بخشی از مقاله
تاریخچه
د وچرخه وسیله ی نقلیه ای سبک و داری دو چرخ که به کمک پا زدن حرکت بکند . تاریخچه ی دوچرخه سواری ، به عنوان یک رشته از ورزش با تاریخچه ی اختراع و تکمیل خود دوچرخه ، ارتباط کامل دارد
اسب چوبی
اولین نفر در تاریخ که سوار بر دوچرخه شد یک فرانسوی به نام سیوراک بود. سیوراک در سال 1690 میلادی دوچرخه ی چوبی ساخت که شاخه هایی عمودی بر روی جرخهای آن قرار داشت و هر دو چرخ به وسیله ی یک چوب افقی به هم متصل می شد . این دستگاه ، پنجه رکاب نداشت و حرکت آن به کمک فشار دادن پاها بر روی زمین صورت می گرفت .
اهالی پاریس دوچرخه سیوراک را اسب چوبی عنوان داده بودند ، اسب چوبی گرچه تعجب مردم پاریس را برانگیخته بود ، چندان مورد استقبال قرار نگرفت و فقط فروشندگان دوره گرد بودند که برای حمل بار از آن استفاده می کردند . در سال 1817 در شهر کارلسروهه آلمان شخصی به نام بارون فون دریاس وچرخه ی پایی کاملتری ساخت و یک زین کوچک هم بر روی آن قرار داد .
دوچرخه های فون ریاس به زود ی در چند پایتخت اروپایی به مردم معرفی شد و شخصی به نام دنیس جانسون یکی از آنها را با خود به انگلستان برد تا از روی آن بسازد و بفروشد ، دنیس جانسون کلاسهایی برای آموزش فن دوچرخه سواری ترتیب داد و با این کار مشتاقان بسیاری برای کالای خود بوجود آورد به این ترتیب ، کاروباردنیس جانسون به قدری گرفت که دوچرخه سسواری تبدیل به یکی از تفریحات محبوب و متداول روز شد .
در سال 1818 شخصی با نام بارون ساوربرن در فرانسه دوچرخه ای ساخت که دارای چرخ بسیار بزرگی در جلو وچرخ کوچکی در عقب بود . به چرخ جلو این دوچرخه ی عجیب و غریب ، طنابی دایره وار به صورت حلقه بسته می شد که راننده باید آن را با دست بکشد تا چرخ جلو به حرکت درآید ودستگاه را به جلو ببرد چنین کاری فقط از عهده ی بند بازها و دوچرخه سوارهای بسیار ماهر بر می آمد . از روی این دستگاه عده ی زیادی افتادند و مجروح و معلول شدند!
د رسال 1821 لوئیس گومبر موفق به ساختن دوجرخه ای شد که طناب آن مانند زنجیرهای امروزی کارمی کرد و به حرکت درآوردن دوجرخه با آن آسانتر بود .
د ر سال 1834 آهنگری اسکاتلندی به نام مک میلان برای دوچرخه پنجه رکاب اختراع کرد تا دیگر احتیاجی به فشار پا بر روی زمین نباشد . مک میلان دوچرخه خود را بتدریج و طی چند سال چنان کامل کرد که می توانست تا 22 کیلومتر در ساعت سرعت بگیرد .
خود مک میلان نمایشگاههایی هم برپا داشت تا به مردم ثابت کنند که وسله نقلیه او چه اندازه مطمئن و بیخطر است .
در سال 1360 در فرانسه كارخانه داري به نام ميشو به دوچرخه علاقه مند شد وتصميم گرفت تغيراتي در ان به وجود بياورد براي اين كار ميشو مهندس جوان و مبتكري به نام پي ير لا لمنت را به استخدام كارخانه ي خود در اورد.
لالمنت قسمت هايي از دوچرخه را كه قبلا از جنس چوب بود ‘با لوله هاي اهني ساخت وسپس سطح خارجي چرخ هاي چوبي را با نوارهاي لاستيكي پوشانيد ودر سال 1862 پي يرلالمنت دوچرخه اي ساخت كه داراي ركاب بر روي چرخ جلو بود وقتي لالمنت به امريكا مهاجرت كرد دوچرخه ي ابداعي خود را هم انجا ساخت وبه بازار فرستاد دوچرخه هاي لالمنت در امريكا به بون شيكر معروف شدند
در سال 1871 در انگلستان دوچرخه اي به بازار امد كه كم وبيش شبيه بون شيكر بود اين دوچرخه را شخصي به نام جيمزاستانلي چنان ساخته بود كه چرخي بزرگ در جلو وچرخي كوچك در عقب داشت وبا يك پدال كه در مركز چرخ جلو كار گذاشته شده بودحركت مي كرد در سال 1873 مهندسي به نام هاري لاوسون براي نخستين بار زنجير چرخ را به دوچرخه افزود اين زنجير به چرخ عقب وصل مي شد
وبا گردش ان توسط فشار پا دوچرخه به حركت در مي امد بااين همه چون تاير دوچرخه سنگين بود واز لاستيك تو پر ساخته مي شد سرعت دوچرخه چندان زياد نبود اما در سال 1879 در مركز چرخها بلبرينگ قرار گرفت واين ابداع كه توسط شخصي به نام تاماس صورت پذيرفت وبر سرعت دوچرخه بسيار افزود
ودر سال 1881 يك شركت سازنده ي چرخ خياطي دوچرخهاي توليد كرد كه هر دو چرخ جلو وعقب ان به يك اندازه بود
تايرهاي هوادار
در سال 1888 ميلادي دانلپ از تايرهاي هوادار براي دوچرخه استفاده كرد نخستين تايري كه دانپ ساخت اكنون در موزه ي ادينبورو انگلستان نگهداري مي شود اين تاير پيش از انكه بازنشسته شود حدودپنج هزار كيلومتر كاركرده بود
در اواخر سال 1888 گروهبان بلفست براي كمپاني دانپ لاستيك توپي و رويي دوچرخه را سخت واز ان تاريخ تاكنون دوچرخه را به صورتي كه امروز معمول است مي سازد در سال 1896 با شروع بازيهايي المپيك مسابقات دوچرخه سواري هم به عنوان يك رشته ي ورزشي مستقل و پرطرفدار در شمار ورزشهاي المپيكي قرار گرفت
در اين سالها دوچرخه سواري به صورت يك تفريح همگاني در امريكا در امده بود واين ورزش و سرگرمي جديد به قدري مورد استقبال مردم قرار گرفته بود كه روزهاي تعطيل ويكشنبه ها به جاي حضور در مراسم دعا ونيايش كليسا پير وجوان سوار بر دوچرخه رهسپار خارج از شهر مي شدند نوشته اند كه كشيش يك كليسا براي مقابله با اين وضع سوار بر كالسكه به ميان جمع دوچرخه سواران مي رفت وخطاب به انها با اعتراض مي گفت اي غفلت زدگان روي زين دوچرخه نشستن وركاب زدن شيوه اي درست براي رسيدن به خداوند نيست
در سال 1883يك امركايي به نام كورتيس نخستين ركورد دوچرخه سواري استقامت را بر پا داشت او به مدت يك شبانه روز كامل ركاب زد ودر اين مدت مسافتي معادل 320كيلومتر را پيمود در همان سال يك امريكائي ديگر به نام تاماس استيون تصميم گرفت با دوچرخه ي خود دنيا را دور بزند اين دوچرخه سوارپس ازدو سال به وطن خود بازگشت وادعا كرد كه هر جا برروي كره ي زمين جاده ي بوده ان را پيموده است
در سال 1878اولين اتحاديه ملي دوچرخه سواران در انگلستان تاسيس شد واين اتحاديه مقررات خاصي براي مسابقات دوچرخه سواري در جاده وپيست برقرار كرد
در سال 1891 دوچرخه سواري به نام پاگربيل موفق شد 142ساعت پيوسته ركاب بزند اين ركورد گيري در مكاني كه امروز مجموعه هاي بسيار بزرگ مدسيون اسكوئرگاردن (نيويورك) بر پا شده صورت گرفت
در سال 1895 لوتر.اچ.پورتر كتابي منتشر كرد با اين عنوان دوچرخه سواري براي تندرستي وتفريح پورتر در كتاب خود خاصيت دوچرخه سواري را در كم كردن وزن افزايش قدرت بدن وبهبود تنفس شرح داده بود
پايه هاي فدراسيون بين المللي دوچرخه سواري در سال 1900 با تاسيس اتحاديه ي بين المللي دوچرخه سواري ريخته شد مركز اين اتحاديه شهر پاريس بود در حال حاضر فدراسيون دوچرخه سواري اماتور كه ان را به اختصار فياك مي نامند واز طرف كميته ي بين المللي نيز به رسميت شناخته مي شود به كار توسعه هدايت وايجاد مقررات جديد مي پردازد فياك عضو اصلي اتحاديه ي بين المللي المپيك نيز به رسميت شناخته مي شود به كار توسعه هدايت وايجاد مقررات جديد مي پردازد
فياك عضو اصلي اتحاديه ي بين المللي دوچرخه سواري نيز هست. محل دفتر مركزي فياك شهر رم ايتاليا است
مسابقات رسمي دوچرخه سواري
در زبان انگليسي دوچرخه را با باي سيكل BICY CLE مي نامند اين واژه تشكيل يافته از دو بخش BI به معني دوو CYCLE برگرفته از لغت يوناني kyklosبه معني دايره است
در دنيا كمتر كسي است كه دوچرخه وطرز كار ان را نشناسد وكه هدف اصلي صدها ميليون دوچرخه سوار در سراسر جهان كردن تامين تندرستي ونشاط جسمي وروحي يا رفت امد است اما دوچرخه سواري از ورزشهاي محبوب ورايج در همه ي كشورها نيز هست ورزش دوچرخه سواري ورزشي سرعتي استقامتي است كه مسابقات ان در رشته هاي مختلف در جاده وپيست برگزار مي شود
الف)مسابقات جاده اي
جاده هايي راكه براي برگزاري مسابقات دوچرخه سواري در نظر مي گيرند به طور معمول از نظر فني چنان است كه به اندازه ي كافي عرض دارد وفاقد پيچ هاي بسيار تند يا شيب هاي خطر ناك است. از جمله مسابقات جاده مسابقات تور است
مسابقاتي كه در جاده برگزار مي شوند عبارت اند از:
150تا200 كيلومتر انفرادي(تعقيبي)
100كيلومتر تايم تريل تيمي
180كيلومتر تيمي
دور امتيازي
70كيلومتر زنان
ب)مسابقات پيست
منظور از مسابقات پيست رشته هايي از مسابقات دوچرخه سواري است كه در استاديوم هاي مخصوص برگزار ميشود انديشه ي ايجاد چنين استاديوم هايي از انجا بروز كرد كه مردم از تماشاي مسابقاتي كه در جاده برگزار مي شود ودوچرخه سواران به سرعت از مقابل انها مي گذشتند احساس رضايت نمي كردند انها مي خواستند اين مكان را داشته باشند كه در مكان بنشيند وبه تماشاي رقابت گروهها دوچرخه سوار بپردازند استاديوم هاي مخصوص دوچرخه سواري را ولودروم مي گويند
پيست ولدروم سطحي است كه نسبت به سطح افق 33درجه شيب دارد ولودروم دوچرخه سواري درايران در ورزشگاه بزرگ ازادي تهران از نظر فني يكي از بهترينها در دنياست
در پيست اين رشته از مسابقات اجرا مي شود
- يك كيلومتر تريل (انفرادي)
- 200 متر سرعت (انفرادي)
- يك كيلومتر سرعت(انفرادي)
- 4كيلومتر تعقيبي(تيمي)
- 4كيلومتر تعقيبي(انفرادي)
- دو وامتيازي (انفرادي)
- 200متر سرعت بانوان (انفرادي)
لباس دوچرخه سوارها:
دوچرخه سوارهايي كه در مسابقه شركت مي كنند لباس مخصوص مي پوشند اين لباس شامل كلاه ايمني بلوز شلوار كوتاه دستكش وجوراب وكفش مخصوص است
داوران
مسابقات دوچرخه سواري را تعداد زيادي داور به قضاوت مي پردازند وبه امور مختلف ان نظارت دقيق دارند اين داوران عبارت اند از:
داور دور شمار داور زنگ داوران پيچ وطول ها داورخط پايان و وقت نگه دار
برخي از كارهاي كه هنگام مسابقه خطا محسوب مي شود وبراي هر خطا نيز جريمه هايي در نظر مي گيرند كه به شرح زير است:
هل دادن ياكشيدن دوچرخه سوار توسط ديگري به منظور برهم زدن تعادل او قرار گرفتن در باد دوچرخه يكديگر تا مسافت 50متر توقف كوتاه مدت به ميل دوچرخه سوار ويا به منظور تعويض باد دوچرخه سوار ديگر توقف ناگهاني وايجاد حادثه اعمال خشونت ورفتار ناشايست
ترك بدون دليل مسابقه دريافت مواد غذايي در خارج ازمحوطه ي تعيين شده توجه نكردن به علائم نصب شده سدكردن راه دوچرخه سواران ديگر گرفتن فرمان هنگام عبور از خط پايان مسابقه
مسابقات دوچرخه سواري از ورزشها عمومي ومورد توجه در كشورهاي اروپا وامريكاست كشورهاي پيشرفته وصاحب نام در اين ورزش عبارتند از :فرانسه. دانمارك. المان. هلند. لهستان. ايتاليا وشوروي از دوچرخه سواران سرشناس جهان نيز مي توان به اين نام ها اشاره كرد :
ادي مركس(بلژيك) برنارهينو(فرانسه) يوپزوتملك(هلند) برنارترونه(فرانسه)
از قهرمان دوچرخه سواري ايراني كه در ميدان هاي بين المللي پيروزيهاي داشته اند:
جعفر گل طالب. امين سرور. اكبر پوده. داووداخلاقي. خسروحق گشا. حسن خرد. اسماعيل زينعلي. غلامحسين كوهي . منوچهر دانشمند. منوچهر روشن پوروعلي زنگي ابادي
در ايران
دوچرخه را اولين بار كاركنان سفارت انگلستان به ايران اوردند به نظر مردم ساده دل ان زمان انهايي كه بر دوچرخه مي نشستند بچه شيطان نمايي بودند كه از طرف جن وپري وشيطان كمك مي شدند مردم مي گفتند اگر غير از اين باشد كسي نمي تواند خودش را روي دوچرخه نگه دارد
با اين وجود شخصي به نام حسين اقا شيخ چند دستگاه دوچرخه را خريد ودر شمس العماره تهران اولين مغازه ي دوچرخه سازي وكرايه ي دو چرخ را در ايران تاسيس كرد. اين كار به شدت مورد استقبال نوجوانها و جوان ها قرار گرفت و به زودي يك نفر ارمني به نام داديك دومين مغازه ي دوچرخه سازي را در ابتداي خيابان منوچهري تهران باز كرد وطي چند سال كم كم دكان هاي ديگر به انها اضافه شودن ودوچرخه سواري عموميت يافت
قوانين ومقررات :
از ابتداي تاريخ انسان همواره در اين ارزو بوده كه هرجه سريع تر بتواند از نقطه اي به نقطه ي ديگر برود اختراع چرخ وبه وجود امدن انواع گاري ارابه ها وكالسكه ها توانست اين ارزوي ديرينه را تا حدي براورد سازي دوچرخه وسيله ساده وسبك وانفرادي است كه هم براي رفت امد سريع تر وهم به منظور تفريح وسرگرمي وورزش به كار مي ايد
از همان سال هاي ابتدايي اختراع دوچرخه دوچرخه سوارهايي كه به تدريج در كار خود مهارت يافتند پي بردند كه با اين وسيله مي توانند به رقابت بپردازند و مسابقاتي براي ان برگزار كنند
اولين مسابقات دوچرخه سواري به صورت طبيعي وخود جوش بين دوچرخه سوارها برگزار مي شد وبيشتر به خاطر تفريح بود تا يك وسيله ي واقعي وجدي ولي باشگاه هاي دوچرخه سواري كه داير شدند مسابقات هم شكل بهتر شكل گرفتند
نخستين مسابقه دوچرخه سواري در سال 1868 در محلي به نام هندون در انگلستان انجام شد
در همين سال يك كارخانه سازنده ي دوچرخه در فرانسه مسابقه اي نمايشي به مسافت 1200 كيلومتر (دور فرانسه) ترتيب دادند تابراي محصولات خود تبليغ كند در سال 1868 نخستين مسابقه ي بين المللي دوچرخه سواري در جاده بين دو جاده پاريس و روان برگزار شد نقطه ي شروع اين مسابقه طاق پيروزي در پاريس بود واز ميان 323 شركت كننده در اين مسابقه ي تاريخي يك انگليسي به نام جيمز مور به مقام نخست رسيد در سال 1876 شخصي به نام اف. ال دادز در دانشگاه كمبريج لندن توانست 25 كيلومتر را در زماني كمتر از يك ساعت ركاب بزند ونخستين ركورد دار سرعت در دوچرخه سواري باشد
