دانلود مقاله پارکهای کوهستانی و لزوم مراقبت از آنها

بخشی از مقاله

پاركهاي كوهستاني و لزوم مراقبت از آنها

كوهستان داراي ويژگيهايي كه بايد حفاظت گردند اين ويژگيها قبلا آورده شدند در اينجا به عنوان يادآوري مي توان مواردي چون مناظر شكوه كيفيت طبيعت بكر ، حيات وحش و فصلهاي توريسم و جوامع و فرهنگ محلي و ديگر ارزشهاي فيزيكي ، بيولوژيك وكيفيتهاي مناظر آنهاست .

رهنمودهاي ارائه شده در كتاب راهنماي آماده سازي مناطق حفاظت شده كوهستاني از آن جهت مناسب براي پاركهاي كوهستاني نيز ميباشد . اين پاركها اولا محيطي طبيعي و فارغ از ساخت و سازهاي سنگين مي باشند و از طرفي در اين تحقيق ، تاكيد ، بر منظر سازي طبيعي در اين پاركها مي باشد لذا حفظ كيفيات طبيعي و فرهنگي اين پاركها اهميت مي يابد مطالب ارائه شد. كه ذكر آنها در اينجا مفيده فايده مي باشند. در سه بخش حفاظت ، آب و خاك مديريت منطقه جهت كاهش اثرات فيزيكي و بيولوژيكي و مديريت براي تامين نياز بازديد كنندگان مي باشد . و در صورت تاكيد بر مديريت و حفاظت در كليه قسمتها مشهود است . اين دستور العمل نوع اقدامات لازمه را ذكر نموده اند .

در ذيل به رهنمودهايي چند در مورد هر كدام از اين بخشها اشاره مي شود . جهت اطلاعات بيشتر خوانندگان مي توانند به منبع .... مراجعه نمايند .
1- حفاظت آب و خاك :
تغيير و تبديل پوشش گياهي در اثر فعاليتهاي انساني و تغيير كاربري زمين عموما باعث افزايش فرسايش و در نتيجه رسوب مي گردد . بار سنگين رسوبات پيامدهاي زيان باريديگري چون به خطر افتادن حيات آبزيان ، محدود كردن استفاده انسان . سيلاب ، تغيير رژيم رودخانه و محيط زيست دريايي است و به تبع آن بر زندگي انسان و حيات وحش تاثير مي گذارد .
رهنمود 1 – جنگلهاي ابري در به دام انداختن آبهاي پنهان بسيار مهم هستند . لذا جلوگيري از پاك ترا شي آنها و حفاظت آنها باييد مد نظر قرار گيرد .

رهنمود 2- بررسي مناطق شيب دار براي تعيين اينكه چه بخشي از آنها داراي فرسايش سطحي و لغزش خاك هستند و مي توانند جريان آبهاي سطحي را به خطر بي اندارند ضروري است. اين بخشها مناطق حساس بود و استفاده از آنها ممنوع يا با اقدامات شديد حفاظتي است .
رهنمود3- تدوين و دستورالعملهايي از جنگلهاي كوهستاني تحت بهره برداري براي قطع و استعمال جهت به حداقل رساندن صدمات وارده به آب و خاك و اجراي دقيق دستور العملها موجود مي باشد .
رهنمود4- براي تثبيت اراضي فرسايش يافته روشهاي زيادي اعم از بيولوژيك و مصنوع به عنوان بخشي از مديريت تثبيت منابع رسوب بايد مورد توجه قرار گيرد .
رهنمود5- طراحي پلها ،نهرها ، آب گذرها ، و گذرهاي مرتبط با جاده بايد بر اساس اطلاعات صحيح هيدرولوژيكي طراحي شده و در صورت عدم وجود اطلاعات فاكتور ايمني مد نظر قرار گيرد .

مديريت منطقه جهت كاهش اثرات فيزيكي بيولوژيك :
استفاده از مناطق كوهستاني باعث تغييراتي در آنها است كه بايد با اهداف مديريتي منطقه سازگار باشند . تعيين حدود دامنه تغييرات نيازمند پژوهش است . بعضي از عوامل موثر در اين حدود ظرفيت برد ، ظرفيت پذيرش اجتماعي جوامع محلي مي باشند در اين خصوص ،يكسري دستورالعمل در مورد عواملي نظير حريق ، فشردگي ، كوبيدگي و ساير صدمات فيزيكي بر پوشش گياهي و خاك ، آلودگي ، دفن مواد زائد ، گونه هاي غير بومي ، پراكندگي گياهان و جانوران بيماري زا و پاتوژن ، استفاده از هيزم و هليمه .، احداث ساختمان ، چراي دام و استفاده سنتي از منابع وجود دارد . در ذيل به مواردي چند اشاره مي شود .

رهنمود 1- اقدامات در مورد اقدامات حريق :
از ايجاد حريق هاي باز به طور كلي اجتناب شود يا در دوره هايي باشد كه خطري ندارد و سپس آن را در محل حريق كنترل و محدود كرد .
ـ در مناطق دور افتاده كوهستاني تنها بايد از اجاقهاي هيزمي استفاده شود .
ــ براي مديريت و اطفا حريق بايدآموزشهاي لازم ، تجهيزات و بودجه كافي پيش بيني شود .

پوشش گياهي :
رهنمود 1- پوششهاي طبيعي پايدار هر جا كه لازم باشد بايد مورد استفاده قرار مي گيرند.
رهنمود 2- به عنوان اصل كلي بايد استفاده از وسايل نقليه موتوري در منطقه كوهستاني و ايجاد مسير براي آنها جلوگيري شود مگر اينكه به طور خاص در طرحهاي مديريت مصوب در نظر گرفته شده باشند .

رهنمود 3- براي ريشه كني هر نوع گونه غير بومي كه در اثر كوبيدگي يا اقدامات اصلاحي در مناطق تخريب يافته مستقر شده اند ، بايد تلاشهاي آگاهانه صورت گيرد .
آلودگي دفع مواد زائد :
رهنمود 1- قانون (( بسته بندي كن ، بسته بندي را خارج كن )) بايد به وسيله آموزش و پشتوانه اجرائي عينيت پيدا كند .
رهنمود 2- در مناطق تمركز و كانونهاي تجمع مرم بايد دستشويي هاي كافي فراهم شود و پس مانده هايا به خارج انتقال يابند يا طوري تصفيه شوند كه از نظر زيست محيطي مشكلي نداشته باشند.

زيستمندان غير بومي :
رهنمود 1- از آنجا كه گونه هاي غير بومي از طريق بازديد كنندگان و توريستها وارد ميشوند ، لذا آموزش آنها درباره پيامدهاي گونه هاي بيگانه و غير بومي بسيار حياتي است .
رهنمود 2- معرفي هر گونه گياهي و جانوري يا كولتيوارها كه احتمال دار گونه هاي مهاجم باشند بايد به طور كلي ممنوع گردد .
شكار :
رهنمود 1- شكارگونه هاي بومي بايد در منطقه ممنوع گرددجز در مواردي كه مردم كوه نشين ساكن به طور سنتي داراي حق شكار باشند .
رهنمود 2- شكار گونه هاي غير بومي كه تبديل به آفات شده اند بايد حمايت و ترغيب شوند .
احداث ساختمان :

رهنمود 1- به طور كلي بايد تا حد امكان تلاش شود كه ساختمان جديد كمتر ساخته شود به علاوه با ماهيت كوهستاني همخواني داشته باشد .
رهنمود 2- طرح و ساختار ساختمان بايد با وضعيت زيست محيطي همخواني داشته باشد . ساختمانها بايد با محيط زيست كوهستان و ساختارهاي سنتي منطقه كاملا تناسب داشته باشند .
رهنمود 3- براي اصلاح و بهبود هر گونه اثرات منفي و فيزيكي زيباشناختي حاصل از احداث ساختمان در خدمت طرح ساختمان باشد كه بايد اقدامات لازم انجام بگيرد .

استفاده سنتي از منابع گياهي :
كوهها منابع زيادي در خود دارند كه به طور سنتي مورد بهره برداري مردم محلي قرار مي كيرند. الوار ، چوب هيزمي ، بامبو ، علوفه ، كل ، خاك ،‌و انواع گياهان خوراكي ، داروئي ، و تزئيني از جمله منابع شناخته شده كوهها به شمار مي روند . استفاده بي رويه و صنعتي از اين منابع ميتواند كوهستان را تهي و تخريب نمايد .
رهنمود 1 – استفاده سنتي و پايداراز منابع بايد مجاز باشد از طريق پژوهشهاي لازم و حمايت مديران مناطق مي توان پايداري هر نوع فراورده اي را تضمين نمود .
رهنمود 2- جمع آوري چوب براي هيزم و تامين سوخت بايد از چوبهاي افتاده و مرده صورت گيرد . بهر ه برداري از درختان زنده و سرپا زماني مجاز است كه :
كه اولا محدود به مناطق خاصي باشد .
ثانيا پايداري آن تضمين گردد.
ثالثا ضرورت آن تاييد شود .
مناظر :
اثرات فعاليت انسان بر كوهها ( راهها .. ساختمانها ، پس مانده ها ) اغلب ماندگار و چشمگير است . بسيلري از بخشهاي مناطق كوهستاني به دليل زيبايي ، آرامش و سكوت بسيار ارزشمند هستند . اثرات بهره برداري نادرست ، احداث سساختمان ، طراحي يا مكان گزيني نامناسب مي تواند به شدت ارزشهاي زيبا شناختي مناظر و چشم اندازهاي كوهستان را تحت تاير قرار دهد .نوع يا استقرار هر گونه تسهيلات بايد به طور موزون و هماهنگ با چشم انداز فيزيكي و فرهنگي كوهستان انجام گرفته و با طبيعت كوهستان همخواني داشته باشد .

رهنمود 1- تسهيلات بايد بر اساس طراحي و مكان گزيني اصولي احداث شوند و براي هماهنگي با سبك ابنيه جوامع كوهستان حتما بايد از مواد و مصالح طبيعي استفاده شود .
رهنمود 2- بين سودمندي فنون بكار گرفته شده بايد اجتناب شود . در حفظ و حراست از منطقه ( مانند پياده روهاي تخته كوبي شده ) و پيامدهاي بصري آن بايد تعادل وجود داشته باشد .
رهنمود 3- از احداث ساختمانها در افق ديد بايد اجتناب شود . جز در مواردي كه احداث آنها براي ايمني ضروري است . ( مانند كلبه هاي كوهستاني و پناهگاهها ) اين اصل بايد در تمام گستره كوهستان رعايت شود .

رهنمو 4- كليه تسهيلات بايد در زير دار مرزها و خط فرضي درختان احداث شوند .
رهنمود 5- حاشيه راههاي دسترسي ، كوره راهها و مسيرهاي جديد بايد درختكاري شده و از گونه هاي گياهي بومي استفاده شود .
رهنمود 6- چنانچه ساختماني براي مدت طولاني لازم نباشد بايد بيدرنگ از منطقه خارج شود .
رهنمود 7- ثمر بخشي طرح ، مكان گزيني و احداث ساختمانها بايد بر اساس آرا و نظرات بازديدكنندگان مورد ارزيابي قرار گيرد .
مديريت نياز بازديدكنندگان :
از آنجا كه كوهها ويژگيهايي منحصر به فردي دارند و لذا مورد استفاده تفرجي واقع مي گردند و تفراج نياز به كوهستان اثراتي مي گذارد بنابراين تفرج در كوهستان بايد تحت تاثير مديريت قرار بگيرد تا ارزشهاي ويژه آنها تهديد نشوند . هر چند كه تعادل دقيقي بايد بر قرار باشد تا تجربه تفريحي بازديدكنندگان تضعيف نشود .

رهنمود 1- سياستها و استراتژيها بايد ارزشهاي ويژه تفريحي كوهها را به حساب آورده و محترم بشمارند . به ويژه ارزش كيفيت مناطق بكر و مهار نشده و فرصتهايي را كه براي چالش ، خود سازي و تفرج اين گونه چشم اندازهاي بكر و شگفت آور فراهم مي كنند بايد در اين سياستها و راهبردها مد نظر قرار گيرند. يكي از راههاي مهم حفاظت اين ارزشها كنترل ورود و دسترسي به اين مناطق است . در مواردي كه ضروري باشد بايد شمار بارديدكننده ها محدود گردد.
رهنمود 2- پياده روها بايد با دوام ساخته شوند و بايد طوري طرح ريزي شوند كه به حفاظت كمك كرده و يا در تكميل نيازهاي حفاظتي عمل كنند . به علاوه بايد ايمني و تجربه تفريحي بازديدكنندگان را در كيفيتي بالا عرضه كنند . عموما قبل از اينكه راهها و مسيرهاي جديدي باز بشوند بايد از راههاي موجود استفاده كرد ، مگر اينكه احداث راههاي جديد ضروري باشند .
رهنمود 3- اردوگاهها يا پياده روهايي كه در اثر استفاده فرسوده يا تخريب يافته اند بايد بسته شوند و با تناوب استفاده ، فرصت پيدا كنند خود را ترميم و احيا كنند .
رهنمود 4- با پياده روي در منطقه فرصتهاي زيادي براي ديدن و كشف كردن به وجود مي آيد . بديهي است كه هر يك از محيطها ، تسهيلات و فصول مختلف با درجه متفاوت دسترسي زمينه ساز اين فرصتها هستند برخي از بازديدكنندگان مسير هاي نشانه گذاري شده . مسطح ،‌ كف سازي شده و محيط هاي ايمن را ترجيح مي دهند . در حالي كه گروهي ديگر ممكن است از محيط هاي دست نخورده با كمترين آثار و علائم راهنمايي نظير نشانه ها ،‌ تريلها و پياده روهاي مشخص لذت ببرند .

رهنمود 5- بهر حال در مورد خطرات غير منتظره و به حداقل رساندن ميزان خطر از نشانه گذاري بايد عموما براي اعلام هشدار به بازديدكنندگان استفاده نمود .
رهنمود 6- براي فراهم آوري زمينه مسافرت امن راهها و ساير اشكال دسترسي بايد همراه با سطح قابل قبولي از پيامدهاي زيست محيطي تعيين شوند . ( بعنوان مثال از مسير هاي نرده دار يا با ديواره حائل نبايد استفاده كرد مگر اينكه مطلقا ضروري تشخيص داده شود ) .
رهنمود 7 – احداث ، حفظ و نگهداري و تعيين مشخص راهها و مسيرهايي كه براي انتقال سريع افرادي كه دچار آسيب ديدگي شده اند ممكن است ضروري باشد .
رهنمود 8 – مناطق حفاظت شده كوهستاني بايد در برابر هر نوع آسيب ، مزاحمت و دردسرهاي مربوط به جاده ها ،‌راهها ، آموزشها ، مانورهاي نظامي و تفريحات مكانيزه چه در آب ، چه در هوا يا زمين بايد محافظت شوند . اين مناطق بايد مصون از اين گونه فعاليتها باقي بمانند . بعلاوه فعاليتهايي نظير پروازهاي شخصي يا نظامي بر فراز اين مناطق بايد بشدت تحت كنترل قرار گيرند . صداهاي ناگهاني مانند پروتز هواپيماهاي جت مي تواند بر روي بازديدكنندگان ، اسب ها ، حيوانات باركش و حيات وحش پيامدهاي جدي در برداشته و حتي باعث آسيب ، سقوط و مرگ صعودكنندگان به كوه گردد.

رهنمود 9 – چنانچه جلوگيري از پروازها برفراز منطقه قابل اجتناب نباشد بايد براي اين منظور زونهاي ويژه اي راكه پرواز در آنها اشكالي ندارد تعيين شوند . آموزشهاي نظامي نيز به مناطق ديگر يا زونهاي مجاز هدايت شده و از منطقه به خارج انتقال يابند .
رهنمود 10 – فعاليتهاي نظير پرواز با بالون يا گلايدر بايد در طرح مديريت مشخص شده باشند . ممكن است ايجاد محدوديت زماني يا مكاني يا حتي ممنوعيت آنها ضروري باشد .
رهنمود 11 – براي يك محل ويژه يا بايد براي بازديدكنندگان كد و قواعد رفتاري تهيه شود و يا از ديگر مناطق كوهستاني اقتباس شده و متناسب بودن آن پذيرفته شود . ( بعنوان مثال بيانيه كاتماندو در مورد فعاليتهاي كوهستان كه بوسيله اتحادية جهاني سازمانهاي آلپي تهيه شده است . )
رهنمود 12 – بازديدكنندگان بايد قبل از ورود به منطقه حفاظت شده ،‌با ضوابط و مقررات آن آشنا شوند و اين آشنايي با ارائه اطلاعات بيشتر در بدو ورود بايد انجام گيرد

رهنمود 13 – تسهيلات و تجهيزات عموما بايد در مجاورت حاشيه مناطق حفاظت شده يعني جايي كه ممكن است منشاء درآمدي براي جوامع محلي باشد استقرار يابند . بعلت دوري ،‌بعد مسافت و ارتفاع اين مناطق ، رسم بر آن است كه در مسيرهايي كه عموما مورد استفاده قرار مي گيرند امكاناتي نظير پناهگاه ،‌محل چادر و كلبه به تعداد كافي احداث شوند .

رهنمود14 – تسهيلات فراهم شده بايد در جايي و به شيوه اي مستقر شوند كه صدمه و آلودگي بحداقل خود برسد و كيفيت مناظر حفظ شود .
رهنمود 15 – زماني كه كلبه ها يا پناهگاههاي اضطراري ايجاد شدند بايد بدون قفل و بست باشند و با دقت و مشخص نشانه گذاري شوند تا در شرايط آب و هوايي نامناسب بسادگي قابل شناسايي و دستيابي باشند . ممكن است نشانه گذاري و استقرار علائم منعكس كننده و شبنما در مسير راهها با احتياط تمام ضروري باشد . پناهگاههاي اضطراري بايد در روي تمام نقشه ها مشخص شوند .

رهنمود 16 – مديران بايد از خطرات عادي ( بهمن ، ريزش سنگ ، لغزش خاك ، حريق و ... ) و خطرات ويژه كوهستان (‌ سيكلونها ،‌شرايط سخت آب و هوايي ، زمين لرزه ، آتشفشان و پيامدهاي آن ، حيات وحش ،‌سيلاب و غيره )‌ كاملا آگاهي داشته باشند و طرحهاي احتياطي لازم را فراهم كنند .
رهنمود 17 – مديران بايد از خطراتي كه تندرستي و بهداشت مردم را تهديد مي كند . ( كوه گرفتگي ،‌اثرات ارتفاع ،‌آلودگي ناشي از آب و غذا ، يخ زدگي ، گرما وآفتاب زدگي ، مسموميت گياهي و زهر جانوران ) كاملا آگاهي داشته باشند و براي مقابله با آنها مهارتهاي لازم را داشته باشند .

رهنمود 18 – هرگاه گروه تجسس و نجات وجود داشته باشد نجات جان انسانها بايد بالاترين اولويت را بخود اختصاص دهد . خدمات تجسس و نجات بايد داوطلبانه و بطور برابر هم براي مديريت و نيروي انساني پشنيباني و هم بار بازديدكنندگان در دسترس باشد . اين خدمات بايد در دسترس جوامع ساكن محلي نيز باشند . خدمات تجسس و نجات بايد رايگان باشد مگر اينكه بيمه كافي موجود باشد .

• اكوسيستم كوهستاني شامل اراضي است كه پستي و بلندي و عوارض طبيعي ، تفاوتهاي اكولوژيكي آنها را در سطح محلي به وضوح نشان مي دهند . مهمترين ويژگي آنها بعد ارتفاعي آنهاست .
• اكوسيستم كوهستاني از شكننده ترين اكوسيستم هاست و در برابر دگرگونيها و اختلالات جزئي بسيار حساس مي باشد .
• در كوهستان با افزايش ارتفاع ، فشار هوا و درجه حرارت كاهش يافته و برودت هوا و تشعشعات ماوراء بنفش افزايش مي يابد .
اكوسيستم هاي كوهستاني در ارتباط با اكوسيستم هايي چون آب راكد ،‌آ ب روان و خشكي قرار مي گيرد . اين قرارگيري از نظر تاثيرات آن دو بر هم ديگر مهم است .
• كوهها از طرفي مورد استفاده گردشگري داشته و از طرفي فقر در جوامع كوهستاني شايع است .

• عوامل تخريب در كوهستان شامل پاك تراشي جنگلها ، فشار دام ، بهره برداري از معادن و جاره سازي و توريسم مي باشند .
• يكي از مهمترين مشكلات در كوهستان فرسايش آبي مي باشد كه نتيجة چهار فاكتور اوليه خاك ،‌پوشش گياهي ، توپوگرافي و اقليم است .
• در پاركهاي كوهستاني احتمال وقوع خطرات طبيعي چون سيل و حركت مواد مانند بهمن ، برف ، زمين لرزه ، سنگ ريزش و جريان مواد تخريبي وجود دارد و بايد با توجه به استعداد محيط طراحي نمود .

• ويژگيهاي اقليمي پاركهاي كوهستاني شامل فصول مشخص ، زمستانهاي زير صفر . نوسان دماي روزانه ، بارش اغلب برفي و باد شديدتر و نيز اقليم هاي متعدد مي باشد
• خاك مناطق كوهستاني تحت تاثير اقليم ، مواد مادري و فاكتور زمان ، توپوگرافي و پوشش گياهي مي باشد و از اين ميان شايد اقليم مهمترين آنها باشد . زمان لازم براي تشكيل خاك در كوهستان بيش از ارتفاعات پايين است و خاك بيشتر حاصل فرايندهاي فيزيكي است تا پروسه هاي بيولوژيك . بيشتر خاك در كوهستان از نوع نابجا مي باشد .
• در ساختار توپوگرافيك كوهستان سه فاكتور شيب و جهت و ارتفاع نقش مهمي در ديگر ويژگيهاي كوهستان دارند .
شيب در جريان آب و فرسايش خاك موثر است ، دامنه هاي شرقي و شمالشرقي سردتر و مرطوبتر از دامنه هاي غربي و جنوب غربي مي باشند .با افزايش ارتفاع ميزان بخار آب و گرد خاك كاهش يافته و لذا توانايي جذب حرارت كم لذا دما به طور منظم كاهش مي يابد و از طرفي بارش افزايش مي يابد .

• پوشش گياهي در كوهستان تحت محدوديتهاي اقليم كوهستان چون سازگاري با يخبندان سنگين ،‌پوشش برفي عميق ، تغييرات دمايي نهايي ، بادهاي زمستانة‌خشك كننده با دامنه هاي زياد و رطوبت خاك تابستانة پايين مي باشند ،
• حيات وحش كوهستان به علت تنوع وضعيت آب و هوايي ،‌ارتفاع و پوشش گياهي متنوع مي باشد .
• پارك كوهستاني ، پاركي با بستر توپوگرافيك كوهستاني كه بعضي يا تمام ويژگيهاي اكوسيستم كوهستاني را دارا مي باشد اين پاركه با توان اكولوژيك معين و تنوع منظر بيشتر ، امكانات بالقوه اي براي استفاده كنندگان ايجاد مي كنند و فعاليتهاي آنها متناسب با محيط طبيعي كوهستان مي باشد .

• پاركهاي كوهستاني از نقطه نظرهاي عملكردي ، ويژگي اصلي ، اندازه و مقياس و موقعيت نسبت به شهر تقسيم بندي مي شوند و از اين بين پارك كوهستاني طبيعي عموميت بيشتري دارند .
• بعضي از اهداف ويژة پاركهاي كوهستاني ، ايجاد فضاهاي متنوع با توجه به بعد ارتفاعي خود ،‌توسعه فضاي سبز كوهستان ،‌ارتقاء كيفي و كمي فضاي سبز كوهستان ، ايجاد فرصتي تفريحي فعال و غير فعال و آموزشي ، حفاظت اكوسيستم كوهستان مي باشند .

• از جمله ويژگيهاي منظري پارك كوهستاني شكل زمين برجسته ،‌دامنه هاي شيبدار ، جذابيت شديد منظر ،‌ ديدهاي متنوع ، آب كه داراي صدا،‌حركت ،‌چسبندگي ، نور ، انعكاس ، عمق و توانايي تحريف بصري است ، صخره ها با بافتها و شكلها و رنگهاي متنوع ،‌گياهان با بافتهاي مختلف ،‌بعدها ، تغييرات فصلي ، كيفيات احساسي و اتمسفر مي باشند

.
• استفاده كنندگان پاركهاي كوهستاني با افزايش شيب و سختي مسير بيشتر به سمت طيف جوان و ميانسال مي گرايد .
• ايران از نظر نمونه هاي پارك كوهستاني هنوز در مراحل اوليه قرار دارد و نمونه هاي اجرا شده بيشتر به ايجار فضاهاي جنبي توجه شده است ا به فضاهايي كه مرتبط با محيط كوهستان باشد .
• نمونه هاي اجرا شده در خارج متنوع و انواع مختلفي دارند . در اين پاركها به ايجاد فضاهايي براي استفاده از قابليتها و جاذبيتهاي كوهستان توجه شده است و بيشتر تفريحات مرتبط با محيط كوهستان مي باشند مانند كوهنوردي ، كوهپيمايي ، دوچرخه سواري كوهستاني و منظرگاه و فضاهايي كه قابليتهاي زمين شناسي و هيدرولوژيك و غيرة‌ محيط را به نمايش بگذارند .

آنچه در بعضي پاركها مفيد به نظر مي رسد زون بندي آنها به بخشهاي مختلف مي باشد كه ميزان دخالت و ساخت و ساز و احداث كاربريهاي آنها متفاوت مي باشد و از آنجا كه كوهستان اكوسيستمي حساس است . مطرح مي باشد . همچنين براي توجه به محلي استفاده هاي غير صنعتي و سنتي از محيطي چون مصالح ساختماني و هيزم و داروي گياهي مجاز مي باشد .
• طراحي با طبيعت رويكردي اكولوژيك مي باشد كه در سالهاي اخير مطرح شده است اين تفكر با تكيه بر طراحي پايدار گامي به سوي توسعه پايدار مي باشد .

• علت گرايش به طبيعت گرايي ، اشتياق به حفاظت و بازيابي منابع زمين ، حفظ تنوع زيستي ،ايجاد قطعات كاربري پايدارتر و سلامت تر در سطر حفاظت از بانك ژن گياهي و جانوري ، بالا بردن مقاومت به بيماريها و سازگاري ، محافظت اكوسيستم ها و جوامع اكولوژيك ، بهبود كيفيت آبها و به حداقل رساندن فرسايش ، ايجاد مناظر با هزينه نگهداري كمتر ، كاهش وابستگي به آب و توليد و كاربرد موادشيميايي است .

• منظر سازي طبيعي طيف وسيعي از تكنيكهاي منظر سازي است كه به حفظ مناظر زيبايي طبيعي چون تالابها ، جنگلها ي كوهستان كمك مي كند . آن هنر تسخير ويژگيها و روح طبيعت در طراحي منظر است . هدف از آن بازگرداندن زيباي طبيعي منط با كاربرد گياهان بومي در مفهوم جامعه مي باشد .

• تفاوت منظر سازي طبيعي با زنده سازي معمولا در هدف و مقياس مي باشد . با زنده سازي در مقياس بزرگ مطرح است و به جامعه اجازه رشد و توالي مي دهد .ولي منظر سازي طبيعي در مقياس كوچكتر مطرح بوده و تمايل به باقي ماندن در سطوح يا حالات مديريتي خاص دارد ولي جامعه اكولوژيك ( جامعه زيستي ) پايه طراحي هر دو مي باشد .

• جامعه اكولوژيك ، اجتماعي وابسته به هم از گياهان ، جانوران و ديگر عناصر زنده و غير زنده كه با نيروهاي طبيعي كه منظر را شكل مي دهند به تعادل و سازگاري رسيده اند آنها هم از نظر زيبا شناختي مناسب هم نسبتا مقاوم و خود پايدار مي باشند .
• رويكردهاي طراحي منظر طبيعي به دو صورت مي تواند باشد.
يكي انتخاب مدل و سپس ايجاد شرايط براي آن در سايت كه تضمين شده و هزينه بر است و ديگري شناخت آناليز دقيق سايت و سپس انتخاب يك يا چند جامعه طبيعي سازگار به آن كه موفق تر است .

• برخي اصول سيماي فضايي اكوسيستم شامل موارد ذيل مي باشند .
_ جوامع طبيعي بزرگتر گونه هاي بيشتري را نسبت به انواع كوچكتر تحمل مي كنند .
ــ اگر فضاي كافي نيست سعي در ايجاد سطرهاي كوچك به نمايند .
ــ مشكل لكه به اندازه و مقدار آن مهم است ، در طراحي به آن دقت شود .
ــ از قطه قطه سازي لكه هاي بزرگ بپرهزيد چون تنوع را كاهش مي دهند .
ــ بين لكه ها دالان ايجاد كنيد چون تنوع را افزايش مي دهند .
ــ لكه هاي ناهمگن پايدار تر از لكه هاي همگن مي باشند .
ــ اكوتون بين جوامع طبيعي است لذا به طور طبيعي اجازه توسعه يابد .

• برخي اصول وابسته به بيماري بيولوژيك اكوسيستم يا جوامع زيستي به صورت ذيل مي باشد
ــ با زنده سازي كاملتر جوامع طبيعي تنوع بالاتري ايجاد مي كند .
ــ افزايش تنوع ساختاري پوشش گياهي شامل درختان و درختچه ها و گياهان علفي تنوع گونه اي را افزايش مي دهد .
ــ بقاي گونه ها وابسته به حفاظت حداقل سطوح جمعيتي است و لذا نبايد از آن حداقل كمتر شوند .
ــ مديريت پايين داراي هزينه كمتر ، حمايت بيشتر گونه ها و اثرات زيست محيطي كمتري نسبت به مديريت شديد دارد .
• دلايل استفاده از منظر سازي طبيعي : آرزوي داشتن طبيعتي قابل دسترسي ، حفظ منابع طبيعي ، كاهش هزينه هاي نگهداري ، حفظ تنوع بيو لوژيكي و جلوگيري از انقراض گونه ها مي با شد .
• منافع منظر سازي طبيعي سه دسته كاي منافع اقتصادي ، زيست محيطي و علمي ـ تفريحي مي باشند.

• منافع اقتصادي منظر سازي طبيعي شامل كاهش هزينه هاي نگهداري چون آبياري ، كاركر ، حاصلخيزي . وجين علف هرز ، و حشره كشي و دوباره كاري گلهاي يك ساله مي باشند كه به ميزان 90% ،‌كاهش نياز به وسايل مديريتي و تاسيسات و نكهداري و انتقال در مناطق قلابي مي باشد .
• منافع زيست محيطي منظر سازي طبيعي شامل كاهش فرسايش خاك ، كيفيت آبها حفاظت و بازيابي زيستگاههاي كوهستاني و نيز مزاياي بكر اقليمي ،كاهش اثر گازهاي گلخانه اي و زيبا سازي مي باشند.

• منافع علمي ـ تفريحي منظر سازي طبيعي شامل آموزش حفاظت از تنوع گياهي بومي در زيستگاهها ،ايجاد فرشت تفريحي غير فعال ( عكاسي و تماشاي پرندگان ) افزايش كريدورهاي تفريحي ، ايجاد فرصت مطالعاتي و حيوانات بومي مي باشند . و نيز محلي براي فعاليتهاي تفريحي چون قدم زدن ، دويدن ، قدم زدن ، دويدن .، دوچرخه سواري فراهم مي سازد .
• منظر سازي طبيعي در همه نوع دسته هاي مديريتي از مقياس كوچك ( قطعات كوچك تا مقياس كلان تا پاركهاي ملي و حياط منزل ) كاربرد دارد .

• الگوهاي منظر سازي طبيعي شامل مناظر جگلي ( سايه ) و مناظر چمن زاري ( آفتاب )مي باشند . مناظر جنگلي به تقليد از جوامع جنگلي و تالابي الگوبرداري مي شوند و مناظر آفتابي به تقليد از جوامع چمن زاري مرطوب ، نمناك ، يا خشك الگوبرداري مي شوند.
• منظر جنگلي :منظري كه تسلط با درختان و درختچه هاست و الگوي مناظر سايه دار مي باشند .اين منظر محيطي با رنگهاي مهيج و پنهگاهي در برابر آفتاب گرم تابستان و بادهاي سرد تابستانه دارد . درختان در فاصله هاي تصادفي قرار دارند . اغلب آنها چند اشكوبه و در روي زمين گياهان علفي چون چمن ها و گلهاي وحشي و سرخسها و قارچ و خزه قرار گرفته است .

كف جنگل از مواد آلي پوشيده شده كه غذاي گياهان و انواع حشرات و اورگانيسم ها را تامين مي كنند .
• منظر علف زاري : منظري كه تسلط با چمنها و گياهان علفي پهن برگ مي باشد آن سريعتر از منظر جنگلي مستقر شده ولي نيازمند برنامه ريزي .آماده سازي سايت و استقرار مديريت دقيق تري مي باشد .

• احداث منظر طبيعي يا توسط بذر يا با استفاده از محصول توليدكنندگان يا تركيب آن دو مي باشد .
• قبل از احداث يك منظر طبيعي بايد توجهي خاص به آماده سازي سايت ، بهسازي خاك و كنترل و حذف علفهاي هرز داشت .
• احداث منظر توسط بذر چندين سال وقت مي برد و نيازمند مبارزه با علفهاي هرز مي باشد از طرفي در انتخاب مخلوط بذري بايد به رنگ گل ، تعداد شكوفه در گياه ، دوره گل دهي و دسترسي به بذر و سازگاري منطقه اي و تعداد بذر در كيلوگرم بايد مشخص گردد . در انتخاب بذر بايد به بومي بودن گونه هاي منطفه اي ، گلدهي فصول مختلف و دوام آن توجه شود .

• احداث منظر از طريق محصو لات توليدكنندگان به دو صورت ريشه لخت يا گلداني مي باشند . انواع ريشه لخت اغلب ارزانتر مي باشد ولي انتقال آنها موفقيت كمتري دارد . انواع گلداني به صورت ريشه و پيچيده در گوني مي باشند كه احتمال موفقيت بالايي داشته و براي مناظر وسيعتر ترجيح داشته و در هر فصلي استفاده دارند .
• مديريت منظر طبيعي اغلب شامل نگهداري رطوبت كافي در خاك در طي دوره احداث و كنترل آفات مي باشند .

نمونه 1- اين نمونه منظر سازي طبيعي و با زنده سازي اكولوژيك را در خصوص مديريت حياتي آب و سيلاب به كار برده است . و خط ساحلي را با كنترل فرسايش ساحلي حفظ كرده است .
علاوه بر آن آموزش عمومي در زندگي با طبيعت اهميت داده شده است كه از مواد شيميايي كمتر استفاده كرد و گياه بومي بكارند .
نمونه 2- قطعه شهر كوچك بر اساس مشاركت همسايه ها در كاهش چمن سنتي و استفاده از علف كشها و آفت كشها بنيان نهاده شده است . و اغلب محيط از گياهان دائمي پوشيده شده است و هزينه هاي آن خيلي پايين است (مديريت مداوم نياز كاري را پايين مي آورد ) براي آبياري از سيستم شيلنگي استفاده از كمپوست و مالچ در كاهش نياز به آب موثر است .

نمونه 3 – محوطه اداري قابل برداشت : نكته مهم از اين نمونه امكان تبديل منظر سنتي به منظر طبيعي مي باشد كه ابتدا گياهان سريع الرشد انجام و سپس گياهان دائمي تر جايگزين آنها مي شوند .

• پارك صنعتي :‌ اين نمونه اي نسبتا“ بزرگ مي باشد كه در محدوده اي صنعتي و روي پروسة‌ كاهش تالابها تاكيد نموده است و سعي در حفاظت از گونه هاي نادر داشته است و همچنين كنترل سيلاب مد نظر بوده است و نتيجة‌ آن بهبود وضعيت گونه هاي نادر و ماهيان بوده است .
• پارك عمومي : اهداف اصلي پارك آموزش جوامع مرتبط با تالابها ،‌ترميم تالابها با مشاركت مردم ،‌تاسيس يك الگوسازي دولت – جامعه براي بازيافت اكولوژيكي . اين نمونه علاوه بر اين اهداف سيل را از تسهيلات تفريحي حذف كرد و منبعي براي مطالعه علمي و مباشرت جوامع ايجاد نمود .
• مدرسه :‌ هدف از اين طرح كاهش هزينه هاي مديريتي چمن ،‌بهسازي منظر ،‌ مرمت زيستگاه بومي و ايجاد آزمايشگاه زنده براي علوم محيطي و فضاي بيروني مورد نياز كلاسهاي درسي بود . اين نمونه از طرحهاي مشاركتي توسط دانش آموزش و با نظارت مسئولان مي باشد .

• پوشش گياهي واژه اي عاميانه تر هنگام طراحي فضاي سبز و انتخاب گونه مي باشد كه در اين بخش بجاي فضاي سبز بكار رفته است .
• عوامل تشكيل دهندة‌ شرايط رويشگاهي گياهان شامل حرارت ،‌رطوبت ،‌ نور ،‌خاك و مواد شيميايي مي باشند از بين آنها حرارت و رطوبت دو عامل منحصر به فرد در تقسيم بندي اقليمي جهان و زير بناي تقسيم بندي ژئوبتانيكي مي باشند

• حرارت بالا در حضور آب تقش مثبت در گياهان دارد و موجب توليد زياد و جنگلي مي شود ولي با كاهش منابع آب پوشش بياباني مي دهد . همچنين حرارت پايين عامل محدود كننده حتي در برابر رطوبت بالا مي باشد . ( ارتفاعات )‌
• در مناطق گرم كمبود آب و رطوبت عامل بازدارنده است (‌بر عكس ارتفاعات )‌ ،‌ گياهان از نظر نياز آبي سه دسته خشكي پسند ،‌ رطوبت پسند و حد واسط هستند

• گياه بومي ، گياهي است كه هزاران سال در منطقه اي خاص رشد كرده و به جغرافيا و اقليم ، خاك و خشكي و يخبندان و با همديگر و ديگر گياهان سازگار شده است . گياه غير بومي گياهي است كه در محلي رشد مي كند كه به طور طبيعي در آنجا نمي رويد .
• علل استفاده از گياهان بومي ، عدم نياز به حاصلخيزي خاك ،‌آفت كشي كمتر ،‌نياز آبي كمتر ،‌كاخش آلودگي ناشي از استفاده از وسايل چمن زني ،‌ تاءمين پناهگاه و غذا براي حيات وحش و افزايش تنوع زيستي مي باشد .
• تقسيم بنديهاي پوشش گياهي ايران دو مبناي اصلي شامل تقسيم بندي زهري بر اساس تقسيم گياهان اصلي و فرعي ،‌پراكندگي و تركيب گونه هاي آنها و ديگري تقسيم بندي بوبك بر اساس شرايط اقليمي و آب و هوايي دارند .

• در جمع تندي مناطق ژئوبتانيك ايران ،‌ كشور به پنج منطقه شامل هيركاني ،‌ ارسباراني ،‌ زاگرسي ، ايران وتوراني (‌دشتي و بياباني )‌ و منطقه خليج فارس تقسيم شده است .
• گياهان بومي جهت كاربرد در منظر از جنبه هاي مختلفي چون دورة‌ زندگي ،‌ريخت شناسي ،‌نوع كاربرد و نيازمنديها تقسيم بندي مي كنند .
• بعصي از ويژگيهاي منظري كه مي تواند معياري براي اتنخاب گياهان باشد شامل داشتن معيار زيبايي و دوام آن ،‌مقاومت به شرايط نامساعد و پر پشت و كپه اي يا گسترده و پوششي بودن و قابليت تكثير و نگهداري راحت مي باشند .

• جهت پيشنهاد گونه هاي بومي براي يك منطقه به دو روش فلورستيك كه شامل شناخت فلور منطقه و بعد انتخاب گياه از بستر اصلي كه سازگار به شرايط مي باشند و روش اكولوژيك شامل شناخت محيط و ويژگيهاي گياهان به طور مجزا و بعد انتخاب گياهان مناسب براي شرايط سايت مي تواند انجام گيرد .

• تكثير گياهان بومي از مباحث خيلي مهم در استفادة‌ آنها مي باشد ، تكثير اوليه گياهان بومي نيازمند جمع آوري بذر و نمونه هاي گياهي و آزمايشگاه و بستر كاشت مي باشد .
• كاشت گياهان بومي در كوهستان ( مخصوصا“ ) وابسته به شرايط رطوبي ،‌شيب و وسعت آن و عمق خاك مي تواند از طريق بذر يا مواد گياهي آماده انجام گيرد ، در زمين وسيع و كم شيب بذر كاري مفيد ولي در منطقه شيبدار و كم وسعت انتقال گياه پيشنهاد مي شود . براي تركيب كاشت بايد از طبيعت الگو گرفت ( عكس . . . ) .

• نگهداري گياهان بومي در كوهستان در مجموع كم هزينه تر از گياهان غير بومي است ولي نسبت به فضاهاي سطح به علت شرايط خاص خود تا حدي هزينه بر خواهند بود بعضي از اين شرايط دسترسي مشكل تر ،‌برف يشتر ،‌فرسايش و شستشوي خاك و پر شدن تشتك و خطرات سرمازدگي و نياز به تعويض گياهان مي باشند .
• اصول مه كاشت گياهان بومي در كوهستان توجه فاكتورهاي اكولوژيكي گياه و رابطة‌آن با شرايط طبيعي بسيار حياتي و رمز موفقيت است .

• در طراحي با گياهان بومي توجه به سازگاري و ويژگيهاي محيطي آنها بسيار مهم و كيفيات زيبا شناختي آنها متنوع و ظريف مي باشند و اغلب تمايل به رشد گروهي وجود دارد . دورة گلدهي اغلب كوتاه لذا بايد از گونه هاي متنوع با دوره هاي گلدهي متوالي استفاده شود . كاشت گياهان پيازي مي تواند در بين ساير گياهان براي تنوع ،‌كاشت راجالب توجه نمايد . گياهان اول فصل اغلب كوتاه ولي ديرگل دهنده ها اغلب بلندتر مي باشند . گياهان زودگل را جلو و دير گل را در پشت آنها قرار دهيد . علاوه بر گياه از ديگر مواد طبيعي منظر ( سنگ و چوب )‌ و با الگوگيري از طبيعت مي توان طراحي نمود .

• تهران منطقه اي بين كوير و كوه قرار دارد ،‌دامنه هاي جنوبي البرز مرز شمالي تهران را شكل مي دهند اين دامنه ها به صورت تپه و دره هايي اندك داراي آب مي باشد . محلي براي تفريح مردم در ايام تعطيل مي باشد .
• در مقطع شمالي جنوبي شهر تهران بخشهاي كوهستان ، دامنه هاي تپه هاي ماهوري ، منطقه شهري و منطقه دشتي قابل رويت است .
• تهران از نظر زمين شناسي حساس است آن داراي كوه گسل اصلي و يك آتشفشان خاموش مي باشد .

• سيماي طبيعي شهر تهران متشكل از رشته كوه البرز در پس زمينه و سپس تپه ماهورهاي جلوي آنها در شمال و نيز اراضي برجسته اي در درون شهر و در شرق و جنوب شرقي كوههاي كم ارتقاع تر و نيز باغات و فضاهاي سبز كوهپايه اي در تخشهاي شمالي مي باشد .
• از نظر پوشش گياهي تهران در فقر بسر مي برد ،‌ سرانه فضاي سبز شهر تهران در سال 1365 با احتساب جنگلهاي حومه 32/7 متر بوده است كه نسبت به سرانه هاي بين المللي حدود 15 و 25 متر تفاوت فاحشي دارد ، سرانه فضاي سبز منطقه يك 1/19 متر مربع و در رتبه سوم بوده است .

• شهر تهران به علت قابليتهاي طبيعي ، مركزيت توسعه شديدي نموده است ولي به علت شرايط نامطلوب در بخشهاي توسعه طبيعي اكنون به سمت كوهستان و تخريب آن گرايش دارد .
• وضعيت طبيعي منطقه يك منطقه يك ، دامنه هاي پر شيب البرز در شمال آن و اتصال به قلل و دره هاي سرسبز و پر آ ب ، وجود باغات فراوان و فضاي سبزآب و هواي معتدل در فصول گرم و مبدا اغلب مسيرهاي صعود به قلل مي باشد

• مسيرها و رودخانه هاي منطقه شامل دارآباد ، جمشيديه ،‌ جعفر آباد ،‌ ولنجك و دركه مي باشند .
• منطقه يك داراي باغات و فضاي سبز فراوان و سكونت گاههاي اشرافي سابق و پاركهاي عمومي مي باشد . وسعت كل فضاي سبز آن 672 هكتار آب خصوصي مي باشد ، سرانة فضاي سبز منطقه بر اساس گزارش سال 79 شهرداري منطقه 28 ، 28 متر مي باشد . سرانه پيشنهاري طرح جامع ساماندهي 12/9 متر و طرح تفضيلي 03/7 متر در افق طرح در برابر 6/6 متر بوده است . البته فضاي سبز طرح جامع فضاي سبز عمومي ولي آنچه شهرداري ارائه داده كل آن بوده است .
• منطقه از نظر زمين شناسي حساس تر از ساير مناطق تهران مي باشد و علاوه بر خطرات ناشي از وجود گسلهاي بزرگ ( شمال تهران ، نياوران ،‌و محموديه ) خطرات ناشي از لغزش ، ريزش ، روان گرايي دارد .

• جمعيت منطقه در سال 75 ، 249676 نفر مي باشد . بخش وسيعي از منطقه را فضاي سبز مي پوشاند .
• تاسيسات زير بنايي منطقه برق و نيرو ،‌ آب وفاضلاب و كار مي باشد . منطفه داراي دو خط انتقال نيرو ، شركت آب و فاضلاب منطقه اي و اغلب چاه جذبي فاضلاب و سيستم حمل و نقل اتوبوسراني ، ميني بوس و تاكسي مي باشد .

• پارك فردوسي واقع در منطقه 1 ، شمال و غرب پارك جمشيديه ، بخشي از آن طراحي شده و داراي بخشهاي جنگلكاري و خانه هاي فرهنگ كردستان ،‌تركمن و آذربايجان مي باشد .
• هدف اصلي كارفرما توسعه پارك جمشيديه آماره سازي اراضي پايكوهي شمال و غرب پارك جمشيديه به منضور پذيرش جمعيت بيشتر مازاد بر پارك بوده است . در اين پارك بر كاربريهاي فرهنگي تاكيد شده است .
• پارك در شمال شهر تهران واقع است لذا بر اساس داده هاي 10 ساله ايستگاه سمال تهران ميانگين دماي سالانه آن 01/15 درجه سانتيگراد و مدت سرما چهار ماه مي باشد ، ميانگين رطوبت نسبي سالانه 46 درصد ، حداقل 29 درصد در خرداد ماه و حداكثر 69 درصد در دي ماه مي باشد ، ميانگين بارش سالانه 49/419 ميليمتر بوده است و ميانگين مجموع تعداد روزهاي يخبندان سالانه برابر 60 روز مي باشد . و دورة‌ خشكي از ارديبهشت شروع و تا اواخر مهرماه ادامه دارد ( 6 ماه ) ، شديدترين باد سالانه از سمت جنوب غرب و سپس غرب وزيده است
• پارك فردوسي داراي شيب غالب بيش از 60 درصد و جهات غالب جنوبي و شرقي و سپس جنوب شرقي مي باشد .

• در پارك فردوسي دو ساختار زمين شناسي وجود دارد اين دو ساختار باعث متفاوت شدن دو قسمت پارك از همديگر شده است در بخش شرقي خاك بيشتر ولي در بخش غربي صخرة‌ بيشتر به چشم مي خورد .
• پارك فردوسي داراي خاك كم عمق ،‌درشت دانه و توسعه نيافته و اغلب نابجا مي باشد در بخش غربي كه خاك مناسب وجود داشته است جنگلكاري صورت گرفته است .
• آبياري پارك فردوسي با شلينگ و از بخشي از آب دره حصارك تاءمين مي شود كيفيت آب براي شرب و كشاورزي فاقد محدوديت مي باشد .

• پارك فردوسي داراي سه نوع پوشش گياهي ،‌ جنگلي ، تزئيني ، طبيعي و علفزاري مي باشد .
• كاربريهاي داخلي پارك شامل فرهنگي ، تفريحي و فضاي سبز مي باشد و كاربريهاي خارج نيز مسكوني ، فضاي سبز و فرهنگي ، نظامي و باير مي باشند .
• پارك داراي فضاهاي اجرا شده ونيز ناتمام و اجرا نشده مي باشد ،‌تاكيد اصلي بر ساختارهاي معماري بوده است و فضاي سبز بستري براي آنها در نظر گرفته شده است .
• پارك فردوسي ، سايتي صخره اي ، آفتابي و خشن و عناصر اصلي منظر پارك فردوسي ، گياه و صخره مي باشند . ديدهاي سايت به درون يه سمت جنگلكاري و مناظر تزئيني و ساختمانها و دره و مناظر صخره اي مي باشد ولي ديد به بيرون شامل ديد به باغات ، پارك جمشيديه و شهر و كوههاي بي بي شهربانو مي باشند .

• فصل طراحي :
• در يك تحليل كلي سايت داراي آب كافي براي آبياري ولي از نظر منظر ناپايدار و خشك ،‌اقليم كوهستاني نيم خشك سرد ، زمين شناسي نسبيتا“ حساس ، خاك درشت و كم عمق ،‌پوشش گياهي نسبتا“‌ مطلوب ، عناصر داخلي محدود كننده اي چون دكل برق ، كاربريهاي نامتناسب داخلي ، و دامنه هاي غالبا“‌ گرم با شيب زياد دارد

• منظر كلي سايت داراي ارزش زيبا شناختي 43/5 ( در طيف 1 الي 10 ) مي باشد .لذا منظر كيفيت متوسطي داشته و نيازمند تقويت و بهسازي مي باشد .
• در يك ارزيابي كلي از طرح موجود بايد گفت كه نكات مثبتي چون پوشش گياهي جنگلي مصنوعي و تزئيني البته با هزينه هاي بالا ودسترسيهاي نسبتا“ مطلوب و اجراي سير و ساختمانها با كيفيت خود مي باشد ولي نقاط ضعف آن تاكيد روي منظر انسان ساخت و ساختمانها ، منظر سازي بخزينه بر گياهي و مخدوش نمودن كيفيت طبيعي محيط و عرم مديريت مطلوب بعدي در استفاده از ساختمانها به چشم مي خورد.

• اهدف كلي طراحي توجه به طراحي با طبيعت ،‌ حفاظت از طبيعت و بهبود محدوديتهاي موجود و توجه به نيازهاي محيطي بازديدكنندگان مي باشند .
• در برنامه فيزيكي تاكيد بر فضاهاي تفريحي حاصل از محيط و در جهت تقويت و افزايش كيفيت احساسي محيط كوهستان براي بازديدكننده مي باشد .
• مهمترين امكانات سايت : موقعيت مطلوب ، استفاده كنندگان ، محيط نسبتا”‌بكر و تنوع منظر آن مي باشند .
• مهمترين محدوديتهاي سايت شامل كاربريهاي نامتناسب داخلي ،‌ شيب زياد ، خاك فقير و سنگها ناپايدار ،‌دكل فشار قوي و سير آن و خشك و آفتابي بودن آن مي باشند .
• ايدة كلي طرح برگرفته از الگوهاي منظري سايه و آفتاب ( جنگلي و علفزاري ) در سايت مي باشد و اين موضوع با تركيب با فعاليتها و ارتباطات داخلي سايت ساختار اصلي طرح را تشكيل مي دهند .

پس از شناخت محيط كوهستان و پاركهاي كوهستاني و مطالعه نمونه هاي بررسي شده مي توان چنين دريافت كه از طرفي پاركهاي كوهستاني با توجه به اينكه بخشي ازاكوسيستمي شكننده مي باشند و نقش مهمي در تامين آب و حيات و جوامع انساني دارند جهت استفاده بازديدكنندگان از چنين محيطي :
اولا رعايت اصول حفاظتي در منطقه ضروري است .
ثانيا تجهيز منطقه براي بازديدكنندگان بدون تخريب محيط نيازمند اصول طراحي خاصي مي باشد .
ثالثا پس از تجهيز ورود انسان به كوهستان مسائل مديريتي مطرح است كه در ذيل به آنها پرداخته مي شود .

1- اصول كلي طراحي در پاركهاي كوهستاني
2- اصول حفاظتي
3- اصول مديريتي
1- اصول كلي طراحي در پاركهاي كوهستاني :
جهت طراحي در محيطهاي كوهستاني شناخت اين محيط ضروري است ،با توجه به تنوع عوامل و فاكتورهاي تاثير گذار ، طراحي چنين محيطي با محدوديتهاي زيادي مواجه است . محيط كوهستان سيستمي پيچيده مي باشد كه درون خود چندين زير سيستم دارد و ارتباط سيستم ها با همديگر يك كليت واحد را تشكيل مي دهند .

در صورت ورود بازيدكننده به اين محيط ممكن است زير سيستم ها از حالت تعادل خارج شوند وجهت جلوگيري از اين عمل بايد در طراحي اصولي را رعايت نمود كه ضمن توجه به نياز تفرجي افراد و استفاده از محيط از ايجاد فشار بر محيط كاسته و هماهنگ با طبيعيت باشد منظر كوهستان حاصل در عنصر احساس و هيجان مي باشد وظيفه طراح دريافت اين احساسات و تقويت واكنشها مي باشد تا مكاني ايجاد كند كه مردم ويژگيهاي كوهستان را تجربه كنند .

يك طرح خوب در منظر طبيعي جزييات و تنوع آن را حفظ كرده و نمايش مي دهد . جهت دستيابي به كيفيات زيبا شناختي منظر كوهستان طراحان بايد به موارد ذيل توجه كنند :
1- ويژگيهاي روحاني منظر احترام بگذارند :
عناصر يك منظر ويژه در وراي حالت بصري آن توسعه مي يابندو همانطوركه آنها اغلب تلاقي نامرئي از احساس جذبه ، رسوم فرهنگي و شخصيتهاي تاريخي مي باشند.