بخشی از مقاله
چکیده
هدف این مقاله بررسی اجمالی نقش صنعت به عنوان یکی از مظاهر تکنولوژی در زندگی بشر و رابطه ی آن با محیط زیست می باشد. به همین منظور به بحث تعریف زنجیره ی تأمین سبز و نقش آن در کمک به اجرای مدیریت زیست محیطی واردشده و در یک رویکرد پژوهشی، به صورت مطالعه موردی با تطبیق شاخص های اندازه عملکرد زنجیره تأمین سبز در صنعت برق کشور با استفاده از مدل SCOR به بیان راهکارهای حل معضلات مرتبط با محیط زیست می پردازد.
کلمات کلیدی: مدیریت زنجیره تأمین سبز، محیط زیست، صنعت برق، شاخص های عملکرد، مدل SCOR
1
.1 مقدمه
مسیر علم برای بشر همواره به معنای نوید راهی به سوی زندگی آسان تر بوده است و این امر با ظهور تکنولوژی رنگ خاصی به خود گرفت تا جایی که سرعت مهارنشدنی پیدایش اختراعات مختلف از جمله صنایع گوناگون عرصه را برای تفکر همه جانبه تنگ نمود. انسان از همراه همیشگی خود غافل گردید و لزوم حفظ منابع و پاکیزگی آن برای بقاء دوران زیست خود را فراموش کرد. بشر کوشید تا زندگی بی دغدغه تری دشته باشد اما با این قصور بزرگ چالشی عظیم در مباحث مشترک مدیریت و محیط زیست پدیدآورد. به هر حال با تلاش دانشمندان حوزه علوم مدیریتی، راهکاری به نام مدیریت زنجیره تأمین سبز (GSCM) با هدف پیشگیری از آلودگی بیشتر محیط زیست و کمک به رفع آسیب های وارده به آن پا به عرصه علم نهاد. Green و همکاران تأمین سبز را به عنوان روشی تعریف کردند که در آن ابداعات در مدیریت زنجیره تأمین و خرید صنعتی می تواند در زمینه ی محیطی درنظرگرفته شود. سریواستاوا مدیریت زنجیره تأمین سبز را به عنوان تفکر محیطی یکپارچه برای مدیریت زنجیره تأمین تعریف نمود که دربرگیرنده ی طراحی محصول، منبع یابی مواد و انتخاب آن، فرآیندهای ساخت و تولید، تحویل محصول نهایی به مشتریان و مدیریت سرانجام عمر محصول پس از عمر مفید آن می باشد.[1] پس از آن با توجه به گستردگی صنایع مختلف و تعدد آلایندگی ها، پژوهشگران به منظور یافتن راه های مناسب تر برای مقابله با معضلات زیست محیطی، به بررسی تفکیکی صنایع و تعریف شاخص های اندازه عملکرد زنجیره تأمین سبز در آنها پرداختند که البته صنعت برق نیز از این قاعده مستثنی نبود. در این مقاله نخست زنجیره تأمین سبز را تعریف کرده و پس از تشریح مختصر ارتباط مثبت آن با محیط زیست و اثرات منفی صنایع در حوزه ی زیست محیطی، به بررسی رویکرد مدل SCOR در صنعت برق و نقش آن در ارائه ی راهکارهای زیست محیطی جهت رفع این معضلات می پردازیم. در پایان با جمع بندی مطالب فوق الذکر، راهکارها جهت تقلیل اثرات مخرب زیست محیطی پیشنهاد و ارائه می گردد.
.2 فرآیند مدیریت زنجیره تأمین سبز و محیط زیست
مدیریت زنجیره تأمین سبز به عنوان ابزار مدیریتی کارآمد و فلسفه ای مؤثر برای سازمان های ساخت و تولید اصلی و پیشتاز پدیدآمده است. حیطه ی پیاده سازی روش های مدیریت زنجیره تأمین سبز گستره ای از زنجیره های تأمین مدیریت خرید سبز تا چرخه عمر یکپارچه با جریانی از تأمین کننده تا سازنده، مشتری و بستن حلقه به ازای لجستیک های معکوس را دربر می گیرد.2[] هسته ی اصلی مدیریت زنجیره ی تأمین سبز کاملاً مراقب منابع و محیط زیست بوده و زنجیره تأمین سنتی را از زاویه ی زیست محیطی اصلاح می نماید[3] (شکل .(1
2
مدیریت زنجیره تأمین سبز (GSCM)
×برون عملیاتی ×درون
لجستیک زنجیره زنجیره
مبادله بازاری ×تولید ×استراتژی های
سبز پاک تر حرید سبز
ابی
×حمل و نقل دوستدار محیط ×طراحی برای تأمین کنندگان
دوستدار محیط محیط زیست
×بسته بندی × یکپارچه سازی
×توزیع ×بازتولید و
دوستدار محیط تولید جزئی