بخشی از پاورپوینت
--- پاورپوینت شامل تصاویر میباشد ----
اسلاید 1 :
8-1- اولين عمليات شهرسازي در دوره معاصر
همزمان با منشور آتن در سال 1313 سرتيپ "كريم آقابوذر جمهري" كفيل شهرداري تهران به روش "بارون هوسمن" شهردار پاريس، خيابان‌هاي جديد تهران را در بافت قديم شهر مي‌گشود.
در آن موقع دو دهه از انتشار كتاب "پاتريك گِدِس" به نام شهرها در تحول (1915) مي‌گذشت. كه متدولوژي سنتي شهرسازي كه بر يك رشته عمليات حرفه‌اي و فيزيكي استوار بود را برپايه الگوي علمي (بررسي- تحليل- طرح) و با درك همه جوانب و وجوه به طور جامع قرار داد.
نظريات "گدس" مدت 60 سال بر تفكر شهرسازي علمي سايه انداخت.
اسلاید 2 :
25 سال تجربه شهرسازي بعد از جنگ جهاني در اروپا، مشكلات اين رويكرد يا طرز تفكر را به تدريج آشكار ساخت.
ناهمزماني برنامه‌ريزي شهري در ايران با جهان يك بار ديگر رخ نمود و در همان حال كه طرح‌هاي جامع مورد انتقاد كوبنده اين شهرسازان قرار داشت يعني در سال 1347 ه.ش طرح جامع تهران با همين سياق تهيه[1] و الگوي شهرسازي كشور گشت.
1 – "طرح جامع مهندس فرمانفرمائيان" كه بعداً به تصويب شورايعالي شهرسازي و معماري رسيد.
اسلاید 3 :
8-2- تغييرات بنيادين در برنامه‌ريزي طرح‌هاي شهري
از "اواخر دهه هفتاد و اوايل دهه هشتاد ميلادي طرح‌هاي جامع در بيشتر كشورها دستخوش دگرگوني شد و خصلت استراتژيك (راهبردي) يافت.
برنامه‌ريزي شهري از يك سو به "برنامه‌ريزي فضايي" و از سوي ديگر به " برنامه‌ريزي عمل" گرايش يافت.
اسلاید 4 :
يك- برنامه‌ريزي ساختاري
از سال 1968 در بريتانيا و سپس در آمريكا نضج گرفت.
تفاوت برنامه‌ريزي ساختاري با برنامه‌ريزي سنتي، علاوه بر افزوده شدن چند مرحله اصلي و مهم ديگر به مرحله برنامه‌ريزي سنتي يعني شناسايي، تحليل، سياست‌گذاري و توجه بيشتر به امر برنامه‌ريزي اقتصادي و اجتماعي مي‌باشد.
اسلاید 5 :
دو- برنامه‌ريزي مبتني بر نگرش سيستمي
سيستم، كليتي است از عناصري كه براي دستيابي به هدفي (يا اهدافي) خاص عمل مي‌كند و شبكه‌اي از روابط متقابل بين آنها برقرار است و داراي سازماني خاص از عناصر و روابط است.
تفكر سيستمي در برنامه‌ريزي شهري ابتدا در ايالات متحده در اوايل دهه 50 با مطالعه سيستم حمل و نقل ديترويت آغاز شد.
اين روش قائل بر تفكري شد كه شهر را سيستمي دائماً در حال تكامل و تحول مي‌ديد.
مراحل برنامه‌ريزي سيستمي عبارت است از:
- تنظيم اهداف كلان و تعيين اهداف خرد،
- بررسي مسيرهاي ممكن،
- ارزش‌گذاري مسيرهاي عمل گزينه، به منظور انتخاب يك مسير برتر
و اقدام براي اجراي برنامه شامل اعمال مستقيم و كنترل ممتد.
اسلاید 6 :
سه- برنامه‌ريزي وكالتي و يا تعاون برنامه‌ريزي
در طول دهه 60 ميلادي راهبرد اصلاحات اجتماعي تحت عنوان "اقدامات جامعه" مطرح شد كه برنامه‌ريزي وكالتي يك شكل آن اقدامات به حساب مي‌آيد.
- اين نوع برنامه‌ريزي دو هدف كلي دارد:
اول- تعاون در امر برنامه‌ريزي با افراد يك جامعه به منظور تأمين ابزاري براي شركت افراد در فرآيند برنامه‌ريزي
دوم- سمت‌گيري درجهت رفع تبعيض و محروميت شهري
اسلاید 7 :
چهار- برنامه‌ريزي اختيار راهبردي (Stratigic Choice)
برنامه‌ريزي همواره با مشكل "نامعلومي" روبرو است. مشكل "نامعلومي" نه تنها از اين حقيقت سرچشمه مي‌گيرد كه برنامه‌ريزي با آينده سر و كار دارد،
به طور معمول و سنتي، برنامه‌ريزي در حيطه جنبه‌هاي قابل شناسايي و كنترل (يا آنهايي كه تصور مي‌شود قابل كنترل هستند) صورت مي‌پذيرد، اما نگرش اختيار راهبردي به دنبال تشخيص متغيرهاي كنترل ناشدني (يا قيد) و متغيرهاي ناشناخته يا "نامعلومي‌ها" نيز مي‌باشد.
اصول برنامه‌ريزي راهبردي بر كاهشِ "نامعلومي"، از طريق تعيين تصميماتي دارد كه باعث مي‌شوند در عين حركت در جهت و مسير موردنظر حيطه‌اي از زمينه‌هاي اختيار براي آينده محفوظ بماند.
اسلاید 8 :
8-6- سابقه تهيه طرح‌هاي شهري در ايران (تاريخچه شهرسازي و آشنايي با مباني انواع طرح‌هاي شهري)
8-6-1- اولين اقدام شهرسازانه جديد
اولين اقدام شهرسازانه جديد در زمان ناصرالدين‌شاه، با تأسيس"اداره جليله پليس دارالخلافه احتسابيه" در 1259 ه.ش به رياست "كنت مونت فرت" شكل گرفت. در محورهاي زير:
- مباحث مربوط به نظافت.
- لزوم تهيه نقشه و اطلاع آن به اداره احتساب.
- چگونگي نگهداري بناهاي مخروبه.
- عدم تجاوز به معبر.
- شيوه احداث دكاكين جديد.
اسلاید 9 :
8-6-1-2- اقدامات بعدي
"قانون بلديه" در سال 1283 هجري شمسي، دخالت در امور شهري را براي بخش عمومي ميسر ساخت.
با هدف اصلي زير:
- مقصود اصلي تأسيس بلديه فقط منافع شهرها و ايفاي نيازهاي اهالي شهرنشين است.
دو- تشكيل دفتر فني وزارت داخله
در دهه‌هاي 1310 و 1320، استخدام تعدادي مهندس از خارج و تشكيل دفتري در وزارت داخله (كشور) دخالت در طرح شهرها با شكل گسترده‌تر صورت پذيرفت:
از اولين اقدامات اين گروه تدوين مقررات "احداث و توسعه معابر" در 1312 است (با تصويب مجلس) و نتيجه عملي آن احداث تعدادي معبر "عمود برهم" در شهرهاست، كه به عنوان مصلوب كردن شهرها شهرت دارد.
در سال 1313 سرتيپ بوذرجمهري شهردار تهران براساس همين مقررات و با روش بارون هوسمان شهردار قرن گذشته پاريس، شهرسازي تهران را آغاز كرد.
اسلاید 10 :
8-6-1-3- آئين‌نامه ساختماني شهر تهران (مصوب انجمن شهر دور ششم در تاريخ 31/4/1321)
كه براي اولين بار ضوابط مدون احداث بنا را مطرح مي‌سازد.
يك- لزوم تهيه نقشه ساختمان
دو- ارائه توصيه‌هاي فني براي احداث بنا
سه- هماهنگي با شهر از طريق ارتباط بين ارتفاع بنا و عرض گذر، پيش‌آمدگي، پخ و غيره
چهار- ضرورت پرداختن به نماي مناسب ابنيه
دو نقطه عطف مهم در اين آئين‌نامه
اول- اعمال نوعي مقررات زونينگ (منطقه‌بندي) مثل تعيين منطقه بازرگاني و اداري، مسكوني و صنعتي است.
دوم- ماده 68 كه نسبت سطح بناي مسكوني سطح كل زمين را به 40 درصد محدود مي‌سازد كه موجب شكست ساخت و سازهاي سنتي حياط مركزي مي‌شود.
