بخشی از مقاله
فشارخون بالا عارضه اي كه بايد از آن ترسيد
فشارخون فشاري است كه خون ، موقع عبور از رگ هاي خوني به ديواره آنها وارد
مي كند.
نوسانات فشار خون طبيعي اند. مثلاً فشار خون وقتي استراحت مي كنيد يا خوابيده ايد افت مي كند، وقتي فعاليت يا ورزش مي كنيد بالا مي رود؛ اما اگر فشارخون بالا باقي بماند طبيعي نيست.
فشارخون بالا يك بيماري طبي وخيم است كه "هيپرتانسيون" نيز ناميده مي شود. اين بيماري باعث مي شود قلب شما فشار كاري بيشتري تحمل كند.
فشارخون را بشناسيد؛ زيرا فشار خون شما براي سلامت عمومي شما حائز اهميت است! اگر بدانيد كه فشارخون طبيعي داريد، خيالتان راحت مي شود. به علاوه مي توانيد با اطمينان ، برنامه هاي خود را براي يك زندگي طولاني تر و سالم تر دنبال كنيد.
ابتلا به فشارخون بالا خطري براي سلامتي محسوب مي شود. اين بيماري مي تواند باعث آسيب به اعضاي زير شود: شريان ها، قلب، مغز ، كليه ها ، چشمها
اما مي توانيد اقداماتي براي كنترل فشار خون بالا انجام دهيد.
آگاهي شما نسبت به فشار خونتان مي تواند زندگي شما را نجات دهد! پس سعي كنيد بيشتر بدانيد...
اندازه گيري فشارخون كار ساده و بدون درد است.يك وسيله خاص براي اندازه گيري فشارخون استفاده مي شود. اين وسيله شامل دوچيز است:
بازوبندي كه باد مي شود و يك درجه ي فشار . بازوبند دور بازو پيچيده مي شود و باد
مي شود. اين كار باعث مي شود براي مدت كوتاهي جريان خون در رگ اصلي دست متوقف شود. باد بازوبند به آرامي تخليه مي شود.
پزشك يا پرستار به كمك گوشي به صداي بازگشت جريان خون گوش مي كند.
درجه فشار را مي خواند.
از فشارسنج الكترونيكي نيز براي اندازه گيري فشارخون استفاده مي كنند.
معناي رقم فشار خون : فشار خون با دو رقم گفته مي شود مثلاً 8/12.
رقم بالا، فشار سيستوليك( زمان انقباضي) را نشان مي دهد. يعني فشاري كه ضربان قلب براي جلو راندن خون در رگ ها ايجاد مي كند.
رقم پايين فشار دياستوليك ( زمان شل شدن) را نشان مي دهد. يعني فشاري كه خون بين دو ضربان دارد. فشار خون طبيعي براي هر انساني متفاوت است.
به طور كلي:
فشار كمتر از 8/14سالم تلقي مي شود.
فشار 8/14 يا بالاتر، فشار بالا تلقي مي شود.
در افراد مبتلا به ديابت، بيماري قلبي عروقي يا ساير بيماري ها، ممكن است رقم هاي ديگري را طبيعي قلمداد كنيم. قبل از تشخيص فشار خون بالا بايد فشارخون را چندين نوبت اندازه گيري نمود. آزمايش هاي ديگري هم ممكن است لازم شوند.
علل فشارخون بالا
در اغلب موارد، علت دقيق نامشخص است. اما برخي عوامل ممكن است شما را در معرض خطر قرار دهند.
عوامل خطر زايي كه مي توانيد كنترل كنيد عبارت اند از :
وزن
به طور كلي افرادي كه اضافه وزن دارند در معرض خطرند.
رژيم غذايي
رژيم پرسديم ( جزء اصلي نمك است) ممكن است خطر را زياد كند. غذاهاي پر چربي مي توانند باعث افزايش وزن شوند.
الكل
مصرف الكل مي تواند باعث افزايش فشار خون شود.
نداشتن فعاليت جسمي مي تواند منجر به افزايش فشار خون و افزايش وزن شود.
استرس ( فشار رواني )
استرس بيش از حد ممكن است باعث فشار خون شود.
عوامل خطرزايي كه شما نمي توانيد كنترل كنيد عبارت اند از :
سن
با افزايش سن، شريان ها كم كم خاصيت ارتجاعي ( انعطاف پذيري) خود را از دست مي دهند، كه ممكن است باعث افزايش فشارخون شود.
توارث
افزايش فشارخون اغلب از نسلي به نسل ديگر منتقل مي شود. اين بيماري در سياهپوستان نيز شايع تر از ساير گروههاي نژادي است ( علل آن نامعلوم است).
جنس
فشارخون بالا در مردان شايع تر از زنان است.
زنان ممكن است در هنگام حاملگي يا موقع مصرف قرص هاي ضدبارداري دچار فشار خون شوند.
فشار خون بالا ممكن است ناشي از يك بيماري مانند ديابت يا بيماري كليوي باشد.
اغلب به فشارخون بالا، " قاتل خاموش"، مي گويند زيرا اكثر افراد مبتلا به فشار خون بالا ظاهراً هيچ علامتي ندارند.
اثرات فشارخون بالا
اكثرافراد مبتلا به فشار خون بالا ، علائمي ندارند ، به همين دليل معاينات منظم بسيار مهم هستند. علائم احتمالي عبارت اند از:
- تنگي نفس
- خون دماغ ( بدون علت مشخص)
- سردرد
- سرگيجه
اين علائم فقط ناشي از فشار خون بالا نيستند.
فشار خون بالا اگر درمان نشود مي تواند منجر به مسائل زير شود:
- سخت شدن و آسيب ديدن شريان ها
- سكته قلبي يا نارسايي قلبي
- سكته مغزي
- نارسايي كليه
- فشار يا تورم در چشمها كه ممكن است منجر به كوري شود.
- براي مبتلايان به فشار خون بالا راه نجات وجود دارد.
چگونه فشار خون بالا تشخيص داده مي شود؟
بررسي هاي منظم كليد قضيه است! براي آنكه تشخيص فشار خون بالا تأييد شود، پزشك بايد اقدامات زير را انجام دهد.
- او ممكن است پرسش هاي زير را بپرسد:
فشارخون هاي قبلي؛
داروهايي كه مصرف مي كنيد؛
عادت هاي بهداشتي و سبك زندگي ؛
سابقه بيماري ها در والدين و بستگان شما؛
- معاينه فيزيكي انجام دهد؛
او ممكن است قلب، شكم، چشمها، پاها، ساقها و رفلكسهاي شما را از نظر علائم فشارخون بالا بررسي كند. چندين بار فشارخون را اندازه گيري كند . اين كار ممكن است ظرف چند روز انجام شود.
- دستور آزمايش بدهد.
اين آزمايش ها عبارت ند از:
- آزمايش هاي خون و ادرار؛
- نوارقلب؛
- آزمايشي كه به تشخيص مشكلات قلبي كمك مي كند.
درمان
تغيير در عادت هاي بهداشتي مي تواند به كنترل يا كاهش فشارخون شما كمك كند. پزشك شما ممكن است توصيه هاي زير را داشته باشد:
تغذيه سالم
ممكن است به شما توصيه شود كه :
مصرف غذاهاي پرنمك مثل كنسروها و غذاهاي آماده را قطع كنيد، برچسب غذا را از نظر ميزان سديم ( نمك) وارسي كنيد.
از ادويه و چاشني ها و آب ليمو به جاي نمك استفاده كنيد.
گوشت هاي چرب ( مثل گوشت قرمز) و فرآورده هاي شير كامل ( مثل بستني و كره ) را كمتر مصرف كنيد.
ميوه، سبزيجات، غلات سبوس دار و فرآوردهاي شير كم چرب را بيشتر مصرف كنيد.
كاهش وزن
اگر اضافه وزن داريد، كم كم وزن خود را كم كنيد. از رژيمهاي غذايي سخت پرهيز كنيد. برنامه كاهش وزن معمولاً شامل يك رژيم غذايي سالم همراه با فعاليت جسمي مي باشد.
ورزش
فعاليت منظم فيزيكي مي تواند به كاهش فشارخون كمك كند. اين كار مي تواند سلامت عمومي شما را نيز بهبود بخشد.
سعي كنيد اكثر روزهاي هفته- ترجيحاً تمام روزها- 30 دقيقه ورزش ملايم انجام دهيد.
فعاليت هايي انتخاب كنيد كه لذت بخش باشند مثل پياده روي، شنا، دوچرخه سواري، يا باغباني.
اگر سن بالاي 40 سال يا نگراني هايي راجع به سلامت خود داريد، پيش از شروع برنامه ورزش با پزشك خود مشورت كنيد.