه خدمت می کند ولی هر خدمتی خدمتگزاری نیست .
معلمی که علاوه برانجام دقیق وظایف , برای رشد و شکوفایی شاگردان , دل می سوزاند,عالمی که علاوه بر تبیین احکام دین , درامور خیر و مسائل زندگی مردم پیشگام است و با مبارزات و فداکاریهایش ,از لذتهای زندگی چشم می پوشد, متمکنی که علاوه برانجان وظایف شرعی , بااموال و دارائیش بانی مراکز سودمند می گردد و به نیازمندان امداد می رساند و بالاخره آن رزمند بسیجی که از ناموس وارزشهای دینی , عاشقانه به دفاع بر می خیزد, همه ,از نمونه های بارز خدمتگزاری بیشمارند. بدینسان می یابیم که در مفهوم خدمتگزاری , گذشت , فداکاری ,ایثار, تحمل سختی و ناگواری و احساس هبستگی به همنوعان نهفته است .
انسان اجتماعی است و در جمع , استعداش شکوفا می گردد انسانها, همانند سنگهایی نیستنداز یکدیگر بی خبر و با هم بی ارتباط بلکه مانند حلقات یک زنجیره اند که حیات و قوامشان در گرو پیوستگی و وابستگی است . به همین جهت , در فرهنگ بشری , همواره , به این مساله توجه گردیده و به تعبیرهای گوناگون , جامعه انسانی به این سو فراخوانده شده است .اندیشه وران و مصلحان , با بیان و قلم , مردم را به تعاطف , تعاضد, همدلی و خدمت رسانی دعوت کرده و آن را از مقومات جامعه واجتماع برشمرده اند.ادیان الهی , که براساس ارزشهای فطری و واقعی استوارند
, به این امر عنایت کرده و نقش اساسی را درایجاد و تقویت این روحیه داشته اند و پیامبران و آورندگان پیام الهی , در راس خدمتگزاران جوامع بشری بوده اند. در فرهنگ و معارف اسلامی , به این صفت و عمل شایسته سفارش فراوان شده است . دراین دین بزرگ ,ارزشمندترین مردم , سودمندترین آنان است :
خیرالناس انفعهم للناس
با توجه به وصعت و گستردگی معنای خدمتگزاری , می توان آن را به دو بخش عمده تقسیم کرد:
1- خدمتهای مادی .
-2 خدمتهای معنوی .
تاسیس مدارس و موسسات , مراکزامداد تلاشهایی از قبیل : امدادرسانی , ساختن مدرسه , دانشگاه , مسجد, پاک , ورزشگاه و...از مقوله خدمات مادی است .
خدماتی مانند: تعلیم ,ارشاد, پاسداری از عقیده واخلاق مردم , تبلیغ دینی , ستیز با متجاوزان , کوشش در راه استقلال و عزت و بالاخره فداکاری و فدا شدن در راه ایمان و عقیده از جمله خدمتهای معنوی شمرده می شوند.
اینک که مقصود مااز به کار بردن واژه خدمتگزاری , دراین مقاله , بیان شد ,اشارتی خواهیم داشت به ارزش واهمیت خدمتگزاری و برخی از جوله های آن .
اسلام و خدمتگزاری
اسلام , در برنامه ها و تعالیم , بر آن است که : جمع اندیشی و جمع زیستی سازگار و با هدف را در پیروان خویش ,ایجاد و تقویت کند به گونه ای که مردمان را[ عیال خدا] بیند. در جهان بینی اسلام ,از یک طرف , مساله خدمت به خلق , مقدمه قرب الهی و نوعی عبادت تلقی شده است واز دیگر سوی , به هر اندازه که انسان در بعد شناخت و معرفت حق تعالی رشد و تکامل پیدا کند, در خدمت به مردم , بیشتر عشق می ورزد زیرا شیفته حق , خدمت به خلق را جدای از بندگی خالق نمی بیند به همین جهت , در انسانهای متعای و فرزانه و آشنایان به جهان بینی اسلامی , حس نوعدوستی و خدمت به خلق و جامعه , بیشتر به چشم می خورد.
پیامبراکرم[ ص] سودمندی و خدمت به مردم را در کنارایمان به خداوند, معیار و ملاک ارزشمندی انسان دانسته و می فرماید:
خصلتان لیس فوقهما من البر شی ء:الایمان بالله والنفع لعباداتالله ... .
ایمان به خدا و نفع رساندن به بندگان او, دو خصلت نیک است که برتر از آن چیزی نیست .
ازاین بیان استفاده می شود که اگر عشق و سوز به مردم , که نمودار محبت به پروردگاراست , بر روح آدمی حاکم گردد و باایمان واعتقاد به
خداونددرآمیزد,انسانی خدمتگزار و پرتلاش می سازد که هیچ گاه از خدمت به دیگران غفلت نمی ورزد که بفرموده رسول خدا[ ص] سلمانی غیر از خدمت به برادران مسلم واهتمام در رفع مشکلات آنان نیست :
من اصبح ولم یهتم بامورالمسلمین فلیس بمسلم
در برخی از روایات , خدمتگزاری یک از ویژگیها و مشخصه های اصلی مومنان دانسته شده است: یکی از راویان می گوید:ازامام صادق[ ع] شنیدم که فرمود:
المومنون خدم بعضهم لبعض . قلت : و کیف یکون خدما بعضهم لبعض ؟قال : یفید بعضهم یعضا 5 .
مومنان خدمتگزار یکدیگرند. گفتم چگونه ؟ فرمود: به یکدیگر فایده و سود می رسانند.
اینها و صدها نمونه دیگراز تعالیم دینی دراین زمینه , نشاندهنده پیوندی تنگانگ بین ایمان و خدمتگزاری است .
آنان که خود را مومن می پندارند و به پندار خود, برای قرب به خدا, عزلت می گزینند واز مسوولیتهای اجتماعی روی بر می تابانند, با روح تعالیم اسلام بیگانه و در پیشگاه حمجموعه آموزش و پرورش بزرگترین، موثرترین ، مهم ترین و عزیزترین مجموعه کشور است. همین امروز جامعه فرهنگیان ما، مومن ترین ، انقلابی ترین و پاک ترین اقشار جامعه هستند.
هیچ کاری با کار جامعه فرهنگی ما قابل مقایسه نیست. بزرگ ترین خدمات، بزرگ ترین ابتکارات و خلاقیت ها ، پیشرفت های علمی و معنوی و سیاسی جامعه و دستاوردهای اقتصادی در همه عرصه ها مرهون دلسوزی ، فداکاری و تلاش صادقانه و مخلصانه جامعه فرهنگی است. من صمیمانه از همه آنها تشکر می کنم و دو سه نکته را عرض می کنم و پرسش امسال را طرح خواهم کرد.
دولت با همه توان، خودش را در کنار و در خدمت جامعه فرهنگی می داند؟ با مشکلات و مضایقی که هست و همگان اطلاع دارند. دولت با همه توان در تلاش است که بهترین فرصت و فضا را در حد امکان برای خدمتگزاری جامعه فرهنگی فراهم کند. همه تلاش ها این است که سرمایه گذاری ها و دلسوزی های دولت و جامعه فرهنگی متمرکز در مدرسه و در جهت علم آموزی و تربیت نسل های مومن و شجاع باشد.
من به جامعه فرهنگیان عرض می کنم به فضل الهی این تلاش ها ثمر خواهد داد و جهش ها و تحولات در راه است. امیدوارم و مطمئن هستم که با دستان پرمهر و کلام زیبا و آموزنده و پرورش دهنده فرهنگیان و معلمان امسال هم نسل نوجوان و نسل جوان ما یکبار دیگر عدالت، مهرورزی و پیشرفت همه جانبه کشور را خواهد شنید و خواهد آموخت و برای تحقق آن مصمم تر خواهدشد.
خطاب به دانش آموزان عزیز عرض می کنم که قدر فرصت و دوران جوانی و نوجوانی را بدانید. امروز شرایط برای شما مهیاست و مسوولیت و ماموریت های بزرگ ملی و بین المللی در برابر شماست. باید به سرعت راه کسب علم و معرفت و خودسازی را بپیمایید.
احترام به معلم، دل دادن به کلام معلم ، ارادت به معلم، این مقدمه و لازمه علم آموزی ، معرفت ، رسیدن و بدست آوردن فرصت برای کارهای بزرگ و بزرگ تر است . من مطمئن هستم و امیدوارم که نسل نوجوان و جوان ، قدر خودش ، قدر جامعه فرهنگی کشور و قدر فرصت خودسازی و علم آموزی را خواهد دانست.
و اما به مسوولین آموزش و پرورش هم توصیه ای دارم. قدر جامعه فرهنگی را بدانید. قدر خدمت و خدمتگزاری به بهترین های کشور و در بهترین عرصه ها را بدانید. تلاش های خوبی را دارید انجام می دهید. همه این تلاش ها باید در متن جامعه فرهنگی همراه با جامعه فرهنگی و با کمک جامعه فرهنگی و مشارکت و نظارت آنها بیش از پیش گسترش پیدا کند. همه تلاش ها برای خدمت به معلم و کلاس در رابطه معلم و دانش آموز باید متمرکز شود .
خوشبختانه جهت گیری درست است اما باید همه امکانات و توان ها را بسیج کنیم و دولت هم آماده است . ان شاء الله و به فضل الهی نخواهیم گذاشت امسال جامعه فرهنگیان ما با بعضی مشکلات مالی و بودجه ای و کسری ها مواجه شود. از هر کجا که لازم باشد، بتوانیم و قوانین اجازه دهد، این کار را خواهیم کرد تا جامعه فرهنگیان ما با آسودگی خاطر بیشتر - ان شاء الله - در خدمت تعالی کشور باشند.
