بخشی از مقاله
مقدمه
Mineral Trioxide Aggregate مخلــوطی ازســیمان پرتلنــد
(%75)، اکسید بیسموت (%20)، گـچ (%5) و اجـزاي دیگـري از جملـه
Sio2, Cao, Mgo, K2So4, Na2So4 میباشد .(1) ترکیـب اصـلی آن که سیمان پرتلند است که مخلوطی از دي کلسیم سـیلیکات، تـري کلسیم سیلیکات، تري کلسیم آلومینات و تتراکلسیم آلومینوفریت اسـت
MTA .(2) از زمان معرفی بـه عنـوان مـاده پـر کننـده انتهـاي ریـشه کاربردهاي متنوعی در ترمیم ریـشه و اسـتخوان در انـدودنتیکس پیـدا کـرده اسـت. از مـوارد کـاربرد MTA مـیتـوان بـه درمـان اپکـس ناکاملApexogenesis , Apexification پوشش مستقیم پالپ، ترمیم سوراخ شدگیهاي داخل پالپ چمبرو داخل کانال که به محـیط دهـان اکسپوز نیست و ماده پرکننده انتهاي ریشه اشاره کرد MTA .(3) سفید نـوع جدیـدي از MTA اسـت کـه نـسبت بـه نـوع خاکـستري، Feo، Al2O3، Mgo کمتري دارد MTA .(4) سفید داخلی بـا نـام تجـاري
White Root MTA به تولید انبوه رسیده است و قیمـت آن در حـال حاضر ارزانتر از انواع خارجی است. مقایسه آزمایشگاهی مقدار ریزنـشت تاجی کلتوزول، آمالگام، گلاس آینومر و MTA ساخت داخل به عنـوان پلاگ مسدود کننده تاجی در دندانهاي درمان ریـشه شـده، حـاکی از برتري MTA داخلی است .(5) همچنـین MTA داخلـی هماننـد نـوع
خارجی سفید و خاکستري آن به عنـوان مـاده پرکننـده انتهـاي ریـشه میتواند از نفوذ رنگ و ریزنشت باکتریایی ممانعت کند .(8-6) مشابهت زیست سازگاري MTA سفید ساخت داخل با نوع خارجی آن در محیط کشت سلولی فیبروبلاست L929 مـورد تاییـد قـرار کرفتـه اسـت .(9)
مقایسه واکنش اسـتخوانی بـه MTA داخلـی و خـارجی در اسـتخوان پریتال موش و در استخوان مندیبول گربه حـاکی از سـازگاري یکـسان هر دو ماده است 10)،.(11 تـرمیم بـافتی پرفوراسـیون فورکـا متعاقـب استفاده از MTA داخلی و خارجی یکسان است .(12) مقایـسه واکـنش بافتی به MTA ساخت داخل و خارج در بافت همبند زیر جلدي مـوش در دو دوره زمانی 7 و 30 روز مورد مطالعه قرار گرفته و مـشابهت ایـن دو ماده نشان داده شده است .(13) فدراسـیون جهـانی دندانپزشـکی و اداره استاندارد آمریکا براي بررسی زیست سازگاري مواد دندانی بصورت کاشت زیر جلدي مواد دندانی، بررسی هیستولوژیک زمـانهـاي 7، 14، 30، 60، 90 روز را به منظور ارزیابی زیست سازگاري کوتاه و دراز مدت مواد لازم میداند 14)،.(15
نظر به اینکه تا کنون چنین مطالعه در مورد مقایـسه MTA سـفید ساخت داخل و خارج انجام نـشده اسـت، هـدف ایـن مطالعـه مقایـسه واکنش بافت همبند به MTA سفید تولید داخل و یک نوع خـارجی در یک مطالعه جامع که شامل تمامی زمانهاي فوقالذکر بـوده و زیـست
86
مجله دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی، درمانی تهران (دوره 21، شماره 2، تابستان (1387
سازگاري این دو ماه را در کوتاه و بلند مدت مقایسه کند، بود.
روش بررسی
پس ازبیهوش کردن 40 موش صحرایی نـر بـالغ بـه وزن تقریبـی
250 گرم و تراشیدن موي پشت آنها و تمیـز کـردن محـل بـا محلـول یداین %5 سه شیار به طول 1 سانتیمتر با تیغ بیـستوري شـماره 15 در جهت محور طولی ستون مهرهها به فاصـله 2/5سـانتیمتـر از یکـدیگر ایجاد کردیم.
مواد مورد آزمایش عبارت بودند از:
MTA سفید خارجی (Pro Root tooth-colored MTA, Tulsa .Dental, OK USA)
MTA سـفید تولیـد داخـل (White Root MTA, Salamifar-
.Tehran-Iran)
لوله آنژیوکت پلـی اتیلنـی B Braun-Germany)،(Vasofix بـه طول 8میلیمتر و قطر داخلی 1/1میلیمترحاوي مواد مورد آزمایش کـه مطابق دستور کارخانه تهیه شده بود در داخل محل بـرش، زیـر جلـد و روي فاسیاي عضلات قـرار داده شـد، بـدین صـورت کـه بـه صـورت تصادفی در هر یک از برشها یکی از مواد مورد آزمایش را قـرار داده و در برش سوم لوله خالی آنژیوکت پلی اتیلن به طول 8میلیمتـر و قطـر داخلی1/1میلیمتر بعنوان کنترل قرار گرفت و مـوشهـا بـه 5 گـروه 8
تایی تقسیم شدند.
پس از 7 و 14و 30 و 60 و 90 روز در هر گروه 8 حیوانات مجـدداً بیهوش شده ناحیه قرارگیـري لولـه بـه انـدازه مـستطیلی بـه طـول 2
وعرض1/ 5 سـانتیمتـر بـصورت enblock شـامل پوسـت، فاسـیا ي عضلات برداشته شد. نمونهها به مدت 2 هفته در فرمـالین 10 درصـد
(Merck, Darmstadt, Germany) نگهداري و سـپس جهـت تهیـه لام ارسال گردید. پس از تهیه بلوكهاي پارافینی، 10 مقطع طـولی در راستاي محور طولی قرارگیري تیوبها به ضخامت 6 میکرون بطـوري که از ماده مورد مطالعـه عبـور کنـد تهیـه و بـا هماتوکـسیلین ایـوزین رنــــگآمیــــزي گردیــــد. مقــــاطع بــــا میکروســــکوپ نــــوري
(Carl Zeiss, Oberkachen, Germany) بررسی شد.
روش بررسی هیستوپاتولوژیک 14)،:(15
تعـــداد ســـلولهـــاي التهـــابی (لنفوســـیت، پلاسموســـیت،
پلـــیمورفونوکلیورلکوســـیت، ماکروفـــاژ و ژانـــت ســـل) در میـــدان میکروسـکوپی در انتهـاي لولـههـا در مجـاورت مـاده داخـل لولـه بـا میکروسکوپ نوري و بزرگنمایی x400 شـمارش شـد. میـانگین تعـداد سلولهاي التهابی در چهار محل مجزا بعنوان تعداد سلولهاي التهـابی در آن نمونه منظـور گردیـد. پاتولوژیـست مربوطـه از نـوع مـاده مـورد استفاده در نمونهها بی اطلاع بود. واکنش بافتی هـر مـاده در هـر دوره زمانی طبق طبقه بندي زیر رتبه بندي شد .(16)
:Grade 0 بدون سلول و بدون واکنش
:Grade I تعداد سلولها کمتر از 25،التهاب خفیف
:GradeІІ تعداد سلولها بین 25 تا 125،التهاب متوسط.
:Grade III تعداد سلولها 125 یا بیشتر،التهاب شدید
آزمون آماري کروسکال و الـیس در سـطح معنـیداري (p<0/05)
جهت آنالیز آماري مورد استفاده قرار گرفت.
