بخشی از مقاله
جايگاه حفظ قرآن
آن كـه اسـلام را بـپـذيـرد, فرمانبردار باشد و قرآن راقرائت و حفظ كند, هر سال دويست دينار از بـيـت الـمـال بهره مند مى شود, و اگر در دنيا به طور كامل به اوداده نشود, روز قيامت - كه نياز بيش ترى دارد-دريافت خواهد كرد.
امام على (ع ) اهميت
ويژگى هاى قرآن و سفارش هاى پيوسته ى پيامبر اسلام (ص )درباره ى آن سبب شد تا اين كتاب در سرتاسر زندگى مردم راه يابد وهمه چيز مسلمانان گردد, به ويژه آن كه مؤمنان آن روزگار جز قـرآن كـتـابى نداشتند و تلاوت , حفظ, تعليم و تعلم به آن اختصاص داشت .
حفظ قرآن همواره , به عـنـوان يك سنت و عبادت بزرگ , در ميان مسلمانان مطرح بود و حتى پس از پديد آمدن صنعت چـاپ نـيـزمـوقعيت خود را حفظ كرد.
اين امر در پرتو جايگاه والاى قرآن و حفظآن تحقق يافت , جايگاهى كه مى توان آن را در ابعاد مختلف زير موردبررسى قرار داد.
قرآن
قـرآن دربـاره ى بـه خـاطـر سـپـارى كتاب خدا تنها دريك جا سخن به ميان آورده است .
آنجاكه مى فرمايد: [و اذكرن مايتلى فى بيوتكن من آيات اللّه و الحكمة ان اللّه كان لطيفا خبيرا.
حـكـمت و آيات الاهى را كه در خانه هاى شما تلاوت مى شود, به خاطر بسپاريد.
[ بدانيدكه ] همانا خداوندمهربان و از همه آگاه است .
[ذكـر] درايـن آيـه در قـبـال نـسيان (فراموشى ) به معناى حفظ و به خاطر سپردن است .
خـداونـد مـتـعـال در ايـن آيـه و آيـات قبل وظايفى را براى زنان پيامبراسلام (ص ) معين ساخته اسـت .
آخـريـن وظـيـفـه درايـن آيه بيان شده است .
به آنان سفارش مى كند هرچه از كلام الاهى درخانه هايتان نازل مى شود, به خاطر بسپاريد و آن ها را در زندگى خويش به كار ببنديد.
ايـن آيـه در واقع ارزش حفظ قرآن را براى مسلمانان گوشزدمى نمايد.
مخاطبان آيه , زنان رسول خـدايـنـد امـا از آن جـا كـه اسـاس شـريـعـت بـر حـفظ قرآن و سنت پيامبر گرامى (ص ) است , مى توان گفت : در واقع مخاطب آيه گروهى خاص نيست و همه ى مسلمانان در تمسك به قرآن و سنت و حفظ آن شريكند.
احاديث
مـعـصـومـان (ع ) در ايـن بـاره سخنان بسيار دارند و در موارد مختلف به فراخور آگاهى و ايمان مـخاطبان شان به آن اشاره كرده اند.
گفتارپيشوايان دين نشان مى دهد حفظ قرآن چنان اهميت دارد كـه بسيارى از مقام هاى معنوى جز به يارى آن به دست نمى آيد.
بخشى از اين مقام ها عبارت است از:
1 - هم نشينى با فرشتگان
امام صادق (ع ) مى فرمايد: [الحافظ للقرءان العامل به مع السفرة الكرام البررة .
حافظ قرآنى كه به آن عمل كند, با فرشتگان پيغام برونيك رفتار هم نشين خواهد شد.
گروهى اين روايت را ذيل آيه ى [باءيدى سفرة .
كرام بررة .
ذكر كرده اند و معتقدند مراد از[سفرة ] (سفيران ) حافظان , قاريان ,كاتبان قرآن و دانشمندانى است كه در هر عصرى آيات خداوند را ازدستبرد شياطين محفوظ مى دارند.
ايـن تـفـسـير درست نمى نمايد, زيرا خداوند مى فرمايد: آيات الاهى به دست [سفيران نيك رفتار] سپرده شده است و روايت نشان مى دهد كه حافظان هم نشين سفيرانند نه خود آن ها.
سـخـن امام صادق (ع ) بر همراهى و هم نشينى حافظان و مفسران با سفيران گواهى مى دهد.بى تـرديـد وقتى دانشمندان و حافظان قرآن كارى شبيه فرشتگان و حاملان وحى انجام مى دهند, با آن ها در يك جايگاه و رتبه قرار مى گيرند.
2 - در شمار بزرگان امت جاى گرفتن
امام صادق (ع ) مى فرمايد: [اشراف امتى حملة القرءآن و اءصحاب الليل .
بزرگان امت من , قاريان و حافظان و شب زنده دارانند.
3 - ايمنى از عذاب الاهى
امير مؤمنان (ع ) مى فرمايد: [اقرؤواالقرآن و استظهروه فان اللّه تعالى لا يعذب قلبا وعى القرآن .
قـرآن تـلاوت كـنـيـد وآن را به خاطرسپاريد, زيرا خداوندمتعال دلى كه قرآن در آن باشد عذاب نمى كند.
حـفـظ قـرآن مـجيد و انس با آن , انسان را در مسير عمل به وحى وبهره جستن از معارف آن قرار مى دهد و در نتيجه از آتش دوزخ مصون مى دارد.
پيامبراكرم (ص ) مى فرمايد: [لوكان القرآن فى اهاب ما مسته النار.
اگر قرآن در پوستى باشد, آتش بدان نخواهد رسيد.
4 - آبادى قلب
رسول خدا(ص ) مى فرمايد: [ان الذى ليس فى جوفه شيى ء من القرآن كالبيت الخراب .
كسى كه در درونش چيزى [ سوره ياآيه يى ] از قرآن نباشد, مانند خانه ى ويران است .
چـنـان كـه خـانه ى ويران نزد مردم ارزش ندارد, دل تهى از آيات الاهى نيز نزد خداوند بى ارزش اسـت .اسـاس شـرافت و ارزش انسان هاتقوا و انس با قرآن است .
روح مانند بدن به غذا نياز دارد و غذاى آن قرآن و معارف الاهى است .
دلى كه از كلام وحى بى بهره باشد, مرده و چون خانه ى ويران است .
5 - مشمول آمرزش الاهى
رسول خدا(ص ) فرمود: [من قرء القرآن عن حفظه ثم ظن ان اللّه تعالى لا يغفره فهو ممن استهزء بايات اللّه .
كـسـى كـه قرآن را از حفظ بخواند و گمان كند خداى تعالى او را نمى آمرزد, در شمار كسانى كه آيات الاهى رابه تمسخر گرفته اند, جاى دارد.
6 - پاداش مضاعف
امام صادق (ع ) فرمود: [ان الذى يعالج القرآن و يحفظه بمشقة منه و قلة حفظ له اجران .
هـركـس در فـراگـيرى قرآن بكوشد و به سبب كمى حافظه آن را به سختى حفظ كند دو پاداش دارد.[ پاداشى براى حفظ آن و پاداشى براى تحمل سختى آن ]
7 - پذيرفته شدن شفاعت
رسول خدا(ص ) فرمود: [من قرءالقرآن حتى يستظهره و يحفظه ادخله اللّه الجنة و شفعه فى عشرة من اءهل بيته كلهم قد وجبت لهم النار.
هـركه [ آن قدر ] قرآن بخواند تا حفظ شود, خداوند او رابه بهشت داخل خواهد كرد و شفاعتش را درباره ى ده تن از خانواده اش - كه آتش بر آن ها واجب شده ,مى پذيرد.
آرى , قـرآن در حـق مـؤمنان شفاعت مى كند و آنان را به بهشت رهنمون مى شود,
حافظ و حـامـل قرآن نيز چون قرآن توان شفاعت دارد.
البته شفاعت حافظان با قرآن تفاوت دارد.
شفاعت قـرآن فـراگـيراست , ولى شفاعت حافظ قرآن محدود بوده , تنها درباره ى خانواده اش و آن هم به تعداد انگشتان دست پذيرفته مى شود.
8 - بالاترين درجات بهشت
رسول خدا(ص ) فرمود: [عدد درج الجنة عدد آى القرآن فاذا دخل صاحب القرآن الجنة قيل له :ارقا و اقرء لكل آية درجة فلا تكون فوق حافظ القرآن درجة .
درجـات بـهـشـت بـه تـعـدد آيـه هـاى قـرآن است .
چون صاحب قرآن داخل بهشت شود, به وى مـى گـويندبخوان وبالا رو كه هر آيه يى رادرجه يى است .
پس برتر ازدرجه ى حافظ قرآن درجه يى نيست .
