بخشی از مقاله
هدف از این پژوهش بررسی رابطه اعتیاد به اینترنت با سلامت روان در کاربران خانگی شهر اهوازدر سال 91 بود. که از بین آنها 108 نفر به عنوان نمونه به صورت تصادفی انتخاب شدند. براي جمع آوري داده ها از پرسشنامه هاي اعتیاد به اینترنت ( (I AT وسلامت روان ( (SCL-25 استفاده شد. تحقیق حاضر از نوع همبستگی بود و نتایج ناشی از تحلیل داده ها با روش ضریب همبستگی پیرسون با سطح معنی داري ( p=0/0001 ) نشان داد که بین اعتیاد به اینترنت و سلامت روان رابطه وجود دارد.
کلید واژگان : اعتیاد به اینترنت ، سلامت روان ، کاربران خانگی اینترنت
١ . کارشناس ارشد روان شناسی عمومی(-(M.A استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد آبادان- -09169226441
sara_h_481@yahoo.com
١
مقدمه :
امروزه و در عصر حاضر که عصر تکنولوژي نام گرفته است ، فضاي سایبري که عمده ترین آن شبکه جهانی اینترنت می باشد ، در هر خانه و خانواده اي جایگاه خود را پیدا کرده و تاثیر چشمگیري در شکل دهی فرهنگ ، هویت وارزش هاي اجتماعی بر جاي گذاشته است. در جامعه امروز ما استفاده از فضاي مجازي در میان همه گروههاي اجتماعی اعم از زن و مرد و پیر وجوان ، با سواد و بی سواد از جذابیت خاصی بر خوردار است به گونه اي که استفاده از این تکنولوژي امري اجتناب ناپذیر گردیده و زندگی را براي کسانی که به آن خو گرفته اند دشوار می سازد.اینترنت نیز مانند هر تکنولوژي دیگر همراه با فواید بسیاري که در راستاي پیشرفت جوامع دارد پیامدها و آثار نامطلوبی را نیز به همراه می آورد. هر خانواده ممکن است در معرض انواعی از آسیب هاي ناشی از فضاي سایبري که گسترده ترین آن را اینترنت در بر می گیرد، قرار گیرد. با توجه به اینکه خانواده رکن اصلی و مهم جامعه را تشکیل می دهد بررسی تاثیرت منفی و آسیب هاي ناشی از استفاده نا بهنجار فضاي مجازي امري خطیر و بسیار ضروري می باشد
(عبداللهیان،.(1384
لین و تی ساي ( 2002 )2 بیان نموده :از زمانی که اینترنت تبدیل به یک وسیله ارتباطی در دسترس همگان شد ، به عنوان ابزاري براي کج روي هم مورد استفاده قرار گرفت .افراد در فضاي مجازي به خاطر داشتن ویژگی هایی چون جهانی و فرامرزي بودن ، جذابیت و تنوع ، آزادي ارتباطات ،سهولت و در دسترس بودن ، گمنامی کاربران ، گریز از واقعیت و آرمان گرایی.....، بسیار سهل تر از فضاي واقعی می توانند مرتکب اعمال انحرافی شوند(نقل از میرحسینی،
.( 1390
عمده ترین آسیب هاي وارده از فضاي مجازي به 3 گروه اصلی تقسیم می گردند که عبارتند از:
الف - آسیب هاي فرهنگی و اجتماعی : (کم رنگ شدن ارزشهاي مترقی ، سرقت اطلاعات ((هکرها )) ، به خطر افتادن حقوق مادي و معنوي مولفین ، گسترش محصولات فرهنگی منحطط و ...).
ب - آسیب هاي اقتصادي : ( کلاهبرداري و سوء استفاده مالی ، حراج هاي اینترنتی ).
Ì –آسیبهایروانیناشی از اعتیاد به اینترنت:3 (بازداري زدایی ، بحران هویت و اختلال در شکل گیري شخصیت ،اختلالات خلقی و پرخاشگري، انحرافات اخلاقی و جنسی )(کیا ،.(1378
اینترنت به خودي خود ابزار بی ضرریست ، اما استفاده بیش از حد و نادرست آن خطر اعتیاد به اینترنت را به دنبال دارد که این پدیده مشکل عمده اي را براي بهداشت روانی جامعه ایجاد کرده است . شاید به جرات بتوان گفت شایع ترین آسیبی که در حال حاظر خانواده ها به خصوص دامنه سنی نوجوان و جوان را درگیر نموده است اعتیاد به
2-Lin & Tsai 3 -Internet Addiction
٢
اینترنت می باشد،. اعتیاد به اینترنت به معناي استفاده بیش از حد یا نا معقول و بیمارگونه از اینترنتناستی است(
زایی،ناصر،.( 1388
افراد در این حالت ساعت ها و روزها وقت خود را صرف ارتباط درون شبکه ي می کنند، توان قطع این ارتباط را
ندارند ، و علاقه اي به ترك کامپیوترشان نشان نمی دهند ، کم می خوابند ، غذا نمی خورند ، از روابط اجتماعی و
خانوادگی خود کناره گیري کرده ،................ و در نهایت فعالیت هاي زندگی واقعی و روابط اجتماعی آنان از هم فرو
می پاشد ( یانگ و تانگ4، .( 2004
دکتر یانگ5 نیز معتقد است که اگر چهزمانْ تنها عامل تعیین کننده در تعریف اعتیاد به اینترنت نیست، ولیعموماً
معتادان بین 40 تا 80 درصد از وقت خود را با جلساتی که ممکن است هر کدام حتی تا 20 ساعت طول بکشد،
صرف میکنند و این کار باعث می شود اختلالاتی در میزان و زمان خواب کاربر به وجود آید.
در موارد شدید حتی قرصهاى کافئین براى تسهیل زمان طولانیترى در اینترنت بودن مصرف میشود. این اختلال،
خستگی بیش از اندازه در بدن ایجاد میکند که کارکرد درسی و شغلی را تحث تأثیر قرار می دهد و ممکن است
نظام ایمنی بدن را ضعیف کند و فرد نسبت به بیمارى ها آسیب پذیري بیشتري پیدا کند(یانگ ،.(1998
صادقیان ( ( 1384 در مورد رابطه استفاده بیش از حد از اینترنت با سلامت روان می گوید :بهترین راه براي رشد
فکري و هویت یک نوجوان ، تعامل با دیگران و یادگیري از طریق تجربه است، اما وقتی نوجوان زمان زیادي را با
اینترنت سپري می کند انگیزه اش براي تعامل با دیگران کم شده و توانایی کمتري در حفظ دوستی هاي واقعی دارد.
همچنین وقت کمتري را صرف صحبت با خانواده نموده ، احساس تنهایی و انزوا روز به روز در وي گسترش ، و
افسردگی در او نمودار می گردد و سلامت روان 6فرد به خطر می افتد به همین علت با اینکه روشهاي ارتباط با
دیگران از طریق اینترنت افزایش یافته وپست الکترونیک، پیام هاي کوتاه ، چت روم ها ، وب وپایگاههاي اینترنتی
روشهایی براي گسترش و حفظ روابط اجتماعی قرار گرفته اند ، اما به علت استوار بودن ارتباطات در فضاي سایبري
بر اساس متن و بی بهره بودن از نشانه هاي بصري و شنیداري و عدم تعامل رودررو از پایین ترین سطح کیفیت
برقراري ارتباط ، برخوردارند.
سلامت روان مفهومی است که چگونگی تفکر،احساس وعملکرد ما رادرمواجه باموقعیتهاي زندگی نشان میدهد
.درواقع سلامت روانی عبارت است از رفتار موزون وهماهنگ باجامعه،شناخت وپذیرش واقعیتهاي اجتماعی وقدرت
سازگاري باآنهاوارضاي نیازهاي خویشتن بهطور متعادل. به بیان دیگر میتوان گفت:سلامت روان قدرت آرام زیستن
وباخودودیگران در آرامش بودن است وسلامت روانی درقالب پدیدههاي روانی- اجتماعی مستلزم درك وتفسیردرست
است ازامور مرتبط (شهرکی واحدوهمکاران، .(1389
