بخشی از مقاله
چکیده
این آزمایش به منظور تعیین و ارزیابی غلظت مواد آللوپاتیک (آللوکمیکالها) موجود در عصارة ارقام برنج داخلی و خارجی (ندا، دلار، دشتی سرد، IR60، تایچانگ و سپیدرود) در آزمایشگاه فیزیولوژي و شیمی تجزیه انجام شد. بر این اساس جهت شناسایی زمان واقعی جذب این مواد، استاندارد خالصی از آنها تهیه و با استفاده از دستگاه HPLC اقدام به ثبت زمان واقعی آنها شد و نتایج بر اساس کروماتوگرام حاصل از زمان جذب آنها بدست آمد. براي شناسایی فنولیک اسیدهاي احتمالی در حدود 20 میکرو لیتر از هر نمونه عصاره پس از صاف شدن درون دستگاه تزریق شد. فرولیک اسید به استثناي عصاره رقم دلار در بین ارقام مشاهده شد. در بین کلیه فنولیک اسیدهاي شناسایی شده ببیشترین غلظت با 53/4 میلیگرم مربوط به پی- هیدروکسی بنزوئیک اسید بود که در عصاره رقم دشتی سرد مشاهده گردید. در مجموع و با توجه به نتایج بدست آمده، بیشترین محتواي فنولیک اسید با 87/75 میلی گرم متعلق به عصاره اندام هوایی رقم دشتیسرد بود و کمترین محتواي فنولیک اسید با 10/94 میلی گرم متعلق به رقم ندا بود.
واژههاي کلیدي: آللوپاتی، محتواي فنولیک اسید، برنج.
مقدمه
مواد شیمیایی که توسط گیاهان به داخل محیط تراوش شده و توانایی ایجاد آللوپاتی را دارند آللوکمیکال نامیده میشوند .(1) این مواد بازدارنده تولید شده در گیاهان و میکروارگانیسم هاي مرتبط با آنها، شامل هزاران ترکیب شیمیایی میباشند. ترکیباتی که در آللوپاتی نقش دارند توسط محققین به گروههاي شیمیایی مختلفی تقسیم شدهاند .(6) کاتو ناگوچی و اینو (4) طی آزمایشی مشاهده کردند که بقایاي گیاه برنج نیز داراي توان آللوپاتی است. برخی از ارقام برنج نیز داراي خاصیت آللوپاتیک علیه علفهاي هرز میباشند که در این زمینه تاکنون تحقیقات زیادي صورت گرفته است. چانگ و همکاران (3) در آزمایشی در کره، 23 ترکیب آللوکیمیکال را از عصارهي پوسته 3 رقم برنج جدا سازي و مشاهده کردند که در بین ترکیبات فرولیک اسید، هیدروکسی بنزوئیک اسید و کوماریک اسید فعالترین نوع آللوکیمیکال میباشند و باعث کاهش درصد جوانهزنی بذر و وزن خشک گیاه شدهاند. در این آزمایش مشاهده شد که رقم Janganbyeo در مقایسه با ارقام دیگر بیشترین سطح غلظت هیدروکسی بنزوئیک اسید 4/29) میلی گرم بر گرم اندام) داشت.
س
453 اکوفیزیولوژي علفهايهرز
با توجه به اینکه مطالعات زیادي روي مقدار و محتواي فنولیک اسیدهاي احتمالی در پوسته گیاه برنج صورت گرفته(2، 3 و (4 ولی کمتر اندام هوایی برنج به استثناي پوسته آن مورد ارزیابی با استفاده از روشهاي کروماتوگرافی قرار گرفته است. بر این اساس این آزمایش با هدف ارزیابی محتواي فنولیک اسید موجود در برخی ارقام برنج داخلی و خارجی صورت گرفت.
مواد و روشها
جهت تعیین ترکیبات آللوپاتیک موجود در ترشحات ریشه 6 رقم برنج داخلی و خارجی (ندا، دلار، دشتی سرد، IR60، تایچانگ و سپیدرود) پس از جمع آوري ارقام موردنظر با استفاده از روش عصاره گیري تازه اقدام به عصاره گیري و استخراج فنولیک اسیدهاي احتمالی از اندام هوایی آنها و تعیین غلظت این مواد با استفاده از روش کروموتاگرافی مایع با عملکرد بالا (HPLC) شد. بر این اساس مقدار 50 سیسی از هر نمونه عصاره ارقام برنج به دستگاه HPLC (Agilent Technologies 1100 series, USA) تزریق شد. همچنین براي تعبین غلظت مواد فنولیکی از دستگاه اسپکتوفوتومتري((Perkin-Elmer model Lambda 25, USA که به دستگاه HPLC متصل شده بود استفاده گردید. براي تعیین زمان جذب واقعی هر یک از فنولیکاسیدهاي استاندارد (Merck, Germany) مقدار 20 میکرو لیتر از آنها درون دستگاه تزریق و با استفاده از نرم افزار Chemestation زمان جذب و غلظت فنولیک اسیدها شناسایی شد. همچنین. بعد از شناسایی زمان جذب استانداردها (جدول (1 به ترتیب ارقام نمونهي عصارهها درون دستگاه تزریق و نتایج جمعآوري شد.
جدول -1 زمان جذب واقعی فنولیک اسیدها (استاندارد)
مواد مورد تجزیه زمان جذب (دقیقه)
p-hydroxybenzoic acid 5/47
6/51
Vanilic acid
12/20
p-coumaric acid
15/17
Ferulic acid
18/40
m-coumaric acid
25/13
Cinnamic acid
