بخشی از مقاله
چکیده
هدف این تحقیق "بررسی و تبیین رابطه مولفه های سبک رهبری تحول گرا با کیفیت زندگی کاری کارکنان در سازمان مرکزی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان گلستان" است. روش تحقیق مورد استفاده در این تحقیق، توصیفی و از نوع همبستگی - کاربردی بوده است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه مدیران و کارکنان بانک های مورد مطالعه می باشد که جامعه آماری مدیران 40 نفر و جامعه آماری کارکنان 440 نفر است که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان حجم نمونه برای مدیران 36 نفر و کارکنان 205 نفر استخراج گردیده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و آزمون های کلموگروف اسمیرنوف، آلفای کرونباخ و آزمون رگرسیون و تحلیل واریانس استفاده شده است. نتایج حاصل از فرضیه اصلی پژوهش نیز حاکی از آن بود که بین رهبری تحول گرا با کیفیت زندگی کاری کارکنان رابطه معناداری وجود دارد. و طبق فرضیه های فرعی تحقیق بین رهبری تحول گرا با مولفه های - قانون گرایی، توسعه قابلیت های فردی، وابستگی اجتماعی، یکپارچگی و انسجام اجتماعی، و فضای کلی زندگی کاری - رابطه وجود دارد و بین رهبری تحول گرا با مولفه های منصفانه بودن پرداخت، تامین فرصت رشد و محیط کاری ایمن و بهداشتی رابطه یافت نشد.
.1 مقدمه
بحث رهبری و تاثیر آن براثربخشی سازمان سابقه طولانی دارد و تاکنون مورد بررسی و بحث صاحب نظران این رشته بوده است. شروع مباحث رهبری با تئوری های شخصیتی بوده است. این تئوری ها در مورد صفات رهبران بزرگ بحث کرده اند که براساس آنها رهبر براساس صفات درونی که با آن به دنیا می آید، توصیف می شود. بعد از تئوریهای شخصیتی، تئوریهای رفتاری و سپس تئوریهای اقتضایی مطرح شدند. در سالهای اخیر و در بازگشتی آگاهانه نسبت به ایده ها و رویکرد نظریه های شخصیتی رهبری و در قالبی نو و تحت عناوینی مانند نظریه های اسناد رهبری، نظریه رهبری فرهمند، رهبری خدمتگذار، رهبری ممتاز، نظریه رهبری مبادله ای، و رهبری تحول آفرین تغییرات ویژه ای در نظریه پردازی صورت گرفته است. یکی از نظریه های رهبری که در مطالعات مرتبط با توانمند سازی کارکنان به آن استناد شده و از مبنای قوی در نظریه های انگیزشی برخودار است، نظریه تحول آفرین است.
رهبری تحول آفرین، بخشی از پارادایم جدید رهبری است و بیانگر فرآیندی است که افراد را متحول می کند و با ارزش ها، خصیصه های اخلاقی و اهداف بلندمدت در ارتباط است رهبری تحول آفرین، بینشی را به پیروان القا می کند و آنها را بر می انگیزد تا به چیزهای فوق العاده یا فراتر از انتظارات دست پیدا کنند - حسن پور و نیاکان، 1386، . - 42 از آنجایی که مراکز علمی و آموزش عالی به عنوان سازمانهای دانش بیان و یادگیرنده طلیعه دار و الگوی موفقیت در اجرای برنامه های تحول در فضای متغیر و پرتلاطم عصر حاضر هستند، بررسی متغیرهای رهبری تحول گرا به عنوان یک رکن اساسی در ایجاد تغییر و کیفیت زندگی کاری به عنوان پدیده حائز اهمیت در منابع انسانی موضوعی چالش برانگیز در دانشگاه ها است. بدین رو هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی چگونگی و تبیین رابطه بین »رهبری تحول گرا« با »کیفیت زندگی کاری« کارکنان در سازمان مرکزی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان گلستان می باشد. با این اوصاف سئوال اصلی تحقیق این است : آیا بین رهبری تحول گرا با کیفیت زندگی کاری کارکنان در سازمان مورد مطالعه، چگونه است؟
.2 پیشینه تحقیق
در پژوهشی با عنوان "بررسی رابطه میان هوش عاطفی با رهبری تحول گرا و اثربخشی" که توسط راینا و شارما - 2013 - صورت گرفت. به این نتیجه دست یافتند که بین هوش عاطفی و رهبری تحول گرا رابطه مثبتی وجود دارد و مهارتهای رهبری تحول گرا می تواند باعث تقویت و تضعیف هوش عاطفی کارکنان شود و همچنین رابطه مثبت بین اثربخشی و هوش عاطفی و رهبری تحول گرا تایید گردید.پژوهشی با عنوان »تاثیر رهبری معنوی و عدالت سازمانی بر کیفیت زندگی کاری« توسط نظری پور و همکاران - 1391 - انجام شد.
جامعه آماری این تحقیق کارکنان دانشگاه اصفهان بودند که حجم نمونه 142 نفری تعیین شد. که برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه استاندارد استفاده شد. و داده های تحقیق بر اساس تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد رهبری معنوی برعدالت سازمانی و کیفیت زندگی کاری تاثیر مثبتی دارد. ملکی و همکاران - 1390 - در پژوهش با عنوان »رابطه رهبری معنوی و کیفیت زندگی کاری کارکنان « به این نتیجه دست یافتند: بین رهبری معنوی و 7 بعد آن - چشم انداز سازمانی، عشق به نوع دوستی، ایمان به کار، احساس معنی داری، عضویت در سازمان، تعهد سازمانی و بازخورد عملکرد - با کیفیت زندگی کاری کارکنان در مرکز آموزشی درمانی هاشمی نژاد رابطه معنی دار و مثبت وجود دارد.
.3 روش تحقیق
روش تحقیق حاضر از حیث هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر کلیه مدیران 40 نفر و کارکنان440 نفر سازمان مرکزی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان گلستان با استفاده از روش کرجسی و مورگان حجم نمونه 205 نفر بدست آمده و جامعه آماری مدیران 40 نفر می باشد که حجم نمونه 36 نفری از جدول مذکور استخراج شده است. روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی است.
.4 تجزیه و تحلیل داده:
برای بررسی اثرات هر کدام از گویه های مورد مطالعه در پرسشنامه های سبک رهبری تحول گرا با کیفیت زندگی کاری کارکنان از رگرسیون خطی ساده استفاده می شود. در این روش رابطه خطی بین مجموعه از متغیر مستقل با یک متغیر وابسته را به شیوه ای مطالعه می نماید که در آن، روابط موجود فیمابین متغیر مستقل نیز مورد ملاحظه قرار گیرد.و در نهایت در قالب یک ترکیب خطی به نمایش در آید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون رگرسیون و تحلیل واریانس استفاده گردید.
فرضیه اصلی: بین سبک رهبری تحول گرا با کیفیت زندگی کاری کارکنان در سازمان مرکزی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان گلستان ارتباط معناداری وجود دارد.
