بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش به منظور بررسی ارتباط رهبری اخلاقی و تعهد سازمانی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شیراز (ساختمان مرکزی)انجام شد . برای سنجش رهبری اخلاقی در این پژوهش از مدل براون و همکارانش و برای سنجش تعهد سازمانی از مدل تعهد سازمانی آلن و مایر که دارای سه بعد تعهد عاطفی،هنجاری و مستمر می باشد ،استفاده شد. جامعه آماری پژوهش را کارکنان رسمی شاغل در ساختمان مرکزی دانشگاه علوم پزشکی شیراز در سال 1831 تشکیل می داد که تعداد آن ها 232 نفر بود . روش این پژوهش توصیفی- همبستگی است . تحلیل داده ها حاکی از آن بود که میزان رهبری اخلاقی و تعهد سازمانی کارکنان از سطح متوسط بالاتر است و بین رهبری اخلاقی و تعهد سازمانی رابطه معناداری وجود دارد به طور کلی اخلاقی بودن مدیران بر تعهد سازمانی کارکنان موثر است .
-1 مقدمه از مهمترین نهادهای خدماتی کشور با آن روبرو هستند و حل آن برای آنها
نیروی انسانی مهمترین سرمایه سازمان هاست و هرچه این سرمایه از حائز اهمیت می باشد ، این است که علیرغم هزینه های زیاد و سرمایه های
فراوان جهت بکارگیری نیروی انسانی در دانشگاه پس از مدتی کارکنان
کیفیت مطلوب و بالاتری برخوردار گردد احتمال موفقیت، بقا و ارتقای
مذکور انگیزه خود را جهت خدمت در قسمتهای مختلف دانشگاه (آموزشی ،
سازمان بیشتر خواهد بود، لذا باید در مورد بهبود کیفی نیروی انسانی سعی
درمانی ، اداری ، خدماتی ، .........) از دست داده و بعضا از سازمان مذکور
فراوان نمود چرا که این اقدام هم به نفع سازمان است و هم به نفع افراد اما
جدا و جذب مراکز خصوصی می شوند . حل این معضل مستلزم انجام
تنها آموزشهای تخصصی شامل این اقدام نمی گردد بلکه نگرش ها و تعدیل
پژوهش های علمی در مورد سطح تعهد سازمانی در کارکنان دانشگاه های
ارزش های افراد را هم شامل می شود . یکی از مهمترین این نگرش ها
علوم پزشکی ، بتوان سطح ارائه خدمات بهداشتی و درمانی را در کشور ارتقا
تعهد سازمانی است . توجه به تعهد نیروی انسانی چه در بخش دولتی و چه
داد .(2) رهبری یکی از وظایف مدیریت را تشکیل می دهد . شیوه فعالیت
در بخش خصوصی اهمیت زیادی دارد برای بخش دولتی که در پی تامین
یا رهبری رهبران می تواند تعهد ،عملکرد شغلی ، رضایت و رفتارهای
آسایش و آرامش مردم و توسعه مشارکت مردم است تعهد منابع انسانی
اخلاقی زیردستان را افزایش یا کاهش دهد(.(8 رهبری اخلاقی طی سالهای
نقش بسزایی دارد. تعهد سازمانی بر بسیاری از متغیرها نظیر رضایت
آغازین هزاره سوم میلادی در حوزه ایجاد یک فضای کاری سالم و به
شغلی،غیبت،ترک خدمت،استرس شغلی و عملکرد تاثیرگذار می باشد . (1)
واژههای کلیدی
رهبری اخلاقی ، فرد اخلاقی ، مدیر اخلاقی ، تعهد سازمانی ، تعهد عاطفی،تعهد هنجاری، تعهد مستمر
علیرغم ضرورت توجه به بحث تعهد سازمانی ، بررسی ها نشان می دهد واسطه پیامدهای سازمانی ، گروهی و فردی که به همراه دارد ، به شدت
مورد توجه قرار گرفته است .( 4) رفتار و نگرش های رهبر بر زیردستان و
یکی از مسائل عمده ای که دانشگاههای علوم پزشکی کشور ، به عنوان یکی
سرنوشت سازمان آنها تاثیر می گذارد. لذا یکی از مهمترین وظایف رهبر
داشتن یک دیدگاه اخلاقی در مدیریت است . رهبری که به طور اخلاقی عمل می کند بی نهایت موفق خواهد بود و رهبری که یک اساس اخلاقی در رفتار و فعالیت های خود نداشته باشد شکست می خورد ( . (5 پیروان وقتی که دارای رهبرانی اخلاقی هستند از رهبران خود راضی تر و متعهدتر به سازمان می شوند(. (6 نتایج تحقیقات اولیه نشان می دهد که رهبری اخلاقی به طور مستقیم با رفتارهای متقابل اجتماعی زیردستان رابطه مثبت و با رفتارهای غیربهره ور و غیرمولد مثل انحراف در محیط کار رابطه ی منفی دارد(.( 5 چون رهبران بر رفتار دیگران در سازمان و به طور زیادی بر عملکرد سازمانی تاثیر دارند ، چنین تفسیر می شود که رهبری اخلاقی اهمیت فوق العاده ای دارد. حال با عنایت به اهمیت تعهد و نقشی که رهبری اخلاقی ممکن است در ارتقای آن ایفا کند ، مساله این تحقیق بررسی رابطه ی تعهد سازمانی با رهبری اخلاقی است . به همین خاطر ابتدا مبانی نظری رهبری اخلاقی و تعهد سازمانی مورد بحث قرار گرفته سپس با ارائه مدل مفهومی ارتباط رهبری اخلاقی و تعهد سازمانی بررسی گردیده است.
-2 مبانی نظری پژوهش
در دهه گذشته تعهد سازمانی جایگاه مهمی را در تحقیقات مربوط به رفتار سازمانی به خود اختصاص داده است زیرا یکی از شاخص های برتری یک سازمان به سازمان دیگر دارا بودن نیروی انسانی متعهد می باشد . (7) پژوهشگران سازمانی می پذیرند که هنوز اتفاق نظر در تعریف تعهد سازمانی وجود ندارد . و مفاهیم متفاوتی برای تعهد سازمانی ارائه شده است . وجه اشتراک این تعاریف آن است که همگی آن را نوعی پیوستگی و ارتباط با سازمان دانسته اند . ماودی ، پورتر و استیرز تعهد سازمانی را به عنوان یک سازمان یک سازه چندبعدی چنین تعریف کرده اند " نیرومندی نسبی هویت فرد با داشتن یک شغل و درگیر شدن با آن همراه است از نظر مفهومی این هویت با سه عامل مشخص می شود الف) باور داشتن و پذیرفتن اهداف و ارزش های سازمان ب) تمایل به نشان دادن تلاش قابل ملاحظه به نفع سازمان و پ) تمایل قوی به ماندن در سازمان " ( .(3
مایر و آلن تعهد سازمانی را اینگونه تعریف می کنند ؛ ارتباط روانی بین کارکنان و سازمانشان که این ارتباط باعث می شود که احتمال کمتری وجود داشته باشد که کارکنان داوطلبانه سازمان را ترک کنند (1) .آلن و مایر تعهد سازمانی را ابعاد سه گانه زیر تقسیم نموده اند: