بخشی از مقاله
چکیده
این آزمایش به منظور بررسی اثرات مصرف علفکش متري بوزین روي جمعیت علفهاي هرز که باعث کاهش میزان محصول ذرتمی شوند و همچنین عملکرد ذرت دانه اي در سالهاي 1386 و 1387 در قالب طرح بلوكهاي کامل تصادفی با 13 تیمار در سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزي صفی آباد دزفول اجرا شد. تیمارهاي آزمایش شامل مصرف علفکش هاي: 1 و -2 متري بوزین (سنکور) به میزان 0/5 و 0/75 کیلوگرم در هکتار به صورت پیش کاشت، 3 و –4 متري بوزین به میزان 0/5 و 0/75 کیلوگرم در هکتار به صورت پیش رویشی، 5 و -6 متري بوزین به میزان 0/5 و 0/75 کیلوگرم در هکتار به صورت پس رویشی در مرحله 3 – 4 برگی ذرت و علفهاي هرز، 7، 8 و –9 مخلوط متري بوزین + آترازین (گزاپریم) به میزان (0/25 + 0/75) کیلوگرم در هکتار به ترتیب به صورت پیش کاشت، پیش رویشی و پس رویشی، – 10 نیکوسولفورون )0سامسون) به میزان 2 لیتر در هکتار در مرحله 3 – 6 برگی ذرت، – 11مخلوط آترازین + آلاکلر (لاسو) به میزان (1/5 + 4) کیلوگرم/ لیتر در هکتار به صورت پیش رویشی به عنوان تیمار استاندارد، 12 و –13 به ترتیب شاهد با و بدون علفهرز. رتبه بندي اثر تیمارهاي علفکش در کنترل مجموع تعداد علفهاي هرز به ترتیب متري بوزین پیش رویشی < متري بوزین پیش کاشت < متري بوزین به صورت پس رویشی < مخلوط آترازین + متري بوزین <نیکوسولفورون < مخلوط آترازین + آلاکلر < بوده است. رتبه بندي اثر تیمارهاي علفکش بر افزایش عملکرد دانه ذرت به ترتیب متري بوزین پس رویشی < مخلوط آترازین + آلاکلر < مخلوط آترازین + متري بوزین و متري بوزین پیش رویشی < نیکوسولفورون و متري بوزین پیش کاشت < شاهد بدون علفهرز بوده است.
واژههاي کلیدي: ذرت ، علفهاي هرز، علف کش، متري بورین، عملکرد.
مقدمه
سطح زیرکشت ذرت دانه اي در کشور 213475 هکتار با متوسط عملکرد 6736 کیلوگرم در هکتار، در استان خوزستان 34094 هکتار با متوسط عملکرد 6765 کیلوگرم در هکتارمی باشد .(2) علفهاي هرز براي کسب آب، مواد غذایی و نور با نبات ذرت رقابت نموده و باعث کاهش میزان محصول ذرتمی شوند. طبق آزمایشی که در سالهاي 1384 و 1385 در مناطق صفی آباد دزفول و کرج بعمل آمد
053 اکوفیزیولوژي علفهايهرز
مشخص شد که علفهاي هرز با تراکم 71 بوته در مترمربع و وزن خشک 275 گرم در مترمربع به میزان 37 درصد باعث کاهش عملکرد دانه ذرت شده اند .(1) امروزه در بعضی از مناطق شهرستان اندیمشک کشاورزان براي کنترل علفهاي هرز مزارع ذرت از علفکش متري بوزین استفادهمی نمایند. استفاده از علفکش متري بوزین براي کنترل علفهاي هرز مزارع ذرتمی تواند به میزان 80 درصد باعث کاهش میزان مصرف علفکشها و حفظ محیط زیست و منابع آبهاي زیرزمینی از آلودگی به سموم علفکش شود.
مواد و روش ها
این آزمایش در سالهاي 1386 و 1387 در قالب طرح بلوكهاي کامل تصادفی با 13 تیمار در سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزي صفی آباد دزفول اجرا شد. هر کرت آزمایش شامل چهار ردیف ذرت به طول 5 متر بود. مزارع آزمایشی ذرت در تاریخهاي 1386/4/19 و 1387/4/29 از رقم ذرت KSC 704 کاشته شد. سمپاشی تیمارهاي آزمایش به وسیله دستگاه سمپاش پشتی مجهز به دسته و نازل خط پاش با مصرف آب 300 لیتر در هکتار و با فشار 2/5 بار بود. تیمارهاي آزمایش شامل مصرف علفکش هاي:
1 و - 2 متري بوزین (سنکور) WP %70 به میزان 0/5 و 0/75 کیلوگرم در هکتار به صورت پیش کاشت و مخلوط با خاك به وسیله بیل. 3 و – 4 متري بوزین به میزان 0/5 و 0/75 کیلوگرم در هکتار به صورت پیش رویشی. 5 و - 6 متري بوزین به میزان 0/5 و 0/75 کیلوگرم در هکتار به صورت پس رویشی در مرحله 4 برگی ذرت و 2 – 4 برگی علفهاي هرز. 7، 8 و – 9 مخلوط متري بوزین و آترازین %80 WP به میزان (0/25 + 0/75) کیلوگرم در هکتار به ترتیب به صورت پیش کاشت و مخلوط با خاك به وسیله بیل، پیش رویشی و پس رویشی در مرحله 4 برگی ذرت و 2 – 4 برگی علفهاي هرز. – 10 نیکوسولفورون )0سامسون) SC %4 به میزان 2 لیتر در هکتار در مرحله 4 برگی ذرت و 2 – 4 برگی علفهاي هرز. – 11 مخلوط آترازین + آلاکلر EC %48 به میزان (1/5 + 4) کیلوگرم/ لیتر در هکتار به صورت پیش رویشی به عنوان تیمار استاندارد. 12 و – 13 به ترتیب شاهد با و بدون علفهرز (با وجین دستی).
ارزیابی از آزمایش شامل تعیین میزان اثرات گیاه سوزي احتمالی علفکشها روي ذرت طبق روش ارزیابی انجمن تحقیقات علفهاي هرز اروپا (European Weed Research Society) ، تعیین تعداد و وزن تر و خشک علفهاي هرز به تفکیک گونه از سطح یک متر مربع از هر کرت آزمایش بود. محصول ذرت از دو ردیف وسط هر کرت برداشت و عملکرد دانه و سایر صفات زراعی ذرت . مانند ارتفاع از سطح زمین تا آخرین برگ ذرت، زیست توده بوتههاي ذرت، طول بلال، تعداد ردیف دانه در بلال، تعداد دانه در هر ردیف و وزن صد دانه اندازه گیري شد.