دانلود مقاله زمین شناسی مختاران

بخشی از مقاله

زمين شناسي مختاران

7- بررسي و ارزيابي كيفي بنام قرضه
بنام قرضه مورد نظر در طراحي آبخيزداري عمدتا شامل منابع سنگي و خاكي است كه در اجراي انواع سازه هاي خاكي و سنگي بكار مي روند. در حوزه مورد مطالعه به لحاظ منابع فوق محدوديتي وجود ندارد زيرا هم به لحاظ حوزه و هم به لحاظ تنوع واحدهاي زمين شناسي به اندازه كافي منابع فرق در دسترس مي باشند. (نقشه منابع قرضه پيوست) منابع سنگي به صورت سنگ لاشه با قابليت چكش خواري مناسب نبوده و تفاوتهايي در آن ها ديده مي شود لذا استفاده از آنها را اولويت بندي نموده و به شرح ذيل معرفي مي گردد.

7-1 منابع سنگي:
7-1-1 سنگ لاشه:
مقاومت و استحكام قابل ؟ و خاصيت چكش خواري و بلوك دهي از خصوصيات منابع سنگ لاشه مي باشد. در حوزه مورد مطالعه سنگهاي آهكي نوموليتي 0ئوسن (En)، سنگهاي داسيتي (Ed)، انواع سنگهاي آندزيتي (ah, aa, ao) سنگهاي ميكروديوريتي (Eda)، در اولويت مي باشند. اين واحدهاي سنگي از لحاظ فاليتولوژيكي و مقاومت از استحكام لازم و قابل قبول برخوردار مي باشند.

در اولويت بعدي واحدهاي سنگي شامل ماسه سنگ و مارن ائدسن (Ems)، ماسه سنگ و شيل و اسپليت (kssp)، برش و آگلومرا (Ebr)، گابرو (gb)، و آميزه هاي رنگين (cm) مي توانند مورد استفاده قرار گيرند.
7-2 منابع خاكي
منابع خاكي شامل شن، ماسه، مخلوط همگن (درشت دانه و ريز دانه)، رس (ريزدانه) مي باشند كه هر يك كاربرد خاص در اجراي سازه هاي مختلف دارند.
7-2-1 مخلوط همگن

اين نوع مصالح خاكي كه مخلوط مناسبي از خاكهاي ريز دانه با تراكم پذيري بالايي مي‌باشند جهت اجراي سازه هاي خاكي كه به صورت همگن و بدون هسته رسي مي باشند مورد استفاده قرار مي گيرند. از ويژگيهاي اين مصالح بافت مناسب و خاصيت تراكم پذيري قابل جزل و نيز مقاومت و استحكام جنس و شكل دانه ها مي باشد. عناصر تشكيل دهنده بايد از دانه هاي مقاوم و زاويه دارد و در اندازه مناسب مي باشند. همچنين مواد ريز دانه بايد از خاصيت چسبندگي كافي برخوردار باشند.
در حوزه مورد مطالعه به سبب گسترش زياد نشسته هاي آبرفتي دوران چهارم كه به لحاظ بافت دانه بندي از تنوع لازم برخوردار هستند اين مصالح به ميزان كافي در سرتاسر حوزه قابل دسترسي بوده و لذا مشكلي در اين زمينه وجود ندارد. انجام آزمايشات مكانيك خاك به منظور تعيين گروه خاك (طبقه بندي يونيفايد) پيشنهاد مي گردد.
رسوبات آبرفتي كه براي اين منظور پيشنهاد مي شوند عبارتند از: آبرفتهاي مخروط افكنه اي قديمي (Qf1)، آبرفتهاي پادگانه قديم (Qt1) و رسوبات آبرفتي جديد (Q1t2)
7-2-2 شن و ماسه

مصالح شن وماسه اغلب براي تهيه ملات سيمان و بتن در اجراي سازه هاي سنگي ملاتي مورد استفاده قرار مي گيرد. اين مصالح بايد اول از دانه بندي قابل قبول برخوردار باشند وثانيا جنس دانه ها از سنگهاي مقاوم تشكيل شده باشند و مواد ريزدانه سليسي و ماسه اي در آنها ناچيز باشد رسوبات بسته رودخانه اي عهد حاضر (Qal) براي اين منظور معرفي گردند. اكثرا رودخانه ها و سيل هاي بزرگ مناطق شمالي تا شمال غربي و همچنين جنوب غربي حوزه تقريبا ويژگيهاي فوق را دارا مي باشند.
1-2-3 منابع ريز دانه (رس)

مصالح ريزدانه معمول در اجراي هسته هاي رسي سازه هاي خاكي (بندهاي خاكي) مورد استفاده قرار مي گيرد. اين نوع مصالح خاكي بايد از چسبندگي لازم برخوردار باشند. در حوزه مورد مطالعه خاكهاي رسي با ويژگيهاي فوق به وفور يافت نمي شود و در اين زمينه محدوديت وجود دارد. رس خالص به صورت مستقل در نشسته هاي نئوژن ديده نمي شود بلكه بيشتر به صورت مارتهاي تئوژن است كه حاوي مقدار گچ نيز مي باشند (واحد Ngm)) و لذا براي مصارف فوق مناسب نمي باشند از نهشت هاي آبرفتي انتهايي دشت مختاران در محدوده دشت سرپوشيده كه اغلب مناطق زراعي در آنها قرار گرفته اند و در حاشيه دق (رسوبات جلگله رسي) تا حدودي قابل استحصال هستند. علاوه بر اين در محدوده دشت كوچك شمال شرقي واقع در جنوب روستاي قلعه كبوده كه از رسوبات نسبتا ريز دانه تشيكل شده است مي تواند مورد استفاده قرار گيرد.
8- برري واحدها، تيپ ها و رخساره هاي ژئوموفرلوژي

در حوزه مورد مطالعه بر اساس مشاهدات صحرائي و با استفاده از عكسهاي هوائي و تصاوير ماهواره اي 4 حوزه ژئومرفولوژيكي شامل كوهستان، تپه ماهور، دشت سرو پلايا در قالب 50 تيپ و 106 رخساره ژئومرفولوژيكي شناسايي و در نقشه تفكيك گرديده اند شامل 22 تيپ در قالب 40 رخساره در واحد كوهستان، 23 تيپ در قالب 52 رخساره در واحد ثبه ماهور، 3 تيپ در قالب 10 رخساره در واحد دشت سر و تيپ در قالب 4 رخساره در واحد پلايا مشخص شده اند.

در تعيين وتفكيك تيپ ها اساس كار تشابه ليتولوژيكي واحدهاي زمين شناسي بوده است به طوري كه كيتولوژيهاي مشابه در يك تيپ قرار گرفته اند. درباره تفكيك رخساره هاي ژئومرفولوژي در داخل هر تيپ به طور جداگانه و با توجه به برداشتهاي صحرائي و فتوژئولوژي عكسها هوائي و تصاوير ماهواره اي منطقه ونقشه هاي توپوگرافي و زمين شناسي مورف هاي غالب به صورت يك پلي گون تفكيك گرديده و به آنها كد سه رقمي كه شامل كد واحد، كه تيپ و كد رخساره مي باشد داده شده است. در ارتباط با نحوه نمگذاري رخساره ها سمي شده است با هماهنگي بين ساير گروههاي مطالعاتي پروژه و با استفاده به كتاب ژئومرفرلوژي كاربردي دكتر احمدي كد بنديها صورت گيرد. از نقشه اي توپوگرافي به منظور تفكيك واحدهاي ژئومرفرلوژيكي كوهستان، تپه ماهور، دشت سر و پلايا و همچنين فاكتور شيب و جهت شيب در اين رابطه استفاده شده است.
گسترش و ساخت رخساره هاي ژئومرفولوژي به صورت جداول پيوست آورده شده است.

8-1 واحد كوهستان:
8-2 واحد تپه ماهور
بخش اعظم حوزه مورد مطالعه را واحد تپه ماهوری تشکل می دهد. با توجه به اینکه انواع لیتولویهای مختلف در این واحد وجود دارد به لحاظ مرفولوژیکی تفاوت های بارزی در آن مشاهده می شود به عبارت دیگر ویژگیهای لیتولوژیکی واحدهای زمین شناسی و شرای توپوگرافی مانند میزان ارتفاع، شیب و جهت شیب باعث شده است تا در تیپ های مختلف این واحد رخساره های متنوعی ایجاد شوند.

به طور کلی در واحد تپه ماهور انواع سنگهای آذرین شامل امزیه های رنگین، سنگهای بازیک و اولترا بازیکی، انواع فیلبیت ها، سنگهای ماسه و شیلی و مارنی، رسوب کفگر مرائی و یانی نئوژن و انواع توف ها و و نهشسته های آبرفتی دوران چهارم به چشم می خورند. با توجه به وجود لیتولوژیهای تقریبا مشابه و در نظر گرفتن مجموعه آنها در قالب یک تیپ لیتولوژیکی در واحد تپه ماهور تعداد 23 تیپ شناسایی و تعیین شده است. در تیپ های فوق تعداد 52 رخساره ژئوموفولوژی مشخص گردیده که اغلب با توجه به شرایط منطقه مرفولوژی رخنمون سنگی دارند.

اینک به معرفی و بررسی تیپ ها و رخساره های ژئومرفولوژی در واحد تپه ماهور بر اساس جدول راهنمای نقشه ژئوفولوژی به شرح ذیل می پردازیم
8-2-1 تیپ کالرد ملانژ
با توجه به اینکه در حوزه مورد مطالعه آمیزه رنگین کرتاسه فوقانی سه واحد مجزا دیده می شوند و در نقشه زمین شناسی نیز از یکدیگر تفکیک گردیده اند لذا به دلیل تشابهات نزدیک لیتولوژیکی و سنگ شناسی آنها در قالب یک تیپ لیتولوژیکی معرفی شده اند واحدهای سنگی تیپ فوق شامل واحد cm3, cm2,cm1 می باشند.
واحد cm1 عمدتا متشکل از مخلوطی از لیستونیت، سرپانتینیت و پریدونیت می باشد که در این میان پرید و تیپ ها اکثرا از جنس سنگهای هارز بورژیت می باشند که در حال تجزیه شدن به سرپانتین هستند.

واحد cm2 به صورت مخلوط در هم رنگین از سنگهای اسپیلیت، دیاباز و گابرو بوده که در داخل آنها رخنون هایی از آهکهای ماسه ای پلاژیک صورتی رنگ مشاهده می شود.
واحد cm3 عمدتا از سنگهای هارزبورژیی تشکیل شده اند که کم و بیش به سرپانیتین تبدیل گردیده اند.
تیپ کالرد ملانژدر مجموع وسعت و گسترش قابل ملاحظه ای در واحد تپه ماهور دارد و در آن تعداد 2 رخساره ژئومرفولوژی به شرح ذیل تفکیک گردیده است.
رخساره رخنمون سنگی 50-25 درصد (1-1-2)

در تیپ کالرد ملانژ بسته به شرایط توپو گرافی وعومل فرسایشی منطقه رخساره هایی با تفاوتهای بارزی مشاهده می گردند.این رخساره به صورت رخزن سنگی معرفی شده است که میزان برونزدهای سنگی در مجموع بین 25 تا 50 درصد تغییر می نماید.اصولا سنگهای کالرد ملانژ در شرایط جوی و اختلاف شدید دما تحت تاثیر فرایند های فرسایشی قرار دارند و میزان شدت و عمق هوازدگی وآلتراسیون تا حدود زیادی در آنها مشاهده می شود به طوری که سنگهای اول بتدریج به کانیهای ثانوی و موادتجزیه می شوند ولذا مرفولوژی سنگ تغییر می نماید.در رخساره فرق مواد فرسایش یافته وآلزه شده بر روی سطوح دامنه ها کاملا مشهود است. به لحاظ حساسیت به فرسایش وهمچنین نفوذپذیری رخساره فوق در حد متوسط ارزیابی می گردد.

محدوده گسترش این رخساره عمدتا مناطق شمال شرقی موزه اطراف روستای فال و قلعه کبوده وشمال روستای میان رود, جنوب روستای تمند و نیز به طور محدود در منتهی الیه شمال غربی حوزه در شمال خلیران و شمال روستای گز می باشد.

رخساره رخنمون سنگی کمتر از 25 درصد (کد2-1-2)
به دلیل تفاوت در میزان برونزدهای سنگی وافزایش سطوح خاکدار این رخساره از رخساره قبلی متمایز گردیده است.در این رخساره بخش اعظم سطح آن از مواد خاکدار ناشی از هوازدگی و آلتراسیون آمیزه های رنگین پوشیده شده است و تنها میزان کمتر از 25 درصد آن را برونزد سنگی تشکیل می دهد. فرسایش پذیری و نفوذ پذیری این رخساره در حد متوسط ارزیابی می گردد. گسترش این رخساره زیاد نبوده و در محدوده های شمال شرقی موزه در اطراف جاده فنود به کلاته سیمان غرب قلعه کبود, جنوب تمند وشمال میان رود مشاهده می شوند.

8-2-2 تیپ پریدوتیت -اولترا بازیک
تیپ فوق سه واحد سنگ شناسی مجزا تشکیل شده که به لحاظ تشابهات کانی شناسی و سنگ شناسی به عنوان یک تیپ معرفی گردیده اند. این سه واحد عبارتنداز: واحد pb(پرید و تیتی) واحد)ub اولترا بازیک) و واحد hz(هارزبورژیت) محدوده گسترش این تیپ در مناطق شمال شرقی موزه بوده که از آن جمله در اطراف روستای رزق سلیمان, چاه کندوک, سدید, قلعه کبوده و میان رود و فال اشاره کرد. تیپ اولترا بازیکی فوق دارای سه رخساره ژئومرفولوژیکی به شرح ذیل است:
رخساره رخنمون سنگی 50-25 درصد(کد1-2-2)

این رخساره به طور عمده از سنگهای پرید وتیتی که عمدتا هارزبورژیت می باشند تشکیل شده است. میزان رخنمون های سنگی آن فرسایش در حد متوسط ارزیابی می گردد. محدوده هایی که این رخساره گسترش یافته عبارتنداز: مناطق شمال شرقی موزه شامل شرق روستای سدید, غرب کلاته سلیمان, شمال شرق روستای بید مشک و چند نقطه دیگر که اهمیت کمتری دارد.

رخساره رخنمون سنگی 75-50 درصد(کد2-2-2)
افزایش میزان برونزدهای سنگی در واحد سنگ شناسی پرید وتیتی که لیتولوژی اصلی این رخساره را تشکیل می دهد باعث بفکیک این رخساره گردیده است.مواد هوازده و خاکدار در این رخساره بین 25 تا 50 درصد متغیر است.رنگ ظاهری این رخساره سبز تیره مایل به سیاه است که مواد واریزه ای درشت تا متوسط دانه بر روی سطح دامنه ها دیده می شود. این مواد حاصل هوازدگی و تجزیه سنگهای پرید وتیتی می باشد. مناطق شمال شرقی موزه ار جمله اطراف روستای رزق سلیمان این رخساره مشاهده می شود.
رخساره رخنمون سنگی کمتر از 25 درصد (کد3-2-2)

لیتولوژی اصلی این رخساره را واحد هارزبورژیت (hz) تشکیل می دهد ولی سنگهای مربوط به واحدهای ub و pd نیز در آن مشاهده می شود. به علت شدت فرسایش و هوازدگی بخش اعظم این رخساره از مواد خاکدار حاصل از هوازدگی پوشیده شده است به طوری که میزان برونزد سنگی به کمتر از 25 درصد می رسد. ناپایداری کانیهای اولیه و سرعت تجزیه آنها به کانیهای رسی و ثانویه دلیل عمده تشکیل این رخساره است. محدوده گسترش این رخساره اطراف روستای فال و شرق سدید می باشد. این رخساره به لحاظ رسوب زائی و فرسایش پذیری در حد متوسط می باشد.

2-3 تیپ فیلیت
تیپ فیلیت یکی از تیپ های اصلی و مهم در حوزه بویژه در مناطق جنوب شرقی می باشد که از گسترش قابل توجهی برخوردار است.لیتولوژی آن شامل سنگهای شیستی است که حالت فیلیتی دارند که در واقع شیل های دگرگون شده هستند. فیلیت های فوق به کانی شناسی به تعداد زیادی از کوارتز,فلدسپار, ؟ و کلریت تشکیل شده اند و رنگ ظاهری آنها خاکستری مایل به آبی بوده و حالت براق دارند. در تیپ فیلیت تعداد 2 رخساره ژئومرفولوِژیکی شناسایی و تعیین شده است که در قالب برونزد سنگی معرفی گردیده است. در تیپ فوق به علت فرسایش پذیر بودن فیلیت ها آثار فرسایش آبی هم در سطح دامنه ها مشاهده می شود.

رخساره رخنمون سنگی 50-20 درصد( کد 1-3-2)
این رخساره به لحاظ وسعت و گسترش وسیع ترین رخساره ژئومرفورلوژی در تیپ خود می باشد و لذا به عنوان رخساره اصل تیپ مذکور محسوب می گردد. محدوده گسترش آن دامنه های شمالی مناطق جنوب شرقی حوزه می باشد. به دلیل حساسیت نسبتا زیاد این رخساره سطح آن را مواد واریزه ای تشکل از ورقه های نازک شیست پوشیده است. میزان برونزد سنگی آن زیاد نیست و مرفولوژی آن عمدتا تحت تاثیر فرآیندهای خاک زائی قرار دارد. علت نفوذ پذیری کم آن مواد فرسایش یافته به سرعت جابجا شده و آثار انواع فرسایش های آبی ازجمله سطحی و شیاری در آن مشهود است.

- رخساره رخنمون سنگی 75-50 درصد (کد 2-3-2)
این رخساره از وسعت کمتری برخوردار است و در مسیر جاده آسفالته خنود به کلاته سلیمان و در شمال شرق آن دیده می شود. میزان برونزد سنگی در مقایسیه با رخساره قبلی بیشتر بوده و به میزان 75-50 درصد تخمین زده می شود. تفاوت در جهت شیب ها و شدت چین خوردگی قیلیت ها باعث ایجاد این رخساره گردیده است.
2-4- تیپ کالک شیست

این تیپ شامل شیست های آهکل می باشد و گشترش بسیار کمی در منطقه مطالعاتی دارد. رخنمون آن در شمال کلاته سلیمان در مسیر جاده آسفالته به خنود می باشد. تیپ فوق یک رخساره ژئومرفولوژی به شرح ذیل دارد.
- رخساره رخنمون سنگی 50-25 درصد (کد 1-4-2)

رخساره فوق در محدوده گسترش تیپ شیست آهکی بوده و در آ ن لایه های شیستی به سطوح هوازده و خرد شده مشاهده می شود. میزان مواد هوازده و فرسایش یافته به دلیل حساسیت نسبتا زیاد شیست ها قابل توجه است به طوری که بین 50 تا 75 درصد سطح رخساره را پوشش داده است، رخساره فوق در شمال کلاته سلیمان و در مسیر جاده قابل مشاهده است.

8-2-5 تیپ لیستونیت
این تیپ گسترش و وسعت زیاد در محدوده مطالعاتی ندارد و به صورت نوارهای باریکی به رنگ هوازده قهوه ای تا زرد و گاهی سفید دیده یم شود در مسیر جاده خنود به کلاته سلیمان و اطراف روستای رزق سلیمان و غرب تمند قابل مشاهده است. لیستونیت شامل مجموعه ای از کربنات، کوارتز و کالدوئن و اپال، قالک و کلریت است منشا این سنگها سر پانتییت ها هستند که در اثر کربناتی شدن آنها بوجود می آیند. تیپ فوق در واحد ماهور دارای دو رخساره ژئومرفولوپی به شرح ذیل است:
-رخساره خنون سنگی 50-25 درصد (کد 1-5-2)

این رخساره به صورت نوار باریک به رنگ قهوه ای روشن تا زرد در اطراف روستای رزق سلیمان واقع در حاشیه جاده خنود به کلاته سلیمان مشاهده می شود بخش عمده سطح این رخساره پوشیده از مواد آلتره شده و فرسایش یافته است و میزان برونزد سنگی آن بین 25 تا 50 درصد است. از نظر حساسیت نسبی به فرسایس متوسط زیاد است.
- رخساره رخنمون سنگی بیش از 75 درصد (کد 2-5-2)

این رخساره تنها در بیرون زدگی جنوب روستای تمند واقع در جنوب شرقی کلاته سلیمان و در مسیر جاده آسفالته مختاران مشاهده می شود در این محدوده رخساره فوق به صورت یک تیغ باریک با برونزد سنگی بیش از 75 درصد دیده می شود که در ارتفاع پایین تر واحد سر یانتینیت برونزد دارد. حساسیت نسبی رخساره فوق در برابر فرسایش آبی در حد متوسط است.

8-2-6 تیپ سر پانتینیت
تیپ فوق در واحد تپه ماهور دارای گسترش محدودی است و تنها در روستای تمند به صورت یک کمربند در اطراف برونزدگی مذکور دیده می شود در این تیپ برونزد سنگی کمتر مشاهده می شود و یک رخساره ژئومرفولوژی در آن در نظر گرفته شده است.
- رخساره رخنمون سنگی 5-25 درصد (کد 1-6-2)
این رخساره در همان محدوده تیپ گسترش یافته و در جذب روستای تمند در مسیر جاده مختاران دیده می شود سطح رخساره عمدتا خاک؟ بوده و میزان برونزد سنگی بین 25 تا 50 درصد تخمین زده شده است حساسیت نسبی این رخساره به فرسایش متوسط تا نسبتا زیاد در نظر گرفته می شود.

8-2-7 تیپ دیاباز
تیپ مذکوردر واحد تپه ماهور به طور عمده میان رخنمون سنگهای آمیزه رنگین (کالروملانژ) در شمال شرقی حوزه و در حاشیه جاده خنود به کلاته سلیمان واقع شده است البته یک رخنمون دیگر با دست کمتر در واحد تپه ماهوری جذب شرقی حوزه قرار دارد. از مشخصات بارز این تیپ وجود ساخت ورقه ای در این سنگها می باشد که عاملی جهت تسریع در پدیده خاکزایی و فرسایش مکانیکی سنگها خواهد بود این تیپ به صورت گسلیه در کنار تیپ های دیگری قرار دارد با توجه به میزان خاکزایی در این تیپ سه رخساره ژئومرفولوژی در آن تشخیص داده شده است که به شرح ذیل معرفی می شوند:

- رخسازه برونزد سنگی 50-25 درصد (کد 1-7-2)
این رخساره دارای گسترش محدودی است که در مسیر جاده خنود به کلاته سلیمان و در شمال غرب کلاته دیده یم شود بخشی از دامنه های شمال روستای چاه کند و کر با روند شمال غرب جنوب شرق را شتیکل می دهد. با توجه به بررسیهای میدانی و تفسیر عکسهای هوائی میزان برونزد سنگی دیابازی به طور متوسط بین 25 تا 50 درصد تخمین زده می شود و اغلب سطح رخساره و بر روی دامنه های آ« مواد واریزه ای و فرسایشی که حاصل تخریب مکانیکی ورقه های دیاباز می باشد مشاهده می شود سرعت فرآیند بدوژنز با خاکزائی در این رخساره نسبتا زیاد است و دامنه های خاکدار سنگریزه ای را بوجود آورده است.
- رخساره برونزد سنگی کمتر از 25 درصد (2-7-2)

این رخساره در دو نقطه از محدوده شمال جاده کلاته سلیمان دیده می شود.یکی در جنوب باغستان که از وسعت نسبتا بیشتری برخوردار است و دیگری در شمال شرق کلاته سلیمان که تپه های مشرف به دشت آبرفتی را تشکیل می دهد. به علت هوازدگی و آلزاسیون شدید ورقه های دیابازی و سرعت عمل فرایند خاکزائی میزان برونزدهای سنگی کمتر از 25 درصد از سطح رخساره می باشد.پوشش وسیع سطح رخساره از مواد هوازده سنگ ریزه ای زمینه مساعدی را جهت استقرار پئشش گیاهی فراهم نموده است.
رخساره برونزد سنگی 75-50 درصد (کد 3-7-2 )

این رخساره کمترین وسعت را دارا بوده و یک رخساره در این تیپ محسوب می گردد. میزان رخنمونهای سنگی 75-50 درصد تخمین زده می شود. محدوده گسترش آن در جنوب شرق موزه مطالعاتی در زیر موزه چاه شور واقع گردیده است.در دامنه های شمالی این رخساره میزان خاکزائی بیشتر بوده و به حدود 50 درصد می رسد.
8-2-8 تیپ گابرو

در واحد تپه ماهور تیپ گابرود یک نقطه گسترش دارد و آن در فاصله حدود 5 کیلومتری شمال کلاته سلیمان می باشد که به صورت یک رخنمونسبتا باریکی با روند شمال غرب- جنوب شرق مشاهده می شود سنگهای پریدوتیتی اطراف آن توسط این دایک گابروئی قطع شده اند. تیپ گابرو به صورت توده ای بوده ودارای بافت دانه ریز تا دانه درشت متغیر است.بلورهای درشت پیروکن و فله سپات در بعضی از نمونه ها دیده می شود. تیپ مذکور اغلب توسط مواد سنگریزه ای فرسایش پوشیده شده است. یک رخساره ژئومر فولوژیکی به شرح ذیل در تیپ فوق تعیین گردیده است:

رخساره برونزد سنگی 50-25 درصد (کد 1-8-2 )
این رخساره منحصرا در محدوده تیپ فرد گسترش دارد وسطح آن اغلب ا ز مواد واریزه ای و هوازده پوشیده شده است. میزان برونزد سنگی آن بین 25 تا 50 درصد تغییر می کند. محدوده گسترش این رخساره در شمال جاده کلاته سلیمان بوده و امتداد شمال غرب – جنوب شرقی آن جاده فوق را قطع می نماید.
8-2-9 تیپ ماسه سنگی – شیلی واسپیلیتی
تیپ مذکور در واحد تپه ماهور گسترش زیادی نداشته و تنها در منطقه شمال غرب موزه در غرب آبادی علی آباد مشاهده می شود. از لحاظ سنگ شناسی متشکل از ماسه سنگ, شیل و اسپلیت است که جزئی از مجموعه در هم رنگین کرتاسه فوقانی می باشد. در مجاورت این تیپ سنگهای اسپلیتی قرار دارد. تیپ فوق دارای یک رخساره برونزد سنگی به شرح ذیل می باشد:

رخساره برونزد سنگی 50-25 درصد (کد 1-9-2 )
رخساره فوق تنها در محدوده تیپ فود گسترش داشته ودارای روند شمال شرق – جنوب غرب می باشد. مواد سنگریزه ای تیره سطح آن را پوشانده است. در سطح این رخساره برونزدهای سنگی پراکنده وجود دارد که در بین آنها مواد فرسایشی حاصل از هوازدگی سنگها دیده می شود. برونزد سنگی لایه ها بین 25 تا 50 درصد تخمین زده شده است.8-2-10 تیپ مارنی – ماسه سنگی

این تیپ منطبق بر واحد لیتولوژیکی می باشد که از لایه های ماسه های سنگ و مارن به رنگ زرد تا سبز تشکیل یافته است. محدوده گسترش آن در واحد تپه ماهور زیاد نبوده و در مناطق جنوب شرقی موزه مورد مطالعه دیده می شود. اکثر رخنمون های این تیپ پوشیده از مواد فرسایشی و خاکدار است و آثار فرسایش آبی در آن مشاهده می شود. تیپ فوق دارای دو رخساره ژئومرفرلوژی به شرح ذیل است:
رخساره برونزد سنگی 50-25 درصد (کد 1-10-2 )

این رخساره دارای گسترش محدودی بوده و در مناطق جنوبی زیر حوزه چاه شود در جنوب شرقی حوزه مشاهده می شود. رخنمون های آن اکثرا خاکدار بوده و شیبهای شمالی آن از مواد هوازده ماسه سنگی و مارنی پوشیده شده است. از نظر رسوب زائی و فرسایش پذیری رخساره فوق در حد متوسط ارزیابی گردیده است.