بخشی از مقاله
چکیده
با توجه به گستردگی کشور ایران و نیز تنوع فرهنگی و قومی آن، پژوهش و تحقیق در مورد حقوق
اجتماعی و قانونی قومیتها و اقلیتهای گوناگون لازم و ضروری میباشد. هدف تحقیق حاضر بررسی فرصتهای قانونی در ایران در راستای تقویت زبان و ادبیات قومی با تاکید بر قوم لر بوده است که در این راستا با استفاده از منابع و مستندات مختلف و خصوصا قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، برخی فرصتهای قانونی به منظور تقویت حقوق قومی یادآوری شده است. روش تحقیق توصیفی و مبتنی بر مطالعات اسنادی میباشد. نتیجه تحقیق نیز به این صورت بوده است که علیرغم وجود فرصتها و مجراهای قانونی برای توسعه ادبیات قومی، متاسفانه در این مورد هیچ اقدامی توسط مسئولین استان لرستان و نیز مردم صورت نگرفته است. به طور مثال با وجود حق تدریس زبان مادری در کنار زبان رسمی یا داشتن حق روزنامه به زبان قومی، هیچ یک از این اقدامات در لرستان انجام نشده است.
کلید واژه: فرصتهای قانونی، ایران، زبان و ادبیات قومی، قوم لر
مقدمه وجود اقلیتهای قومی"زبانی"نژادی و دینی"با گرایش های مختلف ناشی از فرهنگ و تمدن
متفاوت"موجبات تنوع فرهنگی و اجتماعی هر کشوری را فراهم می کند. اهمیت این امر در جهان کنونی که رقابت کشورها برای کسب جایگاه مطلوب در عرصه ی دست یابی به جایگاه فوق"رعایت حقوق اقلیت ها در تمام جنبه های زندگی و تصریح به ان حقوق در قانون اساسی به عنوان محکم ترین سند ملی و خاستگاه اراده ی ملت است(اریا منش، 1390، .(77
"قوم"اجتماعی"از افراد است که دارای "سرنوشت مشترک""احساس مشترک"و"انحصار نسبی منابع ارزشمند مشترک"(پاداش. زور. احترام و معرفت)میباشند و در ارتباط با سایر گروه ها و اقوام و بر اساس رموز و نمادهای فرهنگی مشترک در یک میدان تعامل درون گروهی با کسب هویت جمعی مبدل به"ما"شوند. بر اساس تعریف مذکور، قومیت یک پدیده فرهنگی_اجتماعی است و اقوام نیز بر اساس تفاوتهای فرهنگی(نمادها، ارزش ها.هنجارها و مناسک) و اجتماعی (خصوصیات رابطه ای)از یکدیگر متمایز میشوند (یوسفی، 1380، .(2 بنابرین هویت قومی به معنای احساس تعهد و تعلق و وفاداری به نهاد های قومی است. هویت قومی یک از انواع هویتهای جمعی است که بر عنصر اگاهی به وجود خود و تشخیص عناصر فرهنگی یک گروه تاکید دارد و آن را از سایر گروه های متمایز ازان جدا می کند، به عبارت دیگر هویت قومی سازمان اجتماعی تفاوت فرهنگی است. دنیای هویت شخصی که مورد تایید اجتماع است و به صورت عمومی بیان میشود (جلای پور و
قنبری، 1388، 169 و 170، به نقل از بارث، .(1969
هدف تحقیق حاضر بررسی فرصتهای قانونی در ایران در راستای تقویت زبان و ادبیات قومی با تاکید بر قوم لر بوده است که در این راستا با استفاده از منابع و مستندات مختلف و خصوصا قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، برخی فرصتهای قانونی به منظور تقویت حقوق قومی یادآوری شده است.
روش تحقیق توصیفی و مبتنی بر مطالعات اسنادی میباشد.
قومیت
گروهی با نسبت فرهنگی مشترک و احساس هویتی مشخص که آن را به عنوان یک گروه قـومی از لحاظ ویژگی های خاص فرهنگی از سایر اعضای جامعه خود متمایز هستند (احمدی..1382به نقـل از عراقیه و دیگران، (63قومیت در واقع یک دارایی جمعی ویا چیزی مربـوط بـه یـک گـروه خـاص نیست. بلکه یک رابطه اجتماعی است که در ان کنشگران اجتماعی خود را مشـاهده کننـد.و توسـط دیگران به عنوان حمایت هایی از نظر فرهنگی مجزا دیده شوند.
